Scientific progress

SCIENTIFIC PROGRESS

VOLUME 2 ǀ ISSUE 6 ǀ 2021
ISSN: 2181-1601

35 KV KUCHLANISHLI KABEL LINIYALARIDAGI SHIKASTLANISHLARNI TOSHKENT SHAHAR TUMANLARI KESIMIDA TAHLIL QILISH

Shoxida Yaxyayeva	Nurali Pirmatov
Toshkent imkoniyati cheklangan shaxslar uchun ixtisoslashtirilgan 2-sonli kasb hunar maktabi	I. A. Karimov nomli Toshkent davlat texnika universiteti

ANNOTATSIYA
Ushbu maqolada Toshkent shahar tumanlari kesimida 35 kV kuchlanishli kabel liniyalarining shikastlanishi tahlili qilingan. Tahlil natijalariga ko’ra Toshkent shahar tumanlari kesimida elektr teshilishlari asosan Shayxontohur, Yunsabod, Yashnabod va Olmazor tumanlarida boshqa tumanlarga nisbatan ko’proq aniqlandi. Elektr teshilishlari asosan muftada -51%, kabelda - 43% va varonkada - 6% ni tashkil qildi. Bu shikastlanishlarning kelib chiqishiga namlik, korroziya, maxanik eskirish, ishlab chiqarishdagi kamchiliklar va boshqa sabablar asosiy omil bo’lib kelmoqda.
Kalit so’zlar: kabel liniyasi, elektr shikastlanish, mexanik eskirish, kabel izolatsiyasi

ANALYSIS OF DAMAGES IN 35 KV CENTRAL CABLE LINES IN TASHKENT CITY DISTRICT

ABSTRACT
The article analyzes the damage to the cable line 35 kV in the regions of Tashkent. According to the analysis results, electrical damages in the districts of Tashkent city were detected more often in Shaikhantakhur, Yunsabad, Yashnabad and Almazar districts than in other districts. Electrical damage was mainly in the sleeve - 51%, in the cable - 43% and in the funnel - 6%. Moisture, corrosion, mechanical wear, manufacturing defects and other factors are the main causes of this damage.
Keywords: cable line, electrical damage, mechanical wear, cable insulation.


Kabel liniyalarining ishlashi paytida ba'zi sabablarga ko'ra kabellar, shuningdek, muftalar va tugatishlar ishlamay qoladi. 35 kV kuchlanishli kabel liniyalarining shikastlanishining asosiy sabablari quyidagilar:
Avvalgi mexanik shikastlanish - 43%;
Qurilish va boshqa tashkilotlar tomonidan to'g'ridan-to'g'ri mexanik shikastlanish
- 16%;
O'rnatish vaqtida muftalar va so'nggi armaturalardagi nuqsonlar - 10%; Tuproqni cho'ktirish natijasida kabellar va muftalarga etkazilgan zarar - 8%;

Kabellarning metall qobig'ining korroziyasi - 7%; Zavodda kabel ishlab chiqarishdagi nuqsonlar - 5%; Kabelni yotqizish paytida buzilishlar - 3%;
Uzoq muddatli ish yoki ortiqcha yuk tufayli izolyatsiyaning qarishi - 1%; Boshqa va noma'lum sabablar - 7%.
Elektr kabel liniyalarini ishlatish bo'yicha yo'riqnomaning talablariga muvofiq, 35 kVgacha kuchlanishli kabel liniyalariga texnik xizmat ko'rsatish yoki kapital ta'mirlash ta'minlanadi. Joriy ta'mirlash shoshilinch, shoshilinch va rejalashtirilgan bo'lishi mumkin.
















Yillik kuzatuv holatiga ko’ra 35 kVli kabel liniyalarida 108 ta bo’lim faoliyat ko’rsatdi, shundan 103 tasi rejali sinovlardan o’tkazildi. Elektr shikastlanishlar soni ko’rsatilgan chora tadbirlar asosida o’tgan yilga nisbatan 13,3% ga kamaydi va 229 tadan 203 tani tashkil qildi.
Tahlil natijalariga ko’ra Toshkent shahar tumanlari kesimida elektr teshilishlari asosan Shayxontohur, Yunsabod, Yashnabod va Olmazor tumanlarida boshqa tumanlarga nisbatan ko’proq aniqlandi. Elektr teshilishlari asosan muftada -51%, kabelda - 43% va varonkada - 6% ni tashkil qildi. Bu shikastlanishlarning kelib chiqishiga namlik, korroziya, maxanik eskirish, ishlab chiqarishdagi kamchiliklar va boshqa sabablar asosiy omil bo’lib kelmoqda.
Ish jarayononi sifatli tashkil qilib, shikastlanishlarni oldini olish uchun kabel yotqizish jarayonida namlikka, karroziyaga olib keluvchi sabablarga, shuningdek jarayonning bajarilish ketma-ketligiga, kabelning mexnik mustahkamliligiga katta ahamiyat berish kerak.Shu bilan bir qatorda sifatli kabel maxsulotlardan foydalanish, yangi zamonaviy ishlab chiqarilgan texnika vositalarini ish jarayoniga tadbiq qilish samaraga erishishga sabab bo’ladi.

REFERENCES

1. 
   Кабели и провода. Основы кабельной техники/ А.И.Балашов, М.А. Боев, А.С. Воронцов и др. Под редакцией И.Б. Пешкова. - М.: Энергоатомиздат, 2009. - 470 с.
   
2. 
   Инструкция по прокладке кабелей силовых с изоляцией из сшитого поли- этилена на напряжение 6-35 кВ. Витебск, ПО «Энергокомплект», 2010. - 47 с.
   

Uzbekistan

www.scientificprogress.uz

Page