Seçİm ve halkoylamasi yasasi

Halkoylamasında oy pusulası	94.(1) Halkoylamasında seçmene iki çeşit oy pusulası verilir. Oy pusulasının birinde, beyaz zemin üzerinde siyah yazı ile "EVET", diğerinde siyah zemin üzerinde beyaz yazı ile "HAYIR" kelimeleri bulunur. Bu kelimeler, üzerinde bulunduğu oy pusulasının zemin rengini bozmayacak büyüklük ve puntolarla bastırılır.
	(2) Zarf ve oy pusulalarının, zarf dışından renk ayrılığını belli etmeyecek şekilde ve aynı ölçüde hazırlatılması şarttır
	(3) Halkoylamasında kullanılacak oy pusulaları, Yüksek Seçim Kurulu tarafından bastırılır.
Cumhurbaşkanlığı, belediye başkanlığı ve muhtarlık seçimlerinde oy pusulası 25(1)12/1981 3.12/1984	95.(1) Cumhurbaşkanı seçiminde kullanılacak oy pusulasında, seçime katılan adayların isimleri, birbirinden belirli kalınlıkta birer çizgi ile ayırt edilmiş olarak yan yana yazılır. İlk önce siyasal parti sonra da bağımsız adayların yazılış sırası, siyasal partilerin veya aday temsilcilerinin önünde, Yüksek Seçim Kurulu tarafından ad çekme suretiyle saptanır. Bağımsız adayların yazılış sırası siyasal partilerin yazılış sırasından sonra yer alır. Birden fazla bağımsız aday bulunması halinde yazılış sıraları bağımsız adayların veya temsilcilerinin önünde ad çekme suretiyle saptanır.
	(2) Oy pusulasında siyasal parti adaylarının isimlerinden önce, en başta partinin özel işareti; özel işaretin altında parti adının baş harfleri; baş harflerin altında tam yazı halinde partinin adı yazılır.
25(2).12/1981	(3) Bağımsız adaylar, partilerinkine benzememek koşulu ile istedikleri işareti, aday gösterme tarihinden sonraki üç gün içinde Yüksek Seçim Kuruluna bildirirler. Yüksek Seçim Kurulunun bağımsız adayların işareti konusunda vereceği karar kesindir.
25(2).12/1981	(4) Cumhurbaşkanlığı seçimi oy pusulaları, yukarıdaki kurallara bağlı kalmak koşuluyla, adaylar arasında tam bir eşitliği sağlayacak büyüklük ve puntolarla, Yüksek Seçim Kurulu tarafından bastırılır.
8.14/2002	(5) Belediye Başkanlığı seçimi oy pusulaları da yukarıdaki (l)'inci, (2)'inci, (3)'üncü ve (4)'üncü fıkralara göre hazırlanır
8.14/2002	(6)(A) Muhtarlık seçiminde kullanılacak oy pusulalarında, seçime katılan adayların isimleri, birbirinden belirli kalınlıkta birer çizgi ile ayırt edilmiş olarak yan yana yazılır. Adayların yazılış sırası, Yüksek Seçim Kurulu tarafından adayların veya temsilcilerinin önünde ad çekme suretiyle saptanır. (B) Muhtarlık seçiminde kullanılacak oy pusulaları yukarıdaki kurala bağlı kalmak koşuluyla, adaylar arasında tam bir eşitliği sağlayacak büyüklük ve puntolarla, Yüksek Seçim Kurulu tarafından bastırılır.
Milletve-killiği belediye meclisi üyeliği ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde oy pusulası	96. (1) Milletvekilliği seçimlerinde, her oy pusulasının bir yüzü, seçime katılan siyasal partilerin aday listelerinin yan yana ve birbirinden belirli kalınlıkta birer çizgi ile ayırt edilmiş olarak, "Birleşik Oy Pusulası" şeklinde düzenlenir. Birleşik oy pusulası üzerinde siyasal partilerin oy pusulasının sırası Yüksek Seçim Kurulu tarafından siyasal partilerin temsilcileri önünde ad çekmek suretiyle saptanır.
31.12/1994	(2) (A) Birleşik oy pusulasında, her siyasal partinin aday listesi üzerinde en başta ve ortada, partinin özel işareti; özel işaretinin altında, parti adının baş harfleri; baş harflerinin altında, tam yazı halinde parti adı; belirli bir aralık veya çizgiden sonra eni boyu ikişer santimetre olan belirli bir kalınlıkta çizgilerle yapılmış bir dörtgen; belirli bir aralık veya çizgiden sonra adayların adları ve soyadlarının karşısında eni boyu birer santimetre olan belirli bir kalınlıkta çizgilerle yapılmış bir dörtgen bulunur.
	(B) Birleşik oy pusulaları, önyüzünü hiçbir şekilde göstermeyecek özellikte hazırlanır.
26.12/1981	(3) Bağımsız adayların isimleri, siyasal parti listelerinden sonra, başa herhangi bir işaret koymadan, "BAĞIMSIZLAR" başlığı altında soyadı sırasına göre alt alta sıralanır; ad ve soyadlarının karşısına aynı dörtgen konur. Bağımsız adayların ad ve soyadları alt alta sıralanırken, birbirinden belli kalınlıkta birer çizgi ile ayırt edilmiş olarak düzenlenir.
	(4) Bu madde uyarınca kullanılacak birleşik oy pusulaları, yukarıdaki kurallara bağlı kalınmak koşuluyla, siyasal partiler arasında tam bir eşitliği sağlayacak büyüklük ve puntolarla, Yüksek Seçim Kurulu tarafından bastırılır. Bağımsız adayların ad ve soyadları, siyasal parti listelerindeki adaylarla eşitliği sağlayacak büyüklük ve puntolarla, Yüksek Seçim Kurulu tarafından, aynı şekilde bastırılır.
9.14/2002 9.14/2002	(5) Belediye meclisi üyeliği seçimleri oy pusulaları da yukarıdaki (l)'inci, (2)'inci, (3)'üncü ve (4)'üncü fıkralardaki kurallara göre hazırlanır.
	(6)(A) İhtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde, her oy pusulasının bir yüzüne ihtiyar heyeti üyesi adaylarının isimleri, başa herhangi bir işaret koymadan soyadı sırasına göre alt alta sıralanır; ad ve soyadlarının karşısında eni boyu birer santimetre olan belirli bir kalınlıkta çizgilerle yapılmış bir dörtgen bulunur. Adayların ad ve soyadları alt alta sıralanırken, birbirinden belli kalınlıkta birer çizgi ile ayırt edilmiş olarak düzenlenir. (B) İhtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde kullanılacak oy pusulaları, yukarıdaki kurala bağlı kakımak koşuluyla, adaylar arasında tam bir eşitliği sağlayacak büyüklük ve puntolarla, Yüksek Seçim Kurulu tarafından bastırılır.
Oy pusulalarının teslimi ve mühürlenmesi 32.12/1994	97. (1) Oy pusulaları, sandık seçmen listesine dahil seçmen sayısını karşılayacak miktarda, her birinin arkası, İlçe Seçim Kurulu başkanlığı mührü ile mühürlenmiş olarak 84. maddede belirtilen yöntemlere göre, sandık kurulu başkanlıklarına sayı ile teslim edilir.
	(2) Sandık kurulu başkanı, oy pusulalarının ilçe seçim kurulu mührü ile mühürlenmiş olan arka yüzlerini, sandık kurulu mührü ile de mühürler.
Seçmene verilecek oy pusulası 33.12/1994	98. Sandık kurulu, oy kullanmak üzere gelen seçmene, halkoylaması için kullanılacak oy pusulaları hakkında 94. maddede belirtilen kurallar saklı kalmak koşuluyla, biri ilçe seçim kurulu başkanlığının, diğeri de sandık kurulunun mührü bulunan çift mühürlü bir adet; Halkoylamasında iki ayrı çeşitte olmak üzere iki adet; oy pusulası verir. Çift mühürlü oy pusulası, sandık kurulu başkanı tarafından seçmene verilirken, hiçbir tarafında herhangi bir işaret bulunmadığı, çift mühürlü olduğu kurul üyelerine, gözlemcilere ve seçmene gösterilir.
Halkoylamasında oy verme Şekli 3.19/1985	99. Halkoylamasında oy kullanacak seçmen, kendisine verilen "EVET" ve "HAYIR" yazılı pusulalardan birini, kapalı oy verme yerinde tercihine göre, zarfa koyup kapatır. Kullanmadığı oy pusulasını kapalı oy verme yerinde derhal imha ederek sandık kurulu tarafından daha önce kapatılıp mühürlenen ve kapalı oy verme yerine konan kutuya atar. Zarfa koyup kapattığı oy pusulasını ise, kapalı oy verme yeri dışındaki oy sandığına atar.
Cumhurbaşkanlığı, belediye başkanlığı ve muhtarlık seçimlerinde oy verme şekli 34.12/1994	100. (1) Cumhurbaşkanlığı seçiminde oyunu kullanacak seçmen, kapalı oy verme yerinde, oy pusulasında dilediği adaya ait bölümün herhangi bir yerine, Yüksek Seçim Kurulunca imal ettirilip sandık kurullarına ulaştırılmış ve sandık kurulu başkanında oy verme süresince bulundurulması zorunlu olan ve oy pusulası ile birlikte kendisine verilen "EVET" yazılı mührü kapalı oy verme yerinde basmak ve oy pusulasını, gizliliği bozmayacak biçimde katladıktan sonra sandık kurulu önündeki kapalı oy sandığına atmak suretiyle oyunu kullanır ve bu şekilde oyunu kullandıktan sonra kendisine verilen "EVET" yazılı mührü Sandık Kurulu Başkanına geri verir.
	(2) Belediye başkanlığı ve muhtarlık seçimlerinde de aynı yöntem uygulanır.
Milletvekilliği Belediye meclisi ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde oy verme şekli 35.12/1994 15.12/1998	101.(1)Milletvekilliği seçimlerinde, oyunu siyasal partilerden biri lehine kullanmak isteyen seçmen, kapalı oy verme yerinde, bu Yasanın 96'ncı maddesinin (2)'inci fıkrası uyarınca hazırlanan birleşik oy pusulası üzerinde, dilediği siyasal partinin adının ve ambleminin altında yer alan dörtgen içine, Yüksek Seçim Kurulunca imal ettirilip sandık kuruluna ulaştırılmış ve Sandık Kurulu Başkanında, oy verme süresince bulundurulması zorunlu olan ve oy pusulası ile birlikte kendisine verilen "EVET" yazılı mührü basar.
	(2)(A) Seçmen, yukarıdaki (1)'inci fıkra uyarınca "EVET" mührünü bastıktan sonra, o siyasal partinin listesinde ad ve soyadları bulunan adaylardan hangilerini tercih ettiğini, ad ve soyadları karsısında bulunan dörtgenin içine işaret koymak suretiyle belirtebilir. (B) Dörtgenler dışına konan tercih işaretleri geçersizdir. Tercih işaretlerinin tamamı veya bir kısmı, dörtgenler dışına konulmuş ise, oy pusulası tercihsiz oy pusulası sayılır.
	(C) Seçmen, tercih hakkını kullanıp kullanmamakta serbesttir. Ancak, seçmen bu tercih hakkını kullanmak isterse, o siyasal partinin listesinde ad ve soyadları yazılı adayların yarısı için kullanmak zorundadır. Kesirler hesaba katılmaz. (Ç) Yukarıdaki (C) bendinin kesirler hesaba katılmayacağına ilişkin kuralı saklı kalmak koşuluyla, tercih işaretleri, aday sayısının yarısından çok veya az olduğu takdirde, o oy pusulası tercihsiz oy pusulası sayılır.
	(3) Seçmen, yukarıdaki (1)'inci ve (2)'inci fıkra kuralları uyarınca, "EVET" mührünü bastıktan sonra tercih hakkını kullanırken, başka bir siyasal parti listesinde bulunan adaylar veya bağımsız adayların ad ve soyadlarının karşısındaki dörtgenler içine de işaret koymuş ise, bu işaretler hükümsüzdür ve o oy pusulası tercihsiz veya karma olmayan oy pusulası sayılarak, listesine "EVET" mührü basılan siyasal partinin lehine kullanılan oy pusulası kabul edilir.
	(4) (A) Milletvekilliği seçiminde oyunu, birleşik oy pusulasında adı ve soyadı bulunan partiliye ve bağımsız adaylara karışık olarak vermek isteyen seçmen, orada bulundurulan kalemle, oy vermek istediği adaylara, ad ve soyadları karşısındaki dörtgene işaret koymak suretiyle oyunu KARMA olarak kullanır. Ancak seçmen oyunu karma olarak kullanmak isterse, bu hakkını, en az o bölgeden çıkarılacak milletvekili sayısının yarısı kadar aday için kullanmak zorundadır. Kesirler hesaba katılmaz.
	(B) Karma olarak kullanılan oy pusulasında, adayların ad ve soyadları karşısında bulunan dörtgenler dışına konulan işaretler geçersizdir.
	(C) Karma olarak kullanılan oy pusulasında geçersiz sayılan işaretler dışındaki işaretlerin sayısı, bu fıkranın kesirlerin hesaba katılamayacağını öngören (A) bendi kuralları saklı kalmak koşuluyla, o bölgeden çıkarılacak milletvekili sayısının yarısından az olması halinde, o oy pusulası geçersizdir.
	(5) Oyunu yukarıdaki (1)'inci, (2)'inci ve (3)'üncü fıkra kurallarına göre kullanan seçmen birleşik oy pusulasını, kapalı oy verme yerinden ayrılmadan, kullandığı oyun gizliliğini bozmayacak biçimde katlayıp sandık kurulu önünde kapalı oy verme sandığına atar ve "EVET" yazılı mührü sandık kurulu başkanına verir.
	(6) Oyunu karma olarak kullanan seçmen, birleşik oy pusulasını, kapalı oy verme yerinden ayrılmadan, kullandığı oyun gizliliğini bozmayacak biçimde katlayıp sandık kurulu önünde kapalı oy sandığına atar ve "EVET" mührünü sandık kurulu başkanına verir.
10.14/2002 10.14/2002 Fasıl 244 16/1972 10/1974 17/1974 14/1975	(7) Belediye Meclisi üyeliği seçimlerinde de seçmen oyunu yukarıdaki (l)'inci, (2)'inci, (3)'üncü, (4)'üncü, (5)'inci ve (6)'ncı fıkra kuralları çerçevesinde kullanır.
	(8) (A) Seçmen, ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinde, bu Yasanın 96'ncı maddesinin {6)'ncı fıkrası uyarınca hazırlanan oy pusulası üzerinde ad ve soyadları bulunan adaylardan hangilerine oyunu vermek istiyorsa, orada bulundurulan kalemle oyunu vermek istediği adayların ad ve soyadları karşısında bulunan dörtgenin içine işaret koymak suretiyle oyunu kullanır. Adayların ad ve soyadları karşısında bulunan dörtgenler dışına konan işaretler geçersizdir işaretlerin tamamı dörtgenler dışına konulmuş ise, o oy pusulası geçersiz saydır. Seçmen oyunu, Köy İhtiyar Heyetleri Yasal çerçevesinde o seçim bölgesi için seçilmesi gereken ihtiyar heyeti üyesi sayısı kadar aday için kullanmak zorundadır. Oyunu yukarıdaki bentlerde belirtiki kurallara uygun olarak kullanan seçmen, oy pusulasını, kapalı oy verme ayrılmadan, kullandığı oyun bozmayacak biçimde katlayıp sandık kural önünde kapalı oy sandığına atar
Aynı günde birden fazla seçim yapılması halinde oy verme biçimi 36.12/1994	101 A. Aynı günde birden fazla seçim yapılması halinde, halkoylamasına ilişkin 99'uncu madde kuralları saklı kalmak koşuluyla, her seçim için ayrı renklerde hazırlanmış oy pusulaları aynı anda seçmene verilir ve seçmen oyunu 100'üncü ve 101'inci madde kuralları çerçevesinde kullanır.
Kullanılmayan oy pusulaları	102. Kullanılmayan oy pusulaları her biri karşılıklı köşeleri arasında çaprazlama iki çizgi çekilmek suretiyle, birer büyük çarpı işaretiyle iptal edildikten sonra sayılır, oylarını veren seçmen sayısına eklenir ve böylece kurula teslim edilen oy pusulası toplamına uygun olup olmadığı saptanır. Kullanılmayan oy pusulaları bir paket halinde mühürlenir ve üzerine sayısı yazılır. Bu işlemler tutanağa geçirilir.
		BÖLÜM II YASAKLAR VE SANDIKBAŞI DÜZENİ
İçki ve silah taşıma yasağı		103. (1) Oy verme günü, her ne suretle olursa olsun, alkollü içki satılması, içkili yerlerle umumi mahallerde her çeşit alkollü içki satılması, verilmesi ve içilmesi yasaktır.
		(2) Oy verme günü, bütün umumi eğlence yerleri oy verme süresince kapalı kalır. Eğlence yeri niteliğini haiz lokantalarda yalnız yemek verilir.
		(3) Oy verme günü, emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiç kimse, köy, kasaba ve şehirlerde silah taşıyamaz.
Yayın yasağı		104. (1) Seçim veya halkoylaması günü saat 19.00'a kadar devlet radyoları ve her türlü yayın organları tarafından, seçim, halkoylaması ve sonuçları ile ilgili haber, tahmin ve yorum yapılması yasaktır.
		(2) Saat 19.00 ile 21.00 arasında devlet radyolarında, Yüksek Seçim Kurulu tarafından verilecek haber ve tebliğler yayınlanabilir.
		(3) Saat 21.00'den sonra bütün yayınlar serbesttir.
Sandık alanı, sandık yeri ve düzenin sağlanması		105. (1) Bu Yasaya göre sandık alanı sandığın kapalı oy verme yerinin ve sandık kurulunun yerleştiği mahallin 100 metre mesafesi içinde kalan çevredir.
		(2) Sandık alanında düzenin sağlanması sandık kurulu başkanına aittir.
Başkana ait yetkiler		106. (1) Sandık alanında, seçmenin oyunu tam bir serbestlikle ve gizli şekilde kullanmasına veya sandık kurulunun görevini yapmasına engel olmaya kalkışanları, yahut da oy verme işini bozmaya yeltenenleri başkan uyarır. Bu uyarmayı dinlemeyenleri sandık alanından dışarı çıkartabilir.
		(2) Bu işlerde polis kuvvetleri, başkanın emrine göre hareket etmek zorundadırlar.
Sandık alanında suç işlenmesi		107. Sandık alanında bir suç işlenmesi halinde, sandık kurulu durumu tutanağa geçirir ve sanığı polise teslim eder.
Sandık alanındaki inzibat tedbirleri		108. (1) Sandık alanında, kurul üyeleriyle bu yasanın kendilerine yetki vermiş olanlardan ve seçmenlerden başka kimse bulunamaz.
		(2) Sandık alanında ancak, sandık kurulu başkanının gerektiğinde çağıracağı polis kuvvetleri bulunur. Alınacak inzibat tedbirleri, seçmenlerin seçim işlerini izlemelerini engelleyecek nitelikte olamaz. Yukarıda yazılı polis kuvvetleri dışında kalan polis amir ve memurları ile resmi üniforma giymiş kimseler ve silah taşıyanlar sandık alanına giremezler.
Sandık alanı dışındaki inzibat tedbirleri		109. (1) Sandık alanı dışında, polise emir verme yetkisine sahip makamlarla polis amir ve memurları tarafından alınacak tedbirler, seçmenin sandık alanına serbestçe girmesini engelleyici veya güçleştirici nitelikte olamaz.
		(2) Sandık kurulu başkanı, seçmenin sandık alanına serbestçe girmesini engelleyen veya güçleştiren her türlü hareketi önler.