Oltin kesim va uning tatbiqlari “Oltin kesim” tushunchasi qadimdan ma’lum. U haqida ilk bor eramizdan avvalgi III asrda Yevklidning “Negizlar” kitobida ma’lumot berilgan.
“Oltin kesim” atamasini XV asrning oxiri XVI asrning boshlarida yashab ijod etgan buyuk rassom Leonardo da Vinchi kiritgan. Oltin kesim va unga yaqin proporsional nisbatlar ko’plab jahon sana’ti asarlariga asos qilib olingan. Ayniqsa, oltin kesim qadimgi Yunoniston va Uyg’onish davrida binolar qurilishida, tasviriy san’atda muhim o’rin tutgan. U katto “ilohiy proporsiya” deb atalgan.
Mutaxassis olimlarning fikricha, insonning e’tiborini tortish uchun suratdagi eng muhim elementlar 1-rasmda tasvirlangan. Ajratib ko’rsatilgan “qarash nuqtalari” rasmdagi kabi joylansa, tasvir inson nazari bilan uyg’un bo’lar ekan. 5/8 taxminan oltin kesimga teng ekanligini eslatib o’tamiz Qadimda rassomlar bu xossadan ogoh bo’lishgan va o’z suratlarida unumli foydalanishgan. Hozirgi reklama rasmlariga e’tibor bilan qarasangiz, bunga yana bir bor amin bo’lasiz. Ko’pincha reklama qilinayotgan tovar yuqorida tasvirlangan nuqtalardan biriga joylashtirilgan bo’ladi.
Haykaltaroshlikda ham undan mohirlik bilan foydalanilgan. 2-rasmda tasvirlangan Belvederlik Appolonning mashhur haykalida ham belgilangan nuqtalar oltin kesim tamoyiliga bo’ysunadi: C nuqta AD kesmani, B nuqta AC kesmani o’rta va chetki nisbatda bo’ladi.
5. Darsga yakun yasash va baholash– darsning maqsadini yana bir bor eslatish va unga qanchalik erishilganligini o’quvchilar bilan birgalikda aniqlash. O’quvchilarning mavzu bo’yicha savollariga javob berish, ulaming o’zlashtirganlik darajasini aniqiash, darsning asosiy lahzalarini qayd qilish. Darsda faol qatnashgan o’quvchilarni tilga olish va baholash;
6. Uygavazifa ________________________ Sana: «___» _____________ 201__ y.
Sinf: 9-« » sinf
Fan: «Geometriya»
