Madde 35 -Bina Ön Cephe Hattı İle Yol Arası Ve Tabii Zeminin Kazılması :
Binaların zemin seviyesi altında kat kazanmak maksadıyla, bina cephe hattından yola kadar olan kısımda, zeminin kazılarak yaya kaldırımının seviyesinin altına düşürülmesine müsaade edilmez.
Her ne sebeple olursa olsun evvelce ön bahçeleri yaya kaldırımı seviyesinden 0.50 metreden daha aşağıda teşekkül etmiş bulunan binalarla bu gibi arsaların sahipleri, gelip geçenlerin emniyetini temin etmek üzere, yol kenarına yönetmelikle belirtilen veya civarın karakterine göre, ilgili idarece tespit edilen şekilde bahçe duvarı veya parmaklık yapmaya ve gereken emniyet tedbirlerini almaya mecburdurlar.
Madde 36 -Kapıcı Daireleri Ve Sığınaklar :
Kapıcı dairesi ve sığınak ayrılması mecburiyeti olan binalarda, bu dairelerin yönetmelikte belirtilen şart ve ölçüleri havi bulunması lazımdır. Kapıcı daireleri ana bina içinde olabileceği gibi, nizamlara, fen ve sağlık şartlarına aykırı yapılmamak, brüt 40 metrekareyi geçmemek şartı ile bahçenin herhangi bir yerinde veya müştemilat binaları içerisinde de tertiplenebilir.
Bekçi, bahçıvan, kaloriferci gibi müstahdemin ikametine yer ayrılması halinde bu yerlerde de aynı şartlar aranır. 29 ve 30 uncu maddelerdeki hükümler bu maddede sözü geçen daireler hakkında da uygulanır.
Nerelerde ve hangi binalarda kapıcı dairesi ve sığınak ayrılması gerektiği imar yönetmeliklerinde gösterilir.
Madde 37 - Otoparklar :
İmar planlarının tanziminde planlanan beldenin ve bölgenin şartları ile müstakbel ihtiyaçlar göz önünde tutularak lüzumlu otopark yerleri ayrılır.
Otopark ihtiyacı bulunan bina ve tesislere lüzumlu otopark yeri tefrik edilmedikçe yapı izni, otopark tesis edilmedikçe de kullanma izni verilmez.
Kullanma izni alındıktan sonra otopark yeri, plana ve yönetmelik hükümlerine aykırı olarak başka maksatlara tahsis edilemez. Bu fıkra hükmüne aykırı hareket edildiği takdirde ilgili idarece yapılacak tebligat üzerine en geç üç ay içerisinde bu aykırılık giderilir. Mülk sahibi tebligata rağmen müddeti içerisinde gerekli düzeltmeyi yapmaz ise, belediye encümeni veya il idare kurulu kararı ile bu hizmet ilgili idarece yapılır ve masrafı mal sahibinden tahsil edilir.
Madde 38 -Halihazır Haritaların İmar Planlarının Ve Yapı Projelerinin Hazırlanması Ve Uygulanması :
Halihazır harita ve imar planlarının hazırlanması ve bunların uygulanmasının fenni mesuliyetini; uzmanlık, çalışma konuları ve ilgili kanunlarına göre, mühendisler, mimarlar, şehir plancıları, deruhte ederler.
(Değişik Fıkra : 26.04.1989 - 3542 s.Y.m.2) Yapıların, mimarî, statik ve her türlü plan, proje, resim ve hesaplarının hazırlanmasını ve bunların uygulanmasıyla ilgili fennî mesuliyetleri, uzmanlık konularına ve ilgili kanunlarına göre mühendisler, mimarlar ile görev, yetki ve sorumlulukları yönetmelikte düzenlenecek olan fen adamları deruhte ederler. (*6)
Madde 39 -Yıkılacak Derecede Tehlikeli Yapılar :
Bir kısmı veya tamamının yıkılacak derecede tehlikeli olduğu belediye veya valilik tarafından tespit edilen yapıların sahiplerine tehlike derecesine göre bunun izalesi için belediye veya valilikçe on gün içinde tebligat yapılır. Yapı sahibinin bulunmaması halinde binanın içindekilere tebligat yapılır. Onlar da bulunmazsa tebligat varakası tebliğ yerine kaim olmak üzere tehlikeli yapıya asılır ve keyfiyet muhtarla birlikte bir zabıtla tespit edilir.
Tebligatı müteakip süresi içinde yapı sahibi tarafından tamir edilerek veya yıktırılarak tehlike ortadan kaldırılmazsa bu işler belediye veya valilikçe yapılır ve masrafı % 20 fazlası ile yapı sahibinden tahsil edilir.
Alakalının fakruhali tevsik olunursa masraf belediye veya valilikçe bütçesinden karşılanır. Tehlike durumu o yapı ve civarının boşaltılmasını icap ettiriyorsa mahkeme kararına lüzum kalmaksızın zabıta marifetiyle derhal tahliye ettirilir.
Madde 40 -Kamunun Selameti İçin Alınması Gereken Tedbirler :
Arsalarda, evlerde ve sair yerlerde umumun sağlık ve selametini ihlal eden, şehircilik, estetik veya trafik bakımından mahzurlu görülen enkaz veya birikintilerin, gürültü ve duman tevlideden tesislerin hususi mecra, lağım, çukur, kuyu; mağara ve benzerlerinin mahzurlarının giderilmesi ve bunların zuhuruna meydan verilmemesi ilgililere tebliğ edilir.Tebliğde belirtilen müddet içinde tebliğe riayet edilmediği takdirde belediye veya valilikçe mahzur giderilir; masrafı % 20 fazlasıyla arsa sahibinden alınır veya mahzur tevlit edenlerin faaliyeti durdurulur.
Madde 41 -Arsaların Yola Bakan Yüzleri :
Belediyeler veya valiliklerce belirli yollar üzerinde mahzurlu bina bulunan veya binasız arsaların yola bakan yüzlerinin tayin edilen tarzda kapatılmasına karar vermeye selahiyetlidir. Bu takdirde gayrimenkulün sahipleri, belediye veya valilikçe verilen müddet içinde bu yerleri kapatmaya mecburdurlar. Bu mükellefiyete uyulmaması halinde belediye veya valilikçe gereği yapılarak masrafı arsa sahibinden tahsil edilir.
Madde 42 - Ceza Hükümleri :
Ruhsat alınmadan veya ruhsat veya eklerine veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının yapı sahibine ve müteahhidine, istisnalar dışında özel parselasyon ile hisse karşılığı belirli bir yer satan ve alana 500.000 TL 'dan 25.000.000 liraya kadar para cezası verilir. Ayrıca fenni mesule bu cezaların 1/5'i uygulanır.
Birinci fıkrada belirtilen fiiller dışında bu Kanunun 28,33,34,39 ve 40 ıncı maddeleri ile 36 ncı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen mal sahibine, fenni mesule ve müteahhide 500.000 TL 'dan 10.000.000 liraya kadar para cezası verilir.
Birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen fiillerin tekrarı halinde para cezaları bir katı artırılarak verilir.
Yukarıdaki fıkralarda gösterilen cezalar, ilgisine göre doğrudan doğruya belediyeler veya en büyük mülki amir tarafından verilir.
Bu cezalara karşı cezanın tebliğinden itibaren yedi gün içinde sulh ceza mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, zaruret görülmeyen hallerde evrak üzerinde inceleme yapılarak sonuçlandırılır. itiraz üzerine verilen karar kesindir.
İlgili idarenin Cumhuriyet Savcılığı aracılığıyla sulh ceza mahkemesine başvurması üzerine, bu mahkemelerce ayrıca, yukarıdaki fıkralara göre ceza verilen fenni mesuller ve müteahhitler hakkında bir yıldan beş yıla kadar meslekten men cezasına da hükmolunur.
Bu husustaki mahkeme kararları ilgili idarelerce Bakanlığa ve meslek mensubunun bağlı olduğu meslek teşekkülüne bildirilir.
Bu maddeye göre belediyelerce verilen cezalar dolayısıyla tahsil olunan paralar belediye bütçesine irad kaydolunur.
Madde 43 - Yürürlükten Kaldırılan Hükümler :
a) 09.07.1956 tarih ve 6785 sayılı İmar Kanunu ve 1605 sayılı Kanun ile ek ve değişiklikleri,
b) 11 Ocak 1963 tarih ve 141 sayılı Bursa Merkez İlçesindeki Gedik ve Zeminlerin Tasfiyesine Dair Kanun,
c) 28.05.1928 tarih ve 1351 sayılı Kanun (menkul ve gayrimenkulleri, varsa iştirakleri, bütçesi, gelirler ve personelin özlük hakları ile birlikte Ankara Büyük Şehir Belediye Başkanlığına bağlanır.)
d) 03.06.1937 tarih ve 3196 sayılı Kanun,
e) 18.01.1966 tarih ve 710 sayılı Kanun,
İle diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri yürürlükten kaldırılmıştır.
Madde 44 -Yönetmelik :
I - a) Enerji, sulama, tabii kaynaklar, ulaştırma ve benzer hizmetlerle ilgili tesisler ve müştemilatından hangileri için ruhsat alınmayacağı,
b) İmar planlarında okul, cami, sağlık, spor, sosyal ve kültürel tesisler ile kamu kuruluşlarının yapıları için ayrılacak yerler ve bu konu ile ilgili diğer hususlar,
c) Arazi ve arsa düzenlemesinin uygulanma şekil ve şartları,
d) Ruhsata tabi olmayan yapılarda uyulacak esaslar,
e) Müteahhit sicillerinin şekil ve şartları,
f) İmar planı yapımı ve değişiklikleriyle ilgili kriterlerin tespiti ve imarla ilgili diğer hususlar.
g) İmar planlarında parsel cepheleri tayin edilmeyen yerlerde yapılacak ifrazların asgari cephe genişlikleri ve büyüklükleri
h) (Bu bent, Anayasa Mahkemesi Kararıyla - E. 1985/11, K.1986/29, T. 11.12.1986 - iptal edilmiştir) (*7)
i) Yerleşme alanlarıyla ilgili genel esaslar,
j) Halihazır harita alımı ve imar planlarının yapımını yükümlenecek müellif ve müellif kuruluşların ehliyet durumlarının yeniden düzenlenmesine ait esaslar, Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
II - (Değişik : 26.04.1989 - 3542 s.Y.m.3) 38 inci maddede sayılan mühendisler, mimarlar ve şehir plancıları dışında kalan fen adamlarının görev, yetki ve sorumlulukları, ilgili Bakanlıklar ile Türk Mühendis Mimar Odaları Birliği (T.M.M.O.B.) ve Yüksek Öğrenim Kurumunun görüşleri alınarak Bakanlık ve Milli Eğitim Bakanlığınca birlikte çıkarılacak yönetmelik ile tespit edilir. (*8)
III - Otopark ayrılması gereken bina ve tesisler ile diğer hususlar
Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikte tespit edilir.
Otopark yapılmasını gerektiren bina ve tesislerin neler olduğu, otopark ihtiyacının miktar, ölçü ve diğer şartları ile bu ihtiyacın nasıl tespit olunup giderileceği ise, bu yönetmelikte belirtilir.
Madde 45 - Mücavir Alan :
Mücavir alan sınırları belediye meclisi ve il idare kurulu kararına dayanarak vilayetlerce Bakanlığa gönderilir. Bakanlık bunları inceleyerek aynen veya değiştirerek tasdik etmeye veya değiştirilmek üzere iadeye yetkilidir. Mücavir alanın ilgili belediye sınırına bitişik olması gerekmez. Ayrıca, bu alanlar köyleri de ihtiva edebilir. Mücavir alandan çıkarılma da aynı usule tabidir. Bakanlık gerekli gördüğü hallerde mücavir alana alma ve çıkarma hususunda resen karar verebilir.
Madde 46 -
Bu Kanunla 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun 6 ncı maddesine göre kurulan organlar kaldırılmıştır. Bu kuruluşların görev ve sorumlulukları aşağıda belirtilen çerçeve dahilinde İstanbul Büyük Şehir ve İlçe Belediye Başkanlıklarınca yürütülür.
Şöyle ki : 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun 2 nci maddesinde belirlenen ve 22.07.1983 onay tarihli plana göre Boğaziçi alanında gösterilen "Boğaziçi Sahil Şeridi" ve "öngörünüm" bölgelerindeki uygulamalar İstanbul Büyük Şehir Belediye Başkanlığınca, "geri görünüm" ve "etkilenme" bölgelerindeki uygulamalar da ilgili İlçe Belediye Başkanlıklarınca yapılır.
Madde 47 - 48 -
(Bu maddeler, 18.11.1983 - 2960 s. "Boğaziçi Kanunu"nun m.3/f,g bentleri ve m. 10 ile ilgili olduğundan buraya alınmamıştır.)
EK MADDE 1 - (Ek: 30.05.1997-KHK/572, m.1 - R.G.: 06.06.1997/23011 Mülk. - Yürürlük: Yayımı tarihinde) Fiziksel çevrenin özürlüler için ulaşılabilir ve yaşanılabilir kılınması için, imar planları ile kentsel, sosyal, teknik altyapı alanlarında ve yapılarda, Türk Standartları Enstitüsünün ilgili standardına uyulması zorunludur.
Geçici Madde 1 -Yapıların Amacında Kullanılması :
Herhangi bir sahada bulunan ve 2981 sayılı Kanunun yürürlüğünden sonra yapılan yapılar bölgesinin teşekkül şartlarına, imar planı esaslarına ve yönetmelik hükümlerine aykırı maksatlar için kullanılamaz. Bu gibi yapılar Kanunun yayımı tarihinden itibaren 3 ay içinde inşa ettirenlerce eski şekline getirilir. Aykırılık bu süre sonunda düzeltilmezse Belediye veya valilikçe yapılır veya yaptırılır ve masrafı % 20 fazlası ile yapı sahibinden tahsil edilir.
Geçici Madde 2 - Başka Amaçla Kullanılan Otopark Yerleri :
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yapı kullanma izni alınıp, ruhsat ve eklerine aykırı olarak başka maksatlarla tahsis edilmiş ve 2981 sayılı Kanun kapsamına girmeyen otopark yerlerinden otopark yönetmeliğine göre otopark tahsisi gerekenleri hakkında 37 nci maddenin son fıkrasına göre işlem yapılır.
Geçici Madde 3 -Önce Verilen Ruhsat Ve İzinler :
Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce imar planı ve mevzuatına uygun olarak verilen ruhsat ve izinler geçerlidir.
Geçici Madde 4 -Müşterek Giriş :
Kanunun yürürlüğe girmesinden önce tapuda müşterek giriş olarak tescil edilip fiilen kamu tarafından yol olarak kullanılan tapu kaydı yol olarak terkin edilmeyen gayrimenkullerin imar planında kamu hizmet ve tesislerine ayrılanları belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediye encümeni dışında ise il idare kurulu kararı ile muvafakat aranmaksızın imar planındaki tahsis amacına uygun olarak tapuda terkin edilir.
Geçici Madde 5 -Örfü Belde, Paftos :
Belediye hudutları ve mücavir sahalar içinde veya dışında bulunan gedik ve zeminler (örfü belde-paftos) tamamen yıkılıp yok olarak (müntafi ve münhedim) varlıklarını kaybedip, kaybetmediklerine bakılmaksızın bu Kanun hükümlerine göre tasfiye olunurlar.
Tasfiyeye tabi tutulan taşınmaz mallardaki zemin hakları bedele çevrilmiştir. Zemin hakkı bedeli, ait olduğu taşınmaz malın zeminine ait son emlak vergi değerinin 1/5'idir. Bu şekilde belirlenecek zemin hakkı bedeli, tapu idaresince gedik sahibinin müracaatı halinde zemin hakkı sahibi adına emaneten milli bir bankaya yatırılır. Müracaat edilmediği takdirde zemin sahibi lehine kanuni ipotek tesis edilir.
Zemin hakkı bedelinin 1/4'ü peşin, bakiyesi en geç üç yıl içinde yıllık eşit taksitlerle ödenir ve bu bedele bankaca vadesiz mevduat faizi uygulanır.
Peşin miktar ve taksitler 40.000 TL. dan az olamaz. Bu işlemlerden sonra tapu sicilinde gerekli terkin ve tashihler resen yapılır.
Bankaya emaneten yatırılan veya ipotekle temin edilen zemin hakkı bedeli üzerindeki iddialar genel hükümlere tabidir.
Geçici Madde 6 -
2981 sayılı Kanuna göre düzenlenmiş ve tasdik edilmiş olan ıslah imar planlarının uygulanmasında, inşaat ruhsatı verilmesine ilişkin şart ve şekilleri tespite, belediye ve mücavir alanlar içinde belediyeler dışında valilikler yetkilidir.
Geçici Madde 7 –
(1. Fıkra Anayasa mahkemesi kararıyla - E. 1985/11,K.1986/29, T. 11.12.1986 - iptal edilmiştir.) (*9)
Boğaziçi alanında mevcut çekme katlar aynı gaberi içinde kalmak şartı ile tam kata iblağ edilir. Ancak teras kullanma hakkı daha önce tapuya tescil edilmemiş olan çatı katı malikleri emlak vergisi için beyan edilen daire bedelinin daire metrekaresine bölünerek bulunan bir metrekare değerinin kazanılan alan ile çarpımı sonucu bulunan değeri hisse nisbetlerine göre diğer kat maliklerine öder. Kendileri bulunmadıkları takdirde bu bedel isimlerine milli bir bankaya yatırılır.
Geçici Madde 8 -Yönetmeliklerin Çıkarılma Süresi :
Bu Kanunun uygulanmasını gösteren yönetmelikler Kanunun yayımından itibaren en geç 6 ay içinde çıkarılır.
Geçici Madde 9 –
(Ek: 30.05.1997-KHK/572, m.2 - R.G.: 06.06.1997/23011 Mük.
- Yürürlük: Yayımı tarihinde) Bu Kanunun Ek 1 inci maddesinde öngörülen düzenlemelerin yapılmış ve yapılacak altyapı alanlarında ve yapılarda gerçekleştirilmesi için, imar yönetmelikleri ve kamu binaları ile ilgili mevzuatta 01.06.1998 tarihine kadar Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından gerekli değişiklikler yapılır.
Madde 49 -Yürürlük :
Bu Kanunun 43/b,c,d,e; 46; 47 ve 48 inci maddeleri ile geçici 7 nci maddesi yayımı tarihinde; diğer maddeleri yayımını takibeden 6 ay sonra yürürlüğe girer.
Madde 50 -Yürütme :
Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
7. ŞANTİYELER
7.1. Şantiye Çalışmaları
Yüklenici ihaleyi alıp sözleşmeyi imzalayınca artık şantiye çalışmalarına başlar, dolayısıyla şantiye Şefinin vazifeleri de başlamış olur.
7.1.1. Şantiye Yerinin Seçimi
Şantiye sahası, bazen arsanın kendisi, bazen de arsa dışında geçici olarak işgal edilen daha geniş bir saha olabilir. Şantiye yeri seçilirken, hava şartları itibariyle çalışılmaya müsait bulunması, sel ve çığ tehlikelerinden uzak bulunması, telefon, telgraf merkezlerine yakın olmaması göz önünde bulundurulmalıdır.
7.1.2. Şantiye Sahasının Tel Örgü ile Çevrilmesi
Şantiye sahasının büyüklüğüne göre ya tahta perde yada tel örgüyle etrafı çevrilerek dışarı ile irtibatının kesilmesinde fayda vardır. Bu iş şu sebeplerle yapılır:
-
Çalışanların, gelip geçenler tarafından rahatsız edilmeden sakin bir şekilde iş görmelerinin temini,
-
Şantiyeye ait malzemenin emniyet altında bulundurulması,
-
Şantiye içine dışarıdan gireceklerin herhangi bir kazaya uğramalarını önlemek (mesela kazılara, kireç kuyularına düşmek, yapı veya iskelelerden fırlayacak malzemelerle yaralanmak vs...)
Etrafı çeviren perde ve tel örgünün uygun yerlerine, malzeme, vasıta ve yayaların girip çıkması için kapılar yapılır; bu kapılara büyük şantiyelerde kontrol için bekçi kulübeleri de konulur. Giriş kapılarına (şantiyeye girmek tehlikeli ve yasaktır) ibaresi yazılı levha yerleştirilmesi isabetli olacaktır. Daha büyük şantiyelerde şantiye çevresinde birkaç gözcü barakası da yerleştirilebilir (Şekil 1).
7.1.3. Şantiye Sahasının Aydınlatılması
Şantiye sahasının gece emniyeti için, aydınlatılması lazımdır. Sahanın büyüklüğüne göre gereği kadar direkler dikilerek aydınlatma yapılır. Bazen bu iş büyük projektörlerle yapılır. Bunlardan gece çalışmalarında da faydalanılabilir. İş sonunda bu sahanın devamlı aydınlatılması için bir şebeke düşünülüyorsa doğrudan doğruya bu şebekeyi yapıp, hem geçici hem de devamlı aydınlatma işi temin edilmiş olur. Ayrıca gerek iş makinelerini çalıştırmak, gerekse şantiye bina ve barakalarının aydınlatılması için yeterli büyüklükte bir trafo merkezi yapılır. Her makine için ayrı ayrı prizler yapılır. Gerek kablolar gerekse prizler sağlam ve kontrol altında kilitli dolaplarda olmalıdır.
7.1.4. Şantiye Binaları
Şantiye şefliği ve kontrol şefliği için yapılacak binalar, geçici ve basit olmakla beraber,
işin önem ve büyüklüğüne göre bütün teşkilatı içine alabilecek şekilde olmalıdır. Bu binalar, portatif, sac, briket, tuğla veya kerpiçten yapılabilir. Yerden biraz yüksek ve tek katlı binalardır. Üzerleri ahşap tavan, çatısı oluklu sac kiremit veya eternitle örtülüdür. Döşemeler genellikle adi kalıp tahtasıyla kaplanır. Duvarları sıvalı ve kireç badanalı olur. Proje, detay vs. asmak için duvarlara sunta, kontrplak panolar çakılır.
Birbirleriyle yakın ilişkileri dolayısıyla, Kontrollük ve Şantiye Şefliği genellikle aynı binada bulunur. Teşkilatın genişliğine göre ayrı binalarda da olabilirler.
Normal bir şantiye binasında oda ihtiyacı:
-
Şantiye şefi odası
-
Varsa şantiye Şef yardımcısı odası (ikisi bir arada çalışabilir)
-
İnşaat kısım mühendisleri odası
-
Tesisat mühendisleri odası
-
Metraj bürosu odası
-
Sürveyanlar için yeterli büyüklükte oda
-
Muhasebe ve sekreter odası
-
Sağlık memuru, doktor ve muayene odası
-
Odacı mahalli
-
Günlük ambar
-
Çay ocağı
-
1 veya 2 adet W.C. ve duş
Bu teşkilat işin önemine ve bulunduğu yere göre değişebilir.
Normal bir kontrollük teşkilatı oda ihtiyacı:
-
Kontrol şefi odası
-
Kontrol şef yardımcısı odası
-
Kontrol kısım mühendisleri odası
-
Sekreter ve arşiv odası
-
Sürveyanlar odası
-
Odacı mahalli
Büyük ve şehir dışı şantiyelerde bu teşkilat daha da genişletilebilir. Bilhassa yerleşme merkezlerine uzak olan şantiyelerde, idareci ve kontrol olarak görev alan kimselerin geceleri şantiyede kalmaları gerekebileceği dikkate alınarak yatmaya müsait yerlerde bulundurulması gerekir.
7.1.5. Kantin ve Mutfak Teşkilatı
Büyük şantiyelerde gerek teknik ve idari personel, gerekse işçiler için yemek pişirilir. Şantiye kadrosunun büyüklüğüne göre bir mutfak, kiler, personel ve işçiler için ayrı ayrı yemek salonu, mutfak idarecisi, aşçı ve yamakları ile bulaşıkçı, garson vs. için yeteri kadar yatakhane yapılır. Sözleşmeye göre kontrol teşkilatı da bunlardan faydalanabilir. Bazen işler lokanta ve kantin şeklinde hariçten bir firmaya da yaptırılabilir. Daha küçük şantiyelerde, bu işi görebilecek şantiye bakkalı da olabilir. Şehir dışı ve çok büyük şantiyelerde işçi ve personel fazla olacağı için kantin işleri şantiye hesabına olmak üzere ayrıca bir veya birkaç grup müteahhide verilerek yaptırılır. Bunların ihtiyacı olan binalar yine şantiyeye yaptırılır.
7.1.6. İşçi Barakaları
Yapılan işin hacmiyle orantılı olarak, çalıştırılacak işçilerin yatıp kalkması, yıkanıp temizlenmesi için yeterli miktarda işçi barakası yapılması icap eder. İşçi barakalarının her biri 40-50 kişiyi barındırabilecek büyüklükte ranzalar şeklinde hazırlanmış koğuşlardır. Bunların uygun yerlerinde bırakılacak Minhalara sobalar kurmak suretiyle ısınması temin edilir. Ancak yangın tehlikesi olabileceğinden dolayı gerekli tedbirlerin alınması lazımdır. Bu barakalar, soğuk ve yağışlara dayanıklı, pencereleri ise küçük fakat havalandırmaya kafi miktarda olmalıdır. Barakalar genellikle briket ve kerpiçten yapılır, üzerleri oluklu sac veya eternitle kaplanır. Koğuşların yakınında, işçi miktarına göre hela ve duşlar yapılır.
7.1.7. Malzeme Ambarları
İşin büyüklüğüne ve yapının cinsine göre, kapalı ve açık ambar ihtiyacı değişir. Ambarlar işçi barakalarından uzak, yangın ve hırsızlıklara karşı her türlü tedbir alınmış olarak yapılmalıdır. Yağışlarda içine su dolmayacak şekilde yerden yüksekçe yapılmalıdır. Üzerleri oluklu sac ile örtülür. Küçük parça malzemeler için tavana kadar sağlam raflar yapılır, uygun bir yere baskül yerleştirilir, nem ve sudan zarar görecek malzemenin altlarına kalaslarla bir döşeme yapılır. Çimento gibi daima alınıp konulacak malzemenin giriş ve çıkış yolları planlı yapılmalıdır. Çimento torbaları 10 sırayı geçmemek şartıyla düzgünce istif edilir. Şantiye şefine bağlı olarak çalışan ambar memuru, ambardaki bütün malzemenin hesabını tutar, giren ve çıkan malzemeyi tespit eder. Bazı malzemeler yalnız yağışlara karşı korunacak şekilde açık sundurmalara konur.
7.1.8. Tamamen Açık Depo Yerleri
Yapı için gerekli bazı kaba malzemenin kapalı depolara konulmasına ihtiyaç olmamakla beraber bunların şantiyenin uygun yerlerinde depolanması gerekir. Depo yerleri; malzemenin yapıda kullanacağı yerlere yakınlığı, kullanılan malzemenin yerine kolayca yenisinin gelebilmesi, doldurma boşaltma imkanları, malzemenin zayi ve telef olmaması gibi hususlar göz önünde bulundurularak tespit edilmelidir.
Yapının beton ihtiyacı, merkezi bir beton şantiyesinden temin ediliyorsa veya belirli yerlere yerleştirilmiş birkaç betonyerle çalışıyorsa, kum ve kırma taş depoları numaralara göre yan yana bu betonyerlere yakın yerlere yapılmalıdır.
7.1.9. Kireç Kuyuları
Kireç kuyuları suyu kolayca emen toprakta kazılmalı ve kirecin toprakla karışmaması için kuyu kenarına kalaslarla kaplama yapılmalıdır. Kuyular yapı yerinin biraz uzağında, söndürme ve süzme işlerinin kolayca yapılabileceği yerde olmalıdır. Kuyular ihtiyaca göre bir veya birçok olabilir. Bu kuyudan sönmüş ve dinlenmiş kireç alınırken diğer kuyularda söndürme işine devam edebilmelidir. Kireç kuyuları 1,5-2 metre derinlikte olacağından içine düşülmemesi için etrafına basit bir korkuluk yapılır.
7.1.10. Yedek Su Depoları
İnşaatta devamlı olarak su aksa dahi, suyun zaman zaman kesileceği göz önüne alınarak işin büyüklüğüne göre günlük ihtiyacı karşılayabilecek büyüklükte su depolarına ihtiyaç vardır. Bunlar, betondan yapılmış havuzlar, sac depolar veya yeterli adette bidonlar olabilir. Bunların devamlı surette dolu bulundurulması lazımdır. Zira işin en sıkışık anında susuz kalma ihtimali vardır.
7.1.11. Tamirhane veya Makine Şantiyesi
Yapının cinsine ve büyüklüğüne göre her inşaatta birçok iş makinesi kullanılır. Bunların tamir ve bakımları için küçük şantiyelerde makine, elektrik ve su işlerinin hepsinden anlayabilecek bir usta ile küçük bir atölye ihtiyacı karşılayabileceği gibi, büyük şantiyelerde birçok hafif ve ağır iş makinesi çalışacağından bunların devamlı tamir ve bakım işleri için bir makine mühendisi ve yeteri kadar usta ve teknisyenden kurulu makine şantiyeleri bulunur. Bunlar her türlü vasıtanın tamir bakım ve parça değiştirmesi gibi işleri yaparlar. Hatta atölyelerin yanında birde yedek parça ambarı bulunmasında fayda vardır.
a) Riperli dozer b) Greyder
c) Lastik tekerlekli Silindir d) Demir bandajlı silindir e) Kamyon
f) Ekskavatör e) Loderler
g) Betoniyer h) Beton vibratörü ı) Saha beton düzeltme ve sıkıştırma aletleri
Dostları ilə paylaş: |