Societatis iesv, segoviensis
Yüklə 14,73 Mb.
|
|
<-P>tributione à Religiosis factâ pro Bullæ consecu- tione censendum, cùm ita Sedes Aposto lica iudi- cauerit: hucusque tamen aliter iudicasse. Præter- quàm quòd incredibile est damnum, quod ab Infidelibus timeri potest, subsidio Regularium, quod non magnum esse potest, compensandum. Quod si modica illa pecunia tanti ducitur, eam Prælati per capita subditorum libenter attribuent vt detrimentum ex laxitate licentiæ huiusmodi progerminans amoliantur: & sæcularium qui- dem diuersa valde ratio est, ex quibus grandis po- test pecuniæ summa recolligi, & à quibus non ea exigitur vitæ perfectio, quæ debet in Religiosis elucere.
roboris, id contra reseruationem, aut Religiosam disciplinam auctoritate Sedis Apostolicæ consti- tutam militare. Si summum ius non est ius, sed iniuria, eò quòd Religiosi à nullo mortali absolui possunt nisi à Deputatis, ergo vbi Cruciata non publicatur, in maiori inquam Orbis Christiani parte, summum ius est summa iniuria: & ita dum Clemens VIII. vt vidimus n. 351. iubet vt Con- fessarij pro non reseruatis deputentur, summam Religiosis iniuriam irrogabit. Quomodo autem contra mentem illius sit, quod ab eius determina- tione descendit? Et reseruata quidem peccata illa tantùm dicuntur, quæ à Prælatis solùm absolui possunt, aut de eorumdem speciali facultate: non autem omnia mortalia, eò quòd pro illis speciales sint Confessarij designati. Quemadmodùm in Prouinciis vbi Bulla Cruciatæ non viget, pro re- seruatis non habentur. Reseruatio namque onus specialissimum importat, ex speciali repugnantiâ, quam quis habet in eo quòd Prælatis lapsus eius grauiores innotescant, quando & leuiores solent ab eorum notitiâ remoueri. His ergo præmissis indultis gaudere in ordine ad non reseruata, sic te- nent Card. Lugo n. 195. & seqq. Diana Parte 4. tr. 4. resol. 43. vbi clarè & apertè deduci ex Bullâ Vr- bani VIII. pronuntiat. Et quidem ponderatione dignissimum occurrit Auctorem hunc benignio- res semper opiniones amplexum, vel certè vt in plurimùm, vt profitetur ipse, hîc nihil deprehen- disse benignum, eò quòd benignitas in hoc gene- re in magnam proculdubio Religionum perni- ciem redundabit. Vnde meritò inconsequentiæ in doctrinâ argui potest, dum Parte 11. tract. 6.
P. Bardi 1. p. tract. 2. cap. 5. sect. 2. §. 4. & alij. Pro- batur ex adductis dum fundamenta contrariæ sententiæ solueremus. cialiùs præcedens vrget Assertio: pro quo sic scri- bit P. Quintanad. suprà, n. 14. Praxim tamen opposi-
quo contra ipsum argui potest: nam si praxi hu- iusmodi standum est; quia est consona feruentio- ris disciplinæ obseruantiæ: ergo vbi non viget, ideò erit, quia languescit obseruantia disciplinæ. Tunc vltra: ergo Pontifex concedens id, ex quo tale detrimentum sequitur, illud etiam velle con- uincitur. Atqui hoc incredibile est de Pontificio<-P> @@0@ @@1@ quâ agimus, per eum licere. Id autem respectu Societatis ita esse, speciali est Gregorij XIII. au- ctoritate firmandum, qui in Bullâ, quæ incipit, Decet Romanum Pontificem, ita loquitur: Ne quis autem Apostolicorum indultorum prætextu regularem ac exemplarem Instituti prædictæ Societatis disciplinam, quam modis omnibus retineri & conseruari volumus, dissoluere, aut relaxare præsumat, non esse, nec fore vn- quam mentis nostræ, aut Sedis Apostolicæ, vt personæ Societatis absque expressa Superiorum eiusdem Societatis licentiâ vtantur facultatibus, quæ in Iubilæis, Bullis Cruciatæ, Confessionalibus aut alijs quibusuis Apostolicis Indultis, siue communitatibus; siue priuatis personis, fiue pijs locis, aut quomodocumq́ue aliter hactenus concessæ sunt, aut in posterùm concedentur: etiamsi in illis ex- preßè indulgeatur, vt omnes Regulares, etiam Mendi- cantes huiusmodi facultatibus vti poßint. Hæc ille, alibi etiam à nobis data, sed quæ hîc omitti mini- mè potuerunt: ex illis enim Assertio nostra ma- nifestè comprobatur: cùm ex ipsis constet Cru- ciatæ vsum non esse licitum in Societate sine su- periorum licentiâ, in iis præsertim, ex quibus re- gularis & exemplaris potest disciplina relaxari, quale est id, de quo agimus. Ex eisdem etiam (vt hoc interim dicamus) aliquorum sententia falsi- tatis reuincitur, qui dicunt Prælatos non posse subditis vsum Cruciatæ quoad reseruata conce- dere; quia Vrbanus aliorum Pontificum Decretis insistens, & præsertim Clementis, declarauit eo- rum mentem non fuisse Cruciatam pro reserua- torum absolutione concedere: ad id autem, quod concessum non est, licentiâ nequit prælatorum extendi; licèt aliunde possint ipsi suis vtentes pri- uilegiis, aut facultate ordinariâ, licentiam similem impartiri. Quod discrimen quoad rem ipsam nul- lius videtur esse momenti. Ex prædictis autem verbis Gregorij, cùm Cruciatam exprimat, vide- tur clarè deduci licentiam à Prælatis posse ad il- lius vsum in Societate concedi, & etiam in Reli- gionibus aliis, communicatione gaudentibus: neque enim priuilegium istud per Bullam reuo- catum, cùm in Bullâ ipsâ facultates Religionibus Mendicantibus concessæ quoad eorum Fratres excipiantur. subsequentia, oportuit adduxisse P. Mendum num. 212. qui num. 203. doctrinam illam gene- ralem suam de licentiâ pro non reseruatis etiam in Societate locum habere contendit: contrà quam resolutionem verba insinuata sibi obiecit. Quæ quidem vt de reseruatis intelligenda demus, priora certè generaliorem assertionem continent. Circa quod admonendos superiores arbitror, vt Bullam prædictam subditis intimare non negli- gant, solùm reseruatis de soliciti: dum enim de aliis nihil dicunt, tacitè videntur pro illis licentiam<-P>@@ <-P>indulgere: quod plus videtur habere roboris, quando videmus scriptores aliquos Societatis, et- si non ex præcipuis Theologiæ luminibus, sen- tentiam laxitati fauentem perdocere. Licèt au- tem in Decreto 5. Congreg. 6. mentio præfatæ Gre- gorij concessionis habeatur, & ex eâ tantùm co- nentur Patres stabilire vsum Cruciatæ in Societa- te non licere quoad absolutionem à reseruatis: non est inde inferendum quoad alia licitum iu- dicasse, cùm Pontifex adeò generaliter loquatur; sed de reseruatis statuisse, pro quibus etiam Cle- mentis VIII. & Pauli V. concessionem allegarunt. Circa illud namque, in quo magnum Religiosæ nostræ disciplinæ detrimentum posse contingere comperiebant, oportuit remedium efficax adhibe- ri. Vel fortè res ista non erat tunc ita comperta vt posteà ob Bullam Vrbani, qui Clementis mentem ampliùs declarauit, & ita graues scripto- res eandem illustrarunt, licèt quidam obstre- pant.
laribus in ordine ad reseruata Pontifici, etiamsi in Religione reseruata non sint. Patet ex clausulâ Bullæ sæpiùs adductâ: Dispositioni suorum Prælato- rum, & Sedi Apostolicæ, quoad sibi reseruata, subiecti sint. Rogo enim quam vim illa habeant, si reser- uata Sedi Apostolicæ vincula possunt peccato- rum absolui? Deinde: Sedi Apostolicæ non nisi atrociora crimina reseruantur. Quomodo ergo credibile sit Pontificem absolutionem è reseruatis in Religione prohibere, quorum plurima atrocia non sunt, sed frequentia inter homines, vt furtum, lapsus carnis, periurium &c. & licentiam ad ab- solutionem pro atrocioribus, & Censuris eisdem annexis adeò liberaliter & generaliter indulgere? Videatur Cardin. Lugo in Responsis moral. Lib. 1. sic dicens: Exceptis casibus in Religione reseruatis, ex virtute Bullæ posse quemlibet Regularem absolui ab omnibus peccatis & censuris, à quibus virtute Bullæ pos- sunt absolui sæculares, colligitur ex prædictâ sententiâ. Certè si ex tali sententiâ hoc sequitur, vel ex eo capite omnino refellenda videretur. Non tamen sequitur: quia cùm reseruata Sedi Apostolicæ excipiantur, non fit argumentum ad illa, ex eo quòd non reseruata in Religione possint per ab- solutionem tolli. Non video equidem talis sen- tentiæ fundamentum: vnde cùm aliàs auctoritate destituta sit, non erit mirum si doctis minimè probabilis videatur. Nec de Bulla hoc loco plura, cùm alterius sit. Placuit autem circa quotidianam materiam, & oppidò vtilem, nonnihil laboris attexere, pro quo forsitan opportunior occasio non succurret; vnde oportet iam à viâ digressis calamum ad eam reducere, & instituti præcipui cursum vrgeri, vt possit tandem consummari.
@@0@ @@1@ INDORVM. qui Hispanorum sunt, disserere, amplioris negotij est, pro qui- bus & libri integri extant apud Nostrates, & latinâ, & vulgari linguâ conscripti. Quæ ergo ad nos spectant breuiùs discutie- mus. Et iam quidem in superioribus stabilitum officia huiusmo- di vendi non posse, vnde neque emi, & quibus dari illa opor- teat, & an benemeriti præferendi. Circa alia ergo, quæ restant, instituenda tractatio, pro quibus sit ante alia Indorum præstant, sit obligato- rium in conscientiâ. ros contractus in jurisdi- ctionis suæ terminis, vt cum Indis, aut per Indos peragantur, & hoc iura- mentum in ipso officij titu- lo exprimendum, iuxta præstationis formam iussit Excellentissimus Co- mes Montis-regalis Peruuianus Prorex: vt re- fert D. Solorzanus Tomo 2. Lib. 4. Cap. 2. num. 10. & in Politicâ Pag. 756. Vers. Yenel Peru. Circa cuius obligationem grauis iam pridem contro- uersia extitit, volentibus multis eam esse omnino vrgentem, qualemque verba ipsa videntur osten- dere; quia nullum apparet caput, vnde aliter pos- sit rationabiliter iudicari. Aliis autem, & non in- fimæ notæ Magistris contrà tendentibus, & iura- menti obligationem nullam esse asserentibus, eò quòd vsu recepta non sit, cùm Prætores omnes contractus ineant, scientibus Proregibus, immò & fauentibus, dum sibi familiaribus eas præturas conferunt, in quibus ad frequentiores, & quæ- stuosiores contractus maior opportunitas perui- detur. Hoc autem conscientiæ leuamen aliqui aliter sibi conciliant, iurantes ore, non corde: quod tamen non curant multi, sed periurij se reos existimantes, ad lucra peruigilant, rati Confes- sione post transactum officij tempus Sacerdoti faciendâ omnia hæc inconuenientia componi, & conscientiæ terriculamenta sopiri. Sed nescio quomodo Confessio legitima esse possit, cui do- lor verus de commissis non se comitem penitus necessarium adiungit. Videt se diuitem præturâ functus, & diuitiis exultat suâ partis industriâ, & de acquisitionis modo doleat ille, sine quo stare illæ non potuissent? Sed quale emendationis propositum in eo, qui in eâ animi dispositione versatur, vt officium idem, aut certè consimile<-P>@@ <-P>obuiis sit vlnis identidem admissurus? An ino- pem se potiùs, aut certè non diuitem velit ex iis aliquis, quàm iuramenti violatione locupletem? Ipsi viderint: nam res profectò adeò periculosa est, vt qui sic egerint, in labyrinthum Cretensi difficiliorem planè se intromittant, vel in laqueum Diaboli, vt Apostolus loquitur, 1. Timot. 6. v. 9. incidunt, dum volunt diuites fieri: à quo vix se possint expedire, Circa hæc ergo uiter obligatorium. Sic Dom. Solorzanus capite 2. citato, num. 9. & seqq. & sequitur ex communi omnium doctrinâ circa iuramenta Regiorum ministrorum, quando supra materiam alis gra- uiter obligantem cadunt. Pro quo videri potest P. Fragosus Tomo 1. Pag. 524. vers. 99. in vtroque §. Ratio autem est manifesta: nam materia circa quam iuramentum hoc cadit, est grauissima; vnde Reges Catholici, ad continendos Prætores in officio multa excogitarunt, vt obseruat Dom. Solorzanus suprà, & inter alia iuramenti ab eis- dem præstationem, pro cuius obseruatione plu- res Proreges sunt apprimè soliciti, vt de Comite Montis-regalis diximus, & de Marchione de Montes-claro etiam est compertum; qui præsta- tionis formam innouauit. Tendit namque ad vi- tandam miserorum oppressionem, & sic ad fidem stabiliendam, & ad conseruationem regnorum Indicorum, & maximas inde obuenientes Reipu- blicæ Christianæ vtilitates, quæ Indis deficienti- bus euanescunt: ex quibus manifestè sequitur esse obligatorium, & in eius violatione mortali- ter posse peccari: vnde id negari sine graui notâ nequit, quia ratio est clara, & nullus, qui aduer- sus sit auctor inuenietur. Quos autem nuper aduersos indicauimus in hoc non aduersari ex di- cendis constabit. innegabilis, quando sublato juramento leges grauiter obligant, præsertim si sit lex naturalis, cuius violatio iniustitiam continet, aut aliam no- tabilem deformitatem: & quidem de obligatio- ne legum, quando obligatio purè ciuilis est, non est facilè dignoscere quantum illius pondus; an scilicet sub mortali, an sub veniali, an purè pœna- lis sit; circa quod tot à Doctoribus traduntur<-P> @@0@ @@1@ tiæ occurrunt, vt nihil firmum possit stabiliri, & ita iudicio sapientum relinquendum: in præsenti autem cùm Reges Catholici leges statuentes circa Prætores, & in iis illam vt à contractibus prorsus abstineāt, id profectò curent ne Indi grauentur, & graues erga ipsos iniustitiæ committantur; in id certè iuramenti pondus incumbit, vt scilicet nul- las ab iis plagas accipiant, quibus eorum com- missa est salus; & sic nihil erga eos ratione con- tractuum fiat, per quod graue nocumentum pa- tiantur. Obligabit ergo illud ad non perpetranda talia, quæ lege sunt naturali prohibita, & circa hæc non poterit desuetudo allegari, quia contra naturalem legem nihil iuuare desuetudo potest, vt non iuuat in luxuriâ; quamuis legem prohi- bentem illam, tot sint, qui violent, vt si lex ciui- lis, aut Canonica esset, fortè ad obligationem in sæcularibus tollendam, desuetudo huiusmodi suf- ficiens posset iudicari. Et sic in aliis, quæ contra naturalem legem inualuisse conspicimus. Sed non ideò licita reputamus. ita exerceantur, vt nulla Indis fiat iniuria; aut a- liquod ex ipsis graue nocumentum oriatur, non sunt de lethali culpâ damnandi, ob iuramenti violationem. Sic viri docti iam pridem, quod & modò plures tutum reputant, & iuxta eam sen- tentiam praxis multorum procedit. Probatur: quia iuramentum additum legi non obligat, nisi suppositâ legis obligatione, quam reddit arctio- rem, vt tradunt Doctores. L. Si quis maior. C. de transaction. & in L. finali C. de non numerata pecuniâ. Pro quo aliquos adducit Dom. Solorzanus lib. 3. cap. 6. n. 62. Vnde si obligatio est sub veniali, gra- uis non consurget obligatio; & si nulla, erit pa- riter nulla; nisi quis expressè velit se obligare, quod numquam accidit, nisi fortè ex ignorantiâ, quæ facit inuoluntarium. Quod sine limitatione dictâ tenent plures, quos adducit P. Fragosus num. 99. citato. Sic autem contingit in præsenti: nam cùm leges dictæ tantum intendant damna quæ Indis solent inferri, depellere, vbi nulla talia extant, neque ipsorum periculum, non est cre- dendum voluisse Reges Catholicos laqueum æ- ternæ damnationis Vasallis iniicere, vt cum bo- nis Auctoribus dictum Tit. 2. num. 4. & quidem sine tali obligatione sa$unclearis est communi bono pro- uisum: & tunc obligationem sub lethali non es- se admittendam, ibidem citati defendunt: nam pro nocumentis vitandis adest naturalis lex, & juramentum: illis autem sublatis, non est gra- uioris obligationis indicium. Fauet quod de le- ge vsu non receptâ tradunt Doctores apud Patrẽ Palaum Tomo 1. Tract. 3. Disp. 1. Puncto 13. n. 9. Principis necessaria, vt lex desinat obligare. Quòd si cùm Prætori culpa transgressionis opponitur, rerum contractabilium amissione punitur; ex eo solùm habetur legem esse pœnalem, quæ iuxta grauium Scriptorum sententiam sub peccato non obligat: vnde nec iuramentum circa illam, vt cum aliis docet P. Fagundez Tomo 1. in Decalo- gum Lib. 2. Cap. 23. num. 9. & licet addant obli- gari ad pœnam, id erit si petatur post sententiam saltem declaratoriam, iuxta receptam sententiam, de quâ Tit. 4. num. 67. & 75. alibique. Fitque<-P>@@ <-P>id meritò, quia rationabiliter præsumitur non sine Indorum iniuriis mercimonium constitisse, & violatam cum iustitiâ iuramenti sanctitatem. Est ergo hoc satis probabile, si ita tractari con- tingat, vt in Assertione proponimus. Et posse reuerà ita contingere certum mihi est experimen- to multorum, quibus Dei timor omni est com- modo temporali potentior, subuerentibus solici- tè nequa sibi restitutionis obligatio exacto offi- cio supersit, spina doloris æterni futura. circa id, in quo est obligatio legis certa, grauiter peccat. Id probo. Quia officium datur à Rege sub eâ conditione, qui sic intendit bono com- muni prospicere, aliter non daturus: ergo non apponens verè illam, in contractu deficit, frau- dem Regi obtrudit, & traditionem officij red- dit nullam, cùm inuoluntarium faciat ignoran- tia; in quibus constat graue peccatum inueniri. Item, licet sint graues Scriptores, qui dicant pro- missionem posse fictè iurari, ita vt graue in eo peccatum non sit: addunt tamen pro eo debere caussam vrgentem intercedere, vt videri potest apud P. Thomam Sancium Libr. 1. de Matrim. disp. 11. num. 2. qui varios casus adducit, & plu- res P. Azor Tomo. 1. Libr. 11. Cap. 4. Quæst. 5. Atqui in præsenti nulla est talis caussa, vt patet, quia ad officium voluntarius venit neque ad fin- gendum potest vllum excogitari grauamen: er- go nullo modo est licita talis fictio. Yüklə 14,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|