Societatis iesv, segoviensis
Yüklə 14,73 Mb.
|
|
@@0@ @@1@ constet Pontifices in concessione Bullæ difficiles se exhibere, & eam negasse nonnullos, existiman- tes id, quod ex eadem colligitur, in iis rebus, pro quibus conceditur, non expendi. Neque Com- missarij voluntas alia debet præsumi, qui eo ipso quòd Commissarius sic ei, qui commisit, confor- mem se debet exhibere. Neque aliter de Catho- lico Rege iudicandũ, cuius voluntas nihil potest voluntati Pontificis contrarium operari, qui est primum mobile in hoc genere, ab omnibus aliis inspiciendum. ex prædictis videtur sufficienter improbatum: sed est prætereà contra illud instantia validissima. Nam ratihabitio hæc non est de præsenti, cùm in Pontifice nullum appareat de præsenti talis dispo- sitionis indicium; de futuro autem nihil iuuat, quia illa est in quo per Bullam conceditur facul- tas eligendi Confessarium, qui ab omnibus pos- sit peccatis absoluere (exceptâ hæresi.) Ad ju- risdictionem autem in foro pœnitentiæ non suf- ficit ratihabitio de futuro, vt communiter tra- dunt Doctores, qui videri possunt apud Bona- cinam Tomo 1. Disput. 5. Quæst. 7. Puncto 4. §. 1.
68. & P. Gasparem Hurtadum Disput. 10. de Pœ- nitentiâ, Difficult. 5. Licèt autem sint qui existi- ment ratihabitionem de futuro sufficere, qui vi- deri possunt apud P. Filliucium Tractat. 7. cap. 9.
tiam non carere probabilitate; licet ipse contra- riam teneat num. eodem. Licèt inquam sint, & sententia eorum aliquomodo probabilis; contra- ria tamen est probabilissima, & certissimam eam asserit P. Thomas Sancius Lib. 3. de Matrimonio, Disput. 35. num. 17. multos pro eadem adducens. Contra quam irrefragabili ratione, & grauissi- morum scriptorum auctoritate munitam, vt vix iam sit contrarium tenens, non debet in grauissi- mo S. Cruciatæ Tribunali iudicari. distributionem bullarum ex iis, quæ superfue- runt fieri posse & debere existimarunt, efficaciter improbemus: estq́ue id facilè. Nam bullæ dictæ biennio tantum valituræ destinantur, vt in ipsis exprimitur. Quâ ergo veritate distribui possunt, vt illæ quæ pro sequenti biennio transmittuntur? Falsitas certè in re valdè sacrâ, & momenti summi committitur. Item, quâ auctoritate id præstat Commissarius? Illi quidem commissa non est; recurrendum est ergo ad coniecturas & ratihabi- tionem, & ita in fundamentum deuoluitur iam à nobis infirmatum. Demus autem id esse proba- bile, sicut & priùs: res certè dubia relinquitur. Quâ ergo ratione sustineri potest, vt populo tamquàm res certa & indubitata tradatur cum onere contributionis id, quod valdè dubium est, & minimè ab eo admittendum, si dubium illi esse constitisset? In rebus sanè quæ vendi & emi so- lent, nequit pro vero tradi id, quod an sit tale du- bitatur: vnde & obligatio restitutionis est, aut dissoluendi contractum. Est enim vitium rei se- cundum hominum æstimationem, & illud debere detegi omnium sententia est: pro quâ videri po- test Bonacina Tomo 2. Disputat. 1. de Contractibus, quæst. 2. Puncto 6. vbi de hoc specialiter agentes<-P>@@ <-P>adducit: & pro eodem extant alij complures. Præterquàm quòd contractus est nullus, quia in- uoluntarius ob ignorantiam emptoris. Quod vt manifestiùs appareat, rogo sic distribuentes Bul- las, an pecuniam, de quâ dubitaretur an esset le- gitima, ab accipientibus Bullas admitterent? Quis de hoc valeat vel leuiter suspicari? Ergo & quod tradunt exploratæ fidei sit oportet, aliàs contractus claudicabit: neque enim rationi con- gruit aut conuenit æquitati, alium Deum vel- le sibi, alium alteri, vt vulgaris habet loquendi vsus.
Tribunali supremo S. Cruciatæ rescriptum, posse in casibus talibus Bullas distribui, quæ ex dudum elapso biennio superfuerunt: eâ redditâ ratione, quòd valde materialiter se habeat ad gratiæ con- secutionem distributio Bullarum, quandoqui- dem sine illâ stare posset, vt in Iubileis, & Indul- gentiis contingit, quæ sine traditione aliquâ in- strumenti cuiusquam obtinentur. Quod qui- dem, si ita est, reuerenter accipiendum: & ex eo saltem constat sententiam eorum, qui vole- bant Bullam posse vltra biennium protendi, nequaquam admittendam. Pro quo vlteriùs addo expressam clausulam Bullæ, in quâ Pontifex ita loquitur: Expirante anno omnes prædictæ facul-
V. Vrbanus VIII. & Innocentius X. quibus ni- hil dici clarius potuit. Quod autem de distribu- tione, quæ fieri ex Bullis residuis possit, decla- ratum dicitur, valde videtur difficile: neque enim materiale quid censeri potest, quod à Pontifice non est arbitrio Commissarij remissum, sed ex- pressè decretum inuenitur: sic enim in citatâ Bullâ habetur: Item mandatur vt summarium hoc
notitiam gratiarum & reddendam rationem, sufficere Bullam, quæ traditur etiamsi ad annum præteritum spectet. Contrà est: nam eâ ratione non erit necessarium illam dari habenti eam, quam pro biennio elapso recepit: quod tamen non admittitur, neque admitti potest: nam ex eo fieret pro omnibus concessionibus, saltem eius- dem Pontificis, non esse necessarium nisi vnicam Bullam accipere, & eam seruare ad effectum per Pontificem designatum, quandoquidem in om- nibus idem tenor gratiarum continetur. Quod cùm admitti nequeat, ex eo clarè apparet sum- ptionem distincti Summarij non se habere mate- rialiter: vnde in eadem Bullâ sic etiam subditur:
Vbi summarij acceptionem, tamquam rem ad substantiam concessionis omnino necessariam, Pontifex præsupponit. dicto, & aduenientibus posteà Bullis, publica- tionem faciendam. Ex quo sequitur eos, qui acceperant, non futuros in suâ conscientiâ quie-<-P> @@0@ @@1@ ipsi acceperant, ad elapsum biennium pertinere. Nec facilè eos tranquillare poterunt distributio- nis ministri, aut alij, qui caussam Tribunalis co- nentur defensare. Meritò ergo postulabunt vt sibi nouæ traduntur Bullæ, ad quod & qui distri- buunt tenebuntur, nullâ nouâ acceptâ pecuniâ. Quod quidem à sinceritate & ingenuitate, quâ tractari res istæ debent, valde videtur alienum. Si autem dicatur non faciendam publicationem post Bullarum aduentum, sed post elapsum bien- nium ad distributionem earum, quæ superfue- runt, & consequenter aliarum, quæ posteà ad- uenient; id certè non videtur posse sustineri. Nam à die publicationis currit biennium, sicut annus alibi: & vnusquisque jus habet vt possit integro biennio frui. Atqui multi non sument Bullam elapsi biennij ob illius incertitudinem: neque enim tenentur cuilibet declarationi stare, cùm sint viri docti oppositum sentientes. Si au- tem sumant nouam post aliquos menses addu- ctarum, biennium illis à publicatione integrum non relinquitur. Præterquàm quòd publicari non possunt Bullæ, de quibus non constat an sint peruenturæ, vt est valde contingens, sub- mersâ, in quâ exportantur, naui, siue ab hostibus occupatâ. Publicatio ergo certam materiam re- quirit, vt ipsum nomen ostendit; id enim publi- catur, quod occultum priùs erat, non quod pos- sibile est vt sit; cùm possit etiam non esse, etiam moraliter loquendo. Quæ quidem docti & attenti negotij huius administri solerter aduertent, & viam hanc ita exhibebunt planam, vt nullum in eâ offendiculum fidelibus relinquatur. De quo cùm satis hæc sint, sit iam
prohibitio apud Dom. Solorzanum, qui tenorem erectionis Tribunalis in Indiis re- fert, pro caussis ad Bullam spectantibus cum ple- nitudine potestatis expediendis: sic enim in eâ dicitur: Sin que por via de fuerza, ni por otro algun modo, se puedan llebar, ni lleben las dichas causas à las dichas Audiencias Reales, ni introducir se, ni se intro- duzgan en ellas por manera alguna. Sic ibi. Sed du- rum satis apparet, vt si Commissarius velit ali- quem iniustè vexare, nullus remaneat illi recur- sus, sed onus sit quantumuis importabile subitu- rus. Et tale aliquid visum aliquando, cùm Reli- gionis cuiusdam supremus Prælatus ad reuoca- tionem Religiosi à se extra vrbem abire jussi ob caussas sibi benè visas, per censuras cogeretur. In quo quidem Commissarius iuxta communem æstimationem affectu quàm ratione potiùs du- cebatur. Vbi si dicatur nullum esse inconueniens in eo quòd sic coactus obtemperet, cùm possit Concilium S. Cruciatæ de re totâ certum redde- re, à quo dubio procul remedium adhibendum. Id sanè nullius consolationis est violentiam pa- tienti: remedium enim tale serò veniet, si tamen veniet, aduersantium informatione apud iudices remotissimos præualente. @@ gem posse in casu tali, & similibus, suam aucto- ritatem interponere violentias manifestas remo- uendo: non quidem iudiciali indagine, sed de facto, monitoriis in primis vtendo; iis autem non procedentibus, ad impediendum efficacem po- tentiam adhibendo. Pro quo facit in prohibi- tione præfatâ Proregis non fieri mentionem, & ita illius prouidentiam non exclusam, qui, vt ait P. Oñate Tomo 2. Disputat. 46. num. 60. in Indiis
Escalona Lib. 2. Cap. 34. num. 9. ita in specie scri- bit: En casos extraordinarios, y de gobierno superior, tunc Commissarius cedere, & à censuris abstinere; & si absolutione opus sit, eam impendere, hone- sto colore quæsito: ad quod directo Proregis mandato non vrgendus, sed rei ipsius conuenien- tiâ, cùm iam contumacia non sit, quandoqui- dem Proregalis auctoritatis interuentu obedien- tia prohibetur. Non enim contumax dici potest, qui, vt non obediat in re sibi permolestâ, adiu- torium licitum & vsitatum implorat; præsertim quando iurisdictionis excessus comperitur: Cùm habetur in Cap. Sacro, de sententiâ excommuni- cat. vbi & illa extat Pontificis admonitio: Caueat
Clemens Tertius. Vbi ergo neque rationabilis, neque manifesta est, quòd si grauatus auxilium opportuni fautoris exquirat? Adeundus sanè Ecclesiasticus Patronus; sed non adest: is ergo aditur, qui auxiliari potest, & Dei officio perfun- gi, cuius est violentiam passis subuenire.
Hispaniâ, & regnis aliis Coronæ ser- uatur, in quibus solita publicari. Et habetur in speciali Instructione apud Alfonsum Perez de Lara in Libro trium gratiarum, Fol. 254. ex quo illam adducit Trullench Lib. 1. §. 3. dub. 1. & ex hoc P. Mendus Disput. 1. num. 11. Qui tamen in eo decepti, quòd pro Indis, quibus Religiosi, pau- peres, & Æthiopes exequantur, duos regales Ca- stellanos assignatos affirment; cùm tamen sint duo tomini, qui tres regales cum quartello con- stituunt. Tominus enim duodecim habet grana. Nisi fortè nomine Castellani eum intelligendum velint, quam nos En sa yado dicimus, sic enim idem est quòd Tominus. Talis ergo taxa pro prædictis omnibus assignata. Et circa eam inqui- ri potest an valeat consuetudo, quæ esse dicitur, vt milites eadem perfruantur. In quo, si reuerà ita est, & sciente Commissario subdelegato id fit, non videtur notitiam talem Commissario generali defuisse, & ita eo sciente & annuente, licèt tacitè, potest consuetudo præfata sustineri. Quâ ratione vtuntur docti scriptores ad proban- dum annum publicationis Bullæ esse Ecclesiasti- cum, & non solarem, quia vsus sic habet, sciente<-P> @@0@ @@1@ Mendum Disput. 2. num. 7. pro minori pecuniæ summâ possit Bulla conce- di. Nam inter Hispanos variæ classes sunt, iuxta diuersas eorum facultates: ergo & inter Indos aliquid huiusmodi statuendum est, cùm inter eos sui etiam diuersi status sint, & ita Caciquij pondus argenti insaiati debent contribuere. Verùm ratio ista conuenientiam quidem dispositionis osten- dit; vnde & statui posset exiguum aliquid pro Indis mendicantibus, regalis inquam: de facto autem nequit admitti; quia nulla minor taxa ex- tat, quàm prædicta: & in hoc arbitrari non licet subdelegatis Commissariis; aliàs possent etiam circa Hispanos taxam variare; quia non videtur consonum, vt idem à mendicante, ac seruiente actualiter exigatur; qui enim seruit, plus dare potest, cùm seruitij mercedem accipiat, & multo- ties copiosam. Præterquàm quod in Bullæ con- cessione non tam attenditur spirituale fidelium bonum eam accipientium, quàm subsidium pro bello contra infideles; ad quod nihili penditur id, quod ab Indis mendicantibus tribui potest. Et talis illi ingenij sunt, ac peculioli sui adeò te- naces, vt rarus futurus sit suâ sponte Bullam ac- cepturus. Id autem in xenodochiis opportunè prouisum, vt morituris Bullæ, si eas non obti- nuerint, tribuantur. potest, an ij solùm intelligendi sint, qui famulitio assistunt, quos vulgò vocamus Mozos, & commu- nibus ministeriis destinantur. An verò etiam qui superius aliquod ministerium tractant, vt famulo- rum Præfecti, vel qui in prædiis villicis agunt: seruiunt namque omnes, & juxta voluntatem Dominorum res sibi iniunctas exequuntur. Ad quod negatiuè mihi videtur respondendum, at- tento modo loquendi Commissarij; ait enim:
autem modum loquendi nostrum nomine gentis de seruitio ij tantùm veniunt, qui in domesticis ministeriis seruilem, aut quasi seruilem operam præstant, &, vt dixi, vocantur Mozos, in quibus & qui anteambulones equestres, & qui Pages di- cuntur, adolescentes inquam posttergales. Alij autem nominati non dicuntur tales: & licèt vo- luntati dominorum obsequantur, altius ministe- rium tractant. Quod quidem receptæ est scri- ptorum doctrinæ conforme, asserentium verba sumenda esse secundùm vulgarem acceptionem, & non in omni earum amplitudine, quando de illâ non constat loquentem intelligi voluisse. Quod benè explicat & exornat Cardin. Mantica
tatio, an soli illi intelligendi sint, qui ostiatim petunt eleëmosynam; hoc enim est propriè men- dicare: an possit etiam ad alios extendi, verè inopes, licèt ostiatim ob verecundiam non men- dicent. In quo dicendum videtur, omnes, qui ex eleëmosynis viuunt; tam viros quàm fœmi- nas, quas non est decens ita mendicare, mendi- cantium nomine comprehendi, quia in omnibus eadem est ratio; immò & maior in iis, qui ob verecundiam ostiatim non mendicant: isti enim abundantiùs sibi consulunt, vnde diebus istis de-<-P>@@
à paritate rationis non semper vrgeat argumen- tum, cùm de priuilegiis agitur aut dispensationi- bus, per notissimam regulam juris in 6. Quæ à jure communi exorbitant, minimè sunt ad consequen- tiam trahenda. Pro pro videri potest P. Thomas Sancius Lib. 8. de Matrimonio, Disput. 1. num. 32. vbi agmen scriptorum adducit. Hîc tamen non in solâ paritate nitimur, sed quia nomine men- dicantium verè comprehenduntur ex eleëmosy- nis viuentes, cùm ad januam aliorum per se, aut per alios accurrunt, vt possint viuere, immò etiamsi non accurrant, sed alij ad subueniendum ipsis sponte moueantur, mendicantes dici pos- sunt, non actu, sed habitu: sicut Religiosi Men- dicantes dicuntur; etiamsi reipsâ non mendi- cent; quia eorum status ad mendicandum est dispositus, ad differentiam Monachorum. Præ- terquàm quod in fauorabilibus extensio fieri po- test ob rationis paritatem, vt videri potest apud P. Sancium suprà, num. 33. vbi alios congerit. Et P. Henriquez Lib. 7. de Indulgentijs, Cap. 30. num. 3. vbi ait ex prædictâ ratione concessionem ouo- rum extendi ad ilac & caseum. Et pro similibus casibus sunt Auctores alij, vt videri apud eumdem P. Sancium potest num. 38. sicut & doctrinæ aliæ suffragantur apud ipsum num. 34. & seqq. rum, lardi, & butyri suilli. sine Bullâ. Commissarius enim gene- ralis non licere contendit, & priuilegium Pij Quarti circa hoc vires iam non habere, cùm temporale fuerit, & illius ratio cessauerit. Propter quam rationem nouæ Bullæ circa hoc pro Præ- Yüklə 14,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|