Standart və məhsul sənədlərinin işlənməsi və ekspertizası

 

 

 

 

 

---

“Məmulun konstruktor layihə texniki sənədlərinin 

metroloji nəzarəti” 

 

Belə nəzarətdə əsas məqsəd məmulun parametrlərinin düzgün seçilməsi və 

sənədlərdə  göstərilən  dəqiqlik  normalarının  metroloji  nəzarətə  yararlılığının 

müəyyən edilməsidir. Dəqəqlik normalarının metroloji nəzarətində aşağıdakılar 

yoxlanılır: 

1.  Səthlərin forma dəqiqliyi, kələ-kötürlüyü və səthlərin bir-birinə nəzərən 

qarşılıqlı  vəziyyəti,  verilən  ölçü  müsaidələrinin  məmulun  dəqiqliyinə 

uyğunluğu; 

2.  Bütün  elementlərə  verilən  dəqiqlik  normalarının  kifayət  qədər 

olmaması  onların  ölçmə  vasitələrinin  köməyi  ilə  nəzarətin  aparılmasının 

mümkünlüyü. 

Məmulun cizgisinə metroloji nəzarətdə əsasən aşağıdakılar yoxlanılır: 

1.  Texnoloji ölçmə və konstruktur bazalarının qarşılıqlı uyğunluğu; 

2.  Cizgilərdə  verilən  dəqiqlik  normalarının  kifayət  dərəcədə  olması  və 

onların nəzarətinin ölçmə metodları ilə aparılması.  

Ümumilikdə texniki layihə metroloji nəzarət aşağıdakı ardıcıllıqla aparılır: 

1.  Nəzarətə texniki şərtlərlə bərabər texniki tapşırıq və onun elementləri, 

məmulun iş prinsipi, ümumi cizgisi istismara dair sənədlər təqdim edilməlidir. 

Bu  sənədlərin  konkret  siyahısı  və  hər  bir  siyahıya  müqabil  istifadə  edilən 

dövlət, sahə və müəssisə standartlarının olması göstərilməlidir. 

2.  Metroloji təminita dair toplanmış elmi-texniki sənədlər, məmula verilən 

texniki  şərtlər,qəbul  və  sınaq  qaydaları  və  istifadə  edilən  standartlar 

göstərilməlidir. 

3.  Texniki  şərtlərə  dair  nəzarətdə  təhlükəsizlik  və  ətraf  mühitin 

qorunmasına dair tələblərin layihədə göstərilməsi. 

---

4.  Ölçü  parametrlərinin  nomenklaturasının  müəyyən  edilməsi  və 

çatışmayan  texniki  tələblərin  sənədlərə  daxil  edilməsi.  Hansılarınki  işlənib 

hazırlanması ilə məmulun texniki xarakteristikaları yüksəlir. 

Yığma cizgisinin metroloji nəzarətinin əsas məmulun yığma vahidlərindən 

ibarət olması onun quraşdırılması və ən əsas yığma prosesinin nəzarətə yararlı 

olması yoxlanılır. 

Texniki  şərtlərə  nəzarətdə  ölçmə  funksiyalarının  yerinə  yetirilməsi 

ölçünün  aparılma  şəraiti  göstərməklə  ölçmə  vasitələrindən  istifadənin 

mümkünlüyü,  istismar  qaydaları  və  onların  texniki  normativ  sənədlərə 

uyğunluğu  yoxlanılır.  Məhsul  istehsalında  istifadə  edilən  ölçmə  vasitələri  və 

ölçmə  metodlarının  əsaslandırılması,  texniki  şərtlərin  işlənməsi  qaydaları 

ГОСТ 1.26-78 standartına əasasən işlənməsi yoxlanılır.