T. C. Lahey büYÜkelçİLİĞİ Tİcaret müŞAVİRLİĞİ hollanda’nin genel ekonomik durumu ve tüRKİye ile ekonomik-ticari

Yıl	Genel		Türkiye ile
Türkiye’nin Payı
İthalat	İhracat	İthalat	İhracat	İthalat	İhracat
2003	234	265	1,5	2,2	0,63%	0,84%
2004	284	318	1,8	3,0	0,62%	0,96%
2005	311	350	2,1	3,8	0,67%	1,09%
2006	358	400	2,2	4,2	0,62%	1,04%
2007	420	472	2,3	5,2	0,55%	1,10%
2008	488	541	2,4	5,7	0,49%	1,05%
2009	385	431	1,9	4,9	0,49%	1,14%
Kaynak: CBS

Diğer taraftan, Hollanda’nın ülkemize ihracatı ülkemizden ithalatından daha yüksek oranda artmakta ve ülkemiz aleyhine var olan ticaret açığı büyümeye devam etmektedir. Önceki yıllarda Hollanda’nın ülkemize ihracatının artış oranı Hollanda’nın genel ihracat artış oranının üzerinde gerçekleşmiş ve Türkiye’nin Hollanda ihracatı içerisindeki payı 2003 yılında % 0,84 iken 2008’de % 1,05’e yükselmiştir. Hollanda’nın ülkemize ihracatı 2009 yılında % 13 oranında azalmış olmakla birlikte, bu oran genel ihracatın düşüş oranı olan % 20’nin altında kalmaktadır. Hollanda’nın ithalatı içindeki payımız ise, 2003 yılında % 0,63 iken 2005 yılında artmış, daha sonra azalarak 2008 yılında ve 2009 yılında % 0,49 olarak gerçekleşmiştir.

Hollanda’nın ülkemize ihracatının ülkemizden ithalatından daha yüksek oranlarda arttığı görülmektedir. Sonuç olarak ticaret açığımız, 2003 yılında 764 milyon $ iken, 2008 yılında 3,2 milyar $’a ulaşmış, 2009 yılında ise 3 milyar $ olmuştur. İki ülke arasındaki maddeler itibariyle dış ticaret rakamları EK’te (Tablo: 7) gösterilmiştir.
Tablo 22: Hollanda-Türkiye Dış Ticareti

Yıl	Milyon Euro				Milyon ABD $				Değişim (%)
	İthalat	İhracat	Hacim	Denge	İthalat	İhracat	Hacim	Denge	İthalat	İhracat
2003	1.302	1.977	3.279	675	1.473	2.237	3.709	764	12,0%	21,5%
2004	1.417	2.446	3.863	1.029	1.763	3.043	4.805	1.280	19,7%	36,0%
2005	1.672	3.056	4.728	1.383	2.081	3.801	5.882	1.721	18,0%	24,9%
2006	1.744	3.310	5.054	1.567	2.190	4.157	6.346	1.967	5,2%	9,3%
2007	1.691	3.777	5.468	2.086	2.317	5.177	7.494	2.859	5,8%	24,5%
2008	1.642	3.852	5.494	2.210	2.415	5.665	8.081	3.250	4,2%	9,4%
2009	1.369	3.525	4.894	2.156	1.909	4.917	6.826	3.007	-20,9%	-13,2%
Kaynak: CBS

1.3.2. Başlıca Maddelere Göre Türkiye’ye İhracat

Hollanda’nın Türkiye’ye ihracatı değere göre sıralı olarak EK’te (Tablo:9) yer almaktadır. Demir-çelik Döküntü ve Hurdaları ilk sırayı korumuştur. Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri ikinci sırada, ilaçlar ise üçüncü sırada gelmektedir. Büro ve Bilgi İşlem Makineleri Aksam ve Parçaları ise, azalma eğilimini sürdürerek dördüncü sıraya gerilemiştir.
Öte yandan, Hollanda’nın genel ihracatında başlıca maddeler ile Türkiye’ye ihracatındaki baçlıca maddelerin, tarım ve hayvancılık (Et ve Sebze) ürünleri dışında ve sıralamada küçük değişikliklerle, aynı olduğu görülmektedir.

1.3.3. Başlıca Maddelere Göre Türkiye’den İthalat

EK’te sunulan Hollanda’nın Türkiye’den İthalatında Başlıca Maddeler tablosuna (Tablo:8) göre; ilk altı üründen beşini oluşturan çeşitli giyim eşyaları % 34 payla en önemli maddelerdir. Giyim ürünlerini Dokunmuş Hazır Eşyalar, Taze/Kuru Meyve ve Kabuklu Yemişler, Demir-çelik Döküntü ve Hurdaları, gemiler ve suda yüzen taşıtlar, balıklar, yaprak tütün ve dökütüleri, mobilya aksam ve parçaları takip etmektedir.
Hollanda’nın ithalatında başlıca maddeler ile Türkiye’den ithalatındaki baçlıca maddelere bakıldığında, Taze/Kuru Meyve ve Kabuklu Yemişler ile Mobilya ve Aksesuarları dışında tamamen farklı oldukları görülmektedir.

1.3.4. Sektörler İtibariyle Hollanda-Türkiye Dış Ticareti

Hollanda’nın Türkiye’ye ihracatı içerisinde en önemli sektör Makinalar ve Ulaştırma Techizatı olup, 2009 yılında 1,5 milyar $ değerle ihracatta % 31 pay sahibidir. İkinci sırada yer alan Kimyasal Maddeler ve Ürünleri % 28 paya, onu takiben Yenilemeyen Ham Maddeler %10, Mamul Maddeler % 10 ve Çeşitli Mamul Maddeler % 8 paya sahiptir.

Tablo 23: Sektörler İtibariyle Hollanda-Türkiye Dış Ticareti (2009)

SITC Kodu	SITC Adı	1000 Euro			Milyar ABD $			Pay (%)
		İthalat	İhracat	Denge	İthalat	İhracat	Denge	İthalat	İhracat
0	Gıda ve Canlı Hayvanlar	209.121	119.348	-89.773	291.682	166.467	-125.215	15,3	3,4
1	İçecekler ve Tütün	38.325	67.604	29.279	53.456	94.294	40.838	2,8	1,9
2	Yenilemeyen Ham Maddeler	48.717	360.001	311.284	67.950	502.129	434.179	3,6	10,2
3	Mineral Yakıtlar	1.768	221.548	219.780	2.466	309.015	306.549	0,1	6,3
4	Hayvansal ve Bitkisel Yağlar	556	2.068	1.512	776	2.884	2.109	0,0	0,1
5	Kimyasal Maddeler ve Ürünleri	35.149	1.002.799	967.650	49.026	1.398.704	1.349.678	2,6	28,4
6	Mamul Maddeler	278.323	349.015	70.692	388.205	486.806	98.601	20,3	9,9
7	Makinalar ve Ulaştırma Teçhizatı	231.763	1.104.172	872.409	323.263	1.540.099	1.216.836	16,9	31,3
8	Çeşitli Mamul Maddeler	525.288	295.449	-229.839	732.672	412.092	-320.579	38,4	8,4
9	Başka Yerlerde Belirtilmeyenler	18	3.320	3.302	25	4.631	4.606	0,0	0,1
Toplam		1.369.028	3.525.324	2.156.296	1.909.520	4.917.122	3.007.602	100,0	100,0
Kaynak: CBS

İthalatta ise en önemli sektör % 38 payla Çeşitli Mamul Maddeler olup, bunun tamamına yakını giyim eşyalarıdır. Mamul Maddeler % 20 payla ikinci sırada yer almakta, daha sonra % 17 payla Makineler ve Ulaştırma Techizatı, %15 payla Gıda ve Canlı Hayvanlar ve % 4 payla Yenilemeyen Ham Maddeler gelmektedir.

Dış ticaret dengesi açısından incelendiğinde; Hollanda’nın, Türkiye’ye ihracatında yüksek payı olan Makineler ve Ulaştırma Techizatı sektöründe 1,2 milyar $ ve Kimyasal Maddeler ve Ürünleri sektöründe 1,3 milyar $ fazla verdiği, Türkiye’den ithalatında en yüksek paya sahip olan Çeşitli Mamul Maddelerde 320 milyon $ ve Gıda ve Canlı Hayvanlar sektöründe 125 milyon $ açık verdiği görülmektedir. İki ülke arası ticarette Hollanda’nın 2009 yılında 3 milyar $ fazla verdiği görülmektedir.