3.1.17. Okulda Kazanılan Mesleki Bilgilerin Hâlen Yapılan İşteki Yeterlik Durumu Çalışan mezunların, okulda kazanmış oldukları mesleki bilgileri hâlen çalışmakta oldukları iş için yeterli bulma durumuna yönelik elde edilen bulgular Tablo 17’de görülmektedir. Tablo incelendiğinde okulda kazanılan mesleki bilgilerin iş hayatının taleplerine uygunluğu konusunda mezunların yüzde 32,82’si “çok az”, yüzde 25,43’ü “hiç”, yüzde 25,11’i “kısmen”, yüzde 11,62’si “oldukça, yüzde 5,02’si ise “çok şeklinde değerlendirmektedir.
TABLO 17
OKULDA KAZANILAN MESLEKİ BİLGİLERİ
YAPMAKTA OLDUKLARI İŞ İÇİN YETERLİ BULMA DURUMU
S.No
Meslekî Bilgilerini Yapmakta Oldukları İş İçin Yeterli Bulma Durumu
f
%
1
Çok
629
5,02
2
Oldukça
1456
11,62
3
Kısmen
3147
25,11
4
Çok az
4113
32,82
5
Hiç
3186
25,43
T O P L A M
12531
100,00
Belirtilen görüşlerin dağılımına bakıldığında, mezunların okullarda kazanmış oldukları mesleki bilgilerin iş hayatının taleplerine büyük oranda uygun olmadığı anlaşılmaktadır. Kısmen ve aşağısı birlikte değerlendirildiğinde, çeşitli sebeplerden dolayı öğrencilerimizin yüzde 82’sine mesleki bilginin yeterince kazandırılmadığı söylenebilir. Bu durum, işveren anketlerinde belirtilen programların hazırlanmasında işverenlerin görüşlerinin yeterince alınmadığı görüşünü de desteklemektedir. Bu sonuçlarla, daha önceki yıllarda yapılan araştırma sonuçlarındaki sıralamanın farklılık göstermesi de çok manidardır. Bu oranlarda çok büyük değişiklikler olduğu görülmektedir.
GRAFİK 15
3.1.18. Okulda Kazanılan Mesleki Becerilerin Hâlen Yapılmakta Olunan İş İçin
Yeterlik Durumu Tablo 18’de, çalışan mezunların okulda kazanmış oldukları mesleki becerileri hâlen çalışmakta oldukları iş için yeterli bulma durumuna yönelik elde edilen bulgular görülmektedir. Tablo incelendiğinde okullarda kazanılan mesleki becerilerin iş hayatının taleplerine uygunluğu konusunda mezunların yüzde 38,49’u “oldukça”, yüzde 29,14’ü “çok”, yüzde 24,44’ü “kısmen”, yüzde 6,14’ü ise “çok az” seçeneğinde görüş belirttiği anlaşılmaktadır.
TABLO 18
OKULDA KAZANILAN MESLEKİ BECERİLERİ
YAPMAKTA OLDUKLARI İŞ İÇİN YETERLİ BULMA DURUMU
S.No
Meslekî Becerileri/Pratiği Yapmakta Oldukları İş İçin Yeterli Bulma Durumu
f
%
1
Çok
3627
29,14
2
Oldukça
4791
38,49
3
Kısmen
3041
24,44
4
Çok az
764
6,14
5
Hiç
223
1,79
T O P L A M
12446
100,00
Belirtilen görüşlerin dağılımına bakıldığında, çok ve oldukça seçeneklerinde görüş bildirenlerin toplamının yüzde 67,63 oranında olduğu görülmektedir. Mezunların okullarda kazanmış oldukları mesleki becerilerin büyük oranda iş hayatının taleplerine uygun olduğu söylenebilir. Ancak mezun çalışanlar, mesleki becerilerini, mesleki bilgiye göre daha başarılı bulmaktadırlar. Burada da daha önceki yıllarda yapılan araştırma sonuçlarıyla örtüşen değerler karşımıza çıkmaktadır
GRAFİK 16
3.1.19. Okulda Kazanılan Mesleki Tutum ve İş Alışkanlıklarının YapılmaktaOlunan İş İçin Yeterlik Durumu Çalışan mezunların, okulda kazanmış oldukları mesleki tutum ve iş alışkanlıklarını hâlen yapmakta oldukları iş için yeterli bulmalarına yönelik elde edilen bulgular Tablo 19’da görülmektedir. Tablo incelendiğinde okullarda kazanılan mesleki tutum ve iş alışkanlıklarının iş hayatının taleplerine uygunluğu konusunda, mezunların yüzde 38,61’i “oldukça”, yüzde 34,04’ü “çok”, yüzde 21,60’ı “kısmen”, yüzde 4,13’ünün ise “çok az” seçeneğinde görüş belirttiği anlaşılmaktadır
TABLO 19
MEZUNLARIN OKULDA KAZANMIŞ OLDUKLARI MESLEKİ TUTUM VE İŞ ALIŞKANLIKLARINI YAPMAKTA OLDUKLARI İŞ İÇİN YETERLİ BULMA DURUMU
S.No
Meslekî Tutum ve İş Alışkanlıklarını Yapmakta Oldukları İş İçin Yeterli Bulma Durumu
f
%
1
Çok
4237
34,04
2
Oldukça
4805
38,61
3
Kısmen
2688
21,60
4
Çok az
514
4,13
5
Hiç
202
1,62
T O P L A M
12446
100,00
Belirtilen görüşlere göre, mezunların okullarda kazanmış oldukları mesleki tutum ve iş alışkanlıkları iş hayatının taleplerine yaklaşık yüzde 73 oranında uygundur. Bu sonuç mesleki beceride elde edilen görüşlerle paralellik gösterse de daha iyi durumda olduğu görülmektedir. Eğitimin amacı ve hedefinin tam öğrenme olduğu göz önüne alındığında bu sonucun yeterli olduğu söylenemez. Buradaki sonuçlar da daha önceki yıllarda yapılan e-mezun araştırma sonuçları ile büyük oranda benzerlik göstermektedir.
GRAFİK 17
3.1.20. Okulda Kullanılan Araç Gereçlerle İş Yerinde Kullanılanlar Arasındaki Benzerlik Durumu Tablo 20’de, çalışan mezunların okulda kullandıkları araç gereçle, iş yerinde kullandıkları araç gereç arasındaki benzerlik durumuna yönelik elde edilen bulgular görülmektedir. Tablo incelendiğinde okullarda kullanılan araç gereçlerle, iş yerlerinde kullanılan araç gereçler arasında mezunların, yüzde 33,04’ü “oldukça”, yüzde 27,41’i “çok”, yüzde 25,40’ı “kısmen”, yüzde 9,40’ı ise “çok az” benzerlik olduğu görüşünü belirtmişlerdir.
TABLO 20
OKULDA KULLANILAN ARAÇ-GEREÇLERLE İŞ YERİNDE KULLANILANLAR
ARASINDAKİ BENZERLİK DURUMU
S.No
Okuldaki Araç-Gereçlerle İşyerindekiler Arasındaki Benzerlik Durumu
f
%
1
Çok
3411
27,41
2
Oldukça
4111
33,04
3
Kısmen
3161
25,40
4
Çok az
1169
9,40
5
Hiç
591
4,75
T O P L A M
12443
100,00
Belirtilen görüşlerin dağılımında, kısmen ve altını yetersiz kabul edecek olursak okullardaki makine ve teçhizatın işletmelerde kullanılan makine teçhizat ile yeterince uyum göstermediği söylenebilir. Burada olumlu görüş bildirenlerin oranlarının nispeten yüksek olması, ankete cevap veren mezunların büyük kısmının küçük işletmelerde çalışmasından kaynaklanmış olabilir. Daha önceki yıllara ait aynı soruya ilişkin veriler yukarıdaki verilerle karşılaştırıldığında örtüşen sonuçlar görülmektedir.
GRAFİK 18
3.1.21. Mezunların Bitirmiş Oldukları Bölüm/Program (Alan/Dal) Dışında Bir
İşte Çalışma Nedenleri Tablo 21’de, hâlen bir işte çalışan mezunların okullarından mezun olduktan sonra, mezun oldukları bölüm/program (alan/dal) dışında bir işte çalışma nedenlerini öğrenmek amacıyla yöneltilen soruyla ilgili elde edilen bulgular görülmektedir. Bu soruda mezunlara sunulan seçeneklerden en fazla üç tanesini belirtmelerine imkân verilmiştir. Tablo incelendiğinde mezunların yüzde 26,93’ü öğrenim gördüğü bölümde/programda iş bulamadığı için, yüzde 21,02’si tamamen tesadüf, özel bir nedeni olmadığı için, yüzde 8,96’sı alanında çalıştığı işlerde tatminkâr ücret alamadığı için, yüzde 8,08’i mezun olduğu bölümü/programı sevmediği için, yüzde 7,71’i alanında ciddi bir iş araştırması yapmadığı için, yüzde 6,89’u çalışmakta olduğu işte daha fazla ücret aldığı için, yüzde 5,44’ü alanında çalıştığı işlerde sosyal güvencesi sağlanmadığı için, yüzde 2,96’sı işveren tarafından mesleğinde yeterli görülmediği için, yüzde 2,88’i ise alanında çalıştığı işlerde iş güvenliği ve işçi sağlığına önem verilmediği için mezun olduğu bölümün/programın dışında bir işte çalıştıkları görülmektedir.
TABLO 21
MEZUN OLDUKLARI BÖLÜMÜN/PROGRAMIN (ALAN/DAL) DIŞINDA BİR İŞTE ÇALIŞMA NEDENLERİ
S.No
Mezun Oldukları Bölümün/Alanın/Dalın Dışında Bir İşte Çalışmalarının Nedenleri
f
%
1
Öğrenim gördüğüm bölümde/alanda/dalda iş bulamadığımdan
926
26,93
2
Mezun olduğum bölümü/alanı/dalı sevmediğimden
278
8,08
3
İşveren tarafından mesleğimde yeterli görülmediğimden
102
2,96
4
Sosyal güvencem sağlanmadığından
187
5,44
5
İş güvenliği ve işçi sağlığına önem verilmediğinden
99
2,88
6
Alanımda tatminkâr ücret alamadığımdan
308
8,96
7
Çalışmakta olduğum işte daha fazla ücret aldığımdan
237
6,89
8
Tamamen tesadüf, özel bir nedeni yok
723
21,02
9
Çalışmakta olduğum işyerinin aileme ait olmasından
162
4,71
10
Branşımda ciddi bir iş araştırması yapmadığımdan
265
7,71
11
Mesleğimde kendimi yeterli bulmadığımdan
109
3,17
12
Alanım dışında iş yeri açtığımdan
43
1,25
VERİLEN CEVAPLARIN TOPLAMI
3439
100,00
Not: Bu soruda birden fazla seçenek belirtme imkânı verilmiştir. n: 2062