1 ve 7 Ocak dışındaki tatillerin Cumartesi ya da Pazar gününe rastlaması halinde izleyen Pazartesi günü de resmi tatil kabul edilmektedir.
Uluslararası Telefon Kodu : +380
2.2. SOSYAL GÖSTERGELER
Ortalama Ömür : 70
Kadın : 75
Erkek : 65
Doğan Kişi Sayısı : 125.862
Ölen Kişi Sayısı : 176.878
Okuma Yazma Oranı : %99,7
Yüksek Öğretim Okul Sayısı : 846
Yüksek Öğretimdeki Öğrenci Sayısı : 2.311.600
Hastane Sayısı : 2.800
Gelen Turist Sayısı : 21.415.296 (2011)
Giden Turist Sayısı : 19.773.143 (2011)
Karayolu Uzunluğu : 169.495 km
Demiryolu Uzunluğu : 22.773 km
Kişi Başına Yıllık Elektrik Tüketimi : 3.306 Kwh
Asgari Ücret : 01.12.2010 tarihi itibariyle – 922 Grivna
01.01.2011 tarihi itibariyle – 941 Grivna
01.01.2012 tarihi itibariyle – 1.073 Grivna
Ortalama Ücret : 3.054 Grivna (yaklaşık 382 ABD Doları)
2.3. EKONOMİK GÖSTERGELER
|
2007
|
2008
|
2009
|
2010
|
2011
|
GSYİH (Milyon Grivnya)
|
721
|
948
|
931
|
1.083
|
1.317
|
GSYİH (Milyar ABD Doları)
|
142,7
|
179,9
|
113,5
|
138
|
165
|
GSYİH Büyüme Hızı (%)
|
7,6
|
2,3
|
-14,8
|
4,2
|
5,2
|
Kişi Başına GSYİH ($)
|
3.069
|
3.889
|
2.546
|
3.009
|
3.613
|
Enflasyon Oranı
|
|
|
|
|
|
TÜFE Yıllık Artış (%)
|
16,6
|
22,3
|
12,3
|
9,1
|
4,6
|
ÜFE Yıllık Artış (%)
|
23,3
|
23
|
14,3
|
18,7
|
14,2
|
İşgücü (faal nüfus 1.000 kişi)
|
20.606
|
20.676
|
20.322
|
20.221
|
20.248
|
İşsizlik Oranı (%)
|
6,9
|
6,9
|
9,6
|
8,8
|
7,9
|
GSYİH-Sektörel Büyüme Hızları(%)
|
|
|
|
|
|
Tarım
|
-5,9
|
16,6
|
-2
|
-1
|
17,6
|
İmalat Sanayi
|
10,2
|
-4,9
|
-20,9
|
9
|
8,3
|
İnşaat
|
14,2
|
-29,1
|
-42,5
|
1,2
|
10,9
|
Maden
|
2
|
3,6
|
-11,5
|
4,5
|
6,9
|
|
|
|
|
|
|
Sabit Sermaye Yatırımları (Milyon Grivnya)
|
188.486
|
233.081
|
151.777
|
150.667*
|
209.130*
|
Dış Ticaret (Milyon ABD Doları)
|
109.918
|
152.537
|
85.138
|
112.170
|
151.017
|
İhracat
|
49.248
|
67.003
|
39.703
|
51.431
|
68.410
|
İthalat
|
60.670
|
85.534
|
45.436
|
60.740
|
82.607
|
Denge
|
-11.422
|
-18.532
|
-5.733
|
-9.309
|
-14.197
|
Türkiye ile Ticaret ($)
|
6.000
|
8.294
|
4.190
|
5.093
|
6.542
|
Türkiye’nin İhracatı
|
1.481
|
2.188
|
1.033
|
1.260
|
1.730
|
Türkiye’nin İthalat
|
4.519
|
6.106
|
3.157
|
3.833
|
4.812
|
Denge
|
-3.038
|
-3.919
|
-2.123
|
-2.572
|
-3.082
|
Ukrayna’nın Dış Ticaretinde Türkiye’nin Payı (%)
|
|
|
|
|
|
İhracat
|
7,4
|
6,9
|
5,4
|
5,9
|
5,5
|
İthalat
|
1,6
|
2,3
|
2,1
|
2,1
|
1,8
|
Cari İşlemler Dengesi (Milyon$)
|
-5.272
|
-12.763
|
-1.732
|
-2.608
|
-9.006
|
Borç Stokları
|
|
|
|
|
|
İç Borç Stoku (Milyar $)
|
3,2
|
5,8
|
11,4
|
19,5
|
20,2
|
Dış Borç Stoku(Milyar $)
|
80
|
102
|
103
|
117
|
126
|
Kümülatif Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları (Milyon $)
|
29.543
|
35.616
|
40.027
|
44.708
|
49.362
|
Emisyon Hacmi (Milyar Grivnya) (M3)
|
396
|
516
|
487
|
598
|
686
|
Seçilmiş Oranlar (%)
|
|
|
|
|
|
İhracat/İthalat
|
81,2
|
78,3
|
87,4
|
84,7
|
82,8
|
İhracat/GSYİH
|
34,5
|
37,2
|
35
|
37,3
|
41,5
|
İthalat/GSYİH
|
42,5
|
47,5
|
40
|
44
|
50,1
|
Cari İşlem Dengesi/GSYİH
|
3,7
|
7,2
|
1,5
|
2,2
|
5,5
|
Dış Borç/GSYİH
|
56
|
56,5
|
91
|
85
|
76,5
|
* Katma Değer Vergisi Hariç Tutulmuştur
|
|
|
|
|
3. ÜLKE HAKKINDA GENEL BİLGİLER
3.1. Ülkenin Kısa Tarihçesi
Ukrayna'nın tarihi, Kiev Ruslarının 9. yüzyılda kurdukları kent devletine kadar uzanmaktadır. Bu devlet 13. yüzyılda Tatarlar, daha sonra da Polonya ve Litvanya tarafından işgal edilmiş, 1654 yılında Polonya'dan kaynaklanan tehdit yüzünden Ruslarla bir Anlaşma yapılmış, ancak bu Anlaşma, ülkenin tamamen Rus İmparatorluğunun kontrolüne geçmesine neden olmuştur.
Modern Ukrayna'daki ilk bağımsızlık hareketleri, 1917-1921 yıllarında Rus İmparatorluğu'nun çökmesi ile ortaya çıkmış, çok kısa bir süre bağımsız kalan ülke, Bolşevik İhtilali'ne karşı koyamamış ve 1922 yılında SSCB'ne dahil olmuştur. Ancak, ülkenin batısı 1939 yılına kadar Polonya'nın idaresinde kalmıştır.
Stalin'in devlet başkanlığı döneminde hızla sanayileşen ülke, büyük kömür ve demir rezervleri sayesinde 1930'lu yıllarda Sovyet sanayileşmesinde merkezi bir duruma gelmiştir. Büyük oranda köylü nüfusa sahip Ukrayna'da, Stalin'in 1932-1933 yıllarındaki uygulamaları sonucunda ortaya çıkan açlık felaketi nedeniyle milyonlarca kişi ölmüştür. II. Dünya Savaşı sırasında, milliyetçi akımlar önem kazanmıştır. Sovyet döneminde milliyetçilik akımının güçlü olduğu Ukrayna, 1980'li yılların sonuna kadar Komünist Parti tarafından sıkı bir kontrol altında tutulmuştur.
Ukrayna, 24 Ağustos 1991 tarihinde bağımsızlığını kazanmıştır ve 24 bölge, bir otonom bölge (Kırım) ve bölge statüsündeki iki kentten (Kiev ve Sivastopol) oluşmaktadır. Başkenti Kiev’dir.
3.2. Siyasi ve İdari Durum
Devlet Başkanlığı, Bakanlar Kurulu ve Parlamento, ülke yönetiminde söz sahibi olan üç temel organdır. Ancak, hali hazırda devletin yetkilerinin bu organlar arasında paylaşımı kesinlik kazanmamıştır. Buna karşın, en son seçimler sonrasında Anayasa Mahkemesi tarafından verilen karar ile yönetim şekli Turuncu Devrim ile oluşturulmaya çalışılan üçlü güç dağılımı şeklinde yönetimden, devlet başkanlığı şeklinde yönetim haline gelmiştir. Ukrayna, bağımsızlığını 1991 yılında ilan etmesine rağmen, yeni Anayasa 28 Haziran 1996 tarihinde kabul edilmiştir.
Yeni Anayasa, Kırım'ı, Kırım Parlamentosu tarafından da onaylanmış kendi Anayasasına sahip özerk bir Cumhuriyet olarak ilan etmektedir.
31 Ekim 2004 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı seçiminde; en önemli iki adaydan Viktor Yanukoviç ile Viktor Yuşçenko seçilmek için yeterli oyu alamamışlardır. Seçimlerin 2. turunun ardından seçim sonuçlarının gerçeği yansıtmadığı savıyla Yuşçenko önderliğinde sivil direniş başlamış, ayrıca sonuçlara yasal yollardan itiraz edilmiştir. Bunların sonucunda, seçimin 2. turu yenilenmiş ve Viktor Yuşçenko geçerli oyların %52’sini almıştır. Seçimi kazanan Viktor Yuşçenko 23 Ocak 2005’te yemin ederek yeni görevine başlamıştır.
Yuşçenko tarafından Başbakan olarak atanan Yulia Timoşenko Eylül 2005 tarihine kadar görevde kalmış, 22 Eylül 2005 tarihinde Başbakanlığa Yuri Yekhanurov getirilmiştir.
26 Mart 2006 tarihinde yapılan parlamento seçimlerinin ardından Ağustos 2006’da kurulan koalisyon hükümetinde Viktor Yanukoviç başbakanlık görevini üstlenmiştir. Bununla birlikte derinleşen siyasi kriz sonucunda 2 Nisan 2007 tarihinde, parlamento Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko tarafından feshedilmiş ve 30 Eylül 2007 tarihinde genel seçimler gerçekleştirilmiştir. Seçimlerin ardından yeni hükümet %30 oranında oy alan Yuliya Timoşenko Bloğu lideri Yuliya Timoşenko tarafından 18 Aralık 2007 tarihinde, 450 üyeli parlamentoda 226 milletvekilinin oyu ile kurulmuştur.
Söz konusu hükümet ile Turuncu Devrim ortağı devlet başkanı arasında sürekli sürtüşmeler yaşanması ülkede istikrarsız bir ortam oluşturmuştur. 2008 yılı sonlarında ortaya çıkan küresel kriz ortamından en fazla etkilenen ülkelerin başında Ukrayna’nın gelmesinin ana nedenlerinden birini bu sürtüşme ortamı oluşturmuştur.
Ukrayna’da 17 Ocak 2010 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda Yanukoviç %35, Timoşenko ise %25 oranında oy almıştır. 7 Şubat 2010 tarihinde gerçekleşen ikinci tur devlet başkanlığı seçimlerini Rusya yanlısı Bölgeler Partisi lideri Viktor Yanukoviç kazandı. Ukrayna Yüksek Seçim Kurulu tarafından yapılan açıklamada, Yanukoviç'in %48,95 ve rakibi Turuncu Devrim liderlerinden Başbakan Yuliya Timoşenko'nun ise %45,47 oranında oy aldığı, iki lidere de karşı yönde oy kullananların sayısının ise %4,36'yı bulduğu belirtildi.
Aynı dönemde, mevcut hükümet için yapılan güven oylamasında görevde bulunan hükümet düşürülerek Bölgeler Partisinden Mikolo Azarov başkanlığında bir koalisyon hükümeti kurulmuştur. Anılan hükümet muhtelif konularda Turuncu Devrim ile getirilen konularda yeni düzenlemeler yapmakta ve Rusya ile yakın ilişkilere önem vermektedir. Hükümet aynı zamanda Avrupa Birliği (AB) ile de ilişkilerini güçlü tutmaya gayret göstermektedir.
Diğer taraftan, Ukrayna’da 31 Ekim 2010 tarihinde yapılan yerel seçimler iktidardaki Bölgeler Partisi’nin üstünlüğü ile sonlandı. Bölgeler Partisi'nin oy oranı %36,3, Yulya Timoşenko'nun Anavatan (Batkivşçina) Partisi'nin oy oranı %13,1, Yatsenyuk'un Değişim Cephesi'nin oy oranı ise %6,8 civarında idi.
Bundan sonra yapılacak seçim Parlamento Seçimleri olup, 2012 yılı Ekim ayının sonunda gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.
3.3. Coğrafi Bilgiler ve Nüfus
3.3.1. Coğrafi Konum, İklim ve Yer Şekilleri
Ukrayna eski Sovyetler Birliği'ni oluşturan on beş Cumhuriyet içinde Rusya Federasyonu ve Kazakistan'ın ardından yüzölçümü en büyük üçüncü ülkedir. Ukrayna’nın güneyi Karadeniz ve Azak Denizi ile çevrilmiştir. En önemli limanları Odesa, Herson, Mikolayev ve Sivastopol’dur. Ülkenin kuzeyden güneye en uzak mesafesi 893 km, batıdan doğuya en uzak mesafesi ise 1.316 km’dir. Sınırlarının toplam uzunluğu 7.698 km’dir. Denize olan kıyılarının uzunluğu 1.533 km’si Kara Deniz’e, 225 km’si Azak Denizi’ne olmak üzere toplam 1.758 km’dir. En yüksek yeri, Karpat Dağlarında 2.061 m ile Hoverla tepesi, güneyde Kırım Dağlarında ise 1.545 m ile Roman-Koş tepesidir. Ukrayna’nın %70’i alçak, %25’i yüksek ve %5’i dağlık arazidir. Ukrayna topraklarının %55’i ekilebilir arazidir.
Ukrayna kuzeyde Beyaz Rusya, doğu ve kuzeydoğuda Rusya Federasyonu, kuzeybatıda Polonya, batıda Slovak Cumhuriyeti ve güneybatıda Macaristan, Romanya ve Moldova ile sınır komşusudur.
Ukrayna’da Ocak ayındaki ortalama hava sıcaklığı; kuzey doğuda –8°C, güney batıda –2°C, Kırımın güney kıyılarında +4°C’dir. Temmuz ayındaki ortalama hava sıcaklığı ise; kuzey batıda +18°C, Kırımın güney kıyılarında +24°C’dir. Yıllar itibariyle en yüksek hava sıcaklığı 36°C ile 44°C arasında, en düşük hava sıcaklığı ise -30°C ile -40°C arasında değişmektedir. Don olmayan günlerin sayısı kuzeyde 160, güneyde ise 250 gün kadardır.
Başkent Kiev’in Ukrayna’nın Başlıca Diğer Şehirlerine Uzaklığı (km):
|
Mesafe
|
|
|
Mesafe
|
Kiev-
|
|
|
Kiev-
|
|
Vinnitsa
|
266
|
|
Odessa
|
480
|
Dnipropetrovsk
|
479
|
|
Poltava
|
343
|
Donetsk
|
729
|
|
Rivne
|
324
|
Jitomir
|
140
|
|
Sevastopol
|
939
|
Zaporoji
|
568
|
|
Simferopol
|
852
|
Ivano-Frankovski
|
599
|
|
Sumy
|
339
|
Izmail
|
695
|
|
Ternopil
|
465
|
Kerç
|
989
|
|
Ujgorod
|
819
|
Kirovograd
|
299
|
|
Harkov
|
487
|
Lugansk
|
836
|
|
Herson
|
584
|
Lutsk
|
398
|
|
Hmelnitski
|
348
|
Lviv
|
544
|
|
Çerkasi
|
201
|
Mariupol
|
790
|
|
Çernivtsi
|
538
|
Nikolayev
|
517
|
|
Çernigiv
|
151
|
Ülkede uzunluğu 100 km’den fazla olan 100’ün üzerinde akarsu vardır. Bunların en büyükleri, Dinyeper, Dinyester, Güney Bug, Siverski Donets ve Tisa’dır. Bu nehirlerin hemen hepsi Karadeniz ve Azak Denizi’ne dökülür. Dinyeper gibi gemilerin yüzebileceği büyük nehirler ulaşım açısından çok önemlidir. Dinyeper nehrinin uzunluğu 981 km’si Ukrayna içinde olmak üzere toplam 2.300 km’dir.
Ukrayna’da irili ufaklı 3.000’den fazla tabii göl mevcuttur. Bunlar genellikle Polissia, Kırım ve Karadeniz kıyılarına yakın bölgelerde bulunmaktadır. Ayrıca 22.000 civarında da suni gölet bulunmaktadır.
Dostları ilə paylaş: |