Standart və məhsul sənədlərinin işlənməsi və ekspertizası

“Sahə standartlarının işlənməsi” 

   Sahə  standartları,  sahənin  dövlət  idarəetmə  orqanlarının  tapşırığına 

əsasən  standartlaşdırma  üzrə  baza  təşkilatları  və  bölmələri  tərəfindən 

hazırlanır.  Bu  standartların  hazırlanması  standartlaşdırma  və  metrologiya 

komitəsinin  nəzdində  fəaliyyət  göstərən  texniki  komitənin  işçiləri  tərəfindən 

bağlanan müqaviləyə  əsasən yerinə  yetirilir. Sahə standartları, sahədə istehsal 

edilən  məhsullara,  xidmət  sahələrinə,  təhlükəsizlik  üzrə  təşkilat-metodiki 

işlərin  yerinə  yetirilməsinə  dair  hazırlanır.  Sahənin  hər  hansı  bir  məhsulu 

---

beynəlxalq  standartlara  uyğun  işlənməsi  lazım  gəlirsə,  bu  halda  hazırlanan 

məhsula daha ciddi tələblər verilir. Sahə standartları, ARSMPDK-nın müvafiq 

qərar və qaydalarına əsasən işlənməli və standarta verilən tələb və şərtlərə bila-

vasitə  sifariş  verən  idarəetmə  orqanları  məsuliyyət  daşıyır.  Respublika 

ərazisində  işlənib  hazırlanan  sahə  standartları,  bu  nazirliyin  tabeliyində  olan 

bütün müəssisələr üçün bu standartların yerinə yetirilməsi məcburi hesab edilir. 

Başqa  sahə  üzrə  isə  bu standartın  tətbuq  edilməsi  könüllülük  prinsipi  daşıyır. 

Təşkilati-metodiki  cəhətdən  sahə  standartlarının  işlənib  hazırlanması  5 

mərhələdə aparılır: 

1.  Sahə  standartlarının  texniki  tapşırığının  işlənib  hazırlanması  və  onun 

təsdiq edilməsi; 

2.  Standartların birinci redaksiyasının işlənməsi və onların aidiyyatı üzrə 

rəylər alınması üçün təşkilatlara göndərilməsi; 

3.  Standartın  son  redaksiyasının  və  onun  reallaşdırılması  üçün  maraqlı 

təşkilatlara təqdim edilməsi; 

4.  Standarın təsdiqi və qeydiyyatdan keçirilməsi; 

5.  Standartın nəşri, onun tərtibi, məzmunu və rəsmiləşdirilməsi (AZS 1.5-

96-ya əsasən aparılır). 

Sahə standartlarının işlənib hazırlanması ölkə tələbatı və iqtisadi cəhətdən 

əsaslandırılmalıdır. Bu halda sifarişlərin hazırlanması, məhsul barədə illik plan 

tədbirlərinin  tərtibi,  standartlara  dair  müqavilələrin  bağlanması  dövlət 

idarəetmə orqanının müəyyən etdiyi norma və qaydalara uyğun aparılır. 

Sahə  standartlarının  layihəsinin  izahedici  məktub  vasitəsilə  rəylərinin 

cavablarından sonra onların təsdiqə verilməsi və onların məzmunu AZS 1.2-96-

ya əsasən tərtib edilir. 

---

Sahə  standartlarının  təsdiqindən  əvvəl  onu  təsdiq  edən  orqan  standartın 

dövlət  standartları  qaydalarına  uyğun  olması,  onların  metroloji  ekspertizadan 

keçirilməsi təmin edilir. 

Müəyyən  hallarda  sahə  üzrə  məhsulların  beynəlxalq  əlaqələrini  və 

ticarətdə  iştirakını  nəzərə  alaraq  standartların  işlənməsi  lazım  gəlir.  Bu  halda 

məhsula  verilən  tələblər  daha  yüksək  olmalıdır  ki,  məhsul  xarici  rəqabətə 

davam gətirə bilsin. Sahə standartlarının işarəsi SS AZ kimi göstərilir və burada 

sahə  idarəetmə  orqanının  rəqəmli  şərti  işarəsi  olur.  Bu  sahə  standartı, 

ARSMPDK  tərəfindən  razılaşdırıldıqdan  sonra  ona  qeydiyyat  nömrəsi  və 

standartın  işlənmə  müddəti  ilinin  axırıncı  2  rəqəmi  əlavə  edilir.  Standartların 

nəşri,onların ləğvi, yenidən baxılması, təsdiqi AZS 1.2-96-ya əsasən aparılır.