Sana: 201 y. Sinf: 9- sinf Fan: «Geometriya»

Darsning o‘quv vositalari: o’quv dasturi; taqvim-mavzu reja; darslik; uslubiy qo‘llanma; dars ishlanmasi (konspekt).
Darsning tarkibiy qismlari:

tashkiliy qism (salomlashish; davomat; ko'rgazmali vositalarni hozirlash); o’tilgan mavzuni takrorlash (blits-so’rov; uy vazifalarini tekshirish, mustahkamlash va hokazo); yangi mavzuni tushuntirish; yangi mavzuni mustahkamlash (masala, mashqlar va mustaqil ishlarni bajarish (ta’lim texnologiyalari elementlari yordamida)); mavzuni o’zlashtirish darajasini tekshirish va baholash; xulosa va uyga vazifa.

- 2 min. - 10 min. - 10 min. - 15 min. - 5 min. - 3 min.

Darsning borishi:


1. Tashkiliy qism – salom-alik qilish, davomatni tekshirish, zarur ko’rgazmali qurol va jihozlarni darsga hozirlash;
2. O’tilganlarni takrorlash va yangi mavzuni boshlashga hozirlik – yangi mavzu bilan bog’liq o’tilgan dars mavzularini takrorlash; o’quvchilarning yangi
mavzuni o’tishdan oldin bu mavzuga oid bilim darajalarini aniqiash, baholash
va yangi materialni o’zlashtirishga tayyorlash; yangi dars maqsadini tushuntirish;
3. Yangi mavzuni yoritish:


Berilgan ikkita kesmaga o’rta
p roporsional kesmani yasash
To’g’ri burchakli uchburchakning to’g’ri burchagidan tushirilgan balandligi gipotenuzani a va b kesmalarga bo’lsa, balandlik ga teng bo’lishini ko’gan edik (1-rasm).
Demak masalani yechish uchun:

1. 
   gipotenuzasining uzunligi a + b ga teng (2-rasm);
   
2. 
   to’g’ri burchagidan tushurilgan balandligi shu gipotenuzani a va b bo’laklarga bo’ladigan to’g’ri burchakli uchburchak yasash kifoya.
   

Buning uchun to’g’ri burchakli uchburchakka tashqi chizilgan aylana markazi gipotenuzaning o’rtasida joylashganidan foydalanamiz (3-rasm).


Yasash:
1) To’g’ri chiziq chizib, unda AB = a va BC = b bo’ladigan qilib, A, B va C nuqtalarni belgilaymiz (3-rasm).
2) AC kesmaning o’rtasi O nuqtani topamiz. Markazi O nuqtada bo’lgan AC diametrli yarim aylana yasaymiz (3-rasm).
3) B nuqtadan AC to’g’ri chiziqqa perpendikular to’g’ri chiziq o’tkazamiz (3-rasm). Bu to’g’ri chiziq yarim aylanani D nuqtada kesib o’tgan bo’lsin. Unda ADC – to’g’ri burchakli uchburchak, BD = biz yasashimiz zarur bo’lgan kesma bo’ladi.