Summa caietana de pctis Et noui testamẽti iẽtacula



Yüklə 5,7 Mb.
səhifə40/100
tarix14.08.2018
ölçüsü5,7 Mb.
#70988
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   100
EXcōmunicamus Omnes qui

decetero ser

uari fecerint statuta edita/& consuetudines vel

potius abusiones introductas contra ecclesiasti=

cam libertatem, nisi ea de capitularibus suis in

fra duos menses post huiusmodi publicationem sententie fece=

rint amoueri.Excommunicamus quo statutarios & scripto

res statutorum ipsorum, necnon & potestates & cōsules/recto

res & consiliarios locorum vbi decetero huiusmodi statuta &

consuetudines edita fuerint vel obseruata: necnon & illos qui

secundum ea presumpserint iudicare/vel in publica forma scri

bere iudicata. Hono. iij. de sen. excom. nouerit.

Canonum Istorum materia est sacrilegiũ quo eccle=

siastica libertas per statuta seu consuetudi

nes offendi{t$}. Et quo ad personas/primus canon vniuersalis est.

Quo ad actiones vero duas punit actiones. prima est facereser

uari statuta & consuetudines contra ecclesiasticam libertatem:

secunda est non facere amoueri huiusmodi statuta de capitu=

laribus suis.Secundus autem canon specificat sex genera per

sonarum: scilicet statutarios/scriptores statutorum/potestates/cō

sules/rectores & consiliarios locorum vbi fuerint edita vel ser

uata. Deinde vniuersaliter extendit se ad omnes quantum ad

duas actiones. prima est iudicare secũdum huiusmodi statuta:

secunda est scribere in publica forma/hmōi iudicata.

Vbi sunt multa notanda. Primo notanda est differẽtia inter



absolute violantes ecclesie libertatem / & inter illam violantes

respectiue ad statuta vel consuetudines: quoniam neuter istorũ<-P>

@@0@

@@1@Excōmunicatio. 81

<-P>canonum excommunicat primos: sed solos secundos, qui cum

relationibus seu dependentijs ad statuta seu consuetudines/vio=

latores reputantur: vt patet discurrenti per omnes casus in his

canonibus comprehensos.Secundo notanda est constructio

primi canonis: quia aliud significat & aliud intelligitur. Nam

significat requiri ad incurrendum illum canonem duo simul.

primum est facere seruari huiusmodi statuta vel consuetudi=

nes: secundum est non facere amoueri illa in fra duos menses

de capitularibus. quia manifeste excommunicat facientes primũ

cum cōiunctiōe exceptiua/nisi fecerint amoueri &c. Intelligi{t$}

autem diuisim. ita ꝙ sint duo casus: & tam facientes seruari ꝗ̈

non facientes amoueri/sunt excommunicati. Mihi videtur nō

esse recedendum a plano sensu litere: adiungendo ꝙ canon iste

specialis est. & respicit statuta & consuetudines tunc temporis

edita & introductas: & propterea dedit illis tempus duorum

mensium a publicatione istius sentẽtie. Ita ꝙ disposuit hono. iij.

quo ad tunc edita statuta ꝙ vtrun requireretur ad incurren=

dum illam sententiam: & ꝙ si non fecissent illa seruari/ suffi=

ciebat, nec ligabantur quia non debebant. Propterea quo sub=

iunxit alium canonem ad futura statuta & consuetudines. Et

siquis affirmandum omnino censet primum canonem respicere

statuta cuius temporis (quia non dicit hactenus edita) am=

plectatur quo literam cum sensu suo: vt scilicet vtrun requi

rat simul: & non sensum appositum. Ita ꝙ non sufficit non fa

cere amoueri statuta de capitularibus / ad incurrendum hunc

canonem: sed simul oportet ꝙ sit de numero facientium illa

seruari: quia sic clare dicit textus. Faciens ergo seruari si non

facit deleri/est excommunicatus: & si non facit deleri / & tñ

non facit seruari, nō est excōmunicatus ex hoc solo ꝙ non facit

deleri.Tertio nota in secundo canone / ꝙ illa sex personarum

genera que excommunicantur abs actionum propriarum ex=

plicatione (quoniam non dicitur. qui consenserint aut fecerint:<-P>

@@0@

@@1@Excōmunicatio.

<-P>sed impersonaliter dicitur/vbi consuetudines vel statuta fuerint

edita vel seruata) non sunt sic dure interpretanda. quia excom

municatio est maxima pena ecclesie, que non nisi pro mortali

peccato infertur. Sed quoniam due actiones in textu explicātur

(scilicet edi & seruari) hinc intelligendum est ꝙ sex illa gña



personarum pro quanto concurrunt ad alteram harum actio=

num (hoc est vel ad edendum vel ad seruandum) sunt

ipso facto excommunicata. Et propterea statutarij (qui scilicet

faciunt statuta hec) & similiter scriptores illorum/vt cancel=

larij & similes/sunt ipso facto excommunicati: vtpote concur=

rentes ad editionem statutorum. Potestates vero/consules/recto

res & consiliarij si nihil operantur ad editionem aut obseruatio

nem, non sunt excommunicati.Quarto nota / ꝙ tam statu=

tarij ꝗ̈ alij excusantur ab excommunicationis censura / si pura

mente & recto animo/nolentes aliquid contra ecclesie liberta=

tem statuere aut sustinere, consulunt doctores reputatos &c.

seu committunt examen eorum doctoribus huiusmodi, &

certificati ab illis ꝙ nihil est contra ecclesie libertatem/statuũt/

scribunt &c. aliquid quod in veritate esset contra libertatem

ecclesie: quia agunt ex ignorantia plus ꝗ̈ probabili. Et nec

apud deum nec apud ecclesiam agunt contra ecclesie liberta=

tem: quia fecerunt quantum in se est quod viros probos de

cet. Et excusantur non solum a tanto / sed a toto.Quinto

nota quid importat libertas ecclesiastica. Et scito ꝙ com=

prehendere videtur omne id in quo ecclesia non subijcitur aut

arctatur: siue illud spectet ad esse naturale vel spirituale/siue

ad operari aut recipere / siue ad quodcũ aliud. & rursus

siue illud conueniat ecclesie ex dono naturali siue gratuito, siue

ex iure communi siue ex priuilegio: ita ꝙ vnde habeat non est

cure. Et hoc ex libertatis nomine haberes nisi libertas limitare{t$}

per ecclesie nomen formaliter sumptũ: hoc est quatenus ecclesie

rōnem habet. Ex hoc. n. hẽs/ꝙ proprie loquendo libertas ecclesie<-P>


@@0@

@@1@Excōmunicatio. 82



<-P>non comprehendit nisi illa in quibus ecclesia quatenus ecclesia

est libera: vndecun illa habeat, siue a deo/siue a papa/siue ab

imperatore &c. Et ꝙ ita canones intelligant ecclesie liberta=

tem, patet ex eo ꝙ in sexto de immu. ecc. ca. libertatis. dicitur

ꝙ inhibere ne clericis molant/coquant/vendant &c. presumi=

tur contra libertatem ecclesie. Presumi dixit/non esse: quiasecun

dum veritatem sunt hec contra libertatem politici conuictus/

& non contra ecclesiam quatenus ecclesia. Ex ecclesie rursus

nomine accipe ꝙ est sermo de libertate communi vniuerse ec=

clesie, & non de libertate propria tali ecclesie vel tali religioni.

Ita ꝙ siquis statuit contra priuilegium proprium alicuius col=

legij (puta prothonotariorum) aut alicuius religionis (puta

monachorum) aut alicuius ecclesie (puta mediolanensis) nō

incurrit hunc canonem: sed oportet ꝙ statuat contra illud quod

cōe est omnibus ecclesiis. Et bene intellige nouicie: quia nō dici

mus ꝙ oportet statui contra oẽs ecclesias mundi: sed dicimus ꝙ

oportet statui cōtra illud quod est libertatis cōis oĩbus ecclesiis

mundi. Vñ siquis statuat ꝙ non possit quis donare tali ecclesie

(puta sancti donati) ꝗ̈uis contra vnā tendat ecclesiā particula



rem, incurrit tñ excōicationem hanc: quia statuit cōtra libertatẽ

communem omnibus ecclesiis. commune siquidem est omni

ecclesie christi/ ꝙ potest cuilibet donari: libertas. n. communis

offenditur in illa vna. & sic de alijs.

Sexto nota/ꝙ statuere cōtra ecclesie libertatem/est ꝑ se (hoc



est ex intentione) tendere cōtra ecclesiasticam libertatem: qm̃

quod est ꝑ accidens/alienũ est ab arte & iure. Et hoc tā secun

dum doctrinā demonstratiuā ꝗ̈ secundũ iura: qm̃ipsa quo sup

ponũt & assumũt ꝙ volũtate & ꝓposito maleficia distinguun

tur. Per se autem seu ex intentione contra ecclesiasticā liberta=

tem intellige penes intentionem operis statuti. Ita ꝙ si opus qd#[2018]

statui{t$} / per se (hoc est suapte natura) tendit contra ecclesia

sticā libertatẽ, statutum est cōtra illā. Si aũt ꝑ se nō tendit cōtra<-P>

@@0@

@@1@Excōmunicatio.

<-P>illam, statutum ex se non est contra illam. ꝗ̈uis cōtingere possit

ꝙ ex intentione statuentis fuerit contra illam/ex odio & mali=

gnitate in ecclesie libertatem factum. Discernere autem actum

exsua natura tendentem contra ecclesie libertatem/non est diffi

cile scientibus ꝙ idem est per se seu ex propria natura & inten

tione. Et sicut detractio contra famam/contumelia contra hono

rem/adulterium contra alienum thorum / homicidium contra

humanam vitam: ita statuere ꝙ clericis non dentur decime/

elemosyne/ꝙ non possint iudicare in causis ecclesiasticis / ꝙ te=

neantur soluere vectigalia de rebus suis non negociandi gratia/

& similia, contra ecclesiasticam tendit per se libertatem.

Et iuxta hanc rationabilem theoricam dicendum est/ ꝙ statu



tum ciuitatis disponens de honore mortuariorum/modum im=

ponendo ne excessus fiat/ & pauperes ambitio in fletibus non

grauet, si non disponit nisi de illis que per se ordinantur ad ho=

norem/licitum & sanctum est, etiam si inde non perse sed per

accidens proueniat effectus aliquis qui videtur contra ecclesie

libertatem: quoniam secundum id quod est per se iudicandum

est etiam in moralibus, & non secundum id quod est per acci

dens. Et propterea quum constet sumptuosa sepulcra/ multitu=

dinem luminarium / indumenta equorum ac pedissequorum/

multitudinem crucum/varietatem religionum/ & similia / ad

temporalem honorem defuncti aut viuorum per se ordinari nō

solum ex intentione facientium hec/sed ex natura ipsorum ope

rum, consequens est vt moderari hec ad potestatem politicam

spectet/ad quam spectat cura ciuium circa honores tẽporales.

Nec obstat ꝙ tanguntur clerici: quia non tanguntur nisi vt ma

teria temporalis honoris/ non ipsorum clericorum sed ciuium.

Regulare autem est/ꝙ cognoscens/iudicans/ curam habens

de forma, cognoscit / iudicat ac disponit de materia quatenus

respicit illam formam: vt patet in omnibus artibus. Nec rur/

sus obstat ꝙ ista moderatio sit nociua clericis / & subtractiua<-P>

@@0@

@@1@Excōmunicatio. 83

<-P>elemosinarum / & diminutiua cultus diuini / & ademptiua

suffragiorum que obuenirent ex reliquijs horum remanentiũ

apud ecclesias vel ecclesiasticas personas: quoniam hec omnia

& similia per accidens eueniunt: per se autem de honore tꝑali

agitur. Nec obstat/ꝙ extra de re. ec. nō alie. ca. fi. decernitur esse

cōtra libertatem ecclesie statuere de mortuarijs/tanꝗ̈ de annexis

ecclesiastice iurisdictioni: quoniam hoc intelligendum est de

mortuarijs ordinaus per se ad ecclesiam / salutem defuncti seu

cultum diuinum: secus autem de per se ordinatis ad tempora=

lem honorem.

In eos qui represalias aduersus personas ecclesiasticas seu



bona ipsarum concedunt vel extendunt. Ca. xxxij.


Yüklə 5,7 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   100




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin