-qun
Tut+qun
-shta
Sina+shta
-qin
Jo’sh+qin , sot+qin , yori+qin(yorqin)
-qa
Loy+qa , qis+qa
-g’oq
Toy+g’oq
-qoq
Yopish+qoq , urish+qoq , uyush+qoq , tirish+qoq ,
qoch+qoq , burish+qoq
-vor
dori+vor , umid+vor , mardona+vor , ulug’+vor
-g’un
Tur+g’un
-uk
yet+uk
-ri
eg+ri , buk+ri
-parvar inson+parvar , ma’rifat+parvar , sulh+parvar
-uk
Yet+uk
A) -li , -ba , -dor , -mand , -bo , -ser qo’shimchalari asosda ifodalangan tushinchaga egalikni ifodalovchi sifat yasaydi
hamda o’zaro ma’nodosh qo’shimcha sifatida qo’llanishi kuzatiladi : odob+li , ba+odob , bo+adab , ser+suv , suv+li ,
davlat+mand , ba+davlat , ser+gul , gul+dor
B) -no , siz , -be qo’shimchalari asosda ifodalangan tushunchaga ega emaslikni ifodalovchi sifat yasaydi hamda o’zaro
ma’nodosh qo’shimcha sifatida qo’llanishi kuzatiladi .
“A” guruhda ko’rsatilgan qo’shimchalar “B” guruhda ko’rsatilgan qo’shimchalar bilan o’zaro zid ma’noli hisoblanadi . (-mand
qo’shimchasi bundan mustasno)
-gi , -ki , -qi yasovchilari asosga qo’shilib , o’rin va paytga xos sifat yasaydi(makon-zamon sifati yasaydi) .
-simon qo’shimchasi asosda ifodalangan tushunchaga o’xshashlikni ifodalovchi sifat yasaydi .
-iy , -viy qo’shimchalari asosda ifodalangan tushunchaga xoslikni ifodalovchi sifat yasaydi .
-ma qo’shimchasi shaxs va narsaning turli harakati natijasi bilan bog’liq sifat yasaydi .
no- qo’shimchasi sifatdan sifat yasay oladi .
Dostları ilə paylaş: |