Societatis iesv, segoviensis
Yüklə 14,73 Mb.
|
|
à Pharaone, omniũ se virtutum exemplar exhi- buit veri Dei inter Ægyptios Religionem, quam profitebatur ipse, promoturus. Et Iosephum eumdem esse, qui Osiris, pro Deo Ægyptiis habitus, censent multi. Quod nomen exponens Plutarchus Lib. 1. de Iside, & Osiri ait idem esse ac Multi-oculus. Quod P. Cornelius in Genesis
ille. Verba autem illa, Sicut semetipsum, aliter iuxta Hebræam originem nonnullis sonant sic legentibus, Secundùm animam suam. Quod Car- dinalis Bellarminus ita exponit: Id est, ad simi- litudinem sapientiæ, quæ erat in animâ suâ. Do- cuit ergo eos verum Dei numen, & quibus de- beret moribus honorari. Ideò & se perfectum eorum præbuit exemplar: multis-oculus sanè; vt circumspectione attentâ se gereret, ne quid in se, quod aliorum posset offendere oculos, reside- ret. Et tales oportet sint Proreges. mores, omnes sunt multi-oculi, vt ipsi benè opus sit multi-oculum se præbere, Argum quemdam centenis luminibus intuentem. Non patitur cla- ritas illa committere, quod poßit mobilis turba nescire. Locatus in medium, cunctorum ad se trahit aspectum: & totius vitæ iudicium promulgat fama populorum. Sic Theodoricus apud Cassiodorum Lib. 3. 11. Vnde illud apud eumdem: Quidquid feceris, nos
bæ posse congruere quidquid ille egerit perui- denti. Et ita ille, qui sic est visurus alios, vt quid- quid egerint videat, se ipsum circumspiciat priùs, & ea, quæ est acturus: ne quidquam, quod car- pere possit, turbæ oculus deprehendat. Et In- dicorum populorum oculi magis sunt aliis cu- riosi, vt maiorem proptereà debeant curam cir- cumspiciendi se ipsos in supremis gubernatoribus prouocare: præpostera Dei imitatione, qui vo- cat ea, quæ non sunt, tamquàm ea, quæ sunt. Rom. 4. v. 17. quæ neque in mentem venêre Prore- gum, neque etiam somniarunt, tamquàm si es- sent, vocant, & censuris adiectis reprehendunt. Sint ergo & illi multi-oculi, sic enim oculos ocu- lum feliciter superabit. sint illis frequentia. Eorum vsus semel in anno fideles vrget sub lethalis culpæ reatu. Si tamen Prorex eâ esset raritate contentus, & hoc esset a- liis notum, graue in eo videtur scandalum, vnde ratione illius etiam grauis culpa & quidem semel tantùm in anno Sacramentis præfatis vti, iuxta communem existimationem eorum est, qui sa- lutis animæ curam habent exiguam, & conscien- tiam grauibus oneribus prægrauatam, quod ex- perientiæ magisterio persuasum. Hoc autem de Prorege sentiri, quis non videat ad non leue scā-<-P> @@0@ @@1@ Disputat. 35. Sect. 3. num. 11. sic ait: Vix vllus est, qui moraliter poßit vitare per totum annum omnia peccata mortalia, omittendo hoc Sacramentum. Sic ille de Sacramento Confessionis. Ergo qui non vsum cognouerit, sic iudicare poterit, aut sal- tem magno cum fundamento suspicari. Posse au- tem aliquem per accidens obligari ad frequentio- rem Confessionem multi Scriptores tradunt, ex quibus videri possunt P. Suarez suprà num. 10.
quem P. Coninck, P. Laymam, & Bonacina. Et licèt de pœnitentiæ virtute loquantur, eadem est in Sacramentali ratio; quia is, qui iudicat se nō posse facilè contritionem habere, benè tamen at- tritionem, vti Sacramento debet ad effectus illos, quos citati Scriptores, & alij ab eisdem adducti commemorant. Magis in speciali loquitur P. Bauny Tomo 1. Tract. 4. Quæst. 4. Assert. 3. P. Sà V. Confeßio num. 5. alios suppressis nominibus allegans. Ioannes de Medina Codice de Confeßione
quæ est obligatio per accidens, poterit Prorex ad Confessionem obligari. Et eadem ratio est de Communione, quæ numquàm differri solet, nisi ob horrorem Confessionis. existimationem suo de Principe concipiendam, Confessarij delectio conferet; valdè enim con- scientiæ suæ videtur consulere, qui moderatorem illi adhibet probitatis & sapientiæ dotibus com- mendatum: inde præsertim, quòd nec sibi nec suis, temporalialia sit commoda quæsiturus. Pes- simum veri affectus venenum, sua cuique vtilitas. Sic Tacitus Lib. 1. Annal. Vbi benè additum à Lip- sio, & iudicij. Iudicium enim vtilitatis pessimo veneno in proprium & alienum exitium depra- uatur. Id autem non erit difficile attento Prin- cipi comperisse. Quo euentu, cùm animæ ne- gotium agatur, omnibus est humanis affectibus præferendum. Pulchra illa est Diui Valeriani sententia homiliâ 20. Periculosè illis conscientiæ fides ueatur, honoris habitâ ratione, & quæratur ido- neus: isque talis existimetur, quem fama pro- nuntiat. Singuli namq́ue decipere, & decipi pos- sunt: nemo omnes, neminem omnes fefellerunt, vt Traiano dictum à Plinio in eius Panegyrico. Quòd si falli contingat, alius itidem conquiren- dus: sic enim & cum medicis agitur pro salute corporis; cùm sit animæ salus incomparabiliùs æstimanda: sic cum omnibus aliis, quorum nobis est industria necessaria: vt si minùs habentes deprehensi fuerint, alii satisfacturi & officio suo & voto nostro conquirantur. Ex- cellentissimus Comes de Fuentes Mediolani de- lectus Gubernator P. Claudium Aquauiuam So- cietatis nostræ Generalem, in memoriâ Dei & hominum æternâ futurum, rogauit enixè vt sibi Confessarium designaret, quem ad id muneris idoneum se meliùs poterat agnouisse. Quod cùm ex eius ore P. Didacus de Torres, qui ex Pro- uinciâ Peruuiana Romam ibat Procurator, quem & Heros ille, sui sæculi gloria, ad hoc sibi ope- ram præstare, Romam postquàm appulsum, po- stulauit: assurgens, assidebat enim ad lectuli ca-<-P>@@ <-P>put, Permittat, dixit, Excellẽtia vestra, vt eius peculiari & affectu & reuerentiâ manus exosculer. Si enim om- nes Principes in deligedis Confessariis ita se gererent; res animarum, & consequenter boni publici meliùs age- rentur. Ad quæ ille: Ecquid hic magni? An ego, nisi stultè, ex ignotis eligam ad rem tantam, quando is, qui probè suos nouit, potest à me facilè erroris pericu- lum amouere? Sic ex magni illius viri narratione hausi, in magno semper pretio apud viros prin- cipes habiti ob zelum eximium, magnanimum pectus, & odorem agri pleni exploratissimæ fru- ctibus probitatis. Proreges Indici Religionis studium magnoperè profuturum: si videlicet eos videant in templis assiduos, & quæ diuina sunt peculiari quadam affectione versare: Deo proximi per affectum & cultum quodammodo efficiuntur diuini: quâ prærogatiuâ maior nulla: sicut neque exi- stimatio propter illam in hominum cordibus ex- citata, Religio munda & immaculata apud Deum, & Patrem hæc est; visitare pupillos & viduas in tribula- tione eorum, & immaculatum se custodire ab hoc sæ- culo. Sic Iacobi 1. v. 27. Vbi mirum est quomodo Diuus Iacobus visitationem pupillorum, & vi- duarum Religioni tribuat, cùm actus isti non versentur circa Dei cultum, quod est genuinum Religioni. Sed Diuus Thomas 2. 2. quæst. 81.
illas ad Religionem spectare, quia ab eâdem im- perantur, ordinante eas ad diuinam reueren- tiam. Quo pacto id stat, quod Diuus Augusti- nus admonet Libro de vera Religione circa finem, dum ait: Religet nos Religio vni Omnipotenti Deo. Sed quid iam erit immaculatum se custodire ab hoc speculo? Id equidem, non solùm vitæ gau- dere munditiâ, sed eam ab aliis habere commen- dationem, vt non sit, qui audeat vitam macu- lare sic religiosè agentis: vel si audeat, ad Dei spectet curam eum mendacem demonstrare. Pro quo est expositio P. Cornelij in eum locum sic dicentis: Tertio, quia Religio Christiana, ac conse- quenter Deus, quem illa profitetur & colit, primo illo Ecclesiæ æuo valdè honorabatur & celebrabatur apud Gentiles, & Iudæos toto orbe. Dicebant enim: quàm Sanctus est Deus, qui tam piè & sanctè à Christianis colitur: immò qui eos facit tam puros & sanctos! Id etiamnum sit. Sic ille. Iuuat autem indicatus lo- cus ex Sap. 10. v. 14. & mendaces ostendit, qui ma- culauerunt illum. Vbi de Iosepho est sermo Pro- regum speculo præclarissimo, vt religiosè illi eiusdem imitatione formati, indubij sperent Deum eos, qui maculare ipsos attentauerint, mendacissimos ostensurum. Vidimus religiosos Principes malignitate quorumdam turbulentorũ hominum apud Regium Consilium, Regemque ipsum maculatos; sed Deum etiam mendaces o- stendisse illos, qui maculauerunt ipsos; & adeò mendaces, vt non solùm dedecoris nihil adhæ- serit, sed præmiis sint cumulatissimis munerati. sententia id, quod est hac in parte nimis quan- tùm Proregibus accurandum, vt scilicet proce- dentes ad sacra, & populum suâ lætificantes præ- sentiâ, omnem præseferant puritatem. Et imma- culatumse custodire ab hoc sæculo. Hæc enim præ- cautio conuenienter adiecta, vt obseruat citatus<-P> @@0@ @@1@ viduas, periculum esse à vanitate, auaritiâ, luxuriâ. Ergo sapienter monet, vt inter eos, ceterosque omnes, ita versentur, vt immaculatos se seruent. Hæc ille. Sint ergo in Ecclesiis, & Supplicationibus pu- blicis, ad omnem modestiam compositi, vt nihil non mundum in illis adspectantium possint ocu- li suspicari: hoc certè Religio, quæ illos Deo re- ligat, & diuinos proptereà reddit, suo iure exigit, & ita vt mundi sint eorum oculi, diuinorum ad instar, de quibus Habacuc: Mundi sunt oculi tui, ne videant malum Cap. 1. v. 13. Ne si secus ac- cidat, oculiúe peccent lubrici, vt in hymno habetur sacro, omnis participatio diuina dispereat. Pepi-
dem curabat oculos, vt esse etiam possent mun- dissimæ cogitationes. Et addit statim: Quam e-
num iam esse possit, nec ritè potero de partici- patione Diuinitatis aliquâ gloriari. Religionis abscessit decor & decus: cùm iam me immacula- tum ab hoc sæculo custodisse, sordidatis ne- queam oculis profiteri. Hæc ergo obligatio Pro- reges debet præstare sollicitos, est enim grauissi- ma, de quâ debent Confessarij ipsos seriò & cō- stanter admonere. Quòd si ipsi suo muneri ad- uigilent, quidquid in hoc admonitionum fascicu- lo desiderari potest, suo studio supplendum reser- uamus. Pro quo & legendus P. Lessius in Re- solutionibus posthumis verb. Missa, Casu 1. vbi piè & eruditè ostendit quantâ cum decentiâ de- beant Principes sacris adesse.
Indicus vt conscientiæ stare jura possint.
erga se ipsum, iuxta dicta num. 8. sciens quidquid peccatum in eâ fuerit, sibi non vitanti tribuendum. Qui non vitat peccare, cùm poßit, iubet. Sic in Medæâ Seneca. Et cùm existimationis suæ curam debeat habere præci- puam, iuxta nuper dicta, hoc ad illam magni constat esse momenti. Pro quo Cassiodorus Lib. 12. 1. ita scribit: Sicut discipuli magistri scientiam produnt: sic nos obsequentium mores aperiunt. Præ- ceps non putatur obsecundasse moderato: auarus pa- ruisse non videtur continenti: stultus prudentibus ser- uisse non creditur. Periclitamur, fateor, in actioni- bus vestris, si vos malâ intentione tractetis: & quod nulli accidit, vestrum alienum vitium nostrum celebratur opprobrium. Et inferiùs. Sed habemus iterùm ex alia parte solatium, quòd vestra bona, nostra creduntur esse mandata, & nobis otiosis acquiritur, quidquid glo- riæ vestris laboribus expeditur. Sic ille. Quomodò ergo non debeat circa hoc Proregis oculus vigi- lare? Oculi mei ad fideles terræ, vt sedeant mecum:
Sic Vates Rex Psalm. 100. v. 6. Ille inquam, qui Psalm. 27. v. 4. dixerat: & ero immaculatus cum eo: & obseruabo me ab iniquitate meâ. Pares ergo<-P>@@ <-P>curæ esse debent immaculatæ vitæ & immacula- tæ familiæ, illa religiosum ostendit, vt dictum n. 6. & seqq. ostendit & ista. Quòd si hîc ma- culæ, in illam pariter redundabunt. Debet ergo multioculus esse Prorex, iuxta dicta num. 2. vt & se circumspiciat ipsum, & suorum etiam a- ctiones attentissimus conspicetur. Oculi mei ad
quod versari est: & modus loquendi attentio- nem, & solicitudinem specialissimam manife- stat Vnde Ioannes Campensis ita vertit: Ocu- lus meus in hoc mundo ad veri studiosos intentus sit, vt mecum versentur: & qui in viâ innocentiæ am- bulat, ministrat mihi. Id quod in Indiis peculiari animaduersione tractandum, vbi maioris exem- pli ea est ratio, quam num. 1. adduximus, & oc- casiones ebulliunt, in aulam præsertim aditum auidissimè & frequentissime moliente. curet, ne se gubernationi immisceat, quod vidi- mus multos accuratissimè peregisse. Si secus a- liquando accidit, non parùm opinioni Principis ea est conniuentia detractum. Non est bonum esse hominem solum: saciamus ei adiutorium simile sibi. Genes. 2. v. 18. & ædificauit Dominus Deus costam, quam tulerat de Adam, in mulierem v. 22. Ne quis autem existimaret mulierem sic in adiutorium data, vt etiam in mundi moderatione partem es- set habitura, obseruatione dignissimum occur- rit id quod ad moderationem spectat, ante for- mationem mulieris extitisse. Formatis igitur Do- minus Deus, de humo cunctis animantibus terræ, & vniuersis volatilibus cœli, adduxit ea ad Adam, vt videret quid vocaret ea: omne enim quod vocauit A- dam animæ viuentis, ipsum est nomen eius v. 19. Post hæc ad mulieris Deus formationem venit: postquam scilicet Adam moderationis mundi præclarum specimen præbuisset. Si ergo mulier in adiutorium data, ad negotium propagationis, ad socialis vitæ commoda, non ad gubernationis est consortium referendum. Ad moderationem equidem mundi impositionem nominum per- tinuisse, præter Interpretum sensum ita signifi- cantium, id probat, quod habet Plato in Cra- tylo, vbi ita scribit: Non certè omnis hominis est, ô ille. Sit ergo mulier quamlibet prudens, id cer- tè ad domûs gubernationem inflectat: quam si fuerit conuenienter assecuta, credat se numeri suo fecisse satis, neque extra domum illius iuris- dictionem protrahendam. Quod vt significa- rent Græci, eo vsi versiculo: Mulier frugi est gu-
lieris fortis elogio, domesticam tantùm solici- tudinem commendauit, ex quo factum vt vir eius gubernaculo Reipublicæ admotus, glorio- sus inter sibi assidentes appareret. Nobilis in por- mulier externæ se vellet gubernationi, iuxta mul- torum phantasiam, immiscere. culosius malum, quòd Beneficia Ecclesiastica ad Regium spectant patronatum, suntq́ue illa quamplurima, & præsentationes ad ipsa à Pro-<-P> @@0@ @@1@ juxta formam ab eodem præscriptam obeunti- bus. Si ergo illorum vxores gubernationis par- tes assumant, & suæ velint omnia voluntati serui- re, magna circa hoc incommoda Ecclesiæ Indicæ sustinebunt. Minùs enim digni plus negotia- tionis impendent, & potentes fœminæ quid non efficacitatis, vt quod libet obtingat, ad- hibebunt? Fœminæ illa vox est apud Iuuenalem Satyra 6. Hoc volo, sic jubeo, sit pro ratione voluntas. Apud quem & illud loco eôdem: Intolerabilius nihil est, quàm fœmina diues. Iezabel ab impio marito gubernationi permissa, veri Dei cultum sacrilegiis atrocissimis profliga- uit. Quod expendens Venerabilis P. Gaspar San- Yüklə 14,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|