Search York



Yüklə 12,09 Mb.
səhifə9/220
tarix12.01.2019
ölçüsü12,09 Mb.
#94949
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   220

this day gave the lioly breed, and for hym that first began

and longest holdeth on ; that God reward hym it at the daye

of dome. And for al them that do wel, or say you good,

that God yelde it them at theyr nede ; and for them that

other wyse wolde, that God amende them.
For al these, and for al chrysten men and women, ye

shal say a Pater noster and an Ave Maria. Deus miserea-

tur nostri. Gloria Patri. Kyrie eleyson. Christe eleyson.

Kyrie eleyson. Pater noster, et Ne nos. Sed libera. Versus.

Ostende nobis. Sacer dotes. Domine salvumfac regem. Sal-

vumjac populum. Domine Jiat pax. Domine exaudi. Domi-

nus vobiscum. Oremus. Ecclesie tue quesumus. Deus in

ciijus mann. Dens., qui sanctorum, &c.


Ferthermore, ye shal pray for al chrysten soules : for

archbysshops and bysshops soules ; and in specyal, for al

that have ben bysshops of this diocese : and for al Curates,

ParsOnes and Vicares soules ; and in specyal, for them

that have ben Curates of this chyrche, and for the soules

that have served in this chyrche. Also, ye shal pray for

the soules of al chrysten kynges and queues, and in espe-

cyal for the soules of them that have ben kynges of this

realme of England. Also, for al those soules, that to this

chyrche have gyven boke, bel, chalyce, or vestement, or

ony other thyng, by the which the servyce of God is the

better done, and holy chyrch worshypped. Ye shal also

praye for your fathers soule, for your mothers soule, for

your godfathers soule, and for your godmothers soule, for

your brethrene and systers soules, and for the soules of al

your kynnes folk, and for your frends soules, and for al

the souls that we be bound to pray for. And for al the

soules that be in the paines of purgatory, there abydynge

the mercy of Almyghty God. And in especyal, for them

that have moost nede and leest help : that God of his end-

les mercy less and mynysshe theyr paynes by the meane of

our prayers, and bryng them to his everlastyng blysse of

heven. And also of the soule of N. or of them that upon

RECORDS AND ORIGINALS. 149


such a day this weke we shal have the annyversary, and for

al chrysten soules, ye shal devoutly say a Pater noster, and

an Ave Maria, Psalmus, De prqfundis^ with the Collecte.

Orat'io.


Absolve questimus, Domine, animas Jamulorum tiiorum,

pont'ificum, regum, sacerdohim, parentum, parrocMano-

rum, amicorurfi, hcnefactorum nostrorum^ et omnium Jide-

lium defuncto7'U7n, ab ornni vinculo dclictorum. Ut in re~

surrectionis gloria inter sanctos et electos tuos resuscitati

respirent. Per Christum Dominum nostrum. Amen.


Number XXXVIII. 101


A book against the King's matrimony with Queen Kathe-
rine.
An liceat cuiquam ducere uxorem fratris sui vita defimcti
absque liberis.
VIDETUR omnino quod nullo pacto sit licitum. Nam MSS. d. G.

scribitur in Levitico, capite deeimo octavo, unum praecep- ' ^'

turn generale istud, scil. Omnis homo ad proa:imam sangui-

nis sui non accedet, ut revelet turpitudinem ejus. Et mox

subjungit praecepta quaedam specialia. Ubi inter caetera

vetat, ne quispiam uxorem fratris sui accipiat. Et illico

subinfert Deus; Turpitudinem iixoris fratris tui non re~

velabis, quia turpitudo fratris tui est. Ponitur etiam in

eodem capite, Nee accedes ad uxorem ejus, qui tibi affini-

tate conjungitur. Et Levitici vicesimo capite dicitur a-

perte. Qui duxerit uxorem fratris sui, remfacit ilUcitam:

turpitudinem fratris sui revelavit : absque filiis erii.


Modo, ex his authoritatibus ita deducam argumenta- I-

tiones. Et primo, hoc medio ; Quod est jure divino pro-

hibitum, nulli est licitum. Sed ducere uxorem fratris pro-

hibitum est jure divino. Consequitur ergo, Nemini licere

uxorem fratris ducere.
Evidet haec consecutio cum majore : et minor liquet ex

authoritatibus Levitici praclibatis. Sed dicet fortasse quis-

piam. Praeceptum istud modo vigorem non habere in lege

evangelica, sed duntaxat pro lege Mosaica dabatur. Sed

l3

150 APPENDIX OF


haec responsio facile diluetur tali ratione. Prascepta mo-

ralia quae sunt de lege naturae, inde remanent in lege evan-

gelica secundum omnes Theologos: sed quod homo non

accedat ad uxorem fratris sui est morale, quod est de jure

naturae : ergo in lege evangelica adhuc remanet. Minor

patebit ex Summa Altissiodorensis in 4*°. Sententiarum, ti-

tulo De Affinitate ; et beati Bonaventurae in 4^°. dist. quadra-

gesima. q. 2^. Et idem Doctor expresse in ¥°. dist. 32^.

articulo S^. q. prima, asserit, hoc praeceptum esse morale;

nempe, quod mulier non cognoscatur tempore menstruae.

Et hoc idem praeceptum continetur inter has prohibitiones.

Ergo, et caeterse prohibitiones Leviticas, in ipso capite con-

tentae, videntur etiam esse morales. Quod si hos Doctores

funditus recusaverunt, adhuc idem probabo ex sacris literis,

videlicet, quod hoc est de jure naturse, quod homo non ac-

cedat ad uxorem fratris sui. Nam in eodem capite 18**.

Levitic. dicitur. Nee polluamini in omnibus his, quihus

contaminatcB snnt universce gentes, quas ego ejiciam ante

conspectum vestrum. Et paulo post subjungitur, Omnes

etiam execrationes istas Jecerunt accolcB, quijiierunt ante

vos, et polluerunt earn. Cavete ergo, ne et vos similiter

evomat, quicm paria Jeceritis, sicut evomuit gentem, qucs

fuit ante vos. Omnis anima, qucB Jecerit de abhominatio-

nibus his quippiam, peribit de medio populi sui.


Tunc sic formabo rationem. Si gentes fecerunt has ab-

hominationes, et execrationes, et ita punitae fuere; ergo

graviter peccarunt. Quia nunquam infligitur gravis poena,

nisi ob peccatum prius commissum. Quum ergo propter

102 has abhominationes punitae fuei'unt gentes ; ergo eas trans-

grediendo gravissime peccabant. Si gentes non peccabant

nisi contra legem naturae (quia legi Mosaicae non erant sub-

jectae, ut asserit Paulus ad Romanos, 2°.) ergo hae prohi-

bitiones sunt de lege naturae. Quod erat probandum. Sed

supra jus naturae non potest Papa dispensare, ut vvdt Scotus

in 4**'. Ergo quum hae prohibitiones sunt de jure naturae,

Papa inconsulte egit dispensando cum tali matrimonio.

II. Praeterea, Ubicunque est eadera causa, ibi erit idem ef-
fectus. Sed non ob aliud vetatur commixtio cum sorore

RECORDS AND ORIGINALS. 151


patris aut matris, quam quia sunt una caro, Ut patet Le-

vitici xviiio. Ergo cum frater et ejus uxor sunt una caro,

non potest frater uxorem fratris defuncti ducere. Et con-

similem rationem videtur ponere beatus Bonaventura ad

oppos. q. in 4'°. Sentent. dist. 40^. q. 2^^. ubi qujerit, an

consanguinitas matrimonio pra?stat impedimentum. Et

minor etiam claret ex authoritate Pauli priori ad Corinthios

7". Qui adhceret meretrici unum corpus efficitur cum ea.


Praeterea, Ubicunque est materia ambigua et dubia, sem- III'

per tutior pars est servanda et eligenda. Sed base materia

est gravis, et dubia : videlicet, quod serenissima Regia Ma-

jestas non debet dirinii a Regina ; et quod Papa Julius li-

cite dispensavit. Nam aliqui Doctores, et aliqua? Universi-

tates famatae asseruerunt oppositum : scil. quod debet sere-

nissima sua Majestas ab "psa separari, et hoc sub poena

peccati mortalis. Ergo licite potest banc partem, tanquam

tutiorem, eligere. Alioqui exponeret se periculo peccati

mortalis, peccat mortaliter secundum omnes Theologos ; et

apparet ex sacra Scriptura. Nam qui amat periculum,

peribit in illo.


Item, Supponamus quod Papa Julius potuerit dispen- IV.

sare, ut Regia Majestas duceret vixorem relictam fratris sui,

et quod fuerit verum matrimonium inter ipsum et illam ;

adhuc probabo tale matrimonium juste posse dissolvi: et

hoc a Deo licet, non ab homine. Quia quod Deus con-

junxit, homo non separet, juxta sententiam evangelicam.

Papa vero solum declarabit, quod Deus illud dissolvent.

Et tali argumentabor ratione. Matrimonium inter aliquas

personas dissolvitur a Deo propter majus bonum. Sed

tuitio unius regni est majus bonum, quam hoc aut illud

matrimonium. Ergo propter tuitionem regni Angliae Deus

dissolvit matrimonium inter Regem et Reginam. Evidet

haec sequela: et probabitur major. Nam matrimonio con-

tracto, et non consummato inter Joannem et Magdalenam,

licitum est Joanni ingredi religionem propter continen-

tiam servandam: quae secundum Theologos est majus bo-

num, quam matrimonium. Et illud matrimonium dissol-

vit Deus, et non homo, ut dictum est prius. Quia quod

L 4

152 APPENDIX OF


Deus conjunxit, nemo separet. Probabitur etiam ilia minor,

videlicet, quod tuitio unius regni sit niajus bonum, quam

hoc aut illud matrimonium : et tali pacto. Quicquid est ma-

jus majori est majus minori. Sed tuitio unius regni est ma-

jus bonum, quam continentia istius aut illius personae ; quae

tamen continentia est majus bonum, quam matrimonium, ut

jam probavimus, et patet ex Paulo, prioris ad Cor. septimo.

Ergo tuitio vmius regni est majus bonum, quam hoc aut

illud matrimonium. Ergo propter tuitionem regni Angliae

dissolvit Deus matrimonium istud. Quod etiam tuitio unius

regni sit majus bonum quam continentia istius aut illius per-

sonae, patet; non solum quia bonum commune est pr^fe-

rendum bono particulari, verum etiam, quia Papa dispensa-

1 03 vit cum quodam Monacho, ut exiret religione, et esset Rex

Arragonia?. Item, diebus nostris Alexander Sextus (ut a

fide dignis accepi) pro bono publico regni Gallorum, decla-

ravit, quod Rex Lodovicus XII. poterat separari ab uxore

sua, et ducere in uxorem Annam Ducissam Minoris Bri-

tannias. Cur igitur idem non licebit fieri modo cum sere-

nissimo nostro Rege propter bonum publicum regni Angliae ?

Quod enim sequatur bonum publicum Angliae ex isto di-

vortio ostenditur: quia Regina nostra, teste experientia,

non parit plures filios. Ex novo autem matrimonio facile

poterit Rex sobolem procreare masculinam, heredem. Et

ita sedabuntur tumultus innumeri. Nam si (quod absit)

decesserit serenissima regia Majestas sine filio, baud dubie

in Anglia tantum ignis (prout conjicio) erit accensns, ut eum

oceani aqua vix extinguere posset ; tanta erit lis in populo.


Huic etiam positioni occurrit illud quod Gregorius Au-

gustino Anglorum Apostolo (a quo requisitus fuerat, Quo-

ta generatione debeant copulari) rescribit sic : Qucedam lex

Romana permittif, ut sive Jratris et sororis, sive duorum

Jratrum germanorum, sen diiarum sororum Jilius et Jilia

misceantur. Sed experiviento didicimus ex tali conjugio

sobolem non posse succrescere. Unde necesse est, ut quarta

aut quinta gen er alio Jldelium licenter conjugatur. Sed post

multum temporis idem Gregorius a Felice Messinae scil.

Praesule requisitus, utrum Augustino scripserit, ut Anglorum


RECORDS AND ORIGINALS. 153


quarta generatione contracta matrimonia non solventur, in-

ter caetera talem reddidit rationem : Quod scripsi Atigiist'mo

Anglorum Ep'iscopo, ipsi etiam Aiiglorum genti, quce nupcr

ad jidcm venerate ne a bono quo coeperat^ metuendo austeri-

ora, recedcrci, specialiter et non genei-aliter, me cognoscas

scripsisse. Nee ideo hcec e'ls scj-ipsi, ut postquam in jide

Jkierint soUdaii, si irifra propriam co7isanguinitatem inventi

Jkicrint, non separentin\ aut inter affinitatis I'lneam id est

iisque ad septimam generationem, juiigantur. Nee valet
dicei-e evadendo, quod lex Deuteronomica, capite ^de
suscitatione seminis J'ratris evaeuavit lianc legem Leviticam.

Quod ostendam tali pacto. Lex temporaliter data, et ad de-

terminatum populum, non potest restringere legem univer-

salem et moralem, datam universae nationi ; sed lex Deute-

ronomica erat solum temporalis, et ad certum populum li-

mitata. Levitica vero lex moralis est et universalis, ut prius

ostensum est : quia lex naturae extendit se ad omnes. Ergo

per consequens, lex Deuteronomica non habet vigorem re-

stringendi legem Leviticam. Quare consec{uitur has pro-

liibitiones Leviticas adliuc consistere in pleno robore.


Major hujus rationis clarebit per simile. Nam Exodi xx.

datur prasceptum universale, Non occides. Et primo Regum

XV. praecepit Deus Sauli, ut interficeret Amalech. Nunc

iste casus specialis et particularis non potest restringere pri-

mum prasceptum morale de non occidendo, ut manifestum

est. Ergo per sim.ile nee lex Deuteronomica evacuabit le-

gem Leviticam, quag est moralis, et omni populo communis.
Item, genus prohibitum cum distributione includit omnes V.

species sub eo contentas, esse prohibitas. Sed hoc genus,

scil. omnis homo ad proximam sanguinis sui non accedat, est

prohibitum cuilibet homini. Ergo etiam omnes ejus speciei

cuilibet homini prohibentur. Sed sub hoc genere conti-

nentur duodecim species in Levitico, ca. 18*'. Ergo quaeli-

bet earum prohibetur cuilibet homini.
Item divinus Augustinus contra Faustum, libro duodeci- 104

mo, capite 81°. de Juda et Thamar sic loquitur: Si vir et vi.

nxor^ sicut dicit Dominus, non jam duo, sed una caro simi,

non aliter nurus deputanda est, quam Jilia. Nunc ex his


154 APPENDIX OF


dictls ita argumentor, de similibus simile est judicium. Sed

nurus ex hoc quod solum cognita est a filio cedit in jus filiae.

Ergo et uxor fratris cognita a fratre cedit in jus sororis.

VII. Item, Dominus Antoninus in 3^. parte Summae, capitulo


undecimo, De Affinitate, ubi loquitur de dispensatione Pap^

prohibita, dicit, Quod in I'mea ti-ansversali, in primo gradu

prohibetur matrimo7mim consangumitatis et ajjinitatis jure

divino. Unde (inquit) nee Papa dispensare potest, quia est

contra natm-am, ut sell, quis contrahat cum germana sua,

aut uxore germani sui, eo mortuo. Unde etiam ante legem

Mosaicam, multipUcato genere humano, ante diluvium aut

post, creditur se abstinuisse a so7-oribus, et ah uxorihiis Jra-

trum, nisi ad suscitandum semen fratris prccmortui, sicut

et tempore legis, tit patet in Thamar etjiliis inde. Et paulo

post subjungit Anthoninus, Ncc etiam. posset dispensare Pa-

pa in uxore fratris 7nortui sine liberis. Quia licet olim lice-

ret, dispensative lieehat. Qiice dispensatio Jiebatjiire divino,

non ah homine. Namjxire divino communiter ahstinehatur

ah uxore fratris, sicut a propria sorore: sed in casu illo

jjermittehatur. Unde sicut Papa non potest dispensare in

pluralitate uxorum, quamvis olim esset licita {quia licita

erat ex Dei dispensatione) prohibita jure commtmi, sic nee

in proposita. Usee Anthoninus.
Sunt etiam nonnulli authores asseverantes matrimonium
inter affines esse proliibitum jure divino et natvu'ae: ut Jo.
De Turre Cremata, et Petrus De Paludo, et alii Thomistae.
Haec scripta et coUecta fuere A*^ regni Regis Hen. VIII.
21«. 180 die Aprilis, per J. p'. M.

Number XXXIX.


A confutation of AheVs hool', wrote against the divorce of
Q. Katherine.
Contra hasim libelU Ahelis.

MSS.D.G. H^C unica est basis ac fundamentum singulare, cui to-

tus innititur Abelis libellus. Quod Deus nunquani id quod

malum est, et contra jus natura? prajcipit observandum, et


H. Eq.

RECORDS AND ORIGINALS. 155
hoc perpetuo et a communitate. Ex hoc fundamento colli-

git, non esse contra jus naturae ducere relictam fratris, quum

Deus illud antiquitus praecepisset.
Et si aUas pluribus machinls, eisque satis validis, hanc

munitionem expugnavimus ; non gravabimur tamen jam

denuo novas vires adjicere : ut quantumvis inverecundus ac

vafer sit hostis, multitudine saltern testium attonitus cristas

cogatur dimitterc.
Primum quidem pro enervatione hujus fundamenti dici-

mus, hoc Deuteronomicum praeceptum nee universale fuisse,

nee perpetuum. Universale non erat, quum nuUam gentem 1 05

praeter Judaicam obligabat. Sed neque perpetuum erat:

quum coruscante Evangelio sit abolitum. Proinde invali-

dum prorsus ac debile fundamentura est, ad sustinendum

Abelis structuram.
Deinde, ad perpetuam hujus basis demolitionem, prae-

mittam conclusionem unicam, prsesidiis undique tutissimis

munitam :
Quod Deus prcBcip'it illud nonnunquam^ quod, antequam

prcecipiebatur, erat contra jus naturae.


Istam conclusionem firmabo primo authoritate divi mar-

tyris Cypriani; qui in Epistola 62^ ita scribit: Aliud est

quod Deus imper at facer e.^ et aliud voluntati ejus obsistere :

cujus ita stmt mandata servanda, ut si aliquid Jusserit,

qiiod secundum homines injustum esse videatur,Justum cre-

datur, etjiat. Et si justum Jusserit, Justum deputetur, et

fiat. Cum sine victoria non potest esse, quod mandat; qui

potens est injustitiam justijicando, vocare justitiam : etju-

stitiam reprobando, injustitiam probare transversam. Cur-

Jus voluntas est vera et sola Justitia. Haec Cyprianus. Ex

quo liquido apparet, Deum posse ob aliquam causam justifi-

care praeceptum Deuteronomicum de suscitando semine fra-

tri, etiam si, ante illud praeceptum, esset contra jus naturae.
Huic subscribit divus Augustinus in libro 26". contra Ca. 3'

Faustum. Ibidem enim affirmat, Naturam ita obtempe-

rantem esse suo authori, ut id solum naturale dicatur, quod

ipse velitjieri. Sic autem habet : Contra naturam aliquid

fieri dicitur, quum contra communem cursum, et (onsuetit-

156 APPENDIX OF


Ad Rom. il'inem altquidjiat. Unde Apostolus ; Si tu ex naturali in-
^'''" cis7is oleastro, et contra iiaturam insertus es in honam oli-
vaniy &c. Id dixit contra naturam quod est contra naturae

legem.
Minorem sic probo. Laudavit Deus factum Joe regis

Judae, quod accepit duas uxores : sed accipiens duas uxores,

transilivit limites naturae. Igitur, &c. Major ostenditur


2o.Para.24''. autlioritate sacrae scripturae. Accepit Joiada sacerdos duas

uxores Joe regi. Et ob hoc et alia ejus facta, dictum est


4''.Reg.i2". in laudem ejus, quod rex Joas rectum Jecerat coram Do-

mino cunctis diebus, qiiibus docuerat eum Joiada sacerdos.

Cum igitur Joiada docuit Joam accipere duas uxores, in

hoc rectum fecit coram Domino.


Ex iis jam licebit cernere, quam infirmi.m sit hoc funda-

mentum, et quam levi manu convelli, ac amoveri possit,

super quod Abel tanquam super petram solidissimam totum

collocat aedificium. Verum hoc jam sublato fundamento, ut

tota scil. corruat structura superimposita, necessum est.

106 Number XL.


Dr. Croke to the King, concerning his agency in Italy.

Foxii Mss. PLEASE yt your Highnes to be advertysed, that syn&

the XXVIII day of Auguste, I delyvered unto friar Tho-

mas xxiii crouynes. Syns the whyche tyme he hathe got

your Highnes but vii subscriptions : the whj^che I sent by

Harwel the XIX of Octobre. And of them, two only

cxcepte, there ys not on worthy thank. I have and do

often call upon hym ; but he answerethe me, that there ys

no mo Doctors to be goten. The contrary wherof I knowye

to be trew. And whan I demande off hym, for the declara-

tion off my accompte, some remembrance of his hande for

XLVII crouynes, whyche I have paide hym, he answerythe,

that, at the ende of the cause, he wyl other make me a byll,

or delyver me thold money ayene. And hys cause, why he

wol make me no byl, ys, as he saithe, feare leste hys byl

myght be shewed to your Highnes adversaryes. Off the

whyche pretcndyd fearc, I so moche the more doubte, by-

RECORDS AND ORIGINALS. 157


cause I have taken hyra twysse styffelye reasonyng upon

the Queenys part ayenste your Highnes conclusion with a

friar of Florence, whom afore thys day he alwayes assuryd

me to be of your Highnes opinion. Albeyt now he saithe,

the said friar ys departyd beynge utter ennymye to the

same. And in communication, Soverayne Lorde, with me

upon his said reasonynge with the said friar, he said to me,

that themperors embassatour shulde say to hym, Qui velit

'procurare pro regina non starct intra paticida scuta, and

he addyd these wordes to the same, Crede mihi, Croce,

posse me cjficere, si veUmfacere, quod alii velint etjaciunt,

ut quicquid hactenus fecerim pro j-ege, ilU magis ohsit quam

prosit.
Thys frute comytlie off Raphaelles workes put in printe :

makinge protestation in the worke writen ayenste your High-

nes, quod quidquid scripscrit pro eadern, id omne tantum ex

aliorum mente, non sua, ad ingenii exercitationem scripse-

r'lt: and that the worke writen ayenste your Highnes ys

liys very trew and playne opinion, and firme and ful sen-

tence and mind. What hurte this worke (with sutche werkes

as ar in Englishe set forthe in England by constant rumour

here) ayenste your Highnes cause, dothe unto your Highnes

sjiid cause, I have at length by doble lettres sent by the

meane of Harwel from Venice to Antwarpe, and from Ant-

warpe to your Highnes by post purposely, acertayned your

Highnes.
And consyderinge, that I can get no mo subscriptions,

nother off friar Ambrose, nor off Thomas, very fear com-

pcllyng us to advertyse your Highnes, that al these friars

were firste and only attayned unto your H. by me. And

Ambrose had off me, for the getting off the determination

of Padua, for his part only, XX crouynes. Thomas hath

had XLVII crouynes. Franciscus for hym and Dionysius

LXXVII crouynes; as I can right wel prove. And thys

notwithstanding, whan I cal upon them for som frute, off

none of theyr labour, except Dionysius, I can get none.

And as Ambrose hath answered me, that my Lord of Lon- J07

don hath connnandyd hym, Tantum in causa regiajacere.


U8 APPENDIX OF


quantum ipn prcBscripserit Cassalius. So Leonicus, a man

off greate gravitye and lernynge, by hys lettres (wherofF a

copye I sende herein enclosyd) acertaynythe me of a wars

poyntc. Albeyt I trust yt be not so. For sutche com-

mandemente coulde not but be prejudical, as wel unto your

Highnes cause, as unto my labours taken in the same ; and


Yüklə 12,09 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   220




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin