Sulak Alanlardan Yararlananlarda ai bilincinin Oluşturulması Mevcut Durum ve Gerekçe
Yüklə 36,16 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Hedef 10. Genel hedef, sulak alan çevresindeki köyler için sulak alan faaliyetlerinden kaynaklanan AI bulaşma ve yayılma riskini azaltmaktır. Amaçlar
- Beklenen Sonuçlar
- Proje Tanımı
- Maliyet unsuru Hesaplama Toplam
- Toplam 590 YTL
- Alternatifler ve Red Nedenleri
|
Sulak Alanlardan Yararlananlarda AI Bilincinin Oluşturulması Mevcut Durum ve Gerekçe 1. Türkiye’de beşyüzün üzerinde sulak alan bulunmaktadır. Bunların ikiyüz kadarı barındırdıkları yabani kuş çeşit ve sayısı açısından belirgin öneme sahip sulak alanlar olarak kabul edilmektedir. Göçücü kuşların veya su kuşlarının kışlama alanı olan bu sulak alanların çoğunun civarında, sulamadan yararlanılarak entansif tarımın yapıldığı yerleşim yerleri mevcuttur. Tipik kırsal yerleşimlerde olduğu gibi buralarda da çevredeki yabani kuşlarla, su kuşlarıyla ve insanlarla serbestce temasa gecen köy tavukları bulunmaktadır. 2. AI virusunun su yoluyla taşınması ve Anatidea familyası (kazlar, ördekler ve kuğular) üyelerinin doğal ana kaynak olması nedeniyle sulak alanlar AI açısından önem taşımaktadır. Bu alanlar aynı zamanda, ekonomik, kültürel, bilimsel ve rekreasyonel değerler açısından da çevrelerindeki halk için önemli kaynak teşkil etmektedir. Bu nedenle sulak alanlar: i) saz kesimi, ii) avcılık, iii) balıkçılık ve iv) hayvan otlatmaya bağlı insan trafiği yoluyla, AI’nin bulaşma ve yayılması açısından özel öneme sahiptir. Burada, sulak alanları doğrudan kullananların aynı zamanda da köy tavukçuluğu yaptığının altını da çizmek gerekmektedir. 3. Saz kesimi veya sazcılık: hem sulak alan çevresinde yaşayanların hem de diğer yörelerden mevsimlik olarak gelenlerin yaptıkları bir faaliyettir. Saz kesimi, Orta ve Doğu Anadolu’da Ekim-Aralık döneminde, Akdeniz’de ise Şubat ayında yapılmaktadır. Bu dönemler, potansiyel olarak enfekte olmuş ve virus saçan su kuş sayısının arttığı dönemlerle örtüşmektedir. Düşük sıcaklık dereceleri (40C) nedeniyle virus suda uzun sure, kuş dışkısında da bir aya kadar canlılığını korumaktadır. Bu, saz kesimi için suya giren, yükleme, taşıma ve kurutma işlemlerini yapan insanlar için ciddi bir risk oluşturmaktadır. Kuş dışkıları, salgıları, tüyleri ve enfekte olmuş suyla yakın temas halinde olduklarından virusun yerleşim yerlerine taşınarak insanları ve kanatlıları da enfekte etme ihtimali yüksektir. Kamyon, traktör, sal ve botların da virusla bulaşık olması tehlikesi vardır.
5. Avcılar, enfekte olmuş kuşların kan, dışkı, tüy, solunum salgıları ve yumurtaları ve enfekte olmuş suyla doğrudan veya dolaylı olarak temas etmek suretiyle AI riskine açık durumdadırlar. Av köpekleri de, ölü/yaralı kuşları yakalama/taşıma, bulaşık yüzeylerde ve sazlar arasında koşma, enfekte olmuş suya girme nedeniyle belki de avcılardan daha fazla bu risklere maruz kalmaktadırlar. AI virusunun enfekte olmuş ölü kuşlar, avcı giysi, ayakkabı ve ekipmanları ve köpekler yoluyla yerleşim yerlerine taşınma ihtimali vardır. AI de dahil olmak üzere, pekçok virusun doğal olarak toz ve çamurda bulunduğu unutulmamalıdır. Sulak alan toz ve çamuru da ayak ve ayakkabılarla doğrudan eve girmektedir. Avlarla, bizzat avcı veya ailelerin temizleme, kesme, tüy yolma ve pişirmeye hazırlama işlemleri sırasındaki fiziksel teması onları ciddi sağlık riskine sokmaktadır. 6. Balıkçılık: Türkiye’de delta ve sulak alan balıkçılığı çevre köyler için önemli bir ekonomik faaliyettir. Birkaç deltada balıkçılık kooperatifleri bulunmaktadır. Bazı deltalarda bu faaliyet bütün yıl boyunca sürmektedir. 7. Suda ve sulak alanı çevreleyen karada AI virusuna maruz kalmak, köydeki diğer insanları ve köy tavukçuluğunu da hastalığa maruz bırakmaktadır. Ancak, balıkçılar kendilerinin, tekne ve ekipmanlarının hastalık bulaştırmada rolü olduğunu düşünmemektedirler. 8. Hayvan otlatma: pekçok bölgede sulak alan çevresi, büyük ve küçükbaş hayvanlar ve de özellikle sayısı son yıllarda cok azalmış olan mandalar için iyi bir otlatma alanıdır. Taban suyunun yüksekliği nedeniyle zengin olan ve pekçok meraya göre canlılığını daha uzun sure koruyabilen vejetasyondan yararlanan hayvanlar ve çobanların enfekte olmuş dışkıları yerleşim alanlarına taşıması, buradan da virusun çeşitli yollarla mekanik olarak köy kanatlılarına ve insanlara bulaşması mümkündür. Burada, bazı yerlerde büyük ve küçükbaş hayvanlarla kanatlıların aynı mekanda (ahırda geceleme) birlikte tutulduklarını unutmamak gerekmektedir. 9. Sulak alanlardaki bu işlek trafiğe rağmen, bu yüksek riskli yerleşim yerlerindeki insanlara yönelik sistematik, özel olarak tasarlanmış bir bilinçlendirme veya eğitim programı yürütülmemiştir. Buralara da diğer yerlere dağıtılan broşürler ve posterler dağıtılmakta, Tarım ve Sağlık İl Müdürlükleri bu alanlara hastalık çıkması durumu hariç diğer zamanlarda göstermekte oldukları kadar ilgi göstermektedirler. Hedef 10. Genel hedef, sulak alan çevresindeki köyler için sulak alan faaliyetlerinden kaynaklanan AI bulaşma ve yayılma riskini azaltmaktır. Amaçlar 11. Amaçlar şunlardır: i) sulak alanlardan kaynaklanan bulaşma riskleri konusunda farkındalık yaratma, ii) sulak alanları birinci elden (doğrudan) kullananlar (sazcılar, avcılar, balıkcılar, çobanlar) için riskleri azaltma, iii) doğrudan kullanıcıların aile bireyleri, köydekiler, köy kanatlıları, paylaşılan mekanlar, araç ve ekipmanlar için bulaşma risklerini azaltma. 12. Proje, sulak alanları doğrudan kullananlar için eğitim sağlayacaktır. Beklenen Sonuçlar 13. Beklenen temel sonuçlar şunlardır: i) AI yayılma yolları konusunda daha fazla bilgiye sahip sulak alan kullanıcıları, ii) sulak alanlardaki yüksek riskli dönemler konusunda daha fazla bilgiye sahip bireyler, iii) kendine dönük risk değerlendirmesi yapabilme becerisi, iv) koruyucu giysi ve dezenfektan kullanımının önemini daha fazla anlama, v) doğrudan kullanıcılar ile bunlarla ilintili insanların kişisel hijyenlerinde iyileşme, vi) yabani kuş, kanatlı ve insanlarda AI semptomları konusunda daha bilgili bireyler, ve vii) yabani kuş, kanatlı ve insanlardaki şüpheli vakaların erken bildirimi konusunda geliştirilmiş bilinç. Proje Tanımı 14. Proje, seçilecek 3 ilde yeralan, sazcılık, avcılık, balıkçılık, hayvan otlatma gibi çoklu faaliyetlerin yapıldığı 1-2 sulak alanda uygulanacaktır. Önerilen iller Çizelge 1’de verilmektedir. Çizelge 1. Eğitim programına alınması önerilen iller.
15. Eğitim maliyeti Çizelge 2’de verilmektedir. . Uygulama 16. Uygulama sorumluluğu Tarım İl ve İlçe Müdürlüklerine aittir. Proje, eğitim materyalleri hazırlığını ve baseline ile bitiş surveylerini finanse edecektir. Çizelge 2. Otuz kişilik bir grup için eğitim maliyeti.
17. Seçilen sulak alanların çevresindeki illerde, sazcılık, avcılık, balıkçılık, hayvan otlatma gibi faaliyetlerde bulunanlar belirlenecek ve 30 kişilik gruplar halinde 2 gün eğitim verilecektir. Eğitimde kahve, okul, düğün salonu vb köy imkanları kullanılacaktır. Tarım İl Müdürlüğü Çiftçi Eğitim ve Yayım Şubesi, Hayvan Sağlığı Şubesi ve Sağlık İl Müdürlüğü desteği ile eğitimi üslenecektir. Kuşlar ve sulak alanlar konusunda uzmanlaşmış STK’ların da eğitime katkıda bulunması planlanmaktadır. 18. İletişim Çalışma Grubu, Biyogüvenlik Grubunun da katkılarıyla sulak alan kullanıcısı köylülere dönük eğitimin programını hazırlayacaktır. Eğitimin aşağıdaki konuları da kapsayacak şekilde hazırlanmasında yarar görülmektedir:
19. Eğitimde özellikle görsel ve işitsel eğitim materyallerinin (video filmleri, slayt gösterimi) kullanımına ağırlık verilecektir. İletişim Çalışma Grubu, bu eğitim materyalinin amaca özel olarak tasarlanmış olmasına özen gösterecektir. Eğitim sırasında, sunumlar yapılacak, ancak katılımın sağlanması için karşılıklı tartışmalara özellikle zaman ayırılacaktır. Alternatifler ve Red Nedenleri 20. Dikkate alınan alternatifler şunlardır: i) hiçbirşey yapmamak, ii) pasif bir bilinçlendirme yaklaşımıyla hareket etmek. Bu alternatifler aşağıdaki nedenlerle reddedilmiştir: 21. Alternatif 1-Hiçbir şey yapmamak: Yüksek biyogüvenlik riski devam edecektir. İnsanlar herhangi bir korunma olmaksızın sulak alanlardaki faaliyetlerini sürdüreceklerdir. 22. Alternatif 2-Pasif bir bilinçlendirme programı uygulama: Sadece basılı material dağıtarak farkındalık yaratmaya çalışma yeterince etkili değildir, bu konu yğüzyüze tartışma ihtiyacı doğuracak ancak Alternatif 2 yoluyla bu ihtiyaç giderilemeyecektir. Ayrıca, dağıtılan materyallerden yararlanmanın izlenmesi, geri bildirim (feed-back) alma veya farkındalığınölçülmesi her zaman mümkün olmayabilir. İzleme 23. Eğitimden once köylerde bir baseline survey uygulanacaktır. Sözkonusu survey ile: i) sulak alanlardan gelen riskin algılanma düzeyi ile ii) sulak alanlar için yüksek riskli, iii) AI’nin yayılma yolları, iv) insan, kanatlı ve yabani kuşlarda AI enfeksiyon semptomları, v) hastalık önleme, vi) kişisel hijyen, vii) koruyucu giysi ve dezenfektan kullanımı konularındaki bilgi düzeyleri saptanacaktır. Kurstan sonra bir survey daha yapılarak bilgi düzeyindeki gelişme belirlenecektir. Mümkün olduğu durumlarda, Tarım ve Sağlık İl Müdürlükleri ile işbirliği çerçevesinde bir STK bu surveyleri üslenecek, değilse, Tarım il Müdürlüğü yapacaktır. 24. Yüksek riskli dönem içinde, örnekleme yapılarak eğitime katılanlardaki davranış değişikliği izlenebilir ancak saz kesimi, avcılık vb faaliyetlerde yasadışı davranışlar sözkonusu olduğu için etkin bir “etki değerlendirme” beklemek gerçekçi olmayacaktır. Satınalma 25. Satınalma Banka’nın Mayıs 2004 Tarihli Yönetmeliklerine uygun olarak ve Proje’nin Hukuki Anlaşmasında belirtilen şekilde yapılacaktır. Satınalmaya ilişkin eşik değerler ve yöntemler, İkraz Anlaşması ile satınalma planına uygun olacaktır. Yüklə 36,16 Kb. Dostları ilə paylaş:
|