Summa caietana de pctis Et noui testamẽti iẽtacula

QVicunqʒ Communitatum potestates/

capitanei/rectores/ consules/

iudices/consiliarij aut alij quicun officiales,

statuta huiusmodi decetero facere/scribere vel

dictare, aut ꝙ soluantur vsure/vel ꝙ quum so

lute repetuntur non restituantur plene ac libere/ scienter iudica

re presumpserint: sententiam excommunicationis incurrant.

Eandem etiam sententiam incursuri, nisi statuta huiusmodi

hactenus edita/de libris communitatum ipsarum (si super hoc

potestatem habuerint) in fra tres menses deleuerint. aut si ipsa

statuta vel cōsuetudines officium eorũ habentes quoquo modo

presumpserint obseruare. Cle. v. de vsu. in cle. i.

Canonis Istius materia est vsurarum conseruatio.

Et quo ad personas est particularis, ligans

solos communitatum officiales: quorum sex species exprimit.

Quo ad actiones vero punit sex actiones. Prime tres sunt face=

re/scribere vel dictare statuta huiusmodi: hoc est que vsuras

exigi & solui non solum concedunt/sed ad soluendum eas de=

bitores scienter compellunt, ac repetitionem vsurarum impe=

diunt vtendo varijs coloribus & fraudibus &c. Quarta est

iudicare scienter alterum duorum/vel ꝙ soluantur vsure / aut

ꝙ repetite non restituantur. Quinta est non delere hactenus<-P>

@@0@

@@1@Excōmunicatio.

<-P>(hoc est tunc temporis) edita statuta si possunt &c. Sexta est

obseruare quoquo modo statuta ipsa vel consuetudines vim sta

tuti habentes. Et est ep̃alis.

¶ In clericos minores ep̃is vsurariam prauitatem in terris

suis fouentes. Ca. lij.

HAc Perpetua constitutione sancimus, vt nec

collegium nec alia vniuersitas vel sin=

gularis persona (cuiuscũ sit dignitatis/condi=

tionis aut status) alienigenas & alios nō oriun

dos de terris ipsorum publice fenebrẽ pecuniā

exercentes aut exercere volentes/ad hoc domos in terris suis con

ducere vel conductas habere aut alias habitare permittant: sed

huiusmodi vsurarios manifestos / omnes in fra tres menses de

terris suis expellāt, nunꝗ̈ aliquos tales decetero admissuri. nemo

illis ad fenus exercendum domos locet vel sub alio titulo quo=

cun concedat. Qui vero cōtrafecerint, si persone fuerint eccle=

siastice/patriarche/archiepiscopi/ep̃i/suspensionis, minores vero

persone singulares excōis, si autem collegiũseu alia vniuersitas

interdicti sententiam ipso facto se nouerint incursuros. Quam

si per mensem animo sustinuerint indurato, terre ipsorum ꝗ̈diu

in eis ijdem vsurarij commorantur/ex tunc ecclesiastico subia=

ceant interdicto. Ceterum si laici fuerint, per suos ordinarios

omni cessante priuilegio / per censuram ecclesiasticam compel=

lantur. de vsuris. ca. vsurarum. li. vi.

Canonis Istius materia est vsurarie prauitatis fomen

tum. Et quo ad ꝑsonas est ꝑticularis, ligans

solos clericos minores ep̃is. Quo ad actiones vero punit actiōes

quattuor. Prima est ꝑmittere: secũda est non expellere: tertia est

locare domos: quarta est quocũ alio titulo cōcedere domos ad

exercendũ fenus. ¶ Vbi pro clariori intelligentia nota quattuor

casus quibus incurri{t$} hec excōmunicatio a clericis minoribus

(vt dictũ est) ep̃is. Primus est / si alienigenas & alios non<-P>

@@0@

@@1@Excōmunicatio. 96

<-P>oriundos de terris ipso℟ publice fenebrẽ pecuniā exercentes aut

exercere volentes/ꝑmittāt in terris suis vel domos cōducere, vel

cōductas hr̃e/aut alias habitare ad hoc. i. ad vsurā exercendũ.

Secundus est/si hmōi vsurarios manifestos in fra tres menses

de terris suis non expellant/decetero non admissuri. Tertius est/

ꝙ non locent eisdem ad fenus exercendum domos. Quartus

est/ꝙ non concedant quocun alio titulo eisdem domum ad

exercendum fenus.

¶ Vbi nota/ꝙ ad saluandam proprietatem vocabulorũ & lr̃e/

per alienigenas intelligimus alibi genitos: & ꝑ alios nō oriundos

de terris ipso℟/illos qui nec ipsi nec patres eo℟ orti sunt ibi. Et si

hec clausula nō est suꝑflua repetitio, vr̃ litera corrupta: & vbi

dicitur alios/legendum est alias. Et sic est clausula restrictiua

alienigenarum. ita ꝙ non comprehendũtur omnes alibi geniti:

sed illi tantum alibi geniti qui non sunt oriundi ex terra illa. Ita

ꝙ ioannes natus rome filius petri florentini, quia est oriundus

ex florentia/non comprehenditur inter alienigenas respectu fio

rentie. Et hic sensus consonat menti constitutionis / non ligantis

indigenas: quoniam isti oriundi/ sunt sicut indigene: & eadem

est ratio de vtris.

 Nota tertio/ꝙ tam primus ꝗ̈ secundus casus habet locum in

clericis duntaxat qui sunt dñi terre: vnde in vtro casu explica/

tur in lr̃a expresse li in terris suis. In tertio vero & quarto quili

bet clericus minor episcopo incurrit excōicationẽ. Et hec distin=

ctio rationabilis monstratur ex eo/ꝙ tam ꝑmittere ꝗ̈ expellere/

eius est qui potestatem habet, & non singularis persone: locare

autem vel alio titulo concedere / singularts potest esse persone.

 Aduerte quarto/ꝙ appellatione alterius tituli a titulo locatio=

nis, venit manifeste pignoratio / commodatio / depositum / &

huiusmodi in quibus non transfertur dominium. Et rationabili

ter etiam venit donatio seu venditio/ si fiat ad hoc: hoc est ad

exercendum fenus. Et est episcopalis.

@@0@

@@1@Excōmunicatio.

                    ¶ In eos qui vrbis rome dignitates seu officia

                    vsurpant. Ca. liij.