T. A. Kuchkarov tatu "kt va T" kafedrasi mudiri, texnika fanlari nomzodi



Yüklə 2,11 Mb.
səhifə21/35
tarix26.11.2023
ölçüsü2,11 Mb.
#135881
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   35
Kompyuter tarmoqlari chuqurlashtirilgan kursi (X.Zayniddinov, S.O\'rinboyev, A.Beletskiy)

Ethemer

Port 1

IP22=203.21.4.3
Tarmoq IP32=203.21.4.0


3.12-ràsm. Kîmpyutårlàrning intårtàrmîq îrqàli o‘zàrî àlîqàsigà misîl
77

Àytàylik bårilgàn misîldà cit.dol.ru fîydàlànuvchi kîmpyutåri, 194.87.23.0 (C sinfdàgi àdrås) IP àdrås bilàn Ethernet tàrmîg‘idà jîylàshgàn. U 142.06.0.0 (B sinfdàgi àdgås) IP àdrås bilàn Ethernet tàrmîg‘idà jîylàshgàn, s1.msk.su kîmpyutår bilàn FTP prîtîkîli îrqàli o‘zàrî àloqà qilishni istàydi.
cit.dol.ru kîmpyutår 194.87.23.1.17 IP àdråsgà egà, s1.msk.su kîmpyutår esà 142.06.13.14 IP àdråsgà egà.

  1. cit.dol.ru kîmpyutår fîydàlànuvchisi s1.msk.su kîm- pyutårning bålgili nîmini bilàdi, fàqàt IP àdråsini bilmàydi. Shuning uchun u FTP såànsini tàshlkil qilish uchun quyidàgi buyruqni tåràdi:

>ftp s1.msk.su




Îldigà qo‘yilgàn màsàlàni yåchish uchun cit.dol.ru kîmpyutårdà TCP/IP ståki uchun àyrim pàràmåtrlàr bårilgàn bo‘lishi kåràk.
Bu pàràmåtrlàr sînigà o‘zining IP àdråsi, DNS sårvårning IP àdråsi và dàstur tàklif qilgànidåk màrshrutizàtîr IP àdråsi kiràdi. Ethernet tàrmîg‘igà kiruvchi cit.dol.ru kîmpyutår bittà màrshrutizàtîrgà ulàngàn, u hîldà îõirgi elåmåntning màrshrut- làsh jàdvàli bu tàrmîqdà kåràk emàs, dàstur tàklif qilgànidåk IP àdråsni bilish yåtàrli hisîblànàdi. Bu misîldà u 194.87.23.1 gà tång.
Fîydàlànuvchi FTP buyrug‘idàn kåyin elåmåntning IP àdråsini bårmàdi. U TCP/IP ståki bilàn àlîqà qilishni xîhlàydi, chunki TCP/IP ståki IP àdråsni mustàqil ràvishdà tîpàdi.



  1. cit.dol.ru kîmpyutåri HOSTS gà egà dåb hisîblàymiz, undà esà quyidàgi qàtîr màvjud:

142.06.13.14 s1.msk.ru.


Shuning uchun nîmlàrgà ruõsàt lîkàl ravishda bàjàrilàdi, ya’ni s1.msk.ru kîmpyutåri bilàn o‘zàrî àlîqà qilish uchun IP prîtîkîl endi bålgilàngàn 142.06.13.14 àdråsi bilàn IP pàkåtlàrni yaràtàdi.


78

  1. cit.dol.ru kîmpyutårning IP prîtîkîli pàkåtlàrni 142.06.13.14 àdrås uchun marshrutlàsh kåràkmi yoki kåràk emàsligini tåkshiràdi. Àgàrdà màrshrutlàsh zàrur bo‘lsà, bål- gilàngàn tàrmîq àdråsi 142.06.0.0 gà, kîmpyutårgà tågishli bo‘lgàn tàrmîq àdråsi 194.87.23.0 gà tång.

  2. IP pàkåtlàrni dàstur tàklif qilgànidåk 142.06.13.14 àdrås bilàn màrshrutizàtîrgà jo‘nàtish uchun, cit.dol.ru kîmpyutåri Ethernet kàdrlàrini yaràtishni bîshlàydi.

Buning uchun màrshrutizàtîr pîrtining MAC àdråsi kåràk bo‘làdi. Àgàrdà bîshqà tàrmîqdàgi kîmyutår bilàn àõbîrît àlmàshilgàn bo‘lsà, bu àdrås tåzdà kîmpyutår ARP prîtîkîlidà- gi kåsh-jàdvàldà jîylàshtirilàdi. Bizning misîlimizdà esà bu àdrås kåsh-õîtiràdàn tîpilgàn dåb hisîblàylik. Uni màrshrutizàtîr

nîmåri và uning pîrtigà mîs hîldà MAC
11
dåb bålgilàymiz.

  1. Nàtijàdà cit.dol.ru kîmpyutår lîkàl tàrmîq bo‘ylàb Ethernet kàdrlàrni jo‘nàtàdi. U quyidàgi màydînlàrgà egà:




DA (Ethernet)

...

DESTINATION IP

......

MAC
11




142.06.13.14




  1. Kàdr Ethernet prîtîkîli bilàn mîs hîldà 1-màrshru- tizàtîrning 1-pîrti îrqàli qàbul qilinàdi. Ya’ni bu pîrtning MAC

elåmånti o‘zining MAC àdråsini tàniydi. Ethernet prîtîkîl bu
kàdrdàn IP pàkåtni îlà1d1i và ungà màrshrutizàtîrning dàsturiy tà’minîtini uzàtàdi. IP prîtîkîl pàkåtdàn bålgilàngàn àdråsni îlàdi và o‘zining màrshrutlàsh jàdvàlidàgi yozuvlàrgà qàràb chiqàdi. Îlàylik 1-màrshrutizàtîr o‘zining jàdvàlidà pàkåt
142.06.0.0 tàrmîg‘i uchun ushbu tàrmîqqà ulàngàn và 1-màr- shrutizàtîrning 2-pîrtigà, ya’ni 135.12.0.11 màrshrutizàtîrigà uzàtilishi kåràkligini bildiruvchi 142.06.0.0 135.12.0.11 2 1 yozu- vi bo‘lsin.

  1. 1-màrshrutizàtîr 2-pîrt pàràmåtrlàrini ko‘zdàn kåchiràdi, ya’ni FDDI tàrmîg‘igà ulàngànligini tåkshiràdi. FDDI tàrmîg‘i Ethernet tàrmîg‘igà qàràgàndà trànspîrtirovka qilinàyotgàn MTU blîkining màksimàl qiymàti kàttàrîq. IP pàkåtning mà’lumîtlàr màydînini qismlàrgà àjràtish hàm tàlàb qilinmàydi. Shuning uchun 1-màrshrutizàtîr kàdr fîrmàtini 2-màrshru-

79

tizàtîr pîrtining MÀC àdråsini ko‘rsàtuvchi FDDI fîrmàtidà yaràtàdi. U o‘zining ARP prîtîkîlidàgi kåsh-jàdvàldà bo‘làdi:



DA (FDDI)

...

DESTINATION IP

......

MAC
21




142.06.13.14




  1. Pàkåtni 303.21.4.0 IP àdrås bilàn Ethernet tàrmîg‘i bo‘ylàb 3-màrshrutizàtîrgà uzàtish uchun, Ethernet kàdrni yaràtish bilàn 2-màrshrutizàtîr ànîlîgik tà’sir qilàdi:




DA (Ethernet)

...

DESTINATION IP

......

MAC
31




142.06.13.14




  1. Yakunidà, pàkåt bålgilàngàn tàrmîq màrshrutizàtîri – 3- màrshrutizàtîrgà yåtkàzilgànidàn so‘ng uni bålgilàngàn kîmyutårgà yåtkàzish imkîni yaràtilàdi. 3-màrshrutizàtîr

142.06.0.0 tàrmîg‘igà uzàtilishi kåràkligini ko‘ràdi. Shuning uchun s1.msk.su kîmpyutårning IP àdråsi bilàn Ethernet tàr-
mîg‘i bo‘ylàb ARP so‘rîvini jo‘nàtàdi, MAC àdråsdàn ibîràt
jàvîb îlàdi và lîkàl tàrmîq àdråsi bo‘yicsh1à IP pàkåtlàrni jo‘nàtuvchi Ethernet kàdrlàrini yaràtàdi.



DA (Ethernet)

...

DESTINATION IP

......

MAC
s1




142.06.13.14







    1. IP TÀRMÎG‘INI MÀSKÀ YORDÀMIDÀ STRUKTURÀLÀRGÀ ÀJRÀTISH

Ulàrgà àjràtilgàn màrkàzlàshgàn tàrmîq nîmåri sîni tàr- mîqni strukturàlàsh uchun yåtàrli emàs. Misîl uchun bàrchà o‘zàrî kuchsiz àlîqàgà egà bo‘lgàn kîmpyutårlàrni hàr xil tàr- mîqlàr bo‘yichà jîylàshtirish. Shuning uchun àdministràtîr nîqulàyliklàrni bîshidàn kåchiràdi.
Bundày hîllàrdà ikkità yo‘l màvjud. Birinchisi, NIC dàn îlingàn qo‘shimchà nîmårlàr sîni bilàn bog‘liq. Ikkinchisi esà tåz-tåz fîydàlànib turilàdigàn, bittà tàrmîqni bir nåchtà tàr- mîqlàrgà àjràtish imkînini båruvchi niqîblàrdàn fîydàlànish bilàn bog‘liq.
80
Niqîb – bu ràqàm, tàrmîq nîmåri sifàtidà mîslàshtirilishi kåràk bo‘lgàn uch ràzryadli birlàrdàn ibîràt ikkilik yozuv.
Misîl uchun, stàndàrt sinflàr uchun tàrmîq niqîbi quyidà- gi qiymàtgà tång:

255.0.0.0 – A guruhdàgi tàrmîq uchun niqîb; 255.255.0.0 – V guruhdàgi tàrmîq uchun niqîb; 255.255.255.0 – S guruhdàgi tàrmîq uchun niqîb.


Niqîbni àdministràtîr tàrmîqni kångàytirish uchun ishlàtà- di. Kåtmà-kåt birlàr sîni, ya’ni tàrmîq nîmårining chågàràsini àniqlîvchi àdråsni bàytlàrgà bo‘lishni tåkshirish uchun 8 gà àjràtilgàn hîldà bo‘lishi shàrt emàs.


Îlàylik, misîl uchun niqîb 255.255.192.0 (11111111
11111111 11000000 00000000) qiymàtgà egà bo‘lsin. Tàrmîq
nîmåri esà 129.44.0.0 (10000001 00101100 00000000 00000000)
qiymàtgà egà, bundàn ko‘rinib turibdiki u V guruhgà tågishli. Bu àdråsgà niqîb bårilgànidàn so‘ng àdministràtîr fîydàlànàdigàn bittà tàrmîq nîmåri 16 dàn 18 gàchà îrtàdi, ungà bårilgàn màrkàzlàshgàn tàrmîq nîmåri to‘rttà:

129.44.0.0 (10000001 00101100 00000000 00000000)


129.44.64.0 (10000001 00101100 01000000 00000000)
129.44.128.0 (10000001 00101100 10000000 00000000)
129.44.192.0 (10000001 00101100 11000000 00000000)

Misîl uchun IP àdrås 129.44.141.15 (10000001 00101100


10001101 00001111) gà tång, IP stàndàrti bo‘yichà tàrmîq nîmåri 129.44.0.0 và elåmånt nîmåri 0.0.141.15 bårilàdi. Endi niqîbdàn fîydàlànilgàndà huddi juftlashgan holda mîslàshtirilà- di:
129.44.128.0 – tàrmîq nîmåri, 0.0.13.15 — elåmånt nîmåri. Shundày qilib, niqîbning yàngi qiymàtini o‘rnàtib, IP àdrås-
ni bîshqàchà mîslàshtirishni màrshrutizàtîrgà yuklàsh mumkin.
Bu îrqàli tàrmîq nîmårining ikkità oõirgi qo‘shimchà biti tàr- mîq îsti tàrmîqning nîmåri sifàtidà mîslàshtirilàdi.
Yanà bir misîl. Îlàylik àyrim tàrmîqlàr V guruhgà tågishli


81
và 128.10.0.0 àdråsgà egà. Bu àdrås màrshrutizàtîrdà Intårnet tàrmîqning bîshqà qismlàrini tàrmîq bilàn bog‘làsh uchun ish- làtilàdi. Bàrchà tàrmîq stànsiyalàri o‘rtàsidà bir-biri bilàn kuch- siz àlîqàgà egà bo‘lgàn stànsiyalàr màvjud. Ulàrni iõtiyoriy ràvishdà turli xil tàrmîqlàrdà himîyalàsh kåràk. Buning uchun tàrmîqni màrshrutizàtîrning mîs pîrtigà ulàgàn hîldà ikkità tàrmîqqà àjràtish mumkin. Bu pîrtlàrgà niqîb sifàtidà misîl uchun 255.255.255.0 ràqàmi bårilàdi. Tàrmîq tàshqàridàn qàràgàndà yagînà V guruhdàgi tàrmîqqà o‘õshàydi, àslidà esà u ikkità àlîhidà S guruhdàgi tàrmîqlàrdàn ibîràt. O‘tuvchi umu- miy tràfik tàrmîq îsti tàrmîqlàr o‘rtàsidà màhàlliy màrshru- tizàtîrlàrdà bo‘linàdi.

IP adres





Inter tarmoq qismi

Tarmoq osti tarmoq

Element


11.................1 0...0

Tarmoq osti tarmoq niqobi (subnetworking mask)





Yüklə 2,11 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   35




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin