Sumqayıt Dövlət Universiteti Sərbəst iş Fakültə: Fizika və Elektroenergetika İxtisas: Eletrik və Eloktronika mühəndisliyi

Sumqayıt Dövlət Universiteti

Sərbəst iş

Fakültə: Fizika və Elektroenergetika

İxtisas: Eletrik və Eloktronika mühəndisliyi

Fənn: Azerbaycan dilinde işgüzar və akademik kommunikasiya

Kurs: I

Qrup: 530

Tələbə: Hacıəhmədova Zümrüd

Muəllimə: Şirinova Mayquba

Sumqayıt-2020

1. 
   Dil və ünsiyyət
   

Dil insanlar arasında n mühüm ünsiyyət vasitəsi, mücərrəd işarələr sistemidir.Hər bir dilin özünəməxsus quruluşu və ifadə vardır.İnsanlar bir-biri ilə müxtəlif formalardan (mimika və jestlərdən və s. səviyyəsində ola bilməz.İnsanların bir-birləri ilə ünsiyyət saxlaması üçün kollektiv (kompakt) şəkildə, toplum halında yaşamaları mühüm şərtdmi.Bu isə cət cət Demək, dil cəmiyyətdə yaranır.Cəmiyyət mənsub olduğu dili yaşadır, inkişaf etdirir.Cəmiyyətsiz dil, dilsiz cəmiyyııt mövcud ola bilməz.Dil insan cəmiyytind yaraçara

Dilin yaranması ucun insan orqanizminin fizioloji cəhətdən müəyyən şəkildə, Bugünkü vəziyyətdə formalaşması da vacib şərtlərdəndir.İnsanin fizioloji cəhətdən təkmilləşməsi, danışıq orqanlarının formalaşması, insan bədəninin şaquli vəziyyətə düşməsi, insanın əməklə məşğul olmasının buna təsiri, Eyni ZAMANDA Dilin və şüurun yaranması, Butov halda vahid İctimai prosesə çevrilməsi dilin formalaşması və inkişafında ən mühüm amillərdir.

Dilin yapılması gereken insanda şüurla, təfəkkürlə bağlıdır.Heyvanlar bir-birləri ilə siqnallar vasitəsilə əlaqə saxlayırlar, ”danışırlar” .Heyvanlarda şüüur, təfəkkür.

Dil irqi və irsi xüsusiyyət də daşımır.Əgər belə olsaydı, ingilis uşagı harada yaşamasından düşürülmüş olmayaraq, ingiliscə danışardı.Belə təsəvvür edək ki, iki nəfər iki Arap azrbaycanlı uşaqrbaycanlı uşaqgilda hərışı uşaət Londonrbaycanlı uşaqğil ünsiyyəti də ingilis dilindədir.Onda bu azərbaycanlı uşaqlar təbii ki, ingiliscə danışacaqlar.Əgər dil irsi əlamət daşısaydı, bu uşaqlar ingilislərin içəalrisində yaqr ingilislərin içalrisində. Fikrimizi əsaslandırmaq üçün başqa bir nümunə göstərək, iki yaşlı bir uşaq lal və kar bir şəxsin himayəsində cəmiyyətdən təcrid olunmuş halda uaşdn təcrid olunmuş halda uaşaça, dily halda uaşaça, dily halda uaşaça

Dil irqi xüsusiyyət daşımır.Belə olsaydı, dünyada üç dil olardı: avropoid, neqroid və monqoloid dilləri.

Dil beyinin ikinci siqnalının məhsuludur.Beyin akkumlyator vəzifəsini yerinə yetirir.Beyin mövcud olmasa, yaxud beyində anomaliya baş verşrsə, insan yaddaşüsızlaşini.

Dil insan cəmiyyətinin ən mühüm nailiyyətidir.Dahi şəxsiyyətlər dil haqında çox gözəl kəlamlar söyləmişlər:

Sokrat demişdir: ”Bir səsini çıxar, deyim ki, sən kimsən?!

Həzrət Əli deyib: “İnsan öz dilinin altında gizlənib, danışmağa başlayandan sonra ağıllı və ya axmaq olması bilinir”.

Qədim yunan filosoflarından biri demişdir: “Allahlar insanlardan qisas birinci ağıldan məhrum edirlər”.

Dediğini kimi, dil insanın varlığının əlamətidir.

Nitq dilin ifadesininçisidir.Nitq ünsiyyət prosesidir.Nitq bu və ya digər məlumatın –informasiyanın ifadə tələbinə uyğun olaraq dilin ifadeleri garantili bir şekilde gerçekleşir.

 əsasdır, nitq ondan törəmədir.Dil tarixən çox az dəyişikliyə məruz qaldığı halda, nitq ona nisbətən dəyişkəndir.Nitq nitq fəaliyyəti zamanı yaranır. .Fəaliyyəti-nitqin Nitq təzahürü üçün lazım gələn Ictimai  , psixoloji və fizioloji aktların sistemidir . Dil və nitq eyni bir prosesin müxtəlif formalarıdır.Dil kimi nitq də yalnız insan cəmiyyətində mövcuddur

2.