Moliyalanadigan lizing muomalalari auditi. Auditda bajariladigan barcha amallar lizing muomalalarining xususiyatini hisobga olgan holda amalga oshiriladi. shuning uchun lizing shartnomalarini tuzish, muomalalarni buxgalteriya hisobida aks ettirish va soliqqa tortishda yo’l qo’yiladigan xatolarning aksariyati me’yoriy hujjatlardagi kamchiliklar va uslubiy qo’llanmalar yetishmasligi bilan bogliq.
Lizing muomalalari auditida alohida e’tibor berilishi, lizing sub’ektlari asosiy vositalar bilan bogliq boshqa muomalalarga qaraganda, bularni tekshirishga ko’proq vaqt ajratilishi lozim. Lizing muomalalari auditini tashkil etish va metodikasini ishlab chiqishda bunday omillar hisobga olinishi kerak.
Lizing operatsiyalarini tekshirishda auditning barcha bosqichlari – rejalashtirish, auditorlar guruhini tuzish, tekshiruv o’tkazish, auditorlik hisoboti va xulosalarini tuzishda maxsus yondoshuv talab qilinadi.
Eng muhim masalalar bo’yicha auditorlik dalillarini bir necha muqobil manbalardan olish maqsadga muvofiq. Auditorda qo’shimcha auditorlik amallari bajarish zaruriyatini vujudga keltirgan holat mazkur amallarning bevosita lizing muomalalariga tegishli ekanligini aniqlash va tekshiruv o’tkazish uchun asos bo’lib xizmat qilishi mumkin.
Lizing beruvchi korxonada audit o’tkazish bo’yicha vazifalar.
№
Nomlari
Vazifalarning qisqacha mazmuni
1
Umumiy masalalar
Lizing faoliyati bilan shugullanish uchun litsenziyaning mavjud-ligini aniqlash. Lizing kelishuvlari, jumladan mulkka egalik huquqining o’tishi bo’yicha shartnomalarning qonunchilikka muvo-fiqligini tekshirish.
2
Asosiy vositalar
Lizing beruvchida lizing shartnomasi bo’yicha asosiy vositalar kirimi va chiqimining analitik va sintetik hisobi.
Lizingga doir mulklarga eskirish hisoblashning to’griligi.
Lizingga beriladigan mulklarning chiqimi, jumladan lizing oluvchi tomonidan sotib olinishi.
Lizingga beriladigan mulklarga doir kapital qo’yilmalar hisobi.
3
Тannarx shakllanishi
Kreditlar va qarzlar bo’yicha xarajatlar hisobi.
Lizingga beriladigan mulklarni sugurtalash xarajatlarining hisobi.
Lizingga beriladigan mulklarni ta’mirlash xarajatlarining hisobi.
4
Lizing xizmatlarini sotish.
Lizing shartnomalari bo’yicha daromadlarni hisobga olish.
5
Hisob-kitoblar
Mol yetkazib beruvchilar va pudratchilar bilan hisob-kitoblar.
Хaridorlar va buyurtmachilar bilan hisob-kitoblar.
Byudjet va byudjetdan tashqari fondlar bilan hisob-kitoblar.
Тurli debitor va kreditorlar bilan hisob-kitoblar.
6
Lizing muomalalarini soliqqa tortish
Lizing obektlari bilan bogliq muomalalar – sotib olish, garovga olish, lizing oluvchiga berish va sotish muomalalarini soliqqa tortish bo’yicha hisob-kitoblar.
Lizing shartnomalari bo’yicha olingan daromadlarni soliqqa tortish.
7
Hisobot
Buxgalteriya hisoboti- faoliyat natijalarini ishonarli aks ettirish.
Soliq hisoboti – faoliyat natijalarini ishonarli aks ettirish.