72
Ögdülmiş Hakana İI Yönetmenin Töresini Söyler
5467 Cevap verdi Ögdülmiş, dedi: Hakan
Bütün işleri için önden önlem alsın
5468 Çıkmasın dilinden yararsız, kötü söz
Ey bilgi ırmağı, Allah razı olmaz
5469 İsteyip almadın sen bu beylik gücünü
Allah verdi fazlıyla, bu belli
5470 Bu beyliği sana lütfederek verdi
Bunun şükrünü kıl ey geniş bilgili
5471 Gönlün doğru, özün duru olarak Allah’a ibadet et
Halkına iyi davran, içten ve yakın
5472 Hevesini akılla bastır uyutup
Bu nefsinin bilgiyle başını ez tutup
5473 Ne der işit bilgi verici
Bilgiyle nefsini, hevesini basıcı
5474 Bedeninin doğru olması için sık hevesin boynunu
Heves ölürse düzelir bedenin eğriliği
5475 Çaba göster, hevesinin kulu olma
Heves, nefis bu ikisi din hırsızı
5476 Ey hakan nasıl oldu da böyle aciz duruma düştün
Her türlü iyiliği yapacak güç var elinde
5477 Neden bu kadar bunalıyorsun
Neden yaşamı kendine zehir ediyorsun
5478 Hazinen dolu, eratın, adamların var
Bütün işlerinde yol gösteren bilgin, aklın var
5479 Eratını sevindir hazine payıyla
Onlardan kendine bin dilek dile
426 ■ Kutadgu Bilig
5480 Ne der işit savaşcı, cesur er
Altın, gümüş veren düşmanını yener
5481 Eğer her zaman üstün olmasını istersen elinin
Eratı sevindir, erlerini övüver
5482 Eratı sevindir, sonra söyle istediğini, sevindir yine
İsteklerin yerine gelir, düşman eğer boynunu
5483 Eratı çok kalabalık tut, yine sevindir
Onlar da sana bir gün sevgili canını verir
5484 Erat ve ordu ile ez bu kafir düşmanı
Allah’tan güç dile sen gönlü arı
5485 Askeri, silahı çevir kafire
Kafirle dövüşen ölmez, ölse de
5486 Onların evini barkını yak, kır burkanını
*
Yerine mescit yap, cemaat toplansın
5487 Tutsak et oğlunu, kızını, kul cariye
Hazine kur ondan aldığın servetle
5488 Müslümanlığı aç, yay şeriati
Adın ve kendin olsun iyi
5489 Müslümanı yakma, dokunma ona
Allah durur bunun karşısında
5490 Müslüman Müslümanla kardeştir
Kardeşinle savaşma, iyi geçin her zaman
5491 Töre kur halka huzur, bulsunlar
Sana da iyi duacı olsunlar
5492 Allah bundan ötürü sevinç verir sana
Ey kahraman, senin olur her iki dünya
-Hakanın Ögdülmiş’e cevabı-
20 Burkan: Buda heykeli, put
427
Yusuf Has Hacib ■
5493 Hakan dedi: Bu sözleri güzel söyledin
Ben de bunları yapmak istiyorum
5494 Hani bununla uğraşacak adamım
Sen yardım et bana bunlar için
5495 Önce il düzene girmeli, halk süzülüp durulmalı
İç ve dış işlerin yürütülmesine dikkat etmeli
5496 Seni sevenleri sevindir bak elini açıverip
Seni sevmeyenleri ilinden sür yere serip
5497 Bunlardan da önce ili düzene sokmak gerek
Bu iç, dış meyhanelerden arıtmak gerek
5498 Halka yasayla düzen vermeli
Temizlemeli ildeki yararsız yerleri
5499 Hani huzur, il işlerini yapamaz oldum
İş iş üstüne oldu, yumulmaz gözüm
-Ögdülmiş’in hakana cevabı-
5500 Cevap verdi Ögdülmiş, dedi: Ey bey
Her şeyle kendin ilgilenirsen uzamaz işler
5501 Ne diye uzatıyorsun yapacağın işini
Uzatma, işini yap, bu yaşın geçer
5502 Bugün yapılmayan işe yarının işi eklenir
İş iş üzerine binince yığılır kalır
5503 Bugünkü işini bırakma, kalmasın yarına
Yarın da işin olursa yapılmadan kalır
5504 Yapadur, süzedur bu il işlerini
Halkın, özünün erince kavuşması için
5505 Kötü olma, kötülüğü kötülere uygula
Kötülerin hepsini ilinden temizle
5506 Doğru ol, doğruluk yap, doğru tut tavrını
Kötü, eğri böylece değiştirir kendini
428 ■ Kutadgu Bilig
5507 Bu ters tavırlı, bu kötü kişilerin
Elinii kolunu bağlamadıkça onarılmaz işin
5508 Kötüyü yaklaştırma kendine, zararı dokunur
Doğrularla yaşa sen, uyanık ol
5509 Ne der işit gönlü doğru ve düz
Gönlü, dili, davranışı, bütün tavırları uz
5510 Kötüye katılma, doğrulukla yürü
Doğrunun eğriyle günü kararır günü
5511 Kim kötülük yaparsa bozguna uğrar
Doğruya doğru ol, doğruluk günü
5512 Ey hakan, sana erattan başka çare yok
Eratla beyler süzer bulanıklığı
5513 Erat toplamalı, yığmalı, eli açık davranmalı
Yoksulu zenginleştirmeli, doyurmalı açı
5514 Hizmetli olanlar bir şeyler umar
Hizmetli umudunu keserse durmaz gider
5515 Ey hakan, bu hizmetliler birkaç türlüdür
Onları seçe ayıra tut, yolda yanılmasınlar
5516 Onlardan biri diler yüz suyu
Ona yüz suyu ver, tatsın mutluluğu
5517 Başka bir öbek de diler mal, davar
Feda etsin canını, ona davar ver
5518 Başka biri hem mal ister hem yüz suyu
Hem at, hem giysi, ister hem sözünün geçmesini
5519 Eğer alp atıcı erse gümüş ver ona
Kılıç vursun açsın kent ve ülkeleri sana
5520 Bilgili, akıllı, temiz yürekli erse
Değer ver, bağışta bulun, ona uzat elini
5521 Kötü ve zorba biriyse yükseltme onu
Yetki verme ona ilde, ağlatır seni
|