T. C. DİYanet iŞleri başkanliği eğİTİm hiZMETleri genel müDÜRLÜĞÜ Program Geliştirme Daire Başkanlığı

27. Okuma oturmaya başladığında, tedrici olarak artırın. Bir satırı ikiye, ikiyi üçe çıkarın. Her bir aşamayı belli bir süre devam ettirin. Sürate kanaat getirince satır veya ayet sayısını artırınız. Yığma yapmayınız; yeni başlamış birine yarım sayfa veya bir sayfa vererek gözünü korkutmayınız. Tedrici olarak artırınız; yarım sayfa bir sayfa ders alan çocukların evde mutlaka istediğiniz yeri en güzel şekilde hazırlayarak gelmeleri için ödev veriniz. Velilerini sadece okuma eylemini yaptıklarını takip etmekle yükümlü tutunuz.

28. Yüzüne okumayı geliştirmede mutlaka öğrencilerin birbirlerini dinleme egzersizleri yaptırınız. Başında siz olunuz; birinin ötekinin hatalarını ve yanlışlarını bulmasına fırsat veriniz. Bu öğrenmeyi daha geliştirecektir. Dinleyen öğrenci kendini hoca konumunda hissederek azami dikkat ve hassasiyet gösterecektir.

29. Yüzüne öğretimine geçtikten sonra velilere iyi okuyan tanıdık karilerin kaset ve cdlerini tavsiye ederek onları evde dinlemelerini sağlayınız. Çocuklarda kulak azami derecede önemlidir. Boş teyip gibi zihinleri hemen dinlediklerini kavrarlar. Ehil olmayanların okutmalarına imkan vermeyiniz. Çünkü yaptıklarınızı sekteye uğratma tehlikesi söz konusu olabilir.

30. Yüzünden okumanın hızlandırılması için, çok sayfa okutmak yerine aynı sayfayı çokça okumasını sağlayınız. Aynı yeri çokça tekrar etmek hızlanma sonucunu getirecektir. Okuma aşinalığı daha fazlalaşacaktır. Verdiğiniz sayfayı kursta ve evde en az 15-20 defa okumalarını sağlayınız. Veya alt bir sınır koyunuz, üstü öğrenciye bırakınız. Okuma sayısı için çizelge tutunuz; okuma sayısını artıranları taltif ediniz; övünüz, ödüllendiriniz.

31. Belli bir aşamadan sonra hızlarını artırmak için “dakikalı okuyuş” yarışı başlatınız. Doğru ve güzel bir şekilde az sürede okuyanları günün şampiyonları yapınız. Öğrencilerin okuyuşlarını mümkün mertebe bir çizelge ile takip ediniz. Bu kendi ile yarışmasına imkan verecek; daha hızlandıracaktır. Hatta bu dakikalı okumayı kendilerinin evde yapmasını; bir çizelge ile bunu takip ederek hocaya göstermelerini sağlayınız. Hem şampiyonları hem de süreyi iyi kullananları ödüllendiriniz ki hem kendisine hem ötekilere teşvik olsun.

32. Ödev verdiğiniz sayfayı önce siz okuyunuz; sonra varsa iyi bilen öğrencilere okutunuz; koro halinde en az bir kere okutunuz, mümkünse solo olarak dinleyiniz. İkili gruplar halinde birbirlerine dinletiniz. Ödevi her öğrenciden mutlaka dinleyiniz. Öğrencinin sayısının fazla olduğu ve herkesi dinleme imkanı olmadığı durumlarda daha ileri öğrencilerden yararlanma yolunu tercih ediniz. Ama mutlaka o günkü dersi dinleyiniz.

32. Derse heyecan kazandırmak için kuran öğrenmek, öğretmek, ezberlemekle ilgili hadisleri ara ara paylaşarak hissiyatlarını harekete geçirin. İbadet halinde olduklarını belletin. Her harfinin okumasına sevap aldıklarını öğretin. Hafızların ve islam büyüklerinin Kur’anla ilgili hayat hikayelerinden ve menkibelerinden pasajlarla heyecan kazandırın.

33. Yüzüneyi sağlamlaştıran ve hızlandıran öğrencilerinize cüz dağıtarak hatim okumalarını sağlayın.

6. Tecvit Öğretim Teknikleri ve İlkeleri
1. Tecvid konularını kısa, özlü ve detaya girmeden teorik olarak anlatınız. Anlamayacağı dilden konuşmayınız. Çocukların seviyesine indirgeyerek anlatınız. Çok detay ve ihtisas görenler için olan ayrıntılara girmeyiniz (medd-i lazım’ın çeşitleri, meddi arızın vecihleri gibi).

2. Anlattığınız tecvid konularını tahtada yazarak anlatınız. Bol örneklerle destekleyiniz. Ayrıca her anlattığınız konuyu çok özet bir şekilde ya yazdırarak ya da fotokopi usulüyle dağıtarak kendilerinin çalışmalarına imkân veriniz.

3. Tecvit konularını belli başlıklar halinde tasnif ederek şematik şekillerde bütüncül olarak anlatınız. Bu daha kalıcıdır. Örneğin izhar ihfa, idğam, iklab gibi konuların tümü tenvin ve nun-u sakinin konularıdır. Bunların tümünü birlikte sunarsanız öğrencinin zihninde bütüncül olarak ve mukayese edebileceği şekilde kalıcı olacaktır. Hem de bütün harfler nun-u sakin ve tenvinle ilişkili olarak yerli yerine oturacaktır.

4. Zıtlık ifade eden tecvid kurallarında özellikle (ihfa-izhar gibi) harflerin az olan kısmını belletin; bütün harfleri ezberletmek şeklinde zoru tercih etmeyin. Örneğin izhar harfleri, boğaz harfleridir; altı adettir; idğam harfleri de altıdır. Bir de iklab harfi var, toplam 13 harf eder. Diğerleri de ihfa harfleridir. Az olanın ezberlenmesi ve bellenmesi kolaydır; onları öğretiniz; bu harflerin bulunmadığı yerlerin ihfa olacağını söyleyerek kolaylaştırınız.

5. Teorik anlatımla kalmayınız. Bol örnekler vererek teorik bilgilerin somut olarak uygulamasıyla muhatap kılın. Uygulamalarını sağlayın. İlgili tecvid kuralının geçtiği bir ayeti açarak ayetten tecvidin geçtiği kısmı bulmalarını sağlayın. Ve benzeri tatbikatlarla uygulama yaptırınız.

6. Önemli vakıf işaretlerini ve Kur’an’daki simgeleri (secde, vakıf, hizib, cüz vb.) yavaş yavaş belletiniz.

7. Yüzüne okuduğu yerlerden bölümlerin fotokopisini yaparak belli kısımların tecvid haritasını çıkarmasını sağlayınız. Bunu belli bir müddet uygulayınız. Ödevi kursa getirdikten sonra öğrencilerin birbirlerinin kâğıtlarını kontrol etmesine eksiklerini bulmasına fırsat vererek tatlı bir yarış ve hocalık denemesi yaptırın. Bu, kuralların daha hızlı ve kalıcı bir şekilde öğrenilmesini sağlayacaktır.

8. Yüzüne okumada her öğrendiği kuralı uygulamasını sağlayınız. Okuduğu bölümlerde hangi tecvid kuralının bulunduğunu sorarak test edip kuralların hem teorik hem de pratik düzeyde içselleştirilmesine çaba gösteriniz.

9. Yüzüne okumayı bitiren, tecvidi uygulayan öğrenciler için mutlaka tören düzenleyin. Kursa katılım sertifikası verin. Hediyelerle çocukları uğurlayın ki, kurs hayatı unutulmaz bir hatıra olarak hiç zihinlerinden silinmesin.
7. Kur’an’ı Ezberleme Teknikleri ve İlkeleri
Kur’an-ı Kerimdeki sûre ve ayetleri kolayca ezberlemek, ezberlediğiniz bu sûre ve ayetlerin daha kalıcı olması için gerekli yöntemleri adım adım uygulayınız.

1. Ezber yapacak öğrencilerin yüzüne okumayı hızlandırmış; tecvidi öğrenip hazmetmiş şekilde mükemmel bir Kur’an okumayı öğrenmiş olması ön şarttır.

2. Hıfz yapacak öğrencinin hissiyatını ve Allah’ın kelamını ezberlemenin önemini ortaya koyan hadislerle yüksek bir seviyeye ulaştırın. Bir bilinç oluşturun. Zihnen ve hissen hazır olmasını sağlayın. Abdestli olmasını; kolaylaştırması için Rabbine samimi bir şekilde dua etmesini öğretin.

4. Mümkün olduğu kadar zihninin saf ve duru olduğu anlarda ezber yapmasını sağlayın. Bir de zihnini boş ve lüzumsuz şeylerden arındırdıktan sonra ezbere başlasın. Dolu kap boşalmadan içine bir şey yerleştiremezsiniz. Zihnin saf ve duruluğu için günahlardan da uzak durulmaya çalışılmalıdır.

5. Ezberlerini genellikle sabahın erken vakitlerinde saf ve duru zihinle yapmalarını önerin. Eğer akşam uyumadan önce çalışıp ön hazırlık yaparlarsa uykuda iken hafızalarına kaydedildiğini göreceklerdir.

6. Şunu da unutmayın ki Kur’an-ı Kerim’in başına oturduklarında, şeytan bütün gücüyle onlara vesvese verecek ve ne kadar iş, oyun-eğlence, vb. şey var ise akıllarına getirecek, Kur’an’dan alıkoymaya çalışacaktır. Bunun bir oyun olduğunu, sakın tuzağa düşmemeleri gerektiğini söyleyin. Kararlılığını sağlayın.

7. Rabb’imizin bir hadis-i kudside “Kur’an’la meşgul olup da dua etmeye, bir şeyler istemeye fırsat dahi bulamayanlara, dua edip isteklerde bulunanlardan daha çok vereceğini” bildirdiğini hatırlatınız.

8. Ezberledikleri bölümlerin yazı hattı hep aynı olsun. Çünkü gözleriyle fotoğrafını çekmektedirler. Hafızalarına aynı hatla kaydettiklerinde hatırlamaları daha kolay olur.

9. Ezber yaptıkları mekan sade ve sessiz olsun. Sade bir mekanda gözlerini ve zihnini meşgul edecek şeyler olmaz ve daha çabuk ezberlerine yoğunlaşırlar. Mümkünse ezberlerini hep aynı yerde yapsınlar.

10. Ezber yaparken mutlaka hafif sesli okumalarını tavsiye edin. Sesli çalıştıklarında kulaklarından da yardım alırlar ve daha çabuk ezberlerler.

11. Harflerin mahreçlerinin ve telaffuzlarının düzgün olmasına dikkat edin. Çünkü yanlış ezberlediklerinde düzeltmek çok zor olur. Bunun için sürekli kontrol altında tutun. İmkan varsa ehil hocaların kaset ve CD’lerinden faydalandırın.

12. Bir sayfayı veya sûreyi ezberlemeye başlamadan önce mahreç, telaffuz ve tecvidine dikkat ederek burayı öğrenciye bir kaç kez okuyunuz. Sonra öğrencilerin koro halinde okumalarını sağlayın. Koro halinde okuyuş kulak yardımıyla kalıcılık sağlayacak; ezberlenecek metni ezbere yaklaştıracaktır. Sonra okunan bölümü her bir öğrenciye en az on defa yüzünden okutun. Daha sonra aynı yeri cd veya kaset kaydından bir kaç kez dinlettirin. Bütün bu çalışmalar ezberlenecek yeri hazır hale getirecektir.

13. Öğrencinizin ezberleme tipini ve süresini test etmeye çalışın. Kelime kelime; ibare ibare ezberleyip bunları birbirine katarak cümleyi ezberlemeyi mi iyi beceriyor; yoksa bir bütün olarak ayeti okuyarak ezberlemeyi mi? Her ikisini denettirin. Hangisinden verim alınıyorsa onu tercih edin. Bir sayfayı ne kadar sürede ezberlediğini kontrol edin.

14. Ezber dinleme esnasında hatalı okuduğu yerleri mushafında işaretleyin, düzeltmesini sağlayın. 15. Ders geçme ve yenisini alma konusunda öğrencileri aynı zamana kilitlemeyin. Dersini ezberleyip dinletene yeni ders verin; ötekileri beklemeyin. Bu hem dersini vermeyenleri tetikleyecek, hem de verenin azmini artıracaktır. Aksi taktirde ders verenlerin şevklerini kırma; tembelliğe sevketme tehlikesi ortaya çıkacaktır.

16. Öğrencinin ezberleme şeklini ve vaktini tespit ettikten sonra Ezber verdiğiniz yer için zaman tayin edin. Şu kadar sürede ezberini dinleyeceğim deyin.

17. Parça olarak ezberledikleri kısma yenisini katarak sürekli tekrar etmelerini sağlayın. Birinci ayete ikinciyi; ikinciye üçüncüyü, üçüncüye dördüncüyü kattıklarında her aşamada başından tekrarlamalarını isteyin. Bu, bütün olarak ezberlenen bölümün sağlamlaşmasını sağlayacaktır. Sayfanın veya ezberlenecek yerin tümü bittiğinde artık ezberlendiğine kanaat getirdikten sonra ilgili bölümün tümünü en az on defa tekrar edin.

18. Ezberlemede etkin bir başka metot da şudur: Yukarıdaki şekliyle ilk olarak ezber yapılıp bitirildikten sonra ara verip belli bir zaman sonra veya uyuduktan sonra tekrar ettirilir. Bu arada zihin dinleneceğinden; hele gece ezberleyip sabah zinde bir şekilde kalkıldığında, Allah’ın yardımıyla zihnine nakşedildiğini görecek ve tekrar tekrarla metin taş gibi olacaktır.

19. Kuvvetli bir şekilde ezberlenilen surelerin veya sayfaların peşini bırakmayın. Mutlaka ara ara onları dinleyiniz. Çünkü hafıza çok nankördür; ilgilenmezseniz sizinle ilgisini keser.

20. Ezberlenilen yerleri / sureleri mutlaka namazlarında okumalarını isteyin.

21. Sure ezberlerinde özellikle ezberlenen yerlerin anlamlarını öğrenmelerini sağlayınız. Hafızlar için de bu önerilir. Papağan gibi ezberlemek yerine anlamlarını bilerek ezberlemesi bir kayıt aleti mesabesinden çıkarıp önündeki zamanda anlayıp yaşamasında bir basamak olur.

22. Ezber yapan özellikle hafızlık yapan çocukların mutlaka ama mutlaka oyun, eğlence ve dinlenmelerine fırsat verin. Zor bir iş olan hafızlığı, kolaylaştıracak tüm unsurlara müracaat ediniz. Sabrı kuşanın; hoşgörülü olun; güleryüzlü olun. Hele hele acizliğin resmen ispatı konumundaki şiddete başvurmayınız; hem de hiç bir halde. Hafızlıkta şiddeti mazur gösterecek hiç bir bahane olamaz. Unutmayınız ki zoru yapan hafızdır; siz sadece ucuz bir dinleme olayını yapmaktasınız. Sevdirerek, eğlendirerek, oynatarak, hediyelendirerek, teşvik ederek, öteki çocukların fevkinde çocukluğunu yaşatarak bu işi yapmak mecburiyetinde olduğunuzu hatırınızdan çıkarmayınız. Çünkü akranları gününü gün ederken onlar sırtlarıyla kamyon yükünün altına girmişlerdir. Unutmayınız!

Başkanlığımızca hazırlanan Hafızlık Eğitim Programında öğrencilerin ihtiyaçları, talepleri, nitelikleri ve Kur’an kursu şartlarına göre uygulanmak üzere 2 farklı ezberleme yöntemi tavsiye edilmektedir.

1. Geleneksel Ezberleme Yöntemi

Bu yöntem, hafızlık eğitiminde görülen birtakım yanlış uygulamaların önüne geçmek ve ülke genelinde uygulama birliği sağlamak amacıyla geleneksel hafızlık yönteminin sistematik hale getirilmesinden oluşmaktadır. Hedef kitlesi, hafızlığını standart olarak belirlenen 24 aylık sürede tamamlamak isteyen öğrenciler olan bu yönteme dair aşağıda belirtilen maddeler aynı zamanda ikinci yöntem için de geçerlidir. Bu yöntem için, “Hafızlık Ezberleme Sürecinde Uyulması Gereken Genel Esaslar” ifadesi de kullanılabilir.

Hafızlık eğitiminde;

a. Sayfaların cüz sonundan başlanarak ezberlenmesi sağlanmalıdır.

b. Ezberlenen sayfaların belirli aralıklarla tekrar edilebilmesini sağlamak amacıyla, derslerin bir cüzün baştan sona ezberlenmesini sağlayacak şekilde değil de, sırasıyla 1. cüz, 2. cüz, 3. cüz … olmak üzere her cüzün aynı sayfalarının ezberlenmesi şeklinde planlanması gerekmektedir.

(Örnek: İlk derste 1. cüzün 20. sayfasını ezberleyen öğrencinin, ikinci derste 1. cüzün 19. sayfasını değil 2. cüzün 20. sayfasını ezberlemesi)

c. Sayfanın yukarıdan aşağıya doğru ezberlenmesi önemlidir.

d. Hafızlık sürecinin ham+has şeklinde devam ettirilmesi, bu sürecin herhangi bir aşamasında öğrenciye has sayfaların bıraktırılarak sadece ham sayfaların ders olarak verilmemesi gerekmektedir.

(Örnek: Her cüzün 15 sayfasını ezberleyen öğrenciye yeni dönüşte daha önce ezberlediği bu 15 has sayfanın bıraktırılarak hafızlığını bir an önce tamamlatmak amacıyla 5 ham sayfanın ders olarak verilmesi. Böyle bir uygulama, öğrencinin önceki 15 sayfayı asgari 70 gün tekrar edememesine sebep olacak ve hafızlığın istenilen ölçüde sağlam tamamlanmasına engel olacaktır.)

e. Dersin sadece ham veya has sayfalar olarak ayrı ayrı değil bir bütün halinde öğreticiya bir defada arz edilmesi sağlanmalıdır.

(Örnek: Daha önce her cüzden 10 sayfa ezberi olan öğrencinin yeni dönüşte 2 ham sayfa ders aldığı düşünüldüğünde, öğreticisına dersini sunarken sabah 2 ham sayfayı daha sonra öğle, ikindi veya akşam vaktinde de 10 has sayfayı arz etmesi. Böyle bir uygulama, öğrencinin günlük ders verme kaygısıyla hafızlığın bir bütün olduğu anlayışından uzaklaşmasına ve ham sayfaları ezberleme hususunda gösterdiği özeni has sayfaları tekrar ederken göstermemesine sebep olabilmektedir.)

f. Öğrencilerin hergün ders vermeleri sağlanarak has sayfaların yaklaşık 35 günde bir tekrar edilmesi sağlanmalıdır. Bu sürede dahi daha önce ezberlenen has sayfalar unutulabilmektedir. Gününde ders veremeyen öğrencilerin eski ezberlerini tekrar etme süreleri 40-50 güne kadar uzayabilmekte dolayısıyla bir sonraki dönüşte has sayfaların tekrarı oldukça güçleşmekte ve bunun için harcanan emek ve zaman artmaktadır. Bu durum öğrencilerin motivasyonunu olumsuz etkilemekte ve hafızlık sürecini uzatmaktadır.

g. Öğrenci ezber yapılacak bölümü (sayfa veya sure) öncelikle öğretici veya diğer dinleme cihazlarından dinlemeli, böylece; kelimeleri öğrencinin doğru algılaması sağlanmalıdır.

h. Ezberlenecek sayfada hatalı okunma ihtimali bulunan zor ve özellikli kelimeler özellikle belirtilerek öğrenciye kavratılmalıdır.

i. Sayfada yer alan ve başka yerlerde de geçen benzer (müşabih) kelime ve ayetlere öğrencinin dikkati çekilmelidir.

j. İmkan ölçüsünde ikili yada üçlü öğrenci çalışma grupları oluşturulmalı ve öğrencilerin hocadan önce birbirlerini dinlemeleri sağlanmalıdır.

k. Öğrencinin ezberi (ham + has) akşamdan tamamen hazır etmesi ve yatmadan önce yeterince tekrar etmesi sağlanmalıdır.

l. Ezber yapılan her bir bölümün (ayet, sayfa, sure, cüz) kendinden bir sonrası ile bağlantısı kurulmalıdır. Böylece öğrencinin sayfa ve sure geçişlerini zorlanmadan yapması mümkün olacaktır.

m. Ezber yapma ve hocaya ders sunma hadr usulünde olmalıdır.

n. Sesli okuma ezberi kolaylaştıracağı için öğrencilere bu imkan sağlanmalıdır.

o. Hafızlık yapan her kişiye, kapasitesine göre ezber yükü verilmelidir.

Yöntem birliğini sağlamak ve bir takım yanlış uygulamaların önüne geçmek açısından yukarıda zikredilen hususların dikkatle uygulanması önem arzetmektedir.

2. Tekrarlara Göre Yapılandırılmış Yöntem

Hafızlık eğitiminde yaygın olarak kullanılan geleneksel yöntemlerin yanı sıra, ezberleme ve ezberlenenlerin korunması üzerine günümüzde yapılan araştırmalardan yararlanılarak, hafızlık eğitiminde kullanılabilecek alternatif bir yöntem örneği geliştirilmiştir. Bu yöntem örneği, “ezberleme” ve “ezberi koruma” olmak üzere iki aşamadan oluşmaktadır.

Hafızlığı oldukça kısa sürede tamamlamayı arzu eden ve durumu buna müsait olan öğrenciler ve kurslar için tavsiye edilen bu yöntem örneği, sayfanın en kısa sürede, en kolay bir şekilde ezberlenmesini ve özel olarak belirlenmiş aralıklarla tekrarlanarak hafızada tutulmasını esas almaktadır. Birinci yöntemden temel farkı, hem dersin ezberlenmesi esnasında hem de ezberlendikten sonraki aşamada tekrarların belirli bir sisteme göre yapılandırılmasıdır.

Yukarıda da belirtildiği gibi birinci yöntemde sözü edilen genel esaslar, bu yöntem için de geçerlidir.

A. Ezberleme

Bu yöntemden olumlu sonuçlar alınabilmesi ve sağlıklı bir şekilde uygulanabilmesi için öncelikle sayfa sayısı birbirine yakın öğrencilerden üçer/dörder kişilik gruplar oluşturulur. Bu sayede; sayfa ezberlenirken öngörülen dinletmelerin düzenli bir şekilde yapılması, öğrencilerin birbirini takip etmesi, motive etmesi ve varsa yanlışlarının düzeltilmesi sağlanır.

Ezberlemeyi kolaylaştırmak amacıyla zihnin çalışma sistemi dikkate alınır. Bütüne nazaran parçaların ezberlenmesi daha kolay olacağından ezber yapılırken;

a) Sayfa iki bölüme ayrılır.

b) Her bir bölüm ayet ayet ezberlenir. Uzun ayetler, vakıf işaretleri ve/veya ezberleyenin nefesi dikkate alınarak uygun parçalara bölünerek ezberlenir. Her yeni ezberlenen parça öncekilerle birleştirilerek tekrar edilir.

c) Sayfanın ilk bölümü tamamen ezberlendikten sonra öğreticinin rehberliğinde yeter miktar/en az dört defa ezbere tekrar edilir. Dört kez ezbere tekrar edilen bölüm daha sonra grubundan iki arkadaşa, son olarak ise mutlaka hoca veya görevlendirilen diğer bir öğreticiye birer kez dinletilir.

d) İkinci bölümde de aynı işlemler tekrarlanır.

e) Son olarak sayfa birleştirilerek grubundan iki arkadaşa ve mutlaka hoca veya görevlendirilen diğer bir öğreticiye birer kez dinletilir.

B. Ezberi Koruma

Hafızlık eğitiminde karşılaşılan önemli zorluklardan biri, ezberlenerek hocaya ders olarak verilen ve artık has diye tabir edilen sayfaların, daha sonraki dönüşe kadar tekrarlanmadığı için belli ölçüde unutulmasıdır. Bu sebeple bir sonraki dönüşte öğrenci, neredeyse ham sayfaları ezberlemek için harcadığı emek ve vakit kadar, daha önce ezberlediği has sayfaları yeniden ezberlemeye emek ve vakit harcamaktadır. Bu bakımdan hafızlık sürecinde, ezberlenen sayfaların hafızada tutulmasının ve ezberlerin korunmasının önemi büyüktür.

Bunu sağlamanın en temel ve belki de yegane yolu ise, ezberlenen sayfaların unutma meydana gelmeden belirli aralıklarla tekrar edilmesidir. Bu şekilde, bir sonraki dönüşte has diye tabir edilen sayfalara daha az vakit ayrılarak daha çok ham sayfa alınması ve hafızlığın daha kısa sürede, kalıcı ve sağlam olarak tamamlanması da mümkün olacaktır.

Ancak tekrarların gelişi güzel zamanlarda yapılması da ezberi korumaya yetmeyecektir. Dolayısıyla ezberleme sürecinde olduğu gibi, ezberi koruma sürecinde de zihnin çalışma sistemi dikkate alınarak tekrar zamanları aşağıda belirtilen şekilde düzenlenmelidir.

Ders olarak okunan ezber sayfaların tamamı (ham+has) aşağıda belirtilen tekrar zamanlarında yeniden hocaya arz edilir.

a) Birinci tekrar 1 saat sonra yapılır.

b) İkinci tekrar zamanı 24 saat sonrasıdır.

c) Üçüncü tekrar 48 saat sonra yapılır.

d) Buraya kadarki tekrarların yapılmasında saat önemlidir ve öğrencinin hocaya dersi verdiği ilk zaman başlangıç olarak esas alınır. Bundan sonraki haftalık, iki haftalık ve aylık tekrarlarda ise saat önemli değildir ve gün içinde herhangi bir vakitte ders hocaya okunabilir.

e) Dördüncü tekrar, ezberin hocaya ders olarak verilmesinden 7 gün sonradır.

f) Beşinci tekrar 14 gün sonra yapılır.

g) Son tekrar ise 30 gün sonrasıdır.
8. Kur’an Öğretiminde Teknoloji Kullanımı

Kur’an öğretiminde teknolojinin kullanımı iki alanda kendini yoğun bir şekilde hissettirmektedir.

A) İşitsel ve görsel teknolojik araçların kullanımı:

En alt seviyede kasetçalar teyp gibi elektronik aletler vasıtasıyla bu meyanda hazırlanmış malzemelerden yararlanmak.

Bilgisayar teknolojisinden faydalanmak. Bugün Kur’an’ı öğretmeyle alakalı yapılmış birbirinden farklı onlarca öğretim programları bulunmaktadır. Bunlar incelenerek faydalı olanlardan yararlanma yoluna gidilmelidir.

Bilgisayarlarda PowerPoint vasıtasıyla slayt şeklinde dersler hazırlanarak görselliği ve işitselliği aynı potada tepegözler vasıtasıyla çocuklar için etkin hale getirmek mümkündür.

Bu bağlamda meşhur kurraların kaset cd ve benzeri okumalarından hem bilgisayar hem kasetçalar vasıtasıyla kulaklara ve gözlere hitap ederek öğretimi kolaylaştırıp hızlandırmak mümkün gözükmektedir.
B) Internet Kullanımı

Çağımızın vazgeçilmez gerçeği olan Internet, Kur’an öğretimi alanında bize çok çeşitli imkânlar sunmaktadır. Bu bağlamda,

a) Kur’an muhtevası, tercümesi, mesajı ve tefsiri hakkında Türkçe ve yabancı dillerde hizmet veren bir yığın site bulunmaktadır.

b) Kur’an öğreniyorum paket programları dahil kuran tercümeleri, kuran tefsirleri (Arapça ve Türkçe) sunan onlarca site bulunmaktadır.

c) Kur’an’ın gerek tümü, gerekse surelerinin meşhur kurralar tarafından tilavetiyle ilgili gerek online dinleme, gerekse kaydı indirme imkanı sunan onlarca site bulunmaktadır.

d) Ayrıca yaz kuran kurslarıyla ilgili olarak gerek www.kurankursları.com başta olmak üzere diyanet ve diğer müftülüklere ait bazı Kur’an kurslarının özel sitelerinde hocalara bilgi sunan bir yığın site bulunmaktadır.

e) Arama motorlarından (google vb.) gerekse mevcut sitelerin “faydalı linkler” kısmından Kur’an’la ve öğretimi ile ilgili tüm dünyadaki öteki sitelere ulaşmak mümkündür.

İnternet’te Kutsal Kur’an Kaynakları (www.quran.org.uk) özel bir konuya hasredilmiş sitelere iyi bir örnek olarak verilebilir. Burada, Kur’an’ın Türkçe dahil 24 dilde tercümesi ile çeşitli dillerde tefsirlerine bağlantılar, Kur’an yazma koleksiyonlarını bulunduran merkezler hakkında bilgiler ve varsa bu merkezlerin web sitelerine bağlantılar, Kur’an hakkında yazılmış makaleler, Kur’an, Tevrat ve İncil karşılaştırmaları; Kuran’ın çeşitli makamlarda online (mp3 veya Real Audio formatında) okunuşu, kelimeye dayalı veya fonetik tarama motoru bulunmaktadır.

Bir başka kayda değer Kur’an sitesi de quran.al-islam.com adresinde bulunmaktadır. Bu sitede, Kur’an’ın altı dilde (İngilizce, Fransızca, Almanca, Türkçe, Malay dili ve Endonezya dili) tercümesini karşılaştırmalı olarak incelemek ve iki değişik makamda okunuşunu dinlemek mümkündür. Ayrıca, Kur’an’ın içeriğine analitik konu başlıklarından hareketle, veya anahtar kelime araması yoluyla erişilebilmektedir. Bu işlemler yine söz konusu bu altı dilde yapılabilmektedir.

Yukarıdaki ve benzer sitelerde Kur’an’ın öğretilmesi ilk baştan itibaren yani elif cüzünden başlayarak, kuranın hatmedilmesine varıncaya kadar tüm veri ve bilgiler mevcuttur. Kur’an’ı bu teknoloji ile öğrenmek isteyen bir kişi iş yerinde, evinde elinde bilgisayarı ve Internet’e bağlanma imkanı varsa, rahatça Internet’ten Kur’an’ı bulunduğu her ortamda öğrenebilir. Önemli olan bu işin arzu ediliyor olmasıdır.

Bunların dışında Kur’an öğretimiyle doğrudan alakalı olan aşağıdaki sitelere müracaat edilebilir:

http://www.kuran.gen.tr/

http://www.diyanet.gov.tr/kuran/default.asp

http://www.kuranikerim.com/

http://www.diyanet.gov.tr/turkish/index.htm

http://www.kurandaara.com/

http://www.herkul.org/kuranikerim/index.php?view=archive

http://www.enfal.de/kuran.htm

http://www.kuranbilgisi.com/

http://www.inndir.com/program.php?id=5988

http://rapidshare.com/files/47088/Logisturk_Kuran_Analizator_Trk_1.0.exe.html

http://quran.al-islam.com/ Targama/DispTargam.asp?nType= 1&nSora= 1&nAya=1 &nSeg=1&l= eng&t=trk

http://www.biriz.biz/kuran/

http://www.coran.org.ar/turco/indices/indicesuras.htm

http://www.gezginler.net/modules/mydownloads/singlefile.php?download=kuran-ogreniyorum&lid=1454

http://www.kuranmeali.com/

http://www.dijitalkuran.com/

http://www.ayetler.com/

http://www.tamindir.com/program/12983/Kur%E2%80%99an_Ogreniyorum.htm

http://www.kuranfihristi.net/

http://www.turkcekuran.com/

http://www.islamiyet.gen.tr/kuran/kurandinle.php

http://www.kuranogren.net/

http://www.kurandersi.com/

http://www.kuran-ikerim.org/

http://www.cepkuran.com/

http://www.kuranoku.org/

http://www.e-quran.net/?sf=&dil=tr

http://www.kuranonline.com/

http://www.kuranikerimmeali.com/

http://www.dosyakupu.com/dosya.asp?id=1662 Kur’an okumayı öğreniyorum.

www.kuran.gen.tr

www.kuranmucizeleri.com

www.kuranikerim.com

www.kuranfihristi.net/

www.kuranbilgisi.com

www.kurandaara.com

www.kurandakidin.net

www.kuranmeali.com

www.guzelislam.com

www.kurandacennet.com

www.e-kuran.net/

www.kuran-sunnet.com

www.kurandaceliskiyoktur.com

www.kuranikerimmeali.com/

www.kuranikerim.gen.tr

http://www.audioquran.net

www.marcinkuran.com

http://nakuran.fc2web.com/

http://quran.al-islam.com/trk/

www.kuran.pl

www.kuran.co.nz

www.islam-bih.net

www.quran.org.uk

http://quran.al-islam.com/

www.quran.net

http://quran.muslim-web.com/

www.al-islam.org/quran

www.quran.org

www.al-quran.org.uk

www.ummah.net

www.thenoblequran.com

www.quranbrowser.org

http://www.ehlitevhid.de/elemin/konu/elifb/1.html kuran öğreniyorum

www.programsaati.com/Kuran_reniyorum-8128.html

www.fesih.com/kuran/

www.kurandinle.org/

www.muallim.biz/seslikuran.htm