Y1 BAYAN ŞAHIS: 21.06-21.55 (...anlaşılmadı...) yani tarihe baktığımız zaman (...anlaşılmadı...) paramparça (...anlaşılmadı...) ve şuanda Türklerin oluşturduğu işte cezaevlerinde insanlar var (...anlaşılmadı...) içerisinde parçalamayada çalışıyor (...anlaşılmadı...) 200 yıllık bir (...anlaşılmadı...) bahsediyoruz bu 200 yıllık (...anlaşılmadı...)
CESİM SOYLU: 21.55-35.18 Arkadaşlar şimdi tarih sadece kürtler açısından değil (...anlaşılmadı...) tüm halklar açısından (...anlaşılmadı...) önemli süreçlerin var olduğu (...anlaşılmadı...) kapitalis (...anlaşılmadı...) yoğunlaştığı birçok süreçte vardı. Bunu birçok (...anlaşılmadı...) görüyoruz. (...anlaşılmadı...) halklar daha fazla (...anlaşılmadı...) örneğin (...anlaşılmadı...) en fazla farslar devlet olarak en uzun süre yaşıyan ve bir kaç yüzyıldan fazla var olan halkların başında geliyor. ama (...anlaşılmadı...) onlarında tarihinde büyük savaşlar vardır. çatışmalar vardır. onların tarihinde de kopmalar özgürlüğün olmadığı süreçler vardır. bu açıdan bu (...anlaşılmadı...) yada böyle (...anlaşılmadı...) sadece türklere verilmiş birer hak değildir. fakatkürtlerin buradaki temel problemi bir çok süreçte merkezi bir yapıyı tamamen (...anlaşılmadı...) edememişlerdir. (...anlaşılmadı...) bazı süreçlerde (...anlaşılmadı...) büyük devletler büyük otoriteler yüzlerce yıl devam eden büyük otoriteler kurmuşlardır (...anlaşılmadı...) gibi hatta (...anlaşılmadı...) çok daha ileri (...anlaşılmadı...) ama esasen uluslaşma süreci kürtler açısından (...anlaşılmadı...) ve neden (...anlaşılmadı...) elverişli olduğu halde kürtler güçlü bir merkezi yapı yaratamadı. osmanlı döneminde (...anlaşılmadı...) bir taraftan (...anlaşılmadı...) değil kürtlerin (...anlaşılmadı...) değil bu biraz toplumsal doku ile alakalı toplumsal bileşenlerle ilgili toplumsal yaşamanın kültürü sosyal yaşamı düşünce biçimi ile ilgili ve bu kendi doğasına göre ancak (...anlaşılmadı...) olabilir. mesela (...anlaşılmadı...) esasen dünyanın her tarafında küçük birimlerden başlayarak gelişmiştir. toprağa bağlı olarak kendi etrafında setler oluşturan toprak (...anlaşılmadı...) esasen bu (...anlaşılmadı...) otoritesi olmuşlardır. derebiyler sistemi diyoruz ya beylik sistemi feodolite böyle oluşur. yani bir coğrafyayı ele aldığımızda misal almanyayı ele aldığımızda onlarca farklı eyliklerden oluşan küçük küçük (...anlaşılmadı...) bağlı sistemler oluşturan bir yapı. budanyanın hemen heen her yerinde aynı olmamaka birlikte benzeri yaşanmıştır. kürtlerde de böyledir. kürtlerde belki farklı olarak aslında (...anlaşılmadı...) dönemine biraz aşiretçi (...anlaşılmadı...) olmasıdır. kürtlertürklerin büyük çoğunluğu setleşmiyor. feodal (...anlaşılmadı...) esasında toprağa yerleşen büyük (...anlaşılmadı...) kesimleri olmuyor. Aşiret yaşantısı ile feodal yaşam iç içe gelişiyor. diyelimki bir durum car bunun zaaflarıda var olumlu yönleride var ama bu beyliklerin birleşmesi ve merkezi bir otorite oluşturulması dünyanın bir çok ülkesinde benzeri gelişmiştir.burada ya o beyliklerin bir tanesi en güçlü şekilde diğerlerinin tümünü güçlü bir savaşla kendisine katarak bir güç oluşturmuştur. veya bunu uzlaşmalarla başlangıçta bir osmanlı sonradan artık otorite ile güçlü otoritenin dayatılması ile merkezileşmeye yol açmıştır. (...anlaşılmadı...) ama daha fazla güç otorite dayatılması ile oluşmuştur. şimdikürtlerde de aslında benzer süreçlerin olduğunu görüyoruz. örneğin Bedirhan bir olduğunda (...anlaşılmadı...) sürecine baktığımızda (...anlaşılmadı...) örneğin (...anlaşılmadı...) isyana kalkıştığında bedirhan sessiz kalıyor. oysa(...anlaşılmadı...) hatta diplomatik açıdan osmalının yanında olduğunu söylemeye çalışıyor. türk siyaseti güdüyor. bir Muhammet zaten zayıf sıska başlatıştır. (...anlaşılmadı...) destek olursa (...anlaşılmadı...) ber (...anlaşılmadı...) yaptırmadım osmanlıyı yaptırım gücü görerek (...anlaşılmadı...) böyle türk siyaseti güdüyor. diğeri kimi aşiretleri kimi kürt (...anlaşılmadı...) kendisine katarak büyüyor. amaosmanlı savaşa (...anlaşılmadı...) bunları fırsat bilerek diğer kürt (...anlaşılmadı...) kendisine katmaya çalışıyor. bir kısmını zorla bir kısmını işte anlaşma ile uzlaşma vesaire. yani merkezi birimini daha büyüterek kendi (...anlaşılmadı...) daha büyüterek diğer (...anlaşılmadı...) kendisine katıp otorite olmaya çalışıyor. Eğer başarsaydı ve (...anlaşılmadı...) sürmüş olsaydı Kürtlerin (...anlaşılmadı...) bir yapı etrafındaki bir yapı (...anlaşılmadı...) sağlamış olacaktı. Neden olamadı (...anlaşılmadı...) birçok şey söyleye biliriz. Ama genel olarak baktığımızda bir takım (...anlaşılmadı...) bir milletleşme ve onursal bilincin gelişmemiş olması ikincisi farklı sosyal (...anlaşılmadı...) var olması bir yandan (...anlaşılmadı...) bir yandan (...anlaşılmadı...) bir yandan Osmanlıya bağlı(...anlaşılmadı...) olması iç toplum toplumun iç yapısına (...anlaşılmadı...) en önemlisi Kürdistanda devletler parçalanışları oldu. veya bir taraftan Kürtler tarafında bir taraftanda Osmanlı tarafında bir birine karşıda kışkırtılmaya çalışıldı. Bunlar Kürt toplumunun temel zaaflarıdır. dolayısı ile bir toplumun merkezi bir idare oluşturamaması ki bu (...anlaşılmadı...) devlet olması veya (...anlaşılmadı...) olması fark etmez neticede bunlar toplumun iç zaaflarına bağlı şeylerdir. Arkadaşlar buna rağmen dedik ya Kürdistanda esasen Bedirhan dan sonra özel (...anlaşılmadı...) ama Kürdistan sosyal yapısı her ne kadar (...anlaşılmadı...) parçalansada öz üretimlerine el konulsada kimi aşiretler kimi kon federal yapılar kendi varlıklarını devam ettirmeye çalışmışlardır. ki şunu söyleyelim yani beylik başları siyasal yöneticiler konfedere yapı içerisinde (...anlaşılmadı...) yine Kürdistan dediğimiz alan ki o zaman Osmanlıya bağlı Musul vilayeti (...anlaşılmadı...) Musul vilayeti aşiretlerinen büyük ve en canlı olduğu bölgedir ve aslında bugüne kadar da o özelliğini bırakmamıştır. Osmanlı döneminde de bunu yapmıştır. Osmanlı artık (...anlaşılmadı...) bu devam etmiştir ve en son Irak yönetimi yönetimde oluştuktan sonra (...anlaşılmadı...) bugüne kadar devam etmiştir. Ama özellikle (...anlaşılmadı...) parçalanmasından sonra cumhuriyetin ilanından sonra birlikler yok edilmiştir zaten Osmanlılar döneminde birliğin ötesinde bir konfederal yapılar varmış ama beylik uzantısı biçiminde büyük ailelerin bile özerk yaşama sistemi vardı. Nitekim Cumhuriyetin ilk yıllarındaki isyanları (...anlaşılmadı...) isyanı işte (...anlaşılmadı...) isyanı (...anlaşılmadı...) yani (...anlaşılmadı...) isyanı bunların tümü ayrı isyanlardır. Merkezi biri en güçlü şekilde yok edilmiş ama var olan en küçük (...anlaşılmadı...) sosyal bir tepki olarak (...anlaşılmadı...) bunların her biri özerk bir Kürdistan veya bağımsız bir Kürdistan kurma amaçlı değil. Kendi öz varlığı ne ise onu korumaya çalışmaktır. Başkasına dâhil olmamak başkasının tarafı olmamak yönlü gösterilmiş tepki ve aslında cumhuriyetin ilk yıllarında da devam etmiştir. (...anlaşılmadı...)Arkadaşlar birazda cumhuriyet dönemine değinelim. Cumhuriyet dönemi Atatürk ve (...anlaşılmadı...) ilişkisi bizim için önemli bir derstir. Hem bugüne (...anlaşılmadı...) olsun bugün özer (...anlaşılmadı...) özerk bir yaşam zemin bakımından ve Türkiye’de hem diğer toplumsal kesimlerim Türkiye’de istila sürecine daha fazla (...anlaşılmadı...) bu süreci Mustafa Kemal ve (...anlaşılmadı...) vardı. (...anlaşılmadı...) nasıldı biraz ona bakmak istiyoruz. (...anlaşılmadı...) Kürdistan’da Türkiye Cumhuriyetinin kuruluş sürecinde böyle bir(...anlaşılmadı...) ve Kürtlerle Türklerin ortak bir irade ortak bir yönetim şekillendirme çalıştığı bir süre sonra (...anlaşılmadı...) nitekim Cumhuriyetin ilk kuruluşunda şu süreç önemlidir. Osmanlı (...anlaşılmadı...) her tarafı işgal altında birinci dünya savaşı sırasında. Osmanlı savaştan yenilgi ile çıkmış bir ülkedir. Teslim olmuş dolayısı ile savaşa savaşta yenen çıkan devletlerin itilaf devletlerinin bütün dayatmalarını peşin ve ön koşulsuz kabul etmiştir. Dolayısı ile o İngilizler diğerleri Fransızlar neyi dayatmışlarsa onu kabul zorundadır. Sebep ve sonrasında gelişen (...anlaşılmadı...) tamda bu yenilgi sonrasında Kürdistanda her tarafında direnişler vardır. Birincisi Musul vilayeti dediğimiz güney Kürdistan dediğimiz ki o zaman bölünmemişler bölgeler (...anlaşılmadı...) ayaklanmalar (...anlaşılmadı...) çünkü Osmanlı devleti (...anlaşılmadı...) Fransızlar güneyi işgal etmiş Antep ve Urfa’daFransızlara karşı Kürt gençleri (...anlaşılmadı...) Ruslar Serhat bölgesini işgal etti Ruslara karşı (...anlaşılmadı...) Kürtlerinin birlikleri vardı. Bir kısmı (...anlaşılmadı...) kendi özerk (...anlaşılmadı...) diğeri çok sınırlıda olsa 1900’lü yılların başında kurulmuş olan Kürdistan (...anlaşılmadı...) cemiyeti mensuplarının (...anlaşılmadı...) ve (...anlaşılmadı...) bunun dışında arkadaşlar Osmanlı topraklarında bir direniş yoktu İstanbul da Ankara’da (...anlaşılmadı...) direniş yoktu. Diğeri balkanlarda kimi güçler (...anlaşılmadı...) karşı koymaya (...anlaşılmadı...) ama esasen direniş ama Kürdistan (...anlaşılmadı...) ve bu yüzden (...anlaşılmadı...) düşünceler (...anlaşılmadı...) gücüne dayanarak ve Osmanlı (...anlaşılmadı...) dayanarak bizim Kürtler (...anlaşılmadı...) buyurun