T. C. Sosyal güvenlik kurumu başkanliği sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Sayı : 32995964/230 22/2/2013 Konu : Sigortalılık işlemleri genelge

2.1- Sigortalılığın başlangıcı

Kanunun ek 6 ncı maddesi kapsamında sigortalı olmak isteyenler “Şehir İçi Toplu Taşıma Araçlarında Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” (EK-13) ve araç sahibiyle şoför arasında imzalanan kısmi süreli iş sözleşmesi ile şoförlük mesleğini yaptıkları ilin sosyal güvenlik müdürlüğüne yada ilçenin sosyal güvenlik merkezine müracaat edeceklerdir. Şoförün ay içerisinde birden fazla toplu taşıma aracı sahibinin yanında çalışması veya yeni bir toplu taşıma aracı sahibiyle çalışmaya başlaması halinde, her bir araç sahibiyle yapmış olduğu kısmi süreli iş sözleşmeleri Kuruma verilecektir. Ancak, ay içerisinde her bir sözleşme için ayrı ayrı prim ödenmeyecek, yalnızca aylık 30 gün karşılığı olan prim alınacaktır. Ticari araç sahipleri tarafından on günden az çalıştırılan şoförlerin ek 6 ncı madde kapsamında sigortalı sayılması durumunda on günden az çalışılan süre için ticari araç sahibi tarafından başka bir bildirim yapılmayacaktır.

“Şehir İçi Toplu Taşıma Araçlarında Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”nde toplu taşıma aracı sahibinin (taksi, dolmuş ve diğer toplu taşıma araçları) ay içinde on günden az çalıştırdığı sigortalıya ilişkin beyanı ile ek 6 ncı madde kapsamında sigortalı olacak kişinin beyanı bulunacak, söz konusu bildirge ayrıca toplu taşıma aracı sahibinin bağlı olduğu oda (şoförler odası, minibüsçüler odası, otobüsçüler odası ve diğer) ya da meslek kooperatiflerince onaylanacaktır. Toplu taşıma aracı sahibinin beyanı ve bağlı olduğu odanın onayının bulunmadığı bildirgeler işleme alınmayacaktır.

Şehir içi toplu taşıma araçlarının (taksi, dolmuş, otobüs) geliş ve gidiş saatlerini kaydeden, bekleyen yolcuların sıra düzenini sağlayan ve bu araçlara binme işini yönlendiren kişilerin Kanunun ek 6 ncı maddesine göre sigortalılıklarının sağlanmasına yönelik müracaatlarında, ücret aldığı araç sürücüsü ile zabıtanın onayı yeterli olacaktır. Okul öncesi çocukları ve/veya ilköğretim öğrencilerini taşıyan okul servis araçlarında rehber personel olarak çalışanların ek 6 ncı madde kapsamında yapılacak müracaatlarında 28/8/2007 tarihli ve 26627 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliğinde öğrencilerin bir ücret karşılığı taşımasını üstlenen gerçek veya tüzel kişi olarak tanımlanan taşımacı onayı ile taşımacılık özel izin belgesini onaylayan belediye onayı aranacaktır.

Kanunun ek 6 ncı maddesi kapsamında sigortalı olmak için müracaat eden ticari araçlarda kısmi süreli olarak çalışanların sigortalılığı “Şehir İçi Toplu Taşıma Araçlarında Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”nin Kuruma verildiği tarih itibariyle başlatılacaktır. Sigortalılığın başlangıç tarihinin belirlenmesinde SSİY’nin 124 üncü maddesi hükümleri doğrultusunda işlem yapılacaktır.

Sigortalıları çalıştıran işverenler tarafından ya da üye oldukları meslek odası, birlik veya benzeri kuruluşlarca Kuruma bildirilmesi halinde sigortalılık, bildirimin Kuruma yapıldığı tarihten itibaren başlayacaktır.

“18/7/1997 tarihli ve 23053 Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 75 inci maddesinde sürücü belgesi sınıfları düzenlenmiştir.

11/6/2009 tarihli ve 27255 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinde şehiriçi, bir şehrin belediye sınırları içinde kalan alan olarak tanımlanmış olup 5 inci maddesinde Yönetmelik kapsamına giren taşımacılık, acentelik, taşıma işleri komisyonculuğu, taşıma işleri organizatörlüğü, nakliyat ambarı işletmeciliği, kargo işletmeciliği, lojistik işletmeciliği, dağıtım işletmeciliği, terminal işletmeciliği ve benzeri faaliyetlerde bulunacak gerçek ve tüzel kişilerin yapacakları faaliyetlere uygun olan yetki belgesini/belgelerini Bakanlıktan almaları zorunlu olduğu, 6 nci maddesinde yetki belgelerinin neler olduğu açıklanmıştır.

15/6/2005 tarihli ve 26199 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Büyükşehir Belediyeleri Koordinasyon Merkezleri Yönetmeliğinin 18 inci maddesi ile kara, deniz, göl, nehir, kanal ve demiryolu üzerinde işletilen her türlü servis ve toplu taşıma araçları ile taksi sayılarını, bilet ücret ve tarifelerini, zaman ve güzergahlarını belirlemek; otobüs, taksi, dolmuş ve servis durak yerleri ile karayolu, yol, cadde, sokak, meydan ve benzeri yerler üzerinde araç park yerlerini tespit etmek ile karayolu taşımacılığına ait mevzuat hükümleri saklı kalmak üzere, trafik düzeni ve güvenliği yönünden belediye sınırları içinde ticari amaçla çalıştırılacak yolcu taşıtlarının çalışma şekil ve şartları ile bu taşıtların teknik özelliklerini tespit etmek, çalıştırılabileceği yerler ile güzergahlarını tespit etmek ve sayılarını belirlemek, bunlara izin ve çalışma ruhsatı verme görevi belediyelerin Ulaşım Koordinasyon Merkezlerine verilmiştir.

Öte yandan, belirli bir idari bölge sınırlan içinde belirli bir yolcu taşımacılık faaliyetinde kullanılan otobüsler için belirli harf veya harfler kullanılarak plaka numarası verilmektedir. Örneğin Ankara ilinde taksilere “T”, servislere “C”, minibüs ve otobüslere “J” plakası verilmektedir.

Kanunun ek 6 ncı maddesi kapsamında il sınırları içinde yapılan toplu taşıma faaliyetleri nedeniyle müracaat edenlerden Şehir îçi Toplu Taşıma Araçlarında Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi yanında yetki belgesi, yol güzelgahı, toplu taşıma faaliyetinde kullanılan aracın plakasına ilişkin belgeler de istenecektir. ”

11/6/2009 tarihli ve 27255 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde bir şehrin belediye sınırları ile mücavir alanının toplamından oluşan alan şehir içi olarak tanımlanmıştır. Herhangi bir ilin herhangi bir noktasından veya yerleşim biriminden başlayıp diğer bir ilin herhangi bir noktasında veya yerleşim biriminde biten taşımalar ise şehirler arası taşıma sayılmakta olup ek 6 ncı maddeye tabi müracaatlarda bu husus dikkate alınarak işlem yapılacaktır.

Gelir/aylık alma hakkını kaybedenlerin ek 6 ncı maddeye tabi sigortalılıkları hakkında yapılacak işlemler bu Genelgenin ikinci kısmının ikinci bölümünün “3- Gelir/aylık almak hakkını kaybedenlerin sigortalılıkları başlıklı bölümünde açıklandığı şekilde yapılacaktır.

Örnek 1- 22/5/2011 tarihinde “Şehir İçi Toplu Taşıma Araçlarında Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” ile Kuruma müracaat eden (K)’nın yapılan incelemede 2/12/2009 tarihinden itibaren gelir vergisinden muaf olarak esnaf ve sanatkar sicil memurluğuna ve şoförler odasına kaydı olduğu anlaşılmış olduğundan, ek 6 ncı madde kapsamındaki sigortalılığı başlatılmayıp, 2/12/2009 tarihinden itibaren 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) numaralı alt bendi kapsamında sigortalılığı başlatılacaktır.

Örnek 2- Ticari taksi şoförü (L) 22/9/2011 tarihinde “Şehir İçi Toplu Taşıma Araçlarında Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” ile Kuruma müracaat etmiş olup, yapılan incelemede taksi sahibi ve taksi sahibinin bağlı olduğu odaya, ilgili meslek kooperatifine ait onayların bildirgede bulunmadığı anlaşılmıştır. Sigortalının ek 6 ncı madde kapsamındaki başvuru talebi reddedilerek bildirgenin taksi sahibi, ilgili oda, meslek kooperatifi ve sigortalı tarafından onaylanıp yeniden müracaat edebileceği yönünde bilgi verilecektir.

Örnek 3- Kanun kapsamında 1/3/2011 tarihinden önce çalışması bulunmayan sigortalı (M), 2/2/2012 tarihinde gerekli onayları taşıyan belge ile ek 6 ncı madde kapsamında sigortalı olmak için müracaat etmiştir. (M)’nin sigortalılığı 2/2/2012 tarihi itibariyle başlatılacaktır.

Örnek 4- Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında bir işveren yanında ayda 20 gün süreyle kısmi süreli olarak uzun vadeli sigorta kollarına tabi çalışan sigortalı ayrıca ticari takside ay içinde on günden az çalışmaktadır. Bu sigortalı 5/5/2012 tarihinde ek 6 ncı madde kapsamında sigortalı olmak için müracaat etmiştir. Sigortalının uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak ayda 20 gün çalışması devam ettiğinden müracaatı kabul edilmeyecek, bu sigortalıya ay içinde eksik kalan on günü 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında isteğe bağlı sigorta primi ödeyebileceği ya da aynı statü üzerinden 41 inci maddenin (i) bendi uyarınca borçlanma yapabileceği hakkında bilgi verilecektir.

Örnek 5- Sürekli iş göremezlik geliri almaktayken 4/3/2012 tarihinde ek 6 ncı madde kapsamında sigortalı olmak için müracaat eden sigortalının gelir alıyor olması nedeniyle talebi reddedilecektir.

Örnek 6- Şehir içinde dolmuş şoförü olarak ayda 9 gün, ticari takside de ayda 15 gün şoför olarak çalışan sigortalı ek 6 ncı madde kapsamında talepte bulunmuştur. Bu sigortalı 15 günlük çalışması nedeniyle 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayıldığından dolmuş şoförlüğü nedeniyle 9 günlük çalışmasından dolayı ek 6 ncı madde kapsamında sigortalı olamayacak, ancak, sigortalıya ay içinde eksik kalan 15 günü Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında isteğe bağlı sigorta primi ödeyebileceği ya da aynı statü üzerinden 41 inci maddenin (i) bendi uyarınca borçlanma yapabileceği hakkında

bilgi verilecektir.

3- Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli olarak çalışanlar

Kanunun 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi ile bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan; film, tiyatro, sahne, gösteri, ses ve saz sanatçıları ile müzik, resim, heykel, dekoratif ve benzeri diğer uğraşları içine alan bütün güzel sanat kollarında çalışanlar ile düşünürler ve yazarlar sigortalı sayılmıştır. SSİY ekinde yer alan “Kanunun 4 üncü Maddesinin İkinci Fıkrasının (b) Bendi Kapsamında Sayılan Sigortalılara İlişkin Uğraşı Alanı ve Çalışanları Gösterir Liste” (EK-4) ile bu kapsamda sayılan işler belirlenmiştir.

Kanuna eklenen ek 6 ncı madde ile 1/3/2011 tarihinden itibaren 4 üncü maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilenlerden Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı on günden az olan kişilerin sigortalılıkları, bu madde kapsamında kendileri tarafından aylık 30 gün sigortalılık süresi üzerinden karşılığı olan prim ödemeleri suretiyle sağlanacak, bunlar 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacaktır.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü 24/5/2012 tarihli ve 2012/8 sayılı Genelgesi (EK-14) ile “Sanatçı Olarak Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi”ni onaylatmak üzere başvuru yapılacak Bakanlık ilgili birimi ve meslek birliklerini, gereken belgelerin tespiti ve meslek birliği tarafından onaylanmaması halinde izlenecek yolun tespiti hususlarını düzenlemiştir.

3.1- Sigortalılığın başlangıcı

Kanunun ek 6 ncı maddesi kapsamında sigortalı olmak isteyenler “Sanatçı Olarak Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” (EK-15) ile sanatçı ve işvereni arasında imzalanan kısmi süreli iş sözleşmesi ile ikamet edilen ilde bulunan SGİM/SGM’ye müracaat edeceklerdir. İşveren veya çalışanın bağlı olduğu meslek birliği veya sendika ya da Kültür ve Turizm Bakanlığının merkez veya taşra birimleri tarafından onaylanmamış “Sanatçı Olarak Kısmi Süreli Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” işleme alınmayacaktır.

Kanunun ek 6 ncı maddesi kapsamındaki sigortalıların ay içerisinde birden fazla işverenin veya ek 6 ncı madde kapsamında yeni bir işveren yanında çalışmaya başlamaları halinde, her bir işverenle yapmış oldukları kısmi süreli iş sözleşmeleri Kuruma ayrı ayrı verilecek, ancak ay içerisinde her bir sözleşme için prim ödenmeyip yalnızca aylık 30 gün sigortalılık süresi karşılığı prim ödenecektir.

Sigortalıları çalıştıran işverenler tarafından ya da üye oldukları meslek odası, birlik veya benzeri kuruluşlarca Kuruma bildirilmesi halinde sigortalılık bildirimin Kuruma yapıldığı tarihten itibaren başlayacaktır.

4- Sigortalılığın sona ermesi

Kanunun ek 6 ncı maddesi kapsamında ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı ile 4 üncü maddenin ikinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılanların sigortalılıkları; Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bendi kapsamında uzun vadeli sigorta kollarına tabi çalışmaya başlaması, isteğe bağlı sigortalı olması, toplu taşıma aracı sahibinin yanında on günden fazla çalışması, bu kapsamdaki çalıştığı işten ayrılması “ve ölümü” halinde sona erecektir. Ek 6 ncı madde kapsamında çalışanların sigortalıkları ayrıca bunları çalıştıran kişilerin/işverenlerin talebi halinde de sona erdirilir.

Kanunun ek 6 ncı maddesine tabi sigortalılığı olup sigortalılığın başladığı tarihten itibaren prim ödemesi bulunmayanların yazılı olarak sigortalılıklarını sona erdirme talebinde bulunmaları halinde, ek 6 ncı maddeye tabi sigortalılıkları başlangıç tarihi itibariyle sona erdirilir.

Kanunun ek 6 ncı maddesi kapsamındaki sigortalılıkları 1/1/2012 tarihinden sonra başlayıp daha sonra sona erdirilenler ile 1/1/2012 tarihinden önce başlayıp bu tarihten sonra sona erdirilenler, sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren Kanunun 60 ncı maddesinin birinci fıkrasının (g/2) bendi kapsamında sigortalı sayılarak genel sağlık sigortası tescil işlemleri re’sen yapılacaktır. Bunların müracaatları halinde yapılacak gelir testi sonucuna göre durumları yeniden değerlendirilecektir.

5- Prim hesabı ve gün sayısı

Kanunun ek 6 ncı maddesine göre sigortalı olacaklar, 1/3/2011 tarihinden itibaren 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas kazancın alt ve üst sınırı arasında olmak kaydıyla sigortalı tarafından belirlenen günlük kazancın otuz katının % 32,5’i oranında prim öderler. Bu prim oranının % 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları, % 12,5’i genel sağlık sigortası primidir.

Bu sigortalılardan 4447 sayılı Kanuna tabi olmak isteyenler % 3 sigortalı ve işveren hissesi oranındaki işsizlik sigortası primi de ödeyebilirler. İşsizlik sigortası priminin ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenmemesi halinde o aya ait işsizlik sigortası primi ödeme hakları düşer.

Kanuna eklenen geçici 29 uncu madde ile ek 6 ncı madde kapsamındaki sigortalılar 1/3/2011-31/12/2011 tarihleri arasında 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazancın alt sınırının on sekiz günlük tutarı üzerinden başlanılarak, takip eden her yıl için bir puan artırılmak suretiyle otuz katını geçmemek üzere prim ödeyeceklerdir. Sigortalılar talepte bulunmaları halinde üst sınıra kadar da prim ödeyebileceklerdir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Geçici 20 nci Madde Kapsamındaki Sigortalılar

1- Geçici 20 nci madde kapsamındaki sigortalıların Kanun kapsamına alınması

Kanunun 8/5/2008 tarihinde yürürlüğe giren geçici 20 nci maddesinin birinci fıkrası ile 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıkların iştirakçileri aylık veya gelir bağlanmış olanlar ile bunların hak sahiplerinin herhangi bir işleme gerek kalmaksızın 8/5/2011 tarihine kadar Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilerek Kanun kapsamına alınacakları, üç yıllık sürenin Bakanlar Kurulu Kararı ile en fazla iki yıl daha uzatılabileceği öngörülmüştür. 9/4/2011 tarihli ve 27900 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bakanlar Kurulunun 2011/1559 sayılı Kararı ile bu süre 8/5/2013 tarihine kadar uzatılmıştır. 6283 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile Bakanlar Kurulu Kararı ile uzatılabilecek süre 8/3/2011 tarihinden geçerli olmak üzere dört yıl şeklinde değiştirilmiştir.

Kanunun geçici 20 nci maddesinin birinci fıkrasında sandık iştirakçilerinin devir tarihi itibariyle 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılacakları, dördüncü fıkrasında devir işlemi tamamlanıncaya kadar sandık iştirakçileri, sandıktan aylık ve gelir alanlar ile bunların hak sahiplerinin sağlık ve sosyal sigorta yardımlarının sağlanması ile primlerinin tahsil edilmesine ilgili sandık mevzuat hükümlerine göre sandıklarca ve sandık iştirakçilerini istihdam eden kuruluşlarca devam edileceği, onbirinci fıkrasında ise Kanunun kısa vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası hariç diğer hükümleri bakımından; vakıf senetlerinde Kanuna aykırı hükümler bulunması halinde Kanun hükümlerinin uygulanacağı öngörüldüğünden sandıklar Sosyal Güvenlik Kurumuna devredilinceye kadar iştirakçilerinin sigortalılıkları bakımından müstakil sosyal güvenlik kurumu olmaya devam edeceklerdir. Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandık sigortalıları hakkında sandıkların devir tarihine kadar aşağıdaki şekilde işlem yapılmaya devam edilecektir. “3/5/2013 tarihli ve 28636 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2013/4617 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile bu süre 8/5/2014 tarihine, 30/4/2014 tarihli ve 28987 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2014/6042 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile bu süre 8/5/2015 tarihine kadar uzatılmıştır.” “6645 sayılı Kanunla 23/4/2015 tarihinden itibaren Kanunun geçici 20 nci maddesinin birinci fıkrası değiştirilmiş olup bankalar, sigorta ve reasürans şirketleri, ticaret odaları, sanayi odaları, borsalar veya bunların teşkil ettikleri birlikler personeli için kurulmuş bulunan sandıkların (Ek- 34) Sosyal Güvenlik Kurumuna devir tarihini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır. ”

Devir işlemi tamamlanıncaya kadar, sandık iştirakçileri, sandıktan aylık ve gelir alanlar ile bunların hak sahiplerinin sağlık ve sosyal sigorta yardımlarının sağlanması ile primlerinin tahsil edilmesine, ilgili sandık mevzuat hükümlerine göre sandıklarca ve sandık iştirakçilerini istihdam eden kuruluşlarca devam edilecektir.

Sandıklar hakkında Kurumumuzca devralınacakları tarihe kadar geçecek olan sürede Kanunun prim tahsilatı, kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ilişkin hükümleri uygulanmayacağından sandık üyelerinden vakıf senetlerinde belirlenen tutarda iş kazaları ve meslek hastalıkları primi ile hastalık sigortası primi alınmaya devam edilecektir.

Sandık iştirakçilerinden isteğe bağlı sigortaya devam edenler hakkında sandık mevzuatının 1/10/2008 öncesi hükümleri doğrultusunda prim tahsilatı yapılmaya devam edilecek, 1/10/2008 tarihinden sonra isteğe bağlı sigortaya müracaat eden sigortalılar hakkında devir işlemi tamamlanıncaya kadar sandık mevzuatı hükümleri uygulanacaktır.

Sandık iştirakçilerinin borçlanma işlemleri hakkında 1/10/2008 öncesi hükümler doğrultusunda işlem yapılacak, devir tarihine kadar Kanunun 41 inci maddesi ile getirilen hükümler bu sigortalılar için uygulanmayacaktır.

Kanunun 28 inci maddesinin sekizinci fıkrasına göre bakıma muhtaç derecede malul çocuğu bulunan kadın sigortalılara ilişkin hükümler de geçici 20 nci maddeye tabi sandık çalışanları hakkında uygulanmayacaktır.

Sandıktan ağır engelli ve yaşlılık aylığı almakta iken Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında çalışmaya başlayanlardan % 30 oranına kısa vadeli sigorta kollarına ait oran ilave edilmek suretiyle bunları çalıştıran işverenler tarafından aylık prim ve hizmet belgesi ile Kuruma bildirilecektir. 1/10/2008 tarihi itibariyle Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışması bulunanların 1/10/2008 tarihi itibariyle, bu tarihten sonra aylık bağlananların ise (b) bendi kapsamında çalışmaya başladıkları tarihten itibaren 2008 yılında % 12, takip eden her yılın Ocak ayında bir puan artırılarak % 15 oranını geçmeyecek şekilde aylıklarından sosyal güvenlik destek primi kesilerek ilgili sandıkça Kuruma bildirilecektir.

506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklar Kurumca devralınacakları tarihe kadar geçecek olan sürede Kanunla getirilen, kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ilişkin yükümlülüklerden muaf tutulduklarından sandık iştirakçileri için vakıf senetlerindeki iş kazaları ve meslek hastalıkları oranı ile % 11 oranındaki hastalık sigortası primlerinin tahsiline devam edilecektir.

Kanunun sigortalılık hallerinin birleşmesine ilişkin 53 üncü maddesinde 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerine tabi olanların sigortalılık ilişkisi düzenlenmiş olup geçici 20 nci madde sandıkları Kurumumuza devredilinceye kadar müstakil sandık statülerini devam ettirdiklerinden 53 üncü madde hükümleri sandığa tabi sigortalılar hakkında sandıklar Kurumumuza devredilinceye kadar uygulanmayacaktır.

Sandık sigortalılarından birden fazla sosyal güvenlik kanununa tabi hizmeti olan sigortalıların hizmet sürelerinin birleştirilmesi ve birleştirilen hizmetler üzerinden aylık bağlayacak kurumun belirlenmesi 2008 yılı Ekim ayı başı itibariyle mülga 2829 sayılı Kanun gereğince yapılmakta olup, sosyal güvenlik kurumları arasında 2829 sayılı Kanunun uygulamasına ilişkin hususlar Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesiyle Bu Kurumlar Arasında Diğer İşlemlere İlişkin Protokol gereğince yapılmaya devam edilecektir. Bu durumda, geçici 20 nci maddeye tabi sandıkta çalışmakta iken 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi olacak şekilde çalışması bulunanlar hakkında önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınarak işlem yapılacak, bunların (c) bendine tabi çalışmasının bulunması halinde ise (c) bendine tabi sigortalılık geçerli sayılarak sandık çalışması sona erdirilecektir.

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi çalışması ile geçici 20 nci madde sandığına tabi çalışması aynı anda bulunanlar hakkında önce başlayan sigortalılık sona ermediği sürece sonraki sigortalılık dikkate alınmayacaktır. Ay içinde 30 günden az çalışması bulunanlar hakkında da aynı şekilde işlem yapılacaktır. Sosyal güvenlik destek primine tabi olma açısından da aynı şekilde işlem yapılacaktır.

Geçici 20 nci madde sandık çalışanları, sandıktan aylık alanlar, bunların bakmakla yükümlü oldukları kişiler ile hak sahipleri bu durumları sona ermediği sürece genel sağlık sigortalısı sayılmayacaklardır.

Kanuna, 5838 sayılı Kanunla 1/8/2009 tarihinde eklenen 1 inci madde gereğince, Kanunun geçici 20 nci maddesinde belirtilen 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklar Kuruma devir tarihine kadar iştirakçilerinin sandıkla ilgilerinin başlama ve sona ermesine ilişkin bildirimlerini en geç on gün içinde Kuruma yapacaklardır. Söz konusu hüküm gereğince 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesinde yer alan sandıklar 1/8/2009 tarihinden itibaren işe aldıkları ve işten ayrılan sigortalıları sigortalı işe giriş bildirgesi ve sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile Kuruma bildirecekler, bildirimlerin yasal sürede ve e-sigorta yoluyla yapılmaması halinde haklarında 102 nci madde hükümleri uygulanacaktır.

1.1- Sigortalılığın başlangıç ve sona ermesinin bildirimi

Kanunun ek 1 inci maddesi gereğince 1/8/2009 tarihinden itibaren 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklar 6356 sayılı Kanunun 42 nci maddesi, 4447 sayılı Kanunun 48 inci maddesi ve 4857 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi hükümleri uyarınca Bakanlık, çalışma ve iş kurumu müdürlükleri ve İŞKUR’a yaptıkları bildirimleri Kanunun 8 inci, 9 uncu ve 11 inci maddelerine göre Kuruma yaparlar.

Kanunun 102 nci maddesinin birinci fıkrasına 5838 sayılı Kanunla 1/8/2009 tarihinden itibaren eklenen (j) bendi ile 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesinde yer alan sandıklara, sandık iştirakçiliğinin başlama veya sona ermesine ilişkin bildirimi, süresi içinde ya da Kurumca belirlenen şekle ve usule uygun olarak yapmayanlar veya Kurumca internet, elektronik veya benzeri ortamda göndermekle zorunlu tutulduğu halde anılan ortamda göndermeyenler hakkında veya Kanunda belirtilen süre içinde Kuruma vermeyenler hakkında her bir sigortalı için asgari ücret tutarında, 6283 sayılı Kanunla 8/3/2012 tarihinden yapılan düzenleme ile bir takvim ayında işlenen bu fiillerden dolayı tutmakla yükümlü bulunulan defter ve belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle verilmesi gereken ceza tutarını aşmamak kaydıyla her bir sigortalı için asgari ücretin onda biri tutarında idari para cezası uygulanacaktır.

Örnek- 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi banka sandığı 28/3/2012 tarihinde işe başlayan sandık çalışanı sigortalının işe giriş bildirgesini 9/4/2012 tarihine kadar (belgenin son verilmesi gereken süre olan 7/4/2012 tarihinin hafta sonu olması nedeniyle) Kuruma e-sigorta yoluyla vermesi gerekirken 3/7/2012 tarihinde kendiliğinden vermiş olup, bildirgenin geç verilmesinden dolayı işverene uygulanacak idari para cezası tahakkuk tutarı 88,65 TL’dir. Sandıkça işe giriş bildirgesinin 30 günlük süre dışında verilmesi nedeniyle ceza tutarında indirim yapılmayacak olup işverene borç tebliğinin 11/7/2012 tarihinde yapıldığı, 14/7/2012 tarihinde ödendiği varsayıldığında 88,65 x ¾ = 66,49 TL (kuruş kısmı atıldıktan sonra 66,00 TL) idari para cezası tahsil edilecektir.

506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklar, Kanunun 11 inci maddesine göre işyeri sayılmamakla birlikte 4447 sayılı Kanun gereğince işsizlik sigortası primi ödemeleri nedeniyle Kurumumuzca işyeri tescilleri yapılmıştır.

506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamında bulunan Türkiye Odalar Borsalar ve Birlik Personeli Sigorta Emeklilik Sandığı Vakfına bağlı oda, borsa, birlik ve bunların kurduğu teşekküllerde istihdam edilenler, 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanununun 73 üncü maddesi gereğince 4857 sayılı Kanuna tabi tutulmuşlardır. 5174 sayılı Kanunun geçici 12 nci maddesi ile de 1/6/2004 tarihinde oda, borsa, birlik ve bunların kurduğu teşekküllerde istihdam edilmekte olanların, mevcut statülerine göre istihdam edilmelerine devam edileceği hükmü bulunduğundan 1/6/2004 tarihinden önce Türkiye Odalar Borsalar ve Birlik Personeli Sigorta Emeklilik Sandığı Vakfında çalışan personel 4857 sayılı Kanuna tabi işçi olarak değerlendirilmeyecektir.

Türkiye Odalar Borsalar ve Birlik Personeli Sigorta Emeklilik Sandığı Vakfı Kanununun ek 1 inci maddesine göre verecekleri sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri 1/6/2004 tarihinden sonra işe alınan personel için geçerli olacaktır.

506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesine tabi sandıklar sigortalı işe giriş ve işten ayrılış bildirgelerini e-sigorta ya da kağıt ortamında Kuruma vereceklerdir.