Sh. N. Zaynutdinov, R. I. Nurimbetov

Muzokaralaming boshlanishiga hozirlik ko‘rish. 
Har 
qanday muzokaraning boshlanishidan oldin unga yaxshi 
tayyorgarlik ko‘rish muhimdir: ishning ahvoli qaidayligini 
aniqlab olish, nizo qatnashchilarining kuchli va zaif tomon- 
larini aniqlash, kuchlarning joylanishini belgilash, muzo- 
karalami kim olib borishini va ular kimning manfaatini himoya 
qilishini aniqlash.
Bu bosqichda axborot to‘plashdan tashqari muzokaralarda 
ishtirok etishdagi o ‘z maqsadini belgilab olish zarur. Shu 
munosabat bilan quyidagi savollarga javob berish kerak:
• muzokaralar o‘tkazishdan ko‘zda tutilgan maqsad nima? 
(11.25- jadvalga qarang)
• ixtiyoringizda yana qanday muqobil variantlar bor? 
Muzokaralar aslida eng maqbul va qulay natijalami qo‘lga 
kiritish uchun o ‘tkaziladi;
• agar bitim to ‘zilishiga erishilmasa, bu hoi har ikki 
tomonning manfaatlariga qanday ta’sir qiladi?
• muxoliflarning o‘zaro bog‘liqligi nimadan iborat va и 
tashqi tomondan qanday ifodalanadi?
223

---

11.25- jadval.
Muzokaralarda ishtirok etishning mumkin bo‘lgan
maqsadlari va natijalari
Maqsadlarni ifodalash
M um kin b o ‘lgan natijalar
M anfaatimizni eng k o‘p darajada
aks ettiradi
Biz uchun eng maqbul natijalar
Manfaatlarimizni hisobga oladi
Y o‘l q o‘yiladigan natijalar
Amalda bizning manfaatlarimizni
hisobga olmaydi
Nom aqbul natijalar
Manfaatlarimizni poym ol qilishadi
M utlaqo nomaqbul natijalar
Shuningdek, tadbiriy masalalar ham ishlab chiqiladi: mu- 
zokaralami qaerda o ‘tkazgan m a’qul? Muzokaralarda qan- 
day vaziyat bo‘lishi kutiladi?
Kelgusida muxolif bilan yaxshi munosabatlar bo‘lishi 
muhimmi?
Tajribali muzokarachilaming hisoblashicha, agar mazkur 
bosqich to ‘gcri tashkil etilgan bo‘lsa, unga keyingi butun 
faoliyat muvafFaqiyatining 50% bog‘liqdir.