T. C. Orman ve su iŞleri bakanliğI
Yüklə 0,78 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Türkiye’de Su Potansiyeli
- 2010 Yılı 2023 Yılı Miktar (Milyar m 3 )
- Toplam 43 100 112 100
Mevcut Durum Analizi
Dünyadaki toplam su miktarı 1 milyar 400 milyon km3 olup yerkürenin dörtte üçünü kaplamaktadır. Ancak, bu miktarın tamamına ulaşılabilmesi ve kullanılabilmesi teknik ve ekonomik yönlerden mümkün değildir. Çünkü suların %97,5’i deniz ve okyanuslarda tuzlu su olarak bulunmakta olup, sadece %2,5’lik kısmı tatlı sudur. Tatlı suyun önemli bölümü ise (%69,5) kutuplarda buzul olarak veya donmuş toprak tabakasında bulunmaktadır. Tatlı suların yaklaşık %30,1’i yeraltı suyu (YAS), kalan %0,4’lük bölümü ise yüzey ve atmosfer suları (yağış ve atmosferdeki su buharı) olarak tatlı su gölleri, yüzeysel sular, sulak alanlar, atmosfer, toprak ve canlılardadır. Yüzeyde (göller, akarsular) bulunan tatlı su oranının düşük olması, kolaylıkla yararlanabilecek elverişli miktarın az olduğunu göstermektedir. Tipik su kaynaklarından biri olan akarsu ve göllerdeki su miktarının, dünyadaki toplam mevcut su miktarına oranı yaklaşık on binde bir buçuk gibi çok düşük bir seviyededir. Öte yandan, “görünmez kaynak” olarak da isimlendirilen yeraltı suyu miktarı yüzeysel sulara oranla fazladır. Ancak, yeraltı sularının önemli bölümü çok derinde olduğundan kullanılması günümüzün teknolojik ve ekonomik koşullarında kısıtlanmaktadır. Dolayısıyla, kullanılabilecek miktar gibi görülen (% 30,1) oran tam olarak gerçeği yansıtmamakta olup, çok daha azdır (Alpaslan vd., 2008). Su kullanımının sektörel dağılımına bakıldığında ortalama olarak % 70’lik miktarın, tarımsal sulama, % 20’lik miktarın sanayi, % 10’luk miktarın da evsel kullanım maksatlı olduğu görülmektedir. Öte yandan, Belçika gibi endüstrileşmiş ülkelerde, toplam su tüketiminin % 80’inin endüstri amaçlı kullanıma sunulduğu bilinmektedir. Dünyanın toplam su tüketimi son 50 yılda 3 kat artmıştır. Tatlı su ihtiyacı ise her yıl 64 milyar m3 artmaktadır (http://www.worldometers.info/water/ 2012). Sonuç olarak, kolaylıkla ulaşılabilir (canlılığı sağlayan) tatlı suyun toplam içindeki oranı % 0,05 mertebesinde olup bu oran zamanla azalmaktadır. Bu durum, suyun, canlı yaşamı için ne kadar kıymetli ve kıt bir kaynak olduğunu göstermektedir.
Kınacı (2012) bir çalışmasında, ülkemize düşen ortalama yıllık yağış miktarının 501 milyar m3; yıllık kullanılabilir yerüstü suyunun 98 milyar m3 ve yıllık kullanılabilir yeraltı suyunun ise 14 milyar m3 mertebesinde olduğunu belirtmiştir. Buradan yıllık toplam kullanılabilir suyun 112 milyar m3 olacağı sonucuna varılabilir. 2010 yılı sonu itibarı ile Türkiye nüfusunun 74 milyon kişi olduğu düşünüldüğünde, kişi başına düşen yıllık su miktarının 1.500 m3/kişi-yıl mertebesinde olduğu görülebilir. Aynı çalışmada, Türkiye’de su kullanımının 2010 yılı için gerçekleşen sektörel dağılımı, 2023yılı projeksiyonları ile karşılaştırılmıştır (Şekil 1).  
Şekil 1: Türkiye’de 2010 ve 2023 Yılları için Su Kullanımlarının Sektörel Dağılımı, (Kınacı, 2012) Tablo 1’de ise aynı karşılaştırma miktar bazında verilmektedir. Tablo 1: Türkiye’de 2010 ve 2023 Yılları için Su Kullanım Miktarlarının Sektörel Dağılımı
Tablo 1’den de görüldüğü gibi, 2010 yılında % 74 oran ile 32 milyar m3’lük kullanım değerine sahip olan tarımsal sulama, 2023 yılında % 64’e düşmekte, ancak toplamda 72 milyar m3’e ulaşmaktadır. Bu oransal azalma, daha çok sanayi kullanımının artacak olmasından kaynaklanmaktadır. Toplam kullanım miktarlarına bakıldığında 2010 yılındaki 43 milyar m3’luk kullanımın, 2023’te 112 milyar m3’e ulaşacağı, yani % 160 oranında artacağı öngörülmektedir. 2023 yılı için Türkiye nüfusunun 85 milyon kişi olacağı öngörülürse, 2023 yılında kişi başına su tüketiminin 1.300 m3/kişi.yıl değerine düşeceği hesaplanabilir. Tablo 2 çeşitli ülkelerdeki, kişi başına su kullanımını, 2005 ve 2023 yılları için kıyaslamaktadır. Tablo 2: Çeşitli Ülkelerde Kişi Başına Su Tüketimleri (Kınacı, 2012)
Yüklə 0,78 Mb. Dostları ilə paylaş:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||