Ukrayna’nın son beş yıldaki tüketici ve üretici fiyat endekslerindeki gelişme aşağıdaki tabloda verilmektedir.
YILLAR |
TÜKETİCİ FİYAT ENDEKSİ
(Bir önceki yılın Aralık ayına kıyasla)
|
ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ
(Bir önceki yılın Aralık ayına kıyasla)
|
2004
|
112,3
|
115,4
|
2005
|
110,3
|
109,5
|
2006
|
111,6
|
114,1
|
2007
|
116,6
|
123,2
|
2008
|
122,3
|
123,0
|
Kaynak: Ukrayna Merkez Bankası
4.2. Tarım
Ukrayna, verimli toprakları ve uygun iklim koşulları ile tarım alanında dünyada en yüksek üretim potansiyeline sahip ülkelerden biridir. Ülke topraklarının yaklaşık % 55'i (41,7 milyon hektar) ekilebilir tarım arazisidir. Kişi başına düşen arazi miktarı 0,9 hektardır. Eski SSCB döneminde; tahıl, et ve süt üretiminin yaklaşık dörtte birlik kısmını tek başına karşılayan Ukrayna'nın şu andaki önemli tarım ürünleri tahıl, patates, şeker pancarı, ayçiçeği ve soya fasulyesidir. Aynı zamanda başta ayçiçeği olmak üzere bitkisel yağlarda da eskiden olduğu gibi BDT ülkeleri içerisinde en büyük üretici konumundadır.
1990ların başında GSYİH’nın yaklaşık %20’ini oluşturan tarım kesiminin GSYİH içindeki payı 2008 yılında %10,1 olarak gerçekleşmiştir. 2008 yılında hububat rekoltesi %82 oranında artmıştır. Bu büyük artış oranında bir önceki yıl ki %14’lük düşüşün etkisi bulunmaktadır. Ayrıca, 2007 yılındaki %14’lük düşüş üzerine, hükümet tarafında tüketicinin korunması amacıyla hububat ihracatında lisans ve kota uygulaması başlatılması ve anılan uygulamanın yıl boyunca sürdürülmüş olması, 2008 yılında önemli bir hububat üretim artışını beraberinde getirmiştir.
|
Ukrayna Başlıca Tarımsal Ürünler Üretimi (Bin Ton)
|
Hububat
|
Şeker Pancarı
|
Ayçiçeği Tohumu
|
Pataes
|
Sebzeler
|
2002
|
38.804
|
14.452
|
3.271
|
16.619
|
5.827
|
2003
|
20.234
|
13.392
|
4.254
|
18.453
|
6.538
|
2004
|
41.809
|
16.600
|
3.050
|
20.755
|
6.964
|
2005
|
38.016
|
15.468
|
4.706
|
19.462
|
7.295
|
2006
|
34.258
|
22.421
|
5.324
|
19.467
|
8.058
|
2007
|
29.294
|
16.977
|
4.174
|
19.102
|
6.835
|
2008
|
53.290
|
13.438
|
6.526
|
19.545
|
7.965
|
4.3. Sanayi
Doğal kaynaklarının zengin oluşu ve Sovyet dönemindeki planlama Ukrayna'yı sanayi sektöründe, her ne kadar eski ve enerji yoğun teknolojiye sahip olsa da, belirli bir gelişmişlik düzeyine getirmiştir. Ülkenin gelişmiş demir ve çelik sanayi eski SSCB'nın dökme demir üretiminin %50'sini, çelik üretiminin %40'ını ve çelik boru üretiminin %25'ini karşılamaktaydı. Yine mineral gübre üretiminin %21'ini karşılayan, bunun yanında özellikle lastik, plastik ve gübre üretiminde deneyimli bir kimya sanayi tecrübesine sahipti. Sovyetler Birliği döneminde Ukrayna'da, ağır sanayi ve savunma sanayi ön planda yer almış, ancak bağımsızlıkla birlikte merkezi otorite dağılmış ve piyasa mekanizmasının geliştirilmesinde güçlüklerle karşılaşılmıştır. 1993'ten itibaren Ukrayna sanayisi yapısal değişiklikler yaşamıştır. Temel sanayi olarak adlandırılan enerji sektörü ve çelik sanayi üretiminin genel sanayi üretimi içindeki payı artarken, imalat sanayi olarak adlandırılan makina yapımı ve hafif sanayi üretiminin payı azalmıştır.
Ukrayna sanayisi içindeki diğer önemli sektörler makina imalatı, gıda, demir-çelik, metalurji, kimyasallar, uçak ve gemi inşa sanayisidir. Makina üretimi ve kimyasallar alanlarındaki en büyük sorun, eski teknolojilerin kullanılıyor olması ve ithal edilen mallarla rekabet edilememesidir. Bu nedenle üretim istenen seviyeye ulaşamamaktadır. Fakat özelleştirme süreciyle birlikte bu alanlarda bir canlanma gözlenmektedir.
İmalat sanayi içinde en hızlı büyüyen alt grup makina imalatı olmuştur. Makina imalatını kağıt ve selüloz sanayi ile ağaç ve ağaç işleme sanayi izlemiştir.
Ukrayna sanayisi enerjiye oldukça bağımlıdır. Ancak, enerji girdilerinin fiyatları gelişmiş ülkelere göre nispeten daha ucuzdur. Elektriğin kilovatsaat ücreti 0,7015 Grivnya, soğuk suyun metreküpü 4,5 Grivnya ve doğalgazın 1000 metreküpü ise 2.582,50 Grivnya seviyesindedir. Anılan fiyatlara %20 KDV ve olabilecek diğer bazı masraflar dahildir. Sözkonusu fiyatlar evlerde kullanımda çok daha ucuzdur. Evlerde soğuk suyun metreküpü 1,48 Grivnya, elektriğin kilovatsaati 02250-0,7626 ve doğalgazın 1000 metreküp fiyatı 483,6-1968 Grivnya’dır.
Sanayi üretiminde ve alt sektörlerinde 2003 yılından 2008 yılına kadar yıllık artış yüzdeleri aşağıdaki tabloda yer almaktadır.
(Bir önceki yıla göre % değişim)
|
2003
|
2004
|
2005
|
2006
|
2007
|
2008
|
Sanayi
|
115,8
|
112,5
|
103,1
|
106,2
|
110,2
|
96,9
|
Madencilik
|
105,5
|
104,1
|
104,4
|
105,8
|
102,8
|
97,6
|
Enerji kaynaklarının çıkarılması
|
103,6
|
101,9
|
103,1
|
103,3
|
98,0
|
101,0
|
Enerji dışı kaynakların çıkarılması
|
109,1
|
107,6
|
105,7
|
109,5
|
108,8
|
93,9
|
İmalat
|
118,2
|
114,6
|
103,0
|
106,3
|
111,7
|
96,8
|
Gıda sanayi ve tarım ürünlerinin işlenmesi
|
120,0
|
112,4
|
113,7
|
110,0
|
110,0
|
99,1
|
Hafif sanayi
|
104,0
|
113,6
|
100,3
|
98,1
|
100,4
|
96,6
|
Tekstil ve örme sanayi
|
102,9
|
114,0
|
102,6
|
95,2
|
99,7
|
94,0
|
Deri ve deri ayakkabı üretimi
|
107,5
|
112,5
|
91,9
|
110,3
|
102,7
|
105,1
|
Kereste ve orman ürünleri
|
123,6
|
125,5
|
119,5
|
113,9
|
122,1
|
109,6
|
Selüloz, kağıt ve matbaacılık
|
125,7
|
125,9
|
112,7
|
110,3
|
110,6
|
107,3
|
Kok ve rafineri ürünlerü üretimi
|
108,7
|
103,4
|
86,6
|
87,9
|
103,3
|
85,0
|
Kimyasal ve petrokimyasal üretim
|
116,8
|
114,4
|
109,8
|
103,2
|
106,2
|
93,8
|
Kimyasal ürünler
|
116,0
|
111,0
|
107,8
|
100,9
|
103,9
|
90,9
|
Plastik ve plastik ürün üretimi
|
120,7
|
128,8
|
117,6
|
111,1
|
114,1
|
103,1
|
Diğer metaldışı mineraller üretimi
|
117,9
|
119,3
|
114,3
|
112,8
|
116.9
|
104,3
|
Metalürji ve metal işleme
|
114,3
|
112,0
|
98,5
|
108,9
|
108.3
|
89,4
|
Makina yapımı
|
135,8
|
128,0
|
107,1
|
111,8
|
128.6
|
108,6
|
Makina ve ekipman üretimi
|
121,4
|
118,9
|
112,2
|
102,9
|
115,3
|
105,2
|
Elektrik ve elektrik ekipmanı üretimi
|
119,2
|
149,3
|
90,8
|
110,7
|
122,6
|
108,3
|
Nakliye vasıtası üretimi
|
162,1
|
124,6
|
112,4
|
119,1
|
142,3
|
111,1
|
Elektrik, gaz ve su üretimi ve dağıtımı
|
104,7
|
98,9
|
102,9
|
106,7
|
103,2
|
97,5
|
Dostları ilə paylaş: |