59
DOQQUZUNCU DƏRS
BRAHMAN AYİNİ (1)
VEDA AYİNİNDƏKİ DƏYİŞİKLİKLƏR
Miladdan əvvəl 8-9-cu əsrlərdə brahmanlar (veda ayininin ruhaniləri) veda
ayinində çox dərin dəyişikliklər etdilər. Bu dəyişikliklər əsasən həmin ayinin iki əsas
aspektində baş vermişdi:
Birincisi
ideologiya sahəsində idi, bu ayinin ardıcılları özlərini xilas etmək və
tanrılarının güclənməsi üçün çoxsaylı allahlara sitayişdən, onların
hüzurunda
qurbanlıq kəsməkdən üz döndərərək bütün əşyaların vəhdətinə inam yaratmağa meyl
etdilər. İkinci dəyişiklik isə dinin ictimai yönümü baxımından baş verdi. Onlar bu
ayin ardıcılları arasında sinfi quruluş formalaşdırmağa başladılar. Bu quruluşda
brahmanlar ən yüksək ictimai mövqeyə sahib oldular.
Bu dəyişikliklərdən sonra veda dövrünün klassik anlayışı
öz yerini brahman
ayininə verdi və bu cərəyan rəsmi olaraq öz çiçəklənmə dövrünü başladı. Brahman
ayinində müqəddəs veda kitablarının öz əvvəlki e'tibar və dəyərini saxlamasına
baxmayaraq, əsas me'yar brahman və upanişad kitabları idi. Buna əsasən brahman
ayinini üç əsas istiqamətdə araşdırmalıyıq:
1. İdeoloji dəyişikliklər;
2. İctimai
proseslər;
3. Müqəddəs kitablar.
Bu dərsdə veda ayininin ideoloji dəyişikliklərdən bəhs olunacaq,
qalan iki
istiqaməti gələn dərsdə tədqiq edəcəyik.
Dostları ilə paylaş: 
