T. C. DİYanet iŞleri başkanliği eğİTİm hiZMETleri genel müDÜRLÜĞÜ Program Geliştirme Daire Başkanlığı

Sahabe Tefsirinin Belirgin Vasıfları

Sahabenin yapmış olduğu tefsirin temel niteliklerini şöylece sıra- mümkündür:

1. Sâhâbilerin tefsirdeki en önemli özellikleri, âyeti âyetle, nüzul sebepleri ve Hz. Peygamber'den işitmiş oldukları açıklamalarla tefsir etmeleridir.

2. Sahâbîler Kur'ân'ı âyet âyet baştan sona tefsir etmiş değillerdir. Çünkü onlar, Kur'ân'ın tümünü tefsir etmeye ihtiyaç duymuyorlardı. Bu yüzden yaptıkları açıklamalar, manası kapalı ve zor anlaşılan lafız­larla sınırlı idi.

3. Kur'ân'ı açıklarken sahabenin yaptığı tefsir daha çok garip lafızlarla ilgili kısa açıklamalardan ibaretti. Yani onlar, genellikle icmali anlamla yetinmişlerdir.

4. Zaman zaman sahâbîler arasında bir kısım ihtilâflar ortaya çıkmıştır. Ancak bu ihtilâflar tezat ihtilâfı olmaktan ziyade tenevvü/çeşitlilik ihtilâfı idi. Kılıç için, "mühenned", "seyf" ve "sârim" denilmesi gibi.

5. Ahkâm âyetlerini geniş bir tahlile tâbi tutarak hüküm istinbatnda bulunmuş değillerdir.

6. Yaptıkları açıklamalar, genellikle sonraki dönemlerlerde tedvin edilmiştir.