Summa caietana de pctis Et noui testamẽti iẽtacula
Yüklə 5,7 Mb.
|
Prima est/assumere cām iniustā defendendā, ita ꝙ nouit esse iniustā. Nec excusatur si nō ad vincendum, sed autad differendũ/ aut ad cōcor dandũ/ seu pacta aliqua ineunda/hoc facit: qm̃ hec oĩa cōstat esse iniqua. Et similiter nō excusa{t$}, si iniquā cām in principali hñs vexat aduersarium assumendo aliquod caput iustũ/vt sub hac iustitia gradiẽdo principale iustũ impediat aut<-P> @@0@ @@1@ <-P>differat/aut etiā ꝑuertat: oportet. n. nō solum mediũ sed finem esse nō iniquum. Sed heu apud mũdanos/bonus aduocatus est qui de mala cā facit bonā. Scđa est/ nolle aut negligere scru tari merita cāe assumende, sed qualiscũ sit assumere illā tuen dā: quia hoc est nō curare an id q facit/sit iustũ vel iniustũ: q est manifeste cōtra charitatem. Tertia est/ ꝓsequi cām in ĩustā quā a principio putauit iustā: quia hmōi ꝓsequutio iniqua est, vtpote iniuriā inferens aduersario: debet. n. deserere cām/ & monere ꝑtem vt cedat seu ꝓuideat sibi. Quarta est/ neglige re studere siue scrutari merita cāe/ & adhibere debita remedia. ĩgnorātia. n. tũc tm̃ ip̃m excusat/qñ & q potuit & q debuit nō omisit. Quinta est/tacere iniꝗtatẽ ꝓposite cāe suo clientulo ꝗ putat se rōem fouere. Semꝑ āt credendũ est putare clientulũ se fouere iustā cām nisi cōstet oppositũ: ꝗa ꝗlibet p̃sumi{t$} bonus &c. Hmōi. n. taciturnitas/dolosa est/ & iniuriosa clientulo & aduersario. Sexta est/docere clientem ꝓponere aut dicere fal sum/aut dolose/ & hmōi. Septĩa est/exigere a clientulo plus ꝗ̈ debet. Et in his oĩbus casibus ĩteruenit pctm̃ mortale maniseste: quia cōtra iustitiā charitatem fit, nisi imꝑfectio actus seu no cumenti excuset a mortali: sicut in mortalibus ceteris imꝑfectio excusare a mortali nō dubita{t$}. Octaua est/nolle aut neglige re aduocare in cā iusta pauꝑis, quũ ip̃e aduocatus possit/nec ap pareat alius qui aduocet/ & sine ip̃ius adiutorio pauper opprimi credi{t$}. In hmōi. n. casu tenetur ipse aduocare seu ꝓcurare: sicut medicus medicare/si in simili periculo esset pauperis sanitas. fraude: quia nihil repu gnās recte rōi hʒ {secundum} se. licet multi abutātur ea / aut imprudenter nouis cōpōnibus se occupent / aut fat$unclearue$unclear facultates in fumũ cōuertāt. Nec pctm̃ est/ vendere $uncleariam factā pro re q̃ est: sicut ceteras res quocũ artificio factas / lici tũ est vendere ꝓ his q̃ in veritatesunt. Iniquũ aũt esset vendere illā pro re que appet & nō est: qm̃ hoc est decipere proximũ. @@0@ @@1@ honoris) est manifeste pctm̃. Nō est aũt mortale pctm̃, nisi vel ex ꝑte rei in qua appeti{t$} honor: puta siꝗs vult honorari ob crimẽ aliq. Vel ex ꝑte finis: vt si cōstitua{t$} in honore vltimus finis: puta si ob cōsequendũ honorẽ nō curat ꝗs offendere deũ mortaliter: puta quia vult hr̃i vt deus, vel p̃ferri alijs quibus non est preferendus in distributione cōium dignita tum. vel vult ob honorem quodcũ aliud mortale. vel econtra honor desidera{t$} ad scelus aliquod ꝑpetrādũ: puta ad tyrānidẽ. ordine. Et prima ꝗdẽ manifeste peior est heresi: vtpote excedẽs ip̃am/totałr tollẽdo fidẽ. Et iō subdun{t$} ꝓculdubio apostate a fide / excōicationi & reliꝗs penis hr̃tico℟. Apostate aũt a religione/ & excōicati sunt ob habitus dimissionẽ, & in dānationis statu ꝑseuerāt/ etiā si ab excōicatione absoluan{t$}, donec ad religionẽ regredian{t$}: qm̃ talis status directe cōtraria{t$} religionis statui: ad quẽ cōstat de necessi tate salutis teneri religiosum ex suo solẽni voto. Tertia vero apostasia tunc proprie ineurri{t$} / quũ ab ordine sacro quis retro= cedit/ad secularẽ rediens statũ. quod cōstat sine mortali pctō nō fieri/ob cōtemptũ iuris. canonici & voti, & ipsius ordinis sacri/ ex suo noĩe manifeste mancipantis hominem ad sacri ministerij statũ. Quum aũt aliꝗs nō ex cōtemptu/ a minoribus ordinibus seu prima tonsura recedit/abijciens vitā & habitũ clericalem, non proprie apostata dr̃: ꝗa nō est apostata: quia nō retrocedit a statu firmiter mācipāte diuinis, sed quasi ambulatorio / ex indul gẽtia canonũ. Et si ex rōnabili cā id facit (puta quia cogi{t$} du cere viduā in vxorẽ/vel aliquid repugnans clericatui ꝑficere) nō peccat: quia nullus errat dũ rectā rōnem sequitur. Si vero ex humana fragilitate id facit, veniale pctm̃ incurrit ꝑꝑ suā in= constantiā. Nec hmōi pctm̃ efficitur mortale / ex eo ꝙ deseritur ecclesiasticum bñficium simul cum minoribus ordinibus: quia<-P> @@0@ @@1@ <-P>nec ex canonici iuris/nec ex voti alicuius vinculo nec ex natura operis hẽt hmōi retrocessio vñ sit ꝑniciosa. Iura siquidẽ hoc per mittũt {secumdum} indulgẽtiā/votũ nullũ est. Et si ex natura oꝑis actus esset cōtra charitatem/nunꝗ̈ posset quis licite a clericatu & bñfi cio recedere: sicut nunꝗ̈ licet mentiri. ĩmo plus sequitur / ꝙ non posset hoc abs offensa dei mortali fieri: vt de se pater. Yüklə 5,7 Mb. Dostları ilə paylaş:
|