Sh. N. Zaynutdinov, R. I. Nurimbetov

Individning reaksiyasi (javobi). 
Atrofdagilaming aynan xuddi 
shunday xatti-harakatlari sizning jaxlingizni ehiqarishini aniq- 
ravshan aytishingiz ulaming sizni tushunishlariga yordam beradi, 
siz ularga hujum qilm asdan "men" deb gapirishingiz 
atrofdagilami o£z xulq-atvorlarini o‘zgartirishga undashi mumkin. 
Javob quyidagicha ta’sirchan bo‘lishi mumkin: "Men sizdan 
xafa bo‘ldim...", "Siz meni tushunmas ekansiz, deb o ‘ylayman", 
"Men hamma narsani o‘zim ado etishga qaror qildim".
Voqeaning yakun bilan tugashi. 
Individ nizoning qanday 
yakun bilan tugashi haqida o ‘z istaklarini bildirsa, bir nechta
218

---

variantlarni taklif qilish maqsadga muvofiq bo‘ladi. To‘g‘ri 
tuzilgan "men-mulohaza" da yechimning yangi variantlari ham 
bo‘lishi mumkinligi nazarda tutiladi, individning istaklari 
sheriklaming ham o ‘zlaricha fikr bildirishlariga imkon tug‘- 
diradi.
Tarkibiy usullar, 
ya’ni vakolatlaming noto‘g‘ri taqsim- 
lanishi, mehnatni tashkil etish, qabul qilingan rag‘batlantirish 
tizimi tufayli vujudga keladigan asosiy tashkiliy nizolarning 
ta ’sir ko‘rsatish usullaridir. Bunday usullarga: ishga doir 
talablarni tushuntirish, muvofiqlashtiruvchi va integrasion 
mexanizmlar, umumtashkiliy maqsadlar, mukofotlash tizi- 
midan foydalanish kiradi.
Ishga doir talablarni tushuntirish nizolami boshqarish 
va ularga barham berishning samarali usullaridan biri h i­
soblanadi. Har bir mutaxassis o ‘zidan qanday natijalar talab 
qilinishini, uning vazifalari, mas’uliyati, vakolatlari doirasi, 
ish bosqichlari nimadan iborat ekanligini aniq tasawur qilishi 
lozim. Bu usul tegashli lavozim yo'riqnom alari (lavozim 
tasvirlari), boshqarish darajalari buyicha huquq va mas’uliyat- 
laming taqsimlanishi tarzida amalga oshiriladi.
Muvofiqlashtiruvchi mexanizmlar tashkilotdagi tarkibiy 
bo‘linmalardan foydalanishni bildiradi. Mazkur bo‘linmalar 
zamrat boMgan taqsirda o ‘zaro tortishuvli masalalarga ara- 
lashishlari va ulami hal qilishlari mumkin.