Yusuf Has Hacib ■
1385 Bilge çok güzel sözlerle yansıtmış
Bu zamanı ve yaşamı anlatmış
1386 İnsanoğlu dikkat edersen kervana benzer
Konak yerinde sürekli durulmaz, menziller hani
1387 Atasının arkasından çıkan oğul
Ana karnında birkaç aylık menzildedir
1388 Anasından doğup adı konunca
Misafir olup biner zaman atına
1389 Günü bir adımdır, gecesi bir adım
Bu at onu ölüme götürür, soldurur rengini
1390 Dünya bir konaktır, mezar bir konak
Bundan sonra öbür dünya, ilk konak
1391 O dünyada seni iki yol bekler
Bu iki yoldan hangisi sana düşer
1392 Yolun sağa doğruysa yolundadır işin
Eğer sola doğruysa inleyip başını yerden yere vur
1393 Dünya bir tarladır ey kutlu hakan
Ekinini biçer bu tarlayı eken insan
1394 Ne ekilirse yere yine o biter
Ne verilirse karşılığında o alınır
1395 Kişi malını alma, yine dökme kan
Bu iki günahla inler insan, verirken can
1396 Bu düş gibi dirilik geçer bilmeden
Gerek bey, gerek kul gider gelmeden
1397 Hani düş gibi oldu geçmiş günlerin
Kalan günlerinde yararı yok pişmanlığın
1398 Ne der işit gafletten uyanmış kişi
Uyandıktan sonra pişman olmuş kişi
1399 Uyanık olduğun halde düş gibi geçirdin yaşamı
Hani yaran, göster bana bir izi var mı
136 ■ Kutadgu Bilig
1400 Gününü geçirdin dilediğin gibi
Yaşam tükendi, pişmanlıktır elindeki
1401 Aymaz olma yaşarken sakın
Yaşam ölüme çok yakın
1402 Cimri olma hakan, cömert ol cömert
Cömertlik adı sonsuza kalır, ölmez
1403 Askere, orduya ve mala güvenme fazla
Ordu ve bu altın, gümüş sana yarar sağlamaz
1404 Kendini başkaları için feda etme
Kendine acı, zorla ateşe atma
1405 Senden önceki dünya beyleri
Dünyayı koydu gitti, yatıyorlar, işte mezarları
1406 Senin için hazırlanmış durur bu ölüm
Zamanını bekler ey parlayan günüm
1407 Ne der işit dünya ayıbını bilip
Sana söyleyen insan, akıldan alıp
1408 Acı su gibidir bak bu dünya malı
Nice içse de kanmaz insan, ıslanmaz bile dili
1409 Ey yiğit, gölge gibidir bak bu dünya
Kovalarsan kaçar, kaçarsan yapışır sana
1410 Sanrıdır dikkat edesen dünya işi
Tutayım diye elini uzatsa yitirir kişi
1411 Ey hakan, gayret et, kendin iyi ol
Beyi iyi olursa halk da iyi olur
1412 Halk koyun gibidir, beyi koyuncusu
Merhametli olmalı koyuna, koyun güdücü
1413 Kapıda toplandı birçok aç kurt
Ey hakan, koyunları sıkı gözet
1414 İşinde olma kızgın ve öfkeli
Kızgın olan beyler, bozar beyliğini
137
Yusuf Has Hacib ■
1415 Kaba söz söylemesin kişiye dilin
Kaba söz ateştir, alev alev yanan
1416 Yüce ol, dingin ol, doğru kişilikle
Erişsin elin bütün iyiliklere
1417 Önünde durur bir uzun yol, sefer
Akıllı bu yol için azığını iyi hazırlar
1418 Saray, köşk yaptırma ey kutlu hakan
Kara yer altında hazır senin evin
1419 Yüksek, geniş ve süslü sarayların burada kalıp
Kara yer altında yatacaksın sen ağlayıp
1420 Niçin topluyorsun bu altın, gümüşü
Senin payına düşecek olan iki parça bez
1421 Buna benzer söylemiş şair sözü
Bu şair sözü bak açar söz yolunu
1422 Gafil insanoğlu çokça mal derler
Yiyebilecek mi düşünmez bile
1423 Zenginleşip bütün dileklerine ulaştığında
Tükenir yaşamı, canı uçup gider
1424 Avunma, erince güvenme bey
Avuncun, güvencin seni gaflete düşürür
1425 Dünya için yaşamını geçirme boşa
Geçicidir dünya, sonra zahmet çektirirler sana
1426 İpek, sırma ile örtünen nazlı bedenin
Ey bilge, kara toprağa serilecek
1427 Avuncun olan sevinçlerle avunan bedenin
Kara toprak altında dümdüz yatacak
1428 Sarsmadan yürüyen Arap atından inip
Eyersiz bir ağaca bineceksin pişman olup
1429 Bunları düşünerek ölüme hazırlan
Kara yer altında pişman olma yarın
138 ■ Kutadgu Bilig
1430 Bütün işlerinde Allah’tan yardım dile
Allah güç verir kuşkusuz sana
1431 Ondan ne gelirse razı ol, iyi ya da kötü
Boyun eğ kazaya, bozma ağzını
1432 Eğer istiyorsan her iki dünyanın da beyliğini
Şu beş işe yaklaşma iyisi mi
1433 Harama karışma, zorbalık etme
İnsan kanı dökme, hasımlık edip kin gütme
1434 Şarap içme, fesattan uzak dur
Bu birkaç şey yüzünden beylik bozulur
1435 Kendine kalıcı bir beylik istiyorsan eğer
Adil ol ve halkın güçlüğünü gider
1436 Halkın başındaşın sen ey hakan bugün
Halkını gözet, uyanık ve akıllı davran
1437 Hakan boyuna ağır bir yük yüklendi
Aymaz olma, sakın ey alçak gönüllü
1438 Bedenin arzusuna, hevesine tutsak olma
Olursan da bak kendini kurtarmaya
1439 Geçirdiğin yaşam tipi yeli gibi geçti
Bu kalan yaşam ne kadar saltanat verir ki
1440 Boşa geçirme şimdi bu kalan günlerini
Günah ve kusurlardan arındır kendini
1441 Vefa göstermez bu dünya bunu bil
Geçici dünyadan kendi azığını al
1442 Ne der, işit sakınan kişi
Sakınan kişidir dünyanın başı
1443 Bu dünya bir konak yeri, sen kervan gibi
Bir kervan konakta ne kadar kalabilir ki
1444 Saraydır dünya bak bir kazanç yeri
Ne bulursan burada onu al, yürü
|