Shaxs va jamiyat

ma’ruza va referatlar uchun mavzular
1. shaxs
ning mohiyati.
2. Individning tavsifi.
3. individuallikning mohiyati.
4. ijtimoiylikning mohiyati.
5. Erkinlikning tavsifi.
6. erkinlikning turlari.
7. erkinlikning me’yorlari.
8. davlat mustaqilligi va erkinlik.
Birinchi bo‘lim. inson va uning shaxs tavsifi
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

69
9. Begonalashuvning tavsifi.
10. shaxsning siyosiy maqomi.
11. demokratiya sharoitlarida shaxs mas’uliyati.
12. Buyuk shaxs maqomi tavsifi.
13. donolar o‘lim haqida.
14. hayotning ma’nosi.
15. ha
yotning mazmuni.
Tavsiya etilayotgan adabiyotlar:
1. «Falsafa». darslik. m. ahmedova tahriri ostida. t. 2005.
2. a. Choriyev. «inson falsafasi», ii-kitob, t. 2002
3. Êîãàí Ë.Í. «Öåëü è ñìûñëü æèçíè ÷åëîâåêà». Ì. 1991.
4. «Ôåíîìåí ÷åëîâåêà». Àíòîëîãèÿ. Ì. 1993.
ii bob. Shaxs
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

70
i K K i n C h i B o‘ l i m
JAmiYAT – SoTSiumninG TAShKiliY ShAKli
iii B o B. SoTSium dunYoSi
15-§. «Sotsium» tushunchasi. Jamoa va jamiyat
«sotsium» atamasidagi lotincha «sotsio» 
fe’li qo‘shish, birlashtirish, birgalikda 
mehnat qilmoqni anglatadi. tushuncha 
sifatida «sotsium», universumning – 
yaxlit olamning tarkibiy qismi bo‘lgan kishilik dunyosi alohida 
jihatlarini ifodalaydi. unda tabiatga, tabiiylikka muqobil bo‘lgan 
ijtimoiy-madaniy borliq aks etadi.
«Jamoa» va «jamiyat» atamalari anglatgan ma’nolariga ko‘ra 
yaqindir. har ikki so‘z arabcha «jam‘a»dan yasalgan bo‘lib, 
kishilarning turli darajada va maqomda olingan umumiyligini 
anglatadi. agar «jamiyat» deyilganda keng ma’noda oldingi 
paragraflarda ko‘rsatib o‘tilganidek, kishilarning birgalikdagi 
manfaatlari va kelishuvi asosida maqsadga muvofiq oqilona tashkil 
etilgan birgalikdagi faoliyati ifodasi tushunilsa, «jamoa» tushunchasida 
umumiy kelib chiqish, til, taqdir va qarashlar bilan bog‘liqlik o‘z 
aksini topadi. Oila, xalq va hokazolar ayni shunday jamoalardir. har 
qanday jamoa ham jamiyat bo‘lavermaydi. lekin istalgan jamiyat 
jamoa hisoblanadi. ayniqsa, jamiyat murakkab jamoa bo‘lib o‘z-
o‘zidan tashkillanganlik va rivojlanish xususiyatlariga egadir. bunday 
murakkab hodisani yaxlit holda na kuzatib va na tajribada tekshirib 
bo‘ladi. uni faqat nazariy jihatdangina andaza, nusxa tarzida tasavvur 
etib, asosiy jihatlarini aniqlash mumkin. 
«Jamiyat» deyilganda, odatda hammaga tushunarli bo‘lgan 
atama va, hatto, tushuncha tasavvur etiladi. g‘ayritabiiylik shundaki, 
ko‘pincha bu xildagi tushunchani ta’riflash, uning salmog‘ini aniqlash 
juda qiyin. 
masalaga tarixiy yondashilganda ko‘rinadiki, «jamiyat» tushun-
chasi alohida holda xix asrdan beri qo‘llaniladi. unga qadar