Sharof rashidov nomidagi samarqand davlat universiteti huzuridagi ilmiy darajalar beruvchi ds
Yüklə 1,45 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Rossiya Federatsiyasi
hukumati oldida davlatda fuqarolik jamiyatini shakllantirish, qonun ustuvorligini ta’minlash, aholiga munosib shart-sharoitlar yaratish, jamoatchilik institutlari faoliyatini rivojlantirish, jamoatchilik fikrini o‘rganish hamda uning nazorat qilish mexanizmining zamonaviy elementlarini ishlab chiqishdek og‘ir vazifasi turibdi. Chunki, boshqaruvdagi “avtoritarizm” elementlarining mustahkamligi, asrlar osha o‘zidan “kuchsiz” davlatlarga nisbatan “totalitaristik” munosabatning ustuvorlashib kelishi natijasi, nafaqat Rossiyaning tashqi geosiyosatida, balki, ichki siyosatida ham ko‘plab islohotlarni olib borishni talab etmoqda. Masalan, rossiyalik olima Olga Nikolayevnaning “Контроль общества над государством” nomli Dissertatsiyasida keltirib o‘tilishicha, jamoatchilik nazorati samaradorligini oshirish uchun: ijtimoiy barqarorlik (kuchli hukumat, yagona izchil huquqiy tizim, qonunga hurmat, barqaror iqtisodiyot); ijtimoiy muvozanat (jamiyatdagi tabaqalanishni tan olish, ijtimoiy 35 himoyalanmagan qatlamlarni ta’minlash, hududiy yaxlitlikni saqlash, jinoyatchilikka qarshi kurash) ; rivojlangan fuqarolik jamiyati (siyosiy plyuralizm, bozor iqtisodiyoti, aholi mentalitetining o‘zgarishi, ijtimoiy faol shaxs) ni qaror toptirish, Rossiya hukumati hal etishi zarur bo‘lgan asosiy omillar hisoblanadi[64]. Chunki bularsiz mamlakatda barqaror jamoatchilik nazoratini o‘rnatib bo‘lmaydi. Shuning uchun quyidagi muammolarga alohida e’tiborni qaratishi kerakligi ekspertlar tomonidan aytilmoqda: − jamoatchilik nazorati ishtirokchilari tarkibi va uning shakllari bo‘yicha markaziy avtomatlashtirilgan ma’lumotlar bankini yaratish; − davlat tashkilotlari amalga oshiriladigan vazifalarini jamoatchilik asosida nazoratini amalga oshirish bo‘yicha asosiy muvofiqlashtiruvchi organ sifatida Rossiya federasiyasi jamoatchilik palatasining pozitsiyasini mustahkamlash; − jamoatchilik nazoratini amalga oshirish jarayonida yuzaga kelgan holat va salbiy jarayonlar to‘g‘risida o‘z vaqtida axborot olish tizimini o‘rnatish; − jamiyatning davlat ustidan nazoratini amalga oshirishda ishtirok etishga aholining keng qatlamlarini jalb etish[60] va hok. Albatta bu davlat hukumati tomonidan keyingi yillardagi amalga oshirilayotgan islohotlarda fuqarolik jamiyatini shakllantirish bilan bir qatorda, ijtimoiy nazorat tizimini, shu jumladan, jamiyatning yangi nazorat funksiyalarini yaratish va amaldagilarni kuchaytirish orqali takomillashtirish, ular faoliyatining muhim yo‘nalishlari, turlari va shakllarini rivojlantirish, ularning huquqlarini himoya qilish uchun zaruratini ko‘rsatuvchi ijtimoiy huquqiy elementlarni oshirishga qaratilgan ishlar ham qilinmoqda. Jumladan, Rossiya Federatsiyasi qonunchiligida belgilangan tartibda jamoat birlashmalari huquqni muhofaza qilish organlari ustidan ijtimoiy nazoratni amalga oshirish huquqiga ega ekanligi to‘g‘risidagi Rossiya Federatsiyasi Konstitutsiyasiga kiritilgan qo‘shimcha va o‘zgarishlar[96], fikrimizga misoldir. Mamlakatimiz ijtimoiy hayotiga jamoatchilik nazorati yangi tushuncha sifatida kirib kelmadi, ya’ni davlatchiligimiz tarixiga e’tibor bersak, “jamoatchilik nazorati” tushunchasi qay darajada qadimiy ildizga ega ekanligi ko‘rinadi. Ammo, 36 ushbu fenomenni bugungi islohotlarimizdagi ahamiyatini aniqlash, uni rivojlantirish chora-tadbirini yaratish ahamiyatlidir. Boshqacha aytganda, jamoatchilik fikrida shakllangan qarashlar tizimiga aniqlik kiritish, mamlakatimiz ijtimoiy hayotida jamoatchilik nazoratiga bo‘lgan ehtiyojni ko‘rsatuvchi qanday tabiiy qarash mavjud? Bu kabi savollarga quyidagicha munosabat bildirish mumkin: Yüklə 1,45 Mb. Dostları ilə paylaş:
|