FATURANIN HASH DEĞERİ BURADA YAZILIDIR.
E-FATURA'DA SIRA NUMARASI ATLAMASI VE BU NUMARAYA HİÇ FATURA KESİLMEMİŞ OLMASI DURUMU
Soru 404- E-fatura serisindeki bir sıra numarası atlanmış ve o numaraya hiç fatura kesilmemiştir. Bu durum herhangi bir soruna yol açar mı? Bu durum için bir bildirim yapılmalı mı?
Cevap 404- 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229,230 ve 231'inci maddelerinde faturanın tanımı, şekli ve nizamı hükme bağlanmıştır.
"Faturanın nizamı" başlıklı 231'inci maddesinin 1 numaralı fıkrasında;
Faturaların sıra numarası dâhilinde teselsül ettirileceği aynı müessesenin muhtelif şube ve kısımlarında her biri aynı numara ile başlamak üzere ayrı ayrı fatura kullanıldığı takdirde bu faturaları şube ve kısımlarına göre şube veya kısmın isimlerinin yazılması veya özel işaretle seri tefriki yapılması mecburi olduğu hükmü yer almaktadır.
397 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde; "Aynı kanunun mükerrer 242'inci maddesinin verdiği yetkiye istinaden; düzenlenmesi, müşteriye verilmesi, müşteri tarafından da istenmesi ve alınması zorunlu olan faturanın, elektronik belge olarak düzenlenmesi, müşteriye elektronik ortamda iletilmesi ve elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilmesine ilişkin düzenlemelere yer verilmiş olup tebliğde düzenlenen e-fatura, yeni bir belge olmayıp, kağıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahiptir." denilmiştir.
Buna göre; E-Fatura yeni bir belge türü olmayıp, kağıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahip olduğundan "Fatura Nizamı" başlıklı 231'inci maddede belirtilen usul ve şartlara uyulmamış olmakla birlikte; olayın gerçek mahiyetinin ispatı açısından, yazılımınızın imkan vermesi halinde atlanılan numaralara iptal kaydının düşülmesi mümkün bulunmaktadır.
Öte yandan, GİB Merkez üzerinden başarılı olarak geçen tüm e-faturalara ait belge numaraları merkezce kayıt altına alındığından, bu belgelerin daha önce elektronik ortamda düzenlenip düzenlenmediği tespit edilebilir durumda olup, ayrıca bir işlem yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
E-FATURA NASIL İPTAL EDİLİR?
Soru 405- Senaryo: Temel Fatura
Fatura Tipi: Satış
Fatura No: AAA2016000000028
Fatura Tarihi: 4-03-2016
Oluşma Zamanı: 13:52:33
ETTN: XXX
Yukarıda bilgileri yazılı faturamızı düzenlerken miktar kısmında litre olması gerekirken sehven adet olarak seçim yaptık ve faturamızı bu şekilde onayladık. Faturayı iptal etme ya da düzeltme gibi bir imkânımız var mı?
Cevap 405- 1. faturayı göndermediyseniz:
a) gib portal yöntemin kullanıyorsanız;
i. "fatura oluştur" bölümünden oluşturulmuş ve onaylanmış faturalar iptal edilememektedir.
bu durumda iki seçeneğiniz bulunmaktadır:
(1) Aynı fatura numarasını kullanmak istiyorsanız: onayladığınız ve göndermediğiniz (taslaklarda bulunan) faturanızı "düzenle" düğmesi ile tekrar düzenleyebilirsiniz. Bu durumda aynı faturanın (fatura numarası değişmeksizin) onayı gitmiş olur ve fatura "onaylandı" durumdan çıkıp, ilk oluşturduğunuzdaki "onaylanmadı" haline geri döner.
(2) Aynı fatura numarasını kullanmak istemiyorsanız: onayladığınız ve göndermediğiniz (taslaklarda bulunan) faturanızı "iptal" düğmesi ile iptal edebilirsiniz. Sonrasında bu fatura arşiv menüsüne kalkacaktır. Bu faturayı da diğer faturalarınızla birlikte bilgisayarınızda saklamanız gerektiğinden, ilgili faturayı arşiv menüsünden bilgisayarınıza indirip saklayabilirsiniz. "fatura oluştur" bölümünden sıradaki fatura numarası ile fatura oluşturabilirsiniz.
ii. "Yükleme araçları" bölümünü kullanıyorsanız:
(1). Hatalı faturayı portale yüklemediyseniz hiç faturayı oluşturmamışsınız gibi düşünebilir ve aynı fatura numarası ile yeni bir faturayı doğru şekilde oluşturup yükleyebilirsiniz.
(2). Hatalı faturayı portale yüklediyseniz, yüklediğiniz fatura üzerinde değişiklik yapılması mümkün değildir.
Yüklenmiş faturalar portalden silinememektedir. Yüklenmiş faturaları iptal düğmesi ile iptal edebilirsiniz. Sonrasında (bu faturayı da diğer faturalarınızla birlikte bilgisayarınızda saklamanız gerektiğinden) ilgili faturayı arşiv menüsünden bilgisayarınıza indirip saklayabilirsiniz. Sıradaki fatura numarası ile "yükleme araçları" bölümünden faturanızı yükleyebilirsiniz.
b. Entegrasyon ya da özel entegrasyon yöntemlerinden birisini kullanıyorsanız.
1- Onayladığınız ve göndermediğiniz faturanızı sisteminizden silebilir ya da iptal edebilirsiniz, hiç oluşturulmamış gibi olur. Aynı fatura numarasını kullanarak yeni fatura oluşturabilir (mevzuatsal yükümlülükler geçerlidir) ya da bu faturayı iptal faturası olarak sisteminizde saklayabilirsiniz. Oluşturulan ve numara alan ancak iptal faturası olarak sisteminizde tutulan faturalarla ilgili olarak gib’e ayrıca bildirimde bulunulmasına gerek yoktur.
2.Faturayı başarıyla gönderdiyseniz (gönderilmiş fatura üzerinde düzeltme işlemi yapılamayacağından);
a) Fatura ticari faturaysa alıcı faturaya red cevabı verebilir(8 gün içerisinde). söz konusu fatura zarfının durumunun 1300 olduğunu gördüğünden (fatura geçerlilik kazandığından) gönderici bu faturayı kayıtlarında göstermelidir.
Red yanıtının başarılı durum kodu almasının ardından gönderici faturayı kayıtlarından ters kayıtla çıkarmalıdır. Alıcı ise (fatura ve red yanıtı sisteminde bulunmak kaydıyla) faturayı hiç kayıtlarına almamalıdır. (red sonrasında fatura gib sisteminden kaybolmayacak ya da sistem üzerindeki durum kodu değişmeyecektir. Ancak bir inceleme durumunda kanuni geçerliliği olan bu red yanıtını gösterebilirsiniz.)
b) (Temel / ticari fatura ayrımı olmaksızın) alıcı mevzuat hükümlerine uygunsa iade faturası kesebilir, ya da harici yollarla faturaya itiraz edebilir. İtiraz öncesinde fatura zarfının durumunun 1300 (ya da 48 saatten sonra hala 1220) olduğunu gördüğünden (fatura geçerlilik kazandığından) gönderici bu faturayı kayıtlarında göstermelidir. İtirazın ardından gönderici faturayı kayıtlarından ters kayıtla çıkarmalıdır. Alıcı ise faturayı hiç kayıtlarına almadan türk ticaret kanununda yer alan itiraz yöntemlerinden birisini(kep, noter vs.) kullanarak faturaya itirazda bulunmalıdır. (itiraz sonrasında fatura gib sisteminden kaybolmayacak ya da sistem üzerindeki durum kodu değişmeyecektir. Ancak bir inceleme durumunda kanuni geçerliliği olan bu itiraz belgesini gösterebilirsiniz.)
c) Alıcı gelen e-faturayı kabul uygulama yanıtı göndererek kabul etmiş ancak sonradan yanlışlıkla kabul ettiğini fark edip reddetmek istiyorsa, harici yollarla faturaya itiraz edebilir. İtiraz öncesinde fatura zarfının durumunun 1300 (ya da 48 saatten sonra hala 1220) olduğunu gördüğünden (fatura geçerlilik kazandığından) gönderici bu faturayı kayıtlarında göstermelidir. İtirazın ardından gönderici faturayı kayıtlarından ters kayıtla çıkarmalıdır. Alıcı ise faturayı hiç kayıtlarına almadan türk ticaret kanununda yer alan itiraz yöntemlerinden birisini(kep, noter vs.) kullanarak faturaya itirazda bulunmalıdır. (itiraz sonrasında fatura gib sisteminden kaybolmayacak ya da sistem üzerindeki durum kodu değişmeyecektir. Ancak bir inceleme durumunda kanuni geçerliliği olan bu itiraz belgesini gösterebilirsiniz.)
Gönderilmiş olan bir e-faturanın reddi ya da harici yollarla itirazı sonrasında faturanın göndericisi aynı e-fatura numarasını tekrar kullanamaz. Farklı bir fatura numarası ile e-fatura gönderimi gerçekleştirilmelidir.
3. Faturayı gönderdiyseniz ancak fatura zarfı hata aldıysa;
Fatura, zarfı hata aldığı için ulaşmadığından zaten geçersizdir, iptal faturası gibidir. İlgili işlem tekrar gönderim gerektirirse, fatura zaten başarıyla ulaşmadığından fatura geçersiz olduğundan, İptal faturası gibidir.
Ticari faturada tarafların anlaşmasıyla, yani faturaya itiraz edilebileceğini peşinen kabul ederek bu senaryo kullanılabilirler. Ticari fatura senaryosunda ticari hayatta sıkça kullanılan faturaya itiraz olayının sistem içerisinden yapılabilmesi ve oluşabilecek bir anlaşmazlık durumunda ispat aracı olarak taraflarca kullanılabilmesi amacıyla böyle bir geliştirme yapılmıştır.
İtiraz mesajları da e-fatura gibi gib üzerinden aktarılmakta ve ispatlayıcı izler uygulama içinde tutulmaktadır. Türk ticaret kanununa göre ticari faturaları reddetme süresi 8 gündür.
Mali mühürle onaylanmış yüklenmiş fatura iptal edilemez. Düzeltme değil iade işlemi gerçekleşir. Malın iade nedenlerini de yazdığı “iade” uygulama yanıtını iade faturası ile birlikte düzenleyerek satıcıya gönderir. Satıcı iade faturası ile birlikte uygulama yanıtını da yasal saklama müddetince muhafaza eder.
PORTALA YÜKLEDİĞİM E-FATURAYI REDDETME
Soru 406- Portala yüklediğim temel ve ticari faturayı reddedebilir miyim?
Cevap 406- Temel fatura da uygulama içerisinde faturaya itiraz etme durumu yoktur.
Ticari faturada ise tarafların anlaşmasıyla faturaya itiraz edilebileceğini peşinen kabul ederek bu senaryo kullanılabilir. Ticari fatura senaryosunda ticari hayatta sıkça kullanılan faturaya itiraz olayının sistem içerisinden yapılabilmesi ve oluşabilecek bir anlaşmazlık durumunda ispat aracı olarak taraflarca kullanılabilmesi amacıyla böyle bir geliştirme yapılmıştır.
İtiraz mesajları da e-fatura gibi GİB üzerinden aktarılmakta ve ispatlayıcı izler uygulama içinde tutulmaktadır. Türk Ticaret Kanununa göre ticari faturaları reddetme süresi 8 gündür. E-fatura uygulaması kapsamında red cevabı dönmek Portalda bu süre ile sınırlandırılmıştır. Özel entegratör ve entegratör sisteminde de bu sınırlamaya uyulması kriteri konmuştur.
Mali mühürle onaylanmış yüklenmiş fatura iptal edilemez. Düzeltme değil iade işlemi gerçekleşir. Malın iade nedenlerini de yazdığı “iade” uygulama yanıtını iade faturası ile birlikte düzenleyerek satıcıya gönderir. Satıcı iade faturası ile birlikte uygulama yanıtını da yasal saklama müddetince muhafaza eder.
FATURA DÜZENLEME
Soru 407- 15 gün önceki irsaliyeye, irsaliye tarihiyle fatura tarihi arasında 7 gün geçmemek üzere aynı ay içerisinde fatura düzenleyebilir miyim?
Cevap 407- Faturanın düzenlenmesi gereken süreler Vergi Usul Kanununda açıkça belirtilmiştir. İrsaliyesi düzenlenen bir malın faturası 7 gün içinde düzenlenmelidir. E-fatura uygulaması ticari hayata müdahale etmemek için geçmişe dönük fatura düzenlenmesine sistemsel olarak kısıt koymamıştır. Ancak herhangi bir inceleme durumunda mükellef olarak sorumluluk size aittir. Vergi Usul Kanununa göre usulsüzlük cezası uygulanır.
E-FATURA SERİ NUMARASI 2016 YERİNE 2061 YAZILMIŞ
Soru 408- Entegratör firma aracılığı ile e-fatura düzenliyoruz. Düzenlediğimiz bir faturada seri numarasını kullanmadığımız seri no dışında sehven yanlışlıkla BLT2016xxxxxxxx yerine BLT2061XXXXXX şeklinde düzenlenmiş. Yani 2016 yerine sehven 2061 yazılmış. Bu durum sakınca yaratır mı? Sorun yaratırsa ne yapmamız gerekiyor?
Cevap 408- Düzenlediğiniz fatura numarası hatalıdır. Bu hatalı seriden düzenleyip gönderdiğiniz faturalara alıcı tarafından harici yollarla itiraz edilmeli ve bu itiraz sonucu doğru numara ile yeni fatura düzenlemelisiniz.
GİB-PORTALİ - "ZARFTA HATA OLDUĞU İÇİN FATURA ALICIYA İLETİLEMEDİ" - GİB'DEN / ALICIDAN GELEN HATA MESAJI ALINMASI
Soru 409- Göndermiş olduğum bir adet temel faturamda "zarfta hata olduğu için fatura alıcıya iletilemedi" şeklinde bir uyarı var. Bu fatura nın geçerliliği var mı? Karşı firmaya ulaşması için ne yapmam gerekiyor?
Cevap 409- Gönderici gönderdiği zarfın durumunu takip etmelidir. Portalde gönderilen fatura zarflarıyla ilgili durumları Zarf Bazında Listeleme ve Fatura Bazında Listeleme ekranlarından takip edilmelidir.
Portalde Kabul/Red yanıtları için takip Gönderilen Posta Kutusu Yanıtları bölümünden yapılmalıdır. Ekrandaki ilgili faturaya/yanıta ait zarfın durumunu "Zarf Durum Sorgula" düğmesi ile sorguladıktan sonra sayfayı "Sorgula" düğmesi ile yenileyiniz. Ardından hata mesajı bilgisi gelmiyorsa ve Durum sütununda "Posta Kutusu yanıtı geldi. Alıcının posta kutusu zarfı başarıyla teslim aldı." bilgisi yer alıyorsa zarfınız karşı tarafa ulaşmış demektir. Zarf başarıyla gitmişse (yani durumu 1300 BASARIYLA TAMAMLANDI ise) alıcının sistemi zarfı başarıyla almış ve işlemiş, bu bilgiyi de GİB'e bildirmiş demektir ve "Zarf Durum Sorgula", "Hata Ayrıntısı" ve "Tekrar Gönder" düğmeleri ekrana gelmeyecektir. Bu durum değişmeyecek ve hatalı duruma düşmeyecektir. Zarfın içindeki faturalar geçerlidir, buna göre işlem yapılabilir.
Belirttiğiniz durumda faturanız alıcıya gitmemiştir.
Zarf bazında listeme ekranında yazan hatayı inceleyiniz. Bu durum alıcıdan ya da göndericiden kaynaklanıyor olabilir. Fatura alıcıya teslim edilmiş, ancak alıcı tarafından zarfta hata tespit edilmiş olabilir.
Bu noktada şu ayrım önemlidir:
- Uyarıda "GİB'DEN GELEN HATA MESAJI" yazıyorsa sorun göndericidedir. Hatasız bir gönderim için faturalarınızı oluşturduktan sonra zarflayınız, daha sonra zarftan çıkarıp E-Fatura Görüntüleyicide açtıktan ve doğruladıktan sonra portale yükleyip gönderiniz.
-"GİB'DEN GELEN HATA MESAJI" yazıyorsa fatura XML'ini oluşturan program faturayı/zarfı hatalı üretiyor olabilir.
Bu durumda şu bilgileri içeren bir soruyu yeni bir soru olarak sorunuz: Gönderici vergi kimlik numarası (gerçek kişi için TC kimlik numarası), Alıcı vergi kimlik numarası (gerçek kişi için TC kimlik numarası), Bahsettiğiniz faturanın zarf numarası, Bahsettiğiniz faturanın fatura numarası. Durumun incelenmesinin ardından sorun giderilemeyip yeni bir fatura oluşturulması gerekirse bu hatalı faturaların gelen/gönderilen faturalarla birlikte saklanması gerekmektedir. Yeniden oluşturulan faturalarda daha önce hata alınan fatura numarasına ve hata sebebine ilişkin bilginin faturanın not alanına yazılması uygun olacaktır (VUK ve ilgili yasal hükümler geçerlidir ve mükellefin sorumluluğundadır.).
- Uyarıda "ALICIDAN GELEN HATA MESAJI" yazıyorsa sorun alıcıdadır. Gönderici bu hata ile ilgili alıcıyı bilgilendirmeli, alıcı sorunu giderdikten sonra gönderici Tekrar Gönder düğmesini kullanarak aynı faturayı tekrar göndermeyi denemelidir.
(Zarf 1230 durum kodundaysa, portalinizde "ALICI POSTA KUTUSUNDAN GELEN HATA MESAJI" yazar, 1230 durumundaki parantez içerisindeki bilgi ise Hata Ayrıntısı kısmındaki bilgiye karşılık gelir.)
Zarfa ait Durum sütununda "GİB Elektronik Fatura Merkezine iletildi. GİB zarfla ilgili kontrolleri bitirdikten sonra zarfı alıcının posta kutusuna iletecek." yazıyorsa zarf GİB'e iletilmiş ve GİB'de diğer kullanıcılardan gönderilen tüm zarflarla birlikte kuyrukta işlenmeyi bekliyor (durum kodu 1000 olmuştur) ve işlenme tamamlandıktan sonra alıcının sistemine iletilmeye çalışılacak demektir. Bu durumda zarfın durumu henüz başarılı ya da hatalı olmadığından, bir süre bekledikten sonra tekrar zarf durumunu sorgulayınız ve zarf durumunun değiştiğini görünüz. Zarfın hata alıp almadığını görebileceksiniz.
Zarfa ait Durum sütununda "GİB Elektronik Fatura Merkezi yanıtı geldi. Elektronik Fatura Merkezi zarfı kabul etti. GİB Elektronik Fatura Merkezi zarfı ve içeriğindeki dokümanları alıcının posta kutusuna iletti. Alıcının posta kutusu Elektronik Fatura Merkezine zarfla ilgili henüz bir cevap göndermedi." yazıyorsa alıcının sistemi zarfı almış demektir. Ancak zarfı işleyebilip işleyemediğine dair GİB'e göndermesi gereken sistem yanıtını ("Zarfı sorunsuz bir şekilde işledim " ya da "Zarfı işlerken şu hatayı buldum" bilgisini) göndermemiştir.
Bu durumda zarfın durumu 1220 HEDEFTEN SISTEM YANITI GELMEDI'dir. Hata bulduğunu belirtmediği için bu zarfın içindeki faturalar da geçerlidir (alıcı sisteminde bulamadığını iddia ediyorsa bile). Ancak 1220 durumu alıcının vereceği sistem yanıtına göre birkaç gün içerisinde değişip başarılı duruma ya da başarısız duruma düşebilir. Bu nedenle "Posta Kutusu yanıtı geldi. Alıcının posta kutusu zarfı başarıyla teslim aldı." bilgisini görmeyi beklemenizde fayda bulunmaktadır. 48 saat boyunca 1220 durumundaki bilgi değişmezse başarılı olarak kabul edilebilir. Bu durumda faturaların tekrar gönderilmesi mükerrer gönderim olacağından tekrar gönderilmemelidir. Hata varsa, ilgili zarfa ait "Hata Ayrıntısı" düğmesine tıklayınız.