Sh. N. Zaynutdinov, R. I. Nurimbetov

Genri Fordning asosiy tamoyillari
1. Kelajakdan qo‘rqma va o‘tmishga e’zoz bilan boqma. 
Kimki, kelajakdan, ya’ni omadsizliklardan qo‘rqsa, u o ‘zi 
o ‘z faoliyat doirasini qisqartirgan bo‘ladi. Omadsizliklar faqat 
ishni qaytadan boshlashga va aqlliroq davom ettirishga undaydi.
2. Raqobatga e’tibor berma, ishlami yaxshiroq uddalay 
oladiganlar ishlasin.
3. Umumiy naf ishini shaxsiy imtiyozdan yuqori qo‘y. Foydasiz 
hech qanday ish ilgari ketmaydi. Daromadlik foydali ish natijasi 
bolishi kerak emas, balki uning asosida yotishi lozim.
Ford personal bilan ishlashda qator qoidalarni ishlab 
chiqqan va tatbiq etgan:
— bevosita ish joylarida o‘qitish;
— yuqori minimal mehnat haqi;
— kompaniyada uzoq ishlash muddatiga shaxsiy haq 
qo‘shimchalarini to ‘lash;
— hayotiy darajani o ‘stirish uchun rag‘batlar yaratish - 
"Ю т yaxshi yashasa, demak u yaxshi ishlaydi";
— ishchilaming kompaniya foydalarida ishtirok etishi;
— ijtimoiy ta’minotni moliyalashtirish;
— ishchi kadrlaming ketishini kamaytirish.
Shunday qilib, Ford rivojlangan davlatlarda muvaffaqiyatli 
qo‘llaniladigan jiddiy va samarali takliflami bergan.
Li Yakokkining biznes maqsadlari
1. 
0 ‘zingga maqsad qo‘y. Qanday ta’lim olsang-ol, lekin 
Xudo haqi bir narsa qil! Bu oson emas, lekin agar sen betinim
298

---

ishlasang, erkin jamiyatda intilgan hamma narsangga erishish 
imkoniyati borligiga hayron qolasan, ammo barcha ne’matlari 
uchun Xudoga rahmat ayt.
2. H ar qanday dem okratiyaning m ustahkam lovchi 
elementi soatiga 15 dollar topadigan ishchi. Bu aynan iiy, 
avtomobil, sovutgich sotib oladigan inson.
3. Inson qarzlarini to ‘lash, yaxshi ovqatlanish, shaxsiy 
avtomobiliga ega bo‘lish, o ‘z farzandining kollejda tahsil 
olishini ta’minlashi, haftada bir marta rafiqasi bilan restoranga 
borish va shou ko‘rishi uchun yetarlicha pul toparkan, u o‘z 
hayotidan mamnun. Agar o ‘rta sinf o ‘z hayotidan mamnun 
bo‘lsa, bizda hech qachon, na fuqarolar urushi, na inqiloblar 
sodir bo‘lmaydi.
Amerikaning buyuk menejeri Li Yakkoka iqtisodiyotning 
maqsadiarini aniq ko‘rsatib bergan, bu esa ko‘pgina iqti- 
sodiyotchilaming qo‘lidan kelmagan.