Shaxs va jamiyat

vi bob. Jamiyat va sivilizatsiya
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

142
7. lokal islomiy sivilizatsiyaning xos jihatlari nimada ko‘ri-
nadi?
8. islom dini tarqalishiga qadar sivilizatsiya yuz berganligining 
sababi nimada?
9. turkiy-islomiy sivilizatsiyaning diniy-ma’naviy va dunyoviy 
tamoyillari qanday nisbatda?
10. yurtimiz allomalarining fanga qo‘shgan hissalari haqida 
fikrlaringiz?
11. Islomda dunyoviy ilm haqidagi fikrlar?
12. movarounnahr markazi bo‘lgan lokal sivilizatsiyaning 
ikkinchi bosqichi amir temur shaxsi va faoliyati bilan 
bog‘liqmi?
13. alisher navoiy ijodiyotining sivilizatsiyaviy maqomi 
nimalarda ko‘rinadi?
14. zahiriddin bobur shaxsi va ijodining sivilizatsiya maqomi 
nimalarda ko‘rinadi?
29-§. mustamlakachilik va 
uning aksilsivilizatsiyaviy oqibatlari
amir temurning sivilizatsiyaviy maqom 
talablariga har jihatdan javob beradigan 
serqirra faoliyati movarounnahr, turkis-
tonda uzoq muddat o‘z ta’sirini ko‘rsatdi 
va o‘ziga xos taraqqiyotni ta’minladi. lekin bir qator obyektiv 
va subyektiv sabablarga ko‘ra temurning vatanida uning yetuk 
izdoshlarining sa’y-harakatlariga qaramay, xvi asr boshlarida 
sulolaviy almashuv sodir bo‘ldi. yurt dashti qipchoqdan kelgan 
Muhammad Shayboniyxon boshliq ko‘chmanchilar tomonidan zabt 
etildi.
sharqning an’anaviyligi movarounnahrga hukmdorlar dashtdan 
olib kelgan davlat-siyosiy boshqaruv sharoitlarida yaqqol ko‘zga 
tashlandi. kuch – hokimiyat tamoyiliga to‘g‘ridan to‘g‘ri amal 
qilindi. hukmdor irodasiga na din, na odat va na ayni malikalarning 
xohishi qarshi chiqa olmadi. shundan keyin o‘tgan vaqt mobaynida 
faqat ikki hukmdor – sulola asoschisi shayboniyxon va uning 
avlodidan iste’dodli Abdullaxon II davrida markazlashgan yirik