Samarqand iqtisodiyot va servis instituti

IV.Mavzu. Turistik resurslardan foydalanishga ta’sir 
etuvchi omillar 
Reja:
4.1. Turistik resurslardan foydalanishga ta’sir etuvchi omillarni tahlil etish 
ahamiyati.
4.2.
Barqaror omillar va ularni turlari
4.3. O’zgaruvchan omillar va ularni turlari.
4.4. Turizm infrastrukturasi.
4.1. Turistik resurslardan foydalanishga ta’sir etuvchi omillarni tahlil etish 
ahamiyati.
Jahon bo’yicha xalqaro turizmni rivojlanishi mintaqalar bo’yicha bir xil 
taqsimlanmagan. Albatta, bu o’sha mintaqaning turistik-rekreatsion resurslarga 
qanchalik ega ekanligiga, undan tashqari turizm infratuzilmasi va industriyasi 
shakllanishi uchun shart- sharoitning qanchalik qulayligiga ham bog’liqdir. 
Turistik resurslar asosiy tuzilishiga ko’ra qo’yidagicha tavsiflanadi:
- jozibadorligi, ko’rkamligi;
- iqlimiy sharoiti;
- borish mumkinligi;
- ekskursion ahamiyati;
- manzarali tuzilishi;
- ijtimoiy – demografik tarkibi;
- qayta ishlab chiqarish darajasi;
- foydalanishga qodirligi;
- noyobligi va boshqalar.
Jadval 2.
O’zbekistonda turistik resurslarga bo’lgan talab va undan
foydalanish.
Resurslar
Mahalliy 
sayohatchilar 
talabi
Xorijiy 
sayohatchilar-
ning talabi
Resurs 
salohiyati
Foydalanish 
darajasi
Rekreasiya va ekologik 
turizm resurslari
past
yuqori
o’rta
past
Madaniy va etnografik 
turizm resurslari
o’rta
yuqori
yuqori
past
Tarixiy, me’moriy va 
arxeologik tanishuv 
resurslari
o’rta
yuqori
yuqori
o’rta
Diniy turizm resurslari
yuqori
o’rta
yuqori
o’rta
Ekzotik muhit va har 
xil sarguzasht resurslari
past
o’rta
o’rta
past
Servis sifati
past
yuqori
past
past
27

---

Yuqori jadvaldan ko’rish mumkinki, mamlakatimiz turistik resurslariga bo’lgan 
talab yuqoridir. Shu sababdan kelib chiqib, turistik resurslardan foydalanishga ta’sir 
etuvchi omillarni har jihatdan tahlil etish o’ta muhimdir. Turizmni rivojlanishiga turli 
omillar ta’sir ko’rsatadi. Asosiy omillarni ikki guruhga bo’lish mumkin. Bular,