Yazınsal ve Dilbilimsel Açıdan Metafor Türleri
Kapalı Metafor: Bu tarz bir metaforda, benzeyen açıkça belirtilmez, yalnızca çağrıştırılır, anımsanması sağlanır. “O kamış, elemlerin yarattığı fırtınaya dayanamayacak kadar zayıftı” deyişinde “kamış” acılara yenik düşen bir kişiyi göstermektedir, belirsizdir. Eğretilemelerde benzeyen ve benzetilen olarak adlar kullanılabileceği gibi, başka türden sözcükler, fiiller ve sıfatlar da kullanılabilir (Karaahmet, 2012; 85).
- Ne tatlı uyuyor ayışığı şu kıyının üzerinde (Shakespeare/Venedik Taciri)
Karma Metafor: Bu tür metaforlarda, iki ya da daha fazla sayıda farklı benzetilen birleştirilir. Ya da bazen iç içe geçirilir. Sheakespeare gibi, söz sanatlarını çok yoğun kullanan şairlerde bu tür metafor kullanımlarına sık rastlanmaktadır (Karaahmet, 2012; 99).
Ölü metaforlar: “Dağın eteği”, “meselenin özü”, “politikanın nabzı” gibi uzun süreden beridir kullanılagelen deyişler ölü metaforlardır. Bu tarz metaforlarda, benzeyen ile benzetilen arasında bir çakışmazlık olsa da anlam bütünlüğü tamdır. Dil tarihi, bugün bizlerin birebir anlamlarıyla kabul ettiğimz deyişlerin çoğunun, eski zamanlarda birer metafor (eğretileme)
olarak doğmuş olduklarını göstermektedir (Karaahmet, 2012; 99). İçi acımak, içine sindirememekte örnek verilebilir.
Dostları ilə paylaş: |
