T. C. DİYanet iŞleri başkanliği eğİTİm hiZMETleri genel müDÜRLÜĞÜ Program Geliştirme Daire Başkanlığı

TÜRKİYE’DE İSLÂMİYET’İN DIŞINDA DİĞER DİN MENSUPLARI

Yahudiler

Yahudilerin Türkiye coğrafyasındaki mevcudiyeti oldukça eskidir. Yapılan araştırmalarda, Ege’de İzmir civarında, Marmara’da, Akdeniz’de ve Karadeniz sahil şeridinde eski çağ Yahudi yerleşkelerinin olduğu saptanmıştır. Ancak Türkiye topraklarındaki Yahudi nüfusunun artışı, 1492 yılındaki İspanya ( Endülüs) sürgününden sonra gerçekleşmiştir. İber Yarımadasını Müslümanların elinden alan Hıristiyanlar, Müslümanlarla birlikte burada yaşayan Yahudileri de sürmüşlerdir. Göç eden Yahudiler Osmanlı topraklarına sığınmışlardır. Osmanlılar da onlara kucak açmış ve özgür bir ortam sağlamıştır. Ayrıca I. Dünya savaşı sonunda Osmanlının elinden çıkan bölgelerdeki Yahudiler ve II. Dünya Savaşı’nda da Doğu Avrupa ve Kırım Yahudileri bugünkü Türkiye topraklarına göç etmişlerdir. Bu nüfus İsrail Devleti kurulmadan yaklaşık 70 bin civarındaydı. Ancak İsrail Devleti kurulunca bu nüfusun yarıya yakını Filistin’e göç etmiştir.

Bugün Türkiye’de yaşayan Yahudilerin sayısı yaklaşık 26 bin kadardır. Bunları tamamına yakını İspanya kökenlidir.

Türkiye Yahudilerinin yasal temsilcisi Hahambaşı’dır.Ona görevinde danışmanlık yapan iki meclis bulunur. Bunlar, dinî konsey ve fahrî danışmanlar kuruludur. Evlenme, boşanma, miras ve nesep tespiti gibi davaların görüldüğü bir de mahkemeleri ( Bet-Din) bulunmaktadır.