Kâr dağıtımının muhasebe kayıtları:
Mad. No
|
AÇIKLAMA
|
BORÇ
|
ALACAK
|
1
|
....................................31.12.2008......................................
691-DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞER YASAL
YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI HESABI
370- DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞER
YASALYÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI HS.
Kurumlar Vergisi
|
20.000
|
20.000
|
2
|
....................................31.12.2008......................................
690-DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI HS
691- DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞER
YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI HS.
692-DÖNEM NET KÂRI VEYA ZARARI HS.
|
100.000
|
20.000
80.000
|
3
|
....................................31.12.2008......................................
692-DÖNEM NET KÂRI VEYA ZARARI HS.
590-DÖNEM NET KÂRI HESABI
|
80.000
|
80.000
|
2009 yılında yapılması gerekli kayıtlar şöyledir:
Mad. No
|
AÇIKLAMA
|
BORÇ
|
ALACAK
|
1
|
....................................01.01.2009......................................
590-DÖNEM NET KÂRIHESABI
570-GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI HESABI
|
80.000
|
80.000
|
Ortaklara ödenecek kâr payının tahakkuk kaydının yapılması şöyledir:
Mad. No
|
AÇIKLAMA
|
BORÇ
|
ALACAK
|
1
|
....................................10.01.2009......................................
570-GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI HESABI
331-ORTAKLARA BORÇLAR HS
1. Temettü 25.000
2. Temettü 45.000
540-YASAL YEDEKLER
1. Tertip yedek akçe 5.000
2. Tertip yedek akçe 5.000
|
80.000
|
70.000
10.000
|
Ortaklara kâr payı ödendiğinde aşağıdaki kayıt yapılır:
2
|
....................................10.01.2009......................................
331-ORTAKLARA BORÇLAR HS
1. Temettü 25.000
2. Temettü 45.000
100-KASA HESABI
360-ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HS.
Gelir vergisi stopajı
|
70.000
|
59.500
10.500
|
Gelir vergisi stopajının muhtasar beyanname ile ödenmesi gerekir. Ödeme kaydı şöyle yapılır:
Mad. No
|
AÇIKLAMA
|
BORÇ
|
ALACAK
|
1
|
....................................25.01.2009......................................
360-ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HS.
Gelir vergisi stopajı
100-KASA HESABI
|
10.500
|
10.500
|
Kurumlar vergisinin tahakkuk ettirilip ödenmesi halinde yapılması gerekli yevmiye kaydı aşağıdaki gibi yapılır:
Mad. No
|
AÇIKLAMA
|
BORÇ
|
ALACAK
|
1
|
....................................15.04.2009......................................
370- DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞER
YASALYÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI HS.
Kurumlar vergisi
360-ÖDENECEK VERGİ
VE FONLAR HS.
Kurumlar vergisi
|
20.000
|
20.000
|
2
|
....................................15.04.2009......................................
360-ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HS.
Kurumlar vergisi
100-KASA HESABI
|
20.000
|
20.000
|
ANONİM ŞİRKETLERDE KAR DAĞITIMI VE MUHASEBE KAYITLARI - Halka Açık A.Ş. Kar Dağıtımı ve Kayıtları
Halka Açık Anonim Şirketlerde Kâr Dağitimi Ve Muhasebe Kayıtları: Halka açık anonim şirketlerin kâr dağıtımına ait ilkelere TTK yanında SPK’de (sermaye piyasası kurulu) tespit etmektedir. SPK'ye göre halka açık anonim şirketlerde, 1.temettü tutarı, dağıtılabilir kârın en az %50'sinden az olamaz ve şirket ana sözleşmesinde birinci temettü oranının gösterilmesi zorunludur. Ayrılması gereken yedek akçeler ve 1. temettü ayrılmadıkça kâr ertesi yıla devredilemez, başka yedek akçe ayrılamaz.
Örnek:
Halka açık HG Anonim Şirketinin sermayesi 200.000 TL olup tamamı ödenmiştir. Sermaye nominal değeri 2 TL olan 100.000 adet hisse
senedinden oluşmaktadır. Şirketin 2008 yılı dönem kârı 80.000 TL’dir. Dönem kârından yapılacak indirim ve ilaveler yoktur. Şirketin ödediği geçici vergi 15.800 TL’dir. Şirket genel kurulu, yasal kesintilerden sonra kalan kârın tamamının dağıtımına 31.12.2008 tarihinde karar vermiştir. Şirketin şimdiye kadar ayırdığı 1.tertip yedek akçe tutarı 3.000.000 TL'dir. Şirket genel kurulu, 31.12.2008 tarihinde dönem kârından yasal kesintiler yapıldıktan sonra kalanın dağıtımına ilişkin dönem sonu finansal tablolarını onaylamıştır.
Cevap:
Kurumlar vergi matrahının hesaplanması aşağıdaki şekilde olur:
Dönem karı.....................................................80.000 TL
Mali kâr (kurumlar vergisi matrahı).........80.000 TL
Kurumlar vergisi............80.000 x 0, 20 = 16.000TL
1.Tertip Yedek Akçenin Hesaplanması:
1.tertip yedek akçe........... 80.000 x %5 = 4.000 TL
Ortaklara 1. Temettünün Hesaplanması:
Dönem kârı................................................... 80.000 TL
Kurumlar vergisi(-) .................................. (16.000 TL)
1.tertip yedek akçe(-)................................ (4.000 TL)
Dağıtılabilir kâr.......................................... 50.000 TL
1.temettü........................ 50.000 x %50 = 25.000 TL
Sermaye Piyasası Kanunu göre 1.temettü tutarı, dağıtılabilir kârın %50’ si olarak dikkate alınmıştır.
2. Tertip Yedek Akçenin Hesaplanması:
Dönem kârı................................................... 80.000 TL
Kurumlar vergisi(-) ....................................(16.000 TL)
1.tertip yedek akçe(-)................................. (4.000 TL)
1.temettü(-)..................................................(25.000 TL)
2.tertip yedek akçe matrahı .................... 35.000 TL
2.tertip yedek akçe..........35.000 x %10 = 3.500 TL
Ortaklara 2. Temettün Hesaplaması:
Dönem kârı.....................................................80.000 TL
Kurumlar vergisi(-)..................................... (16.000 TL)
1.tertip yedek akçe(-)................................. (4.000 TL)
1.temettü(-)...................................................(25.000 TL)
2.tertip yedek akçe(-)................................. (3.500 TL)
2.temettü....................................................... 31.500 TL
Gelir Vergisi Stopajının Hesaplanması:
1.temettü ........................................................25.000 TL
2.temettü ........................................................31.500 TL
Gelir vergisi stopajı matrahı......................56.500 TL
Gelir vergisi stopajı.........56.500 x %10 = 5.650 TL
Hisse başına temüttünün hesaplanması şöyledir:
Hisse başına temüttü = (I.temüttü + II.temüttü) / Hisse senedi sayısı
Hisse başına temüttü = (25.000 + 31.500) / 100.000 = 0.565 TL
Hisse senedinin değeri = 200.000 / 100.000 = 2 TL
Hisse başına düşen temettü yüzdesi = Hisse başına temettü tutarı / Hisse senedi değeri
Hisse başına düşen temettü yüzdesi = 0,565 / 2 = %2825
HG ANONİM ŞİRKETİ
KAR DAĞITIM TABLOSU
A.DÖNEM KÂRININ DAĞITIMI
1. DÖNEM KÂRI.............................................................................................................................................. 80.000
2.ÖDENECEK VERGİ VE YASAL YÜKÜMLÜLÜKLER (-).......................................................................(16.000)
- Kurumlar vergisi......................................................................... 16.000
DÖNEM NET KÂRI........................................................................................................................................ 64.000
3. GEÇMİŞ DÖNEM ZARARI (-).................................................................................................................. -------
4. I. TERTİP YASAL YEDEK AKÇE (-)........................................................................................................ (4.000)
5. İŞLETMEDE BIRAKILMASI VE TASARRUFU ZORUNLU YASAL FONLAR (-)........................... -------
DAĞITABİLİR NET DÖNEM KÂRI......................................................................................................... 60.000
6. ORTAKLARA BİRİNCİ TEMETTÜ (-)................................................................................................... (25.000)
KALAN KÂR..................................................................................................................................................... 35.000
7. PERSONEL TEMETTÜ (-)......................................................................................................................... -------
8. YÖNETİM KURULUNA TEMETTÜ (-)................................................................................................... -------
9. ORTAKLARA İKİNCİ TEMETTÜ............................................................................................................ (31.500)
10. II. TERTİP YASAL YEDEK AKÇE(-)...................................................................................................... (3.500)
B.YEDEKLERDEN DAĞITIM..................................................................................................................... --------
C. HİSSE BAŞINA TEMETTÜ
- Hisse başına temettü tutarı......................................................................................................................... 0,565
- Hisse başına temettü yüzdesi ..................................................................................................................... %2825
Kâr dağıtımının muhasebe kayıtları:
Mad. No
|
AÇIKLAMA
|
BORÇ
|
ALACAK
|
1
|
....................................31.12.2008......................................
691-DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞER YASAL
YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI HESABI
370- DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞER
YASALYÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI HS.
Kurumlar Vergisi
|
16.000
|
16.000
|
2
|
....................................31.12.2008......................................
690-DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI HS
691- DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞER
YASAL YÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI HS.
692-DÖNEM NET KÂRI VEYA ZARARI HS.
|
80.000
|
16.000
64.000
|
3
|
....................................31.12.2008......................................
692-DÖNEM NET KÂRI VEYA ZARARI HS.
590-DÖNEM NET KÂRI HESABI
|
64.000
|
64.000
|
2009 yılında yapılması gerekli kayıtlar şöyledir:
Mad. No
|
AÇIKLAMA
|
BORÇ
|
ALACAK
|
1
|
....................................01.01.2009......................................
590-DÖNEM NET KÂRIHESABI
570-GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI HESABI
|
64.000
|
64.000
|
Ortaklara ödenecek kâr payının tahakkuk kaydının yapılması şöyledir:
Mad. No
|
AÇIKLAMA
|
BORÇ
|
ALACAK
|
1
|
....................................10.01.2009......................................
570-GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI HESABI
331-ORTAKLARA BORÇLAR HS
1. Temettü 25.000
2. Temettü 31.500
540-YASAL YEDEKLER
1. Tertip yedek akçe 4.000
2. Tertip yedek akçe 3.500
|
64.000
|
56.500
7.500
|
Ortaklara kâr payı ödendiğinde aşağıdaki kayıt yapılır:
2
|
....................................10.01.2009......................................
331-ORTAKLARA BORÇLAR HS
1. Temettü 25.000
2. Temettü 45.000
100-KASA HESABI
360-ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HS.
Gelir vergisi stopajı
|
56.500
|
50.850
5.650
|
Gelir vergisi stopajının muhtasar beyanname ile ödenmesi gerekir. Ödeme kaydı şöyle yapılır:
Mad. No
|
AÇIKLAMA
|
BORÇ
|
ALACAK
|
1
|
....................................25.01.2009......................................
360-ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HS.
Gelir vergisi stopajı
100-KASA HESABI
|
5.650
|
5.650
|
Kurumlar vergisinin tahakkuk ettirilip ödenmesi halinde yapılması gerekli yevmiye kaydı aşağıdaki gibi yapılır:
Mad. No
|
AÇIKLAMA
|
BORÇ
|
ALACAK
|
1
|
....................................15.04.2009......................................
370- DÖNEM KÂRI VERGİ VE DİĞER
YASALYÜKÜMLÜLÜK KARŞILIKLARI HS.
Kurumlar vergisi
360-ÖDENECEK VERGİ
VE FONLAR HS.
Kurumlar vergisi
|
16.000
|
16.000
|
2
|
....................................15.04.2009......................................
360-ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR HS.
Kurumlar vergisi
100-KASA HESABI
|
16.000
|
16.000
|
Dostları ilə paylaş: | 
