T. C. ÇEvre ve şEHİRCİLİk bakanliği mekânsal Planlama Genel Müdürlüğü


VERİLERİN NİTELİKLERİNE İLİŞKİN ÖLÇÜTLER



Yüklə 493,9 Kb.
səhifə12/16
tarix30.04.2018
ölçüsü493,9 Kb.
#49585
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16

3.4VERİLERİN NİTELİKLERİNE İLİŞKİN ÖLÇÜTLER


Veriler, mekânın yerleşmeler sisteminin ve yerleşmelerin gelişimi ve değişiminin izlenmesine, karşılaştırmalı analiz yapmaya, hedef ve politika belirlemeye ve sonuçlarının izlenmesine, uygun olmalıdır.

Verilerin belirlenmesi ve seçiminde, amaca en uygunu, günceli ve kurumsal olarak belgelenmiş olanının tercih edilmesi, veri toplama sürecinin çok aktörlü olması ve ilgili kurumların sürece dahil edilmesi, göz önüne alınmalıdır.



  • Verinin Geçerliliği, verinin mekânsal strateji planlarının amacına uygun olması, ölçeğin gerektirdiği niteliklere, planın analiz ve karar konularına altlık oluşturması,

  • Elde Edilebilirliği, yıllık ya da belli periyotlarda elde edilebilmesi, güncellenebilmesi, kurumsal kaynağın belli olması

  • Güvenirlik ve Süreklilik, verinin sistemli ve yansız biçimde derlenmiş olması,

  • Veri Toplama ve Derleme Yöntemleri, güvenilir ve standart olmalı,

  • Değişimlere Yanıt Verme, değişimlere yanıt vermesi değişimleri yansıtabilmesi, ölçülebilir olması,

  • Anlaşılırlık, anlaşılabilir ve yorumlanabilir, analiz edilebilir, karşılaştırılabilir olması,

  • Politika Belirlemeye Uygunluk, kamusal politikalarla, plan, hedef ve politikası belirlemeye uygun olmalı,

  • Temsil Edilebilirlik, veri ilgili olduğu alanın özelliklerini temsil edebilmelidir.

  • Mekânsal planlama çalışmaları için gereken veriler, planlama yaklaşımına ve yöntemine, planın amaç ve hedeflerine, planlama plan karar konularına ve düzeyine alanının niteliklerine, sorun ve potansiyellere, amaç ve hedeflere bağlı olarak değişeceği göz önüne alınmalıdır.



3.4.1VERİ SİSTEMİ İÇİN MEKÂNSAL BİRİMLER




  • Ülke ve bölge olmak üzere iki kademede yapılması öngörülen Mekânsal Strateji Planlarında, alt mekânsal birim olarak ilçe alanının/ biriminin alınması durumunda, bölge içindeki farklılaşma, uzmanlaşma vb. konularının mekânsal analizine imkan vereceği düşünülmektedir.

  • Mahalle ve köy düzeyindeki analizler ölçek nedeniyle bölge ve ülke planları için anlamlı değildir. Mekânsal Strateji Planlarına esas veri taban alt sınırının ilçe düzeyinden başlaması ve analizlerde bu bilgilerin kullanılması daha anlamlıdır.

  • Kurum ve kuruluşların ilçe yönetimi düzeyindeki örgütlenmeleri (ilçe müdürlükleri) daha çok uygulayıcı birimlerdir. İl, bölge ve ülke düzeyindeki örgütlenmelerinde veri üretme kapasitelerinin daha yüksek olduğu varsayılmaktadır.

  • Yerleşmeler ve yerleşme sistemleri Mekânsal Strateji Planlaması’nın temel konuları arasında olması nedeniyle Belediyeler, Büyükşehir ve İlçe Belediyelerinden, yerleşmelerin, planlama, mekânsal yapı, çevre ve altyapı, yapılaşma, büyüme, uzmanlaşma vb. konulardaki bilgilerinin analizi ve karşılaştırmaları yapılabilir. Belediyelerin kent bilgi sistemlerinin gelişmesi ile bu konuda, sağlıklı güncel bilgi edinilmesi mümkün görülmektedir.



3.4.2MEKÂNSAL STRATEJİ PLANLARI İÇİN GEREKEN VERİLER





  • Ülke ve bölge düzeyindeki mekânsal strateji planlarında kullanılabilecek verilerin konu başlıkları ana hatları ile aşağıda sıralanmıştır.

  • Coğrafi/ Fiziki Yapı, jeomorfolojik, topografik yapı, yer bilimsel veriler, iklim koşulları, meteorolojik veriler

  • Doğal Kaynaklar, havzalar ve su kaynakları, deniz, göl ve kıyılar, toprak kaynakları, tarım alanları, tarımsal sulama alanları, ormanlar, ağaçlandırma ve yeşil kuşak projeleri meralar, madenler, mineral kaynaklar, enerji kaynakları

  • Korunan Alanlar, kara ve deniz ekosistemleri, biyoçeşitlilik, flora ve fauna, hassas zonlar, biyosfer rezerv alanları, doğa koruma alanları, milli park, tabiatı koruma alanı, yaban hayatı koruma alanı, doğal, arkeolojik ve kentsel sitler

  • Doğal Tehlike ve Riskler, fay zonlar, depremsellik, tsunami, yer kayması, kaya düşmesi, sel, taşkın ve çığ tehlikesi, erozyon, iklim değişiklikleri

  • Çevre Kirliliği ve Çevresel Etkiler, su havzaları, akarsu, göl ve deniz ortamı, toprak ve hava, sanayi, enerji, tarım vd. kirlilik kaynakları, evsel ve endüstriyel atık sular ve katı atıklar

  • Nüfus, Demografik Yapı, nüfusun mekânsal dağılımı, nüfus artışı, doğum ve ölüm oranı, yaş ve cinsiyet yapısı, iç ve dış göçler, nüfusun sosyal ve ekonomik nitelikleri, eğitim, meslek, istihdam durumu

  • Sosyal Yapı, eğitim, sağlık, kültür, spor, sivil toplum, istihdam ve gelir dağılımı, yoksulluk, cinsiyet eşitliği, dezavantajlı gruplar, sosyal güvenlik, sosyal yardım

  • Ekonomik Yapı, sosyo- ekonomik gelişmişlik ve rekabet edebilirlik göstergeleri, gayrisafi yurtiçi hasıla, istihdam, işgücünün ekonomik faaliyet kollarına dağılımı, yatırımlar, sektörel yoğunlaşma, teknoloji ve yenilik kapasitesi

  • Tarım Sektörü, bitkisel üretim, hayvancılık, su ürünleri, ormancılık, tarımsal gelişme ve kırsal kalkınma projeleri, organize tarım bölgeleri

  • Sanayi Sektörü, imalat sanayi, küçük ve orta sanayi, KOBİ’ler, organize sanayi bölgeleri, sanayinin yığılma alanları, enerji üretimi ve ihtisas enerji bölgeleri, yenilenebilir enerji, madencilik

  • Hizmetler ve Ticaret, toplumsal ve kişisel hizmetler, kamu hizmetleri, iç ve dış ticaret

  • Ulaştırma, Lojistik ve İletişim, karayolu, denizyolu, demiryolu ve havayolu taşımacılığı, limanlar, havaalanları, demiryolları, karayolu ağları, enerji nakil hatları boru hatları, lojistik merkezler, ülke giriş kapıları, iletişim hizmetleri

  • Turizm Sektörü, turizm kaynakları ve potansiyeli, turizm tesisleri ve yatırımları, tanıtım ve pazarlama

  • Konut Sektörü, konut stokunun nitelikleri, konut üretim stratejileri, konut finansmanı, konut sahipliliği

  • Ulaşım ve Altyapı, kent içi ulaşım sistemleri, ulaşım ağı ve işletmeciliği, toplu taşıma hizmetleri, su ve atıksu yönetimi, katı atık yönetimi

  • Ulaşım, ulusal ve bölgesel altyapı ve yatırımlar, enerji koridorları, trans Avrupa ulaşım sistemi vd. projeler

  • Yerleşmeler Sistemi ve Mekânsal Gelişme, yerleşmelerin kademelenmesi, uzmanlaşması, kentsel bölgeler, fonksiyonel alanlar, mekânsal kümelenme, kentsel mekan ve yaşam kalitesi, kentsel hizmetler, kentsel kırsal arazi kullanımı, yapılı çevre, kentsel sektörler

  • Mekânsal Planlamanın Kurumsal Yapısı, merkezi ve yerel yönetimler planlama, yetki ve sorumlulukları, uygulama, izleme ve katılım mekanizmaları, plan uygulama araçları, yasal düzenlemeler, düzenleyici ve finansal araçlar, teşvik sistemleri

  • Mekânsal Planlama İlke, Esas ve Standartları, alan kullanım standartları afet tehlike ve risklerinin azaltılması, mekân ve yaşam kalitesinin artırılması, mekânsal eşitsizliklerin giderilmesine yönelik ilke, esas ve stratejiler

  • Mekânsal Planlar, Çevre Düzeni, imar planı vd. arazi kullanım planların, sektörel ve tematik planların hedef, karar ve uygulamalar plan uygulama araçları yaptırımlar, mekânsal koruma, gelişim ve dönüşümde etkinlikleri

  • Ulusal Strateji Belgeleri, mekâna ve mekânı biçimlemeye ilişkin stratejiler ve eylem önerileri

  • Sektörel Ana Planlar, Master planlar, proje ve uygulamalar

  • Mekânsal Planların, Başarı Ölçümü İçin Göstergeler, demografik, sosyal, ekonomik yapı, yönetişim ve katılım, mekânsal yapı, çevre ve altyapı gelişme göstergeleri



3.4.3MEKÂNSAL STRATEJİ PLANLARI VERİ KAYNAKLARI



Mekânsal strateji planları için gereken kurumsal verilerin kaynakları aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Tablonun düzenlenmesinde mekânsal içerikli verilere öncelik verilmiştir. Tablonun hazırlanmasında, kurumların görev, yetki ve sorumluluk alanları, göz önüne alınmış, bilgiyi üreten, kuruşlar adres gösterilmiştir.

Tablo : Mekânsal Strateji Planlarının Veri Kaynakları

  1. Konu, Sektör

Veri/Doküman

Veri Kaynakları, Kurumlar

Haritalar

1/25.000 Sayısal Vektör Harita ve Sayısal Yükseklik Haritası vd. sayısal haritalar

1/100.000, 1/250.000, 1/500.000 1/1.000 ölçekli, fiziki, idari, Raster Haritalar



Harita Genel Komutanlığı

1/1000, 1/5000 Ölçekli Sayısal Halihazır Haritalar

İller Bankası A.Ş.

Belediyeler, İl Özel İdareleri



Sınırlar

İdari sınırlar, il, ilçe belediye sınırları vd.

İçişleri Bakanlığı

İller İdaresi Gn. Md.

Mahalli İdareler Gn. Md.


Planlama sınırları, kanunla belirlenen özel statülü alan sınırları (ör: sulak alan, sit alanı vd.)

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Mekânsal Planlama Gn. Md.

Uydu Görüntüleri

Yüksek (50-60 cm), orta (100-250 cm) düşük (5-10m) çözünürlüklü UTM 3-6 derece uydu görüntüleri

Servis Sağlayan Firmalar

Fiziki Coğrafya


Türkiye Jeomorfoloji Haritası

MTA Maden Tetkik ve Araştırma Enstitüsü

Türkiye Jeoloji Haritası

MTA, Maden Tetkik ve Araştırma Enstitüsü

İklim Verileri

Meteorolojik veriler, sıcaklık, basınç, nem, yağış, rüzgar vd.

Meteoroloji Genel Müdürlüğü

Doğal Kaynaklar

Akarsu Havzaları, su potansiyeli

Yer altı ve yerüstü su kaynakları, barajlar



DSİ, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

Toprak Kaynakları, toprak kabiliyeti, tarımsal arazi kullanımı, tarım arazileri, meralar

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Tarımsal sulama, sulama kanalları ve drenaj, vd.

DSİ, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

Orman alanları, orman işletme ve kadastro haritaları

Ağaçlandırma ve yeşil kuşak projeleri



OGM, Orman Genel Müdürlüğü

Madenler, petrol, doğalgaz jeotermal kaynaklar,

MTA, Maden Tetkik ve Araştırma Enstitüsü

Rüzgâr ve güneş enerjisi potansiyeli

Meteoroloji Genel Müdürlüğü

Doğal Tehlike Ve Riskler

Türkiye Diri Fay Haritası

MTA, Maden Tetkik ve Araştırma Enstitüsü

Deprem, tsunami, yer kayması, kaya düşmesi, çığ tehlikesi, vd. doğal afet alanları

AFAD, Afet Acil Durum Yönetimi Başkanlığı

Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası

AFAD, Afet Acil Durum Yönetimi Başkanlığı

Su baskını, sel, taşkın alanları, taşkın koruma projeleri

DSİ, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü

Meteorolojik kaynaklı afetler, iklim değişikliği, fırtına, kuraklık, çölleşme, erozyon vd. doğal tehlike

Meteoroloji Genel Müdürlüğü

Çevre

Akarsu, yer altı suyu, göl ve deniz kirliliği, hava kirliliği, evsel ve endüstriyel atık sular, katı atıklar

Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü

Korunan Alanlar

Doğa Koruma Alanları, Milli park, tabiatı koruma alanı, yaban hayatı koruma alanı, sulak alan

Özel Çevre Koruma Alanları

Doğal sit alanları


OSİB, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü

ÇŞB, Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü



Arkeolojik, tarihi ve Kentsel Sitler

KTB, Kültür Varlıklarını Koruma ve Müzeler Genel Müdürlüğü

Nüfus Ve Demografi

Nüfusun mekânsal dağılımı, Nüfus artışı, Doğum ve ölüm oranı, Yaş ve cinsiyet yapısı, İç ve dış göçler, Nüfusun sosyal ve ekonomik nitelikleri, Eğitim, meslek, istihdam durumu


İçişleri Bakanlığı, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü

TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu



Sosyal Yapı

Eğitim Hizmetleri,

MEB, Milli Eğitim Bakanlığı,

YÖK Yüksek Öğretim Kurumu,

TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu


Sağlık Hizmetleri

Sağlık Bakanlığı, TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu

Sosyal güvenlik

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu

Sosyal hizmetler

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Yerel Yönetimler, TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu

Kültürel Hizmetler

Kültür ve Turizm Bakanlığı

Yerel Yönetimler, Türkiye İstatistik Kurumu



Ekonomik Yapı

Sosyo ekonomik gelişmişlik ve rekabet edilebilirlik

Gayrisafi yurtiçi hasıla, İstihdam, İş gücünün ekonomik faaliyet kollarına dağılım Yatırımlar, Sektörel yoğunlaşma, Teknoloji ve yenilik kapasitesi



Kalkınma Bakanlığı, Yatırımcı Kuruluşlar, TOBB Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği vd. meslek kuruluşları, TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu

Tarım

Bitkisel üretim, su ürünleri, hayvancılık

Tarımsal gelişme ve kırsal kalkınma projeleri, Organize tarım bölgeleri



Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

Bitkisel Üretim Gn. Md.

Hayvancılık Gn. Md.

Balıkçılık ve Su Ürünleri Gn. Md.

Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Gn. Md.


Sanayi

Organize Sanayi bölgeleri, Küçük Sanayi Bölgeleri, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, İmalat sanayi, KOBİ’ler

Sanayinin yığılma alanları, Enerji üretimi ve ihtisas, enerji bölgeleri, Yenilenebilir enerji, Madencilik



Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı,

Sanayi Gn. Md.

Sanayi Bölgeleri Gn. Md.

Bilim ve Teknoloji Gn. Md.

TOBB, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu



Turizm

Turizm kaynakları ve potansiyeli

Turizm tesisleri ve yatırımları

Tanıtım ve pazarlama


Kültür ve Turizm Bakanlığı

TÜİK, Türkiye İstatistik Kurumu



Konut ve İnşaat Sektörü

Konut stokunun nitelikleri

Konut üretim stratejileri

Konut finansmanı, konut sahipliliği


TOKİ, Toplu Konut İdaresi Bşk.

Türkiye İstatistik Kurumu



Kara Ulaştırması

Otoyollar, Devlet Karayolları ve İl Yolları, Mevcut Yol Ağı, Etüt Plan ve Projeler

Karayolları Trafik Yükleri



UDHB Karayolu Düzenleme Gn. Md.

TCK, Karayolları Gn. Md.



Hava Ulaştırması

Havalimanları ve Havalimanı Projeleri

UDHB, Altyapı Yatırımları Gn. Md.

Havaalanı İşletme

DHMİ Devlet Hava Meydanları İşletmesi Gn. Md.

Havaalanı Mania Planı

UDHB, Sivil Havacılık Gn. Md.


Deniz Ulaştırması

Liman, İskele, Yat Limanı, Barınak vd. Kıyı Tesis ve Yapıları ve Projeleri

Ulaştırma ve Turizm Kıyı Yapıları Master Planı



UDHB Altyapı Yatırımları Gn. Md.

Liman, İskele, Barınak, Tersane, Deniz içi Boru Hattı, Dolgu ve Kıyı Tesisleri İmar Planları

ÇŞB, Mekânsal Planlama Gn. Md.

Liman ve Denizcilik İşletmeleri

UDHB, Deniz Ticareti Gn. Md.

Deniz Ticaret Odaları,


Tersanecilik

Gemi İnşa, Bakım ve Onarım Tesisleri

Tersaneler Master Planı


UDHB, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Gn. Md.




Demiryolları Ulaştırması

Demiryolları Ağı ve Demiryolları Projeleri

UDHB, Demiryolu Düzenleme Gn. Md.

TCDD, Devlet Demiryolları İşletmeleri Gn. Md.



Demiryolu İşletmesi, Lojistik, Köyler ve Liman İşletmeleri

TCDD, Devlet Demiryolları İşletmeleri Gn. Md.

Arazi Kullanım Planları

Bölge Planı

Bölge Kalkınma Planı



Kalkınma Bakanlığı

Kalkınma Ajansları



Çevre Düzeni Planları

ÇŞB, Mekânsal Planlama Gn. Md.

Doğa Koruma Alanları Uzun Devreli Gelişim Planları

ÇŞB, Tabiat Varlıkları Koruma Gn. Md.

Nazım ve Uygulama İmar Planları

Büyükşehir Belediyeleri, Belediyeler İl Özel İdareleri

Koruma Amaçlı İmar Planları

Turizm Merkezi İmar Planları



Kültür ve Turizm Bakanlığı, Belediyeler

Organize Sanayi Bölgeleri

İhtisas OSB İmar Planları



Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

İletişim

İletişim merkezleri, iletişim ağları ve iletişim merkezi

UDHB Haberleşme Gn. Md.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu

TÜRKSAT Uydu Haberleşme Kablo TV ve İşletme A.Ş

PTT Posta Telgraf Teşkilatı



Enerji

Hidroelektrik Santraller

ETKB, Elektrik Üretim A.Ş Gn. Md.

EPDK, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu



Termik Santraller

ETKB, Elektrik Üretim A.Ş Gn. Md.

Jeotermal Enerji

ETKB, Enerji İşleri Gn. Md.

Güneş Enerjisi

ETKB, Enerji İşleri Gn. Md.

ETKB, Yenilenebilir Enerji Gn. Md



Rüzgar Enerji Santralleri

ETKB, Enerji İşleri Gn. Md.

Nükleer Santraller

ETKB, Nükleer Enerji Proje Uygulama Dairesi Başkanlığı

TAEK, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Başkanlığı



Doğalgaz Santralleri

ETKB, Enerji İşleri Gn. Md.

Enerji İletim Hatları

ETKB, Enerji İşleri Gn. Md.

Türkiye Elektrik İletim A.Ş.



Petrol ve Doğalgaz İletim Hatları

ETKB, Petrol İşleri Genel Müdürlüğü

BOTAŞ, Boru hatları ile petrol taşıma A.Ş. Gn. Md.



Ülke Giriş Kapıları

Gümrük kapıları, giriş çıkışlar

Gümrük Bakanlığı

Kültür ve Turizm Bakanlığı

TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu


Kentsel Ulaşım

Raylı Sistem

Toplu Taşım



UDHB, Ulaşım Dairesi Başkanlığı

Kentsel Altyapı

İçmesuyu Kaynakları ve İsale Hatları

Atıksu Sistemi, Atıksu Arıtma Tesisleri, Katı Atıklar



Devlet Su İşleri Gn. Md.

Belediyeler



Büyükşehir Su ve Kanalizasyon İdaresi Bşk.

Yerleşmeler

Yerleşmelerin mekan yapısına ilişkin bilgiler, arazi kullanımı, kentsel veriler

ÇŞB Mekânsal Planlama Gn. Md.

ÇŞB, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

UDHB – Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı

OSİB- Orman ve Su İşleri Bakanlığı

KTB- Kültür ve Turizm Bakanlığı

TÜİK Türkiye İstatistik Kurumu

ETKB, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı





Yüklə 493,9 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin