BİR YÖNETİCİNİN YÖNETİMDE BAŞARILI OLABİLMESİNİN ALTIN KURALLARINDAN BAZILARI
ADALETLİ DAVRANMAK
Personel arasında adaletli davranmak yöneticilerin ihmal etmemesi gereken bir görevdir. Gerek işlerin yürütülmesi sırasında aynı seviyedeki personele eşit oranda yetki ve sorumluluk vermeli, hak ve menfaatlerden eşit olarak yararlanmaları sağlanmalıdır. Kendisine adaletli davranılmadığını sezen bir personel kuşkusuz görevini zevkle yapamaz. Adaletli olmak eşit olmak manasına gelmez. İki personel arasında mutlaka farklılıklar bulunabilir. Olmaması gereken, yaklaşık ayrı özelliklere sahip personel arasında verim ve kariyer özellikleri dikkate alınmadan yapılan sübjektif değerlendirmelerde birinin kayrılması durumudur. Adalet ve eşitlik prensiplerine uyulmayan işletmelerde de çalışmak adeta işkencedir ve istenilen verim elde edilemez.
AMAÇLAR, PLANLAR, HEDEFLER
Yöneticilikte başarılı olmanın temel şartlarından olan amaçların belirlenmesi ve hedeflerin tespit edilmesi, personelin enerjisini aktif olarak yönlendirmede etkili olabilmektedir. Belirlenen hedeflere ulaşabilmek için her şeyden önce gerçekçi bir plan çalışmasına ihtiyaç vardır. Belirsiz hedefler amaca ulaştırmayacağından hedefler belirgin olmalıdır. Genel olarak personelin önüne güç ancak erişilebilir hedefler konmalıdır. Hedefler dışında kalan herhangi bir fikir yöneticinin kendi tarafından veya personelin ağzından kullanacak olursa hemen orada o fikri etkisiz kılabilmek gereklidir.
ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME
Araştırma ve geliştirme yeni bilgiler elde etmek ya da mevcut bilgileri ortaya çıkarmak amacıyla yapılan ve bilginin sistematik olarak toplanmasını, analizini ve yorumunu gerektiren bir çalışmadır. Odalar, varlıklarını sürdürebilmek için devamlı araştırma ve geliştirme eylemlerine girişmelidirler. Araştırma ve geliştirmede odanın izleyeceği strateji devamlı yenilik yaparak büyümeyi sağlamak olmalıdır.
BAŞARI DEĞERLEME
Odanın başarısının devamı, personelin başarılarına bağlıdır. Personelin her yaptığı çalışma başarılı veya başarısız olarak nitelendirilir. Odalarda başarı değerleme; personelin işiyle ilgili davranışların gözden geçirilmesi, terfisiyle ilgili bilgilerin sağlanması ve maaş artışlarına baz olmak üzere yapılabilir.
BAŞKALARININ İŞİNİ YAPMAMAK
Yönetici bütün çalışanların görev yetki ve sorumluluklarını tam ve kesin olarak belirlemeli ve yazılı olarak kendilerine bildirmelidir. Her işin bir sorumlusu herkesin bir sorumluluğu olmalıdır. Bütün yetki ve sorumlulukların tepe yöneticilere bırakılması büyük bir sorumsuzluktur. Herkes kendi işine sahip çıkmalı. Başkalarının işine yardımcı olmak, ancak ilgili kişinin talep etmesi halinde söz konusu olmalıdır.
CESARET
İnsanların bilmediği şeylerden birisi de cesaretin öğrenilebilir olduğudur. Örnek olarak pilotlar uçtukça korkularının gittiğini görmelidir. İnsanlar çoğu hedeflerine ulaşmada başarısız olmaktadır. Çünkü önlerindeki işlerden korkmakta ve onları aşabileceklerine inanmamaktadırlar. Her şey hesaplanmalı gerçekler araştırılmalı ve başarı şansı varsa cesaretli olup risk göze alınmalıdır.
CEZALANDIRMA
Cezalandırma en çok bilinen ve uygulaması en kolay olumsuz teşvik unsurudur. Ceza tehdidi bazı insanları korkutabilir ama kimseyi motive etmez. Yönetici çalışanları sevk etmek için olumlu motivasyon yöntemlerini kullanmaya dikkat etmeli son çare olarak gerekiyorsa cezalandırmaya başvurmalıdır.
ÇALIŞKANLIK
Kazandığımız sahip olduğumuz her şeyi çalışmaya, bir enerji, efor sarf etmemize borçluyuz. Hayatta kaybettiklerimizin tamamı, o işe gereği gibi önem vermememizden kaynaklanmaktadır. Yılmadan, düzenli her gün kendimiz gayeye yönelik çalışmalıyız. Japonların başarısının sırrı ciddi ve sistemli çalışmakta yatmaktadır. Picasso da “Çalıştığımda rahatlıyor ve dinleniyorum beni esas yoran hiçbir şey yapmamak ya da gelen anlayışsız misafirleri ağırlamak oluyor.” demektedir. Çalışma ortamı kişinin verim ve morali ile yakından ilgilidir. İnsanoğlu sadece %20 verimli çalışmaktadır. Gerçekte insan %20 gibi verimle çalışmak üzere yaratılmamıştır. Bu verim düşüklüğünün bir kısmı insanın kendi gelişimi ile ilgili iken, önemli bir kesimi de çalıştıkları ortamla ilgilidir. Personelin çalışmalarını sınırlayan etkiler ortadan kaldırılırsa sonuçların şaşırtıcı derecede düzeldiği görülmüştür. Bundan dolayı yöneticiler odalarını kapalı kapılar ardından yönetmemeli, iş alanını dolaşmalı ve odanın gidişatı, iş ve işlemlerin yapılışından haberdar olmalıdır.
ÇALIŞMA SÖZLEŞMESİ
Odamıza aldığımız personelin dosyasına, işe alma döneminde karşılıklı olarak anlaşılan görev ve sorumlulukları gösteren bir sözleşmeyi de koymak gerekir. Bu durumda her iki taraf da yetki ve sorumluluklarını bilecek ve odanın amaçlarının gerçekleştirilmesinde daha etkin katılım söz konusu olacaktır.
ÇATIŞMA VE ÇÖZÜMÜ
Odalarda elemanlar arasındaki görüş ayrılığının bir yere kadar faydası vardır. Bu durum zeki insanların var olduğunu gösterir. Bu fikir ayrılığı tartışmalara neden olduğu zaman yöneticiler olaya müdahale etmelidir ve bütün tartışmalar yüz yüze olmalıdır. Odalarda tartışmaların bitmesi için her iki taraf da dinlenmelidir.
DENETİM
Denetim faaliyetlerinin en önemli amacı oda amaçlarının gerçekleştirilmesinde rasyonellik sağlamaktır. Denetim, sürekli bir baskı altına getirilmemelidir. Bu hem ekibin hem sizin moralinizi ve sağlığını bozabilecektir. Denetim ceza vermek için bir araç haline getirilmemelidir.
DÜRÜSTLÜK VE ŞEFFAFLIK
Yöneticiler, sözleri ve davranışlarında dürüst oldukları sürece personelin sevgi, saygı ve güvenini kazanırlar. Çağdaş yönetim şeffaf olmalıdır. Daima açık, samimi davranışlar, huzurlu bir ortamın belirleyicileri olmaktadır.
EĞİTİM VE GELİŞTİRME
İnsan, yaptığı şey her ne olursa olsun öğrenmeyi sürdürürse kendisini geliştirebilir. Odalar için de benzeri bir durum söz konusudur. Bir işte ustalaştığına inanç getirildiği, konuyla ilgili her şeyin öğrenildiği sanılıp mücadele bırakıldığı takdirde başarı azalır. Odalarda personellere kongreye veya seminerlere katılma fırsatı verilmelidir. Odalar, personellerini en az bir yöne uzmanlaşmış şekilde yetiştirilmek zorundadır. İşe almadan önce bir eğitim programından geçirmelidir. Eğitim, başkalarının deneyimlerinden bir şeyler öğrenmenin yolu olarak söylene bilir. Tabipler sıkı bir eğitimden geçmeden bizi tedavi etmeye kalksalar çok canımız yanardı. Başarılı yöneticiler, her elemanı sistematik olarak geliştirirler. Bunu sadece onları düşündüklerinden değil, odaya yararlı olacağı için yaparlar. Eğitimin sonunda elde edilen sonuçlar değerlendirilmelidir. İstenilen başarılmış mıdır? Başarılmamışsa nedeni nedir? Eğitime başlamadan, eğitim devam ederken ve eğitim tamamlandıktan sonra personelden bilgi alınmalı ve gelişmeler kontrol edilmelidir.
ELEŞTİRİLER VE ELEŞTİRİLERE DEĞER VERMEK
Bizim kolay kolay elde edemeyeceğimiz bir bilgi veya hiç düşünmediğimiz bir husus eleştiriler vasıtasıyla ortaya çıkabilir. Onun için eleştiriler olgunlukla karşılanmalıdır.
ESNEKLİK
Yöneticinin yönetimde başarılı olabilmesi için esnek davranması gerekir. Amaçlara ulaşmada da birçok yol vardır. Eğer tek yolda ısrar edilip bürokratik yapı sıkı tutulursa insanlar rencide olur. Bu sebeple programlar sık sık gözden geçirilmelidir.
Yönetenler kararlarını, şartlar değişirse değiştirmeyi bilmelidir. Tek strateji ile hareket tek vitesli araba gibidir.
ETKİN OLMAK
Etkinlik, kalıtsal değil, öğrenilebilen bir konudur. Doğru şeyler yaptırma, yapma geleneğidir. Yöneticinin etkin olması, kaliteli kadro kurmasına bağlıdır. Yöneticinin bilinen en büyük başarısızlığı ise bir konumun ihtiyaçlarına göre kendini değiştirmemesidir.
GÜVEN
Güven, insanlar arası karşılıklı prensiplerin sadece birisidir. Samimiyeti gerçekleştiremeyen toplumlar asla rahat ve mükemmel bir ortam oluşturamazlar. Bir odayı yöneten kişi astlarının güvenini kazanmışsa işler ahenkli olur. Formaliteler de ortadan kalkar. Formaliteler azalınca tasarruf artar. Güven karşılıklıdır. “Güvenmiyorsanız çalışmayınız” sözü yerindedir.
GÖZLEM VE ANALİZ
Yöneticilerin vazifesi ne olursa olsun sorunlara her bakışında, değişik açıdan bakmasını bilmelidir. Daima başarısız olan, başarılı olana bakıp örnek almalıdır.
Daima yenilikte kâr vardır. Herkesin kendisiyle yarışması gerekir. İşlerimizde birinci basamak izlemek; ikinci basamak eylemdir. Böyle yaparsak büyük ihtimalle başarırız. Hatalarımızı en hızlı şekilde gözlemleyip nedenlerini bulmalıyız.
HALKLA İLİŞKİLER
Halkla ilişkiler, odanın kendi çevresiyle ilişki kurmasıdır. Faaliyetleri tanıtmak, buna karşılık ilgili kişi ve kuruluşların güç ve desteğini sağlamak, bu ilişkiyi geliştirerek sürekli kılmak için planlı çabaların maharetle uygulanması sürecidir.
HOŞGÖRÜLÜ OLMA, ZAMAN TANIMA
Yunus ; “Yaratılanı hoş gör yaratandan ötürü.” demiştir. Herkesin çok iyi yaptığı veya yapamadığı konular vardır. İnsanın yapamadıklarına tolerans gösterilmeli ama bir daha olmaması şartıyla. Unutulmamalıdır ki hata yapanı yerden yere vurmak onu kötü durumun en alt tabakasına atmaktır. Bu, problemleri çözmez. Konuşarak problemlerin kaynağına inilmeli, gerçekçi çözümler getirmeli, sevgi ile beslemeli, hizmet atmosferi çekilmez hale getirilmemeli, kalpler kazanılmalı, kendimizin de aynı hale düşebileceğimizi düşünmelidir.
Başarısızlığın verdiği en büyük ders; Başarısızlıktan korkmamadır. Hata yapılıp ders almak lazımdır, ancak bununda bir sınırı vardır. Astlara hata yapabilme imkanı tanınırsa gelecek için güçlü yöneticiler yetiştirilmiş olur. Siz kibarsanız ekibinizde kibar olacaktır. Personelin başarıları takdir edilirse hatalarında da eleştiri yapabilme imkânı olur. Kabul edilemez davranışlara karşı açıkça konuşmak lazımdır.
Bu konuda şunu bilmek yeterlidir sanıyorum: Bir zincir, en kuvvetli halkası kadar değil, en zayıf halkası kadar güçlüdür. Verimli bir işbirliğinin şartı ahenkli bir gruptur. Ekip kuran yöneticiler daha başarılıdır. İnsanlara saygı ve sevgi besleyenler mükemmel bir ortam ve işbirliği sağlar. Başarının sırrı, insanlara saygı ve sevgidir. İnsanlardan ne istediğini açıkça belirtmek, ekip çalışmasının teşvik edilmesi, ekip çalışanlarına zor zamanlarında yardımcı olmak, kin ve nefret beslememek, diyaloglarda sen-ben değil, siz-biz ifadesi kullanmak, ekip toplantılarında, başarılı olanların haklarını vermek, ekibe teşekkür etmek, başarıları üste iletmeyi ihmal etmemek, sakin tavırlı olmak, hoş bir çalışma ortamı sağlamak, beceriye göre adam kullanmak lazımdır.
İŞE GÖRE ADAM MI? ADAMA GÖRE İŞ Mİ?
Yöneticinin başarısı, işe alıp çalıştırdığı iyi elemanla orantılıdır. Bu sebeple kadro seçerken dikkat edilmeli. Ekibiniz iyi ise sizde iyisinizdir.
Değer hükümleri sarsılmış, bir sisteme sahip olamamış, mevki ve makamların, hak etmeyenlerce adeta talan edildiği ülkelerde bilgiye ve bilgili insana önem verilmez. Böyle ülkelerde herkes birbirinden şikâyetçidir ve oturup serzenişte bulunurlar. Sonraları ise felakettir. İş ve hizmet yerleri insana toplumun emanetidir. O emanet emin ellere verilmezse çarçur edilir. Toplum kaynayan kazana dönüşür, ehil olanlar saf dışı bırakılır. Mücadele etmeleri dahi engellenirse o ülkede kıyamet kopmuştur.
İŞLERİN ÖNCELİK SIRASI
Her şey zamanında yapılmalıdır. Zamanında yapılmayan iş yanlıştır. Aylık, yıllık, günlük planlar, programlar yapılmalı, işler önemine göre sıralanmalıdır. İşler, kötü zamanlamadan dolayı istenilen sonucu vermez.
Kendini yetiştirmiş ve alanında söz sahibi olmuş bir insana danışmak, insanı yanlışlardan korur. Kendinize daha akıllı bir danışman bulup ona danışın.
Birçok insanla uğraşan ilk insan siz değilsiniz. Bilen bir insana danışın. Her şeyi kendi başına yapmaya çalışmamalısınız ve potansiyel kaynaklardan mahrum olmamalısınız.
KARARLILIK, SAMİMİYET, HEYECAN
İnsanların davranışları arasındaki farkın sebebi problemlere karşı insanların farklı tepki vermesidir. Bir işe başlamadan önce kuvvetli bir arzu ile başlanmalıdır. İleriye bakmalı ve geri dönmek imkânını elinden geldiğince güçleştirmelidir.
İnanç; Yaşama anlam kazandıran ve yön veren yönlendirici bir itikat, yargı, hırs ya da prensiptir. İnançlar amacımıza giden yol haritamız, pusulamız ve amacımıza ulaşabilmeyi garantileyen aracımızdır. İnançlar, ne istediğinizi görmenize ve onu elde etmenize yardımcı olacaktır.
KAPINIZ HER ZAMAN HERKESE AÇIK MI?
Öğrenilmesi gereken ilk dil tatlı dildir.(Barış Manço)
Herkes saygı bekler. Siz saygılıysanız onlarda size karşı saygılıdır ve onu etkilersiniz.
Bir çalışanınız, size söylemek istediği şeyi sizin tavırlarınızdan dolayı söylemekten vazgeçmemelidir.
KOLTUĞU BIRAKABİLMEK
Normal bir insan hangi mevkide olursa olsun vazifesinin hakkını veremiyorsa vazifeyi teslim etmeyi bilmelidir.
En uygun hareket tarzı, yapamayacağı vazifeyi en uygun şahsa teslim etmektir.
KOORDİNASYON
Koordinasyon; Oda çalışanlarının çabalarını birleştirmek, zaman açısından uyumlu kılmaktır. Oda çalışanlarının birbiriyle uyumlu çalışması şarttır.
MOTİVASYON
Motivasyon, insanların başarılı olmalarına, kişisel tatmine ulaşmalarına yardımcı olmaktır. Yöneticiler, her elemanının işlerden bekleneni vermelerine yardımcı olmak zorundadırlar. Yanımızdaki insanları neyin mutlu ettiğini bilip onları mutlu etmeliyiz. Personele değer verildiğini hissettirmek, onları motive eder.
ÖDÜLLENDİRME
İnsanlar zaman zaman işyeri yöneticisinden bir şeyler bekler. İşini iyi yapana teşekkür, iyi kullanılırsa mali ödüllerden daha etkilidir. Bunun eksikliği motivasyonu düşürür. Beklenmeyen aralıklı ödüller daha etkilidir. Ödüllendirme ile alakalı sistem kurmaya çalışmalıdır.
PERSONEL ÇIKARMAK
İşyeri ortamını cehenneme çeviren elemanlar, kovmadıklarımızdır. Personel çıkarmayı yöneticiler tatsız bir iş olduğundan, yapmak istemezler, ancak işyerinin yararı için bu lazımdır.
PROBLEMLERİN ÇÖZÜMÜ
Yönetici, problemi çözen kişi demektir. Karmaşık işleri basite indirendir. Problemleri çözmek sorumluluk ister. Personelin sadece şikâyetini dinlememeli, çözüm de istemelidir.
TEŞEKKÜR VE TAKDİR
Teşekkür ve takdir gönülleri alır ve içi ısıtır. Başarılı olan personeli takdir edersek onu vazifesine bağlamış oluruz.
TERFİ
Terfi genel olarak ileriye doğru yükselme olup, personelin işyerinde daha üst kademedeki bir işe atanmasıdır. Personelin gördükleri öğrenim düzeyi, vefaları, samimiyetleri, deneyimleri, başarabilme durumları kontrol edilmeli ve çıkan sonuca göre de terfii yapılmalıdır.
