Summa caietana de pctis Et noui testamẽti iẽtacula
Yüklə 5,7 Mb.
|
condicto) indicere / peccatum mortale est: quia eligitur percussio proximi / & expositio proprie & aliene vite periculo mortis/ abs sufficiente talis belli causa. ¶ Suscipere autem seu acceptare duellum, vel pro manifestatio ne veritatis/peccatum mortale est: quia contra rationem rectā eligitur percussio proximi/periculum vite/& diuini fit vsurpa= tio iudicij cum tentatiōe dei/& inducitur in testimonium quod non est testimonium/& diabolica adinuentio impletur. Vel ad ostentationem virium, peccatum quo mortale est: quia cōtra rectam rationem eligitur percussio proximi cum periculo vite: vt patet. Et per eandem rationem peccant mortaliter bellantes decem hinc & decem inde: vt quando spectaculi gratia tẽpore belli fit. Non enim excusantur propter tempus belli, quasi sit partialis conflictus cum hostibus: quia non habet locum finis belli in huiusmodi partiali certamine. Non. n. ordinatur confli= ctus iste ad debellandum vel minuendum hostis virtutem, sed ad ostentationem hominũ. Vel ad euitationẽ ignominie (quasi vilis & degeneris animi reputetur nisi acceptet duellum) pctm̃ quo mortale est eadem ratione: quia contra rectam rationem non vulgarium sed sapientum/eligitur percussio/periculũ &c. Vel ad terminandam litem ciuilem vel criminalem/ peccatum quo mortale est: quia non est proportionatum medium ad terminandum litem armata pugna percussiua &c. Licitum tamen est suscipere duellum authoritate principis / quando ac= cusator materiali gladio iudicis iniuste me petit / mutilando vel occidendo: quoniam inuasus gladio possum me gladio tueri. Et similiter licitum est resoluere bellum iustũ in duellum / quādo pars habens iustum bellum videt se aliter succumbere: vti{t$}. n. viribus suis vt melius potest. Et si hec sic breuiter dicta non pe netras, vide diffuse a nobis scripta in cōmẽtarijs secundesecũde<-P> @@0@ @@1@ <-P>diui thome in fine. xcv. questionis. Vnde principes concedentes duellum (vt communiter accidere vide{t$}) patet peccare mor taliter. Secus autem esset si ex rōnabili causa permitterent/sicut permittunt meretrices: quoniam non peccarent. delectationẽ in potu vini im= moderato/peccatum mortale videtur: quia con tra rectam rōnem violẽte imponit quis sibijpsi necessitatẽ vinculi tollentis vsum rōnis. Ebrius enim non solum est abs actuali vsu rōnis/vt ociosus, & abs soluta rōne vt dormiens: sed necessitatem habet permanendi in vinculo rōnis, ꝑꝑ quā differt a dormiente. a quo etiā differt/ꝗa somnus est priuatio naturalis: ebrietas vero violenta, vtpote egri tudinalis ꝑturbatio exñs. Notāter aũt dr̃ p̃cognita & volita: ꝗa ebrietas nisi intẽta sit/nō est ebrietas formałr/ sed materiałr tm̃. Dici{t$} quo ꝑꝑ delectabilẽ potũ vini: quia siquis ex inten= tione inebriaretur ex dispōne artis medicine ꝑꝑ sanitatem, non esset ebrietas pctm̃/etiā veniale: quia nō esset ebrietas formaliter. nec esset ibi immoderatus potus: quia hōi sic disposito potus ine brians esset moderatus. Et rursus recta rō habet / vt hō imponat sibi necessitatem ꝑmanendi ad breue tp̃us (puta diem &c.) sub vinculo violento rōnis vsus, vt postea possit rōne in corporesano diutius vti ꝗ̈ habet corpus infirmum: sicut liceret vti oppio/& alijs stupefacientibus impedientibus rationis vsum. cōmissis: quia tunc inuoluntaria sunt. Si aũt est culpabilis, alleuiat quidem peccata ex ipsa sequentia / quia sunt minus voluntaria: sed diuersimode. nam peccata preuisa/ quia solitus est ebrius talia pctā cōmittere, excusan{t$} a tanto/sed non a suis speciebus: quia volũtaria sunt in sua cā scilicet ebrie tate. Non preuisa autem/excusantur a suis speciebus, sed aggra uant ebrietatis peccatum: vtpote illius mali effectus. @@0@ @@1@ Yüklə 5,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|