T. C. DİYanet iŞleri başkanliği eğİTİm hiZMETleri genel müDÜRLÜĞÜ Program Geliştirme Daire Başkanlığı

İHTİLAS:Harfi hafif sesle ve sür’atlice okumak demektir.
15. Hud suresi, 41. ayette geçen ( مجريها ) kelimelerindeki Ra ( ر ) harfi İMALE ile okunur.
İMALE:Adı geçen yerdeki Ra (ر ) harfini elif ile Ya arasında veya üstün ile esre arasında, okuyuş ile okumaktır. Femi muhsinden almak lazım. Bu anlatımla olmaz.

İMALE-İ SUĞRA:Ses;üstüne,elife yakın olursa, İmale-i suğra olur. Taklil veya Beyne denir. Femi muhsinden almak lazım.

İMALE-İ KÜBRA:Ses;esreye,Ya harfine yakın olursa, İmale-i Kübra olur. Femi muhsinden almak lazım.
16. Yusuf suresi, 11. ayette geçen ( لا تامنا ) kelimesinde İŞMAM yapılır.Bu kelimenin aslı ( لا تامنُنَا )’ dir.Bu kelimeyi işmam ve ihtilas ( Ravm) ile olmak üzere iki vech caizdir.

İŞMAM:Sükûn-u ârızı okuduktan sonra harekesine işaret etmek üzere dudaklara ötre hali verip, sonra tabiî şekline döndürmektir.

17. Fussilet suresi, 44. ayette geçen ( ااعجمى ) kelimesindeki ikinci hemzede Teshil yapılır.

18. Hucurat suresi, 11. ayette geçen ( باس الِاسم الفسوق ) kelimesinde Lam-ı tarifin lam harfine esre verilerek geçilir.

Bu kelimede böyle bir vasl uygulamasının sebebi şudur:

El-İsmü ( الِاسم ) kelimesinin başındaki Lam-ı tarifin hemzesi ile İsmü (الِاسم ) kelimesinin başındaki hemze, hemze-i vasldır.Kaide gereği iki kelime veya harf arasında bulunan vasl hemzeleri okunmazlar.Arapçada ise ‘ictima-u sakineyn’ söz konusu olduğunda, sakinlerden birine kesre takdir edilerek vasl yapılır.Burada Lam’ın başında da sonunda da hemze-i vasl bulunmaktadır.Bu hemzelere mi, lam harfine mi hareke takdir edilmelidir ? sorusuna: ‘Lam harfi, hemze-i vasıllara göre daha kuvvetli harftir’ noktasından hareketle, Lama bir kesre takdir edilir ve böylece vasl yapılır. Bunun diğer adı nakildir.

19.Aşağıdaki kelimeler Ha-i Sekt ile okunurlar:

Ha-i Sekt:Kelimenin son harfinin harekesini korumak içi ziyade edilen sakin He ( ) harflerine denir.

Bu kelimelerin vakıf hallerinde He ( ) harflerinin sükunu ile durma konusunda bütün kıraat imamlarının ittifakı vardır.

Asım kıraatinin hafs rivayetine göre bu kelimelerin vakf ve vasl hallerinde He ( ) harfleri sakin olarak okunurlar.

1. Bakara suresi,259.ayet : ( لم يتسنهْ )

2. En’am suresi, 90. ayet : ( اقتده )

3. Hâkkah suresi,19 ve 25. ayetler : (سلطانيه )

4. Hâkkah suresi, 20 ve 26. ayetler: ( ماليه )

5. Hâkkah suresi,28. ayet : ( كتابيه )

6. Hâkkah suresi, 29. ayet : ( حسابيه )

7. Kâriah suresi, 10. ayet : ( ماهيه ) (12)