səhifə 14/65 tarix 09.07.2018 ölçüsü 6,56 Mb. #56065
- can cıqıra : arxadaş. dost. suç ortağı.
- can vermək : ölmək. qapışmaq: qabışmaq11 .
- ağır canlı : qanbuz11 .
- can çəkişmə : canavul11 .
- can gərmək : cəsarətlənmək. canlanmaq. sevinmək.
- can tartmaq : can çəkişmək.
- can- canın aşamaq : çox qızmaq. öfgələnmək.
- can- canın çaynamaq : çox qızmaq. hiddətlənmək.
- can-qan bilə : hərarətlə. böyük istəklə.
- canı avrumaq : acımaq. üzülmək.
- canı bək : dayanıqlı. sağlam yapılı.
- canı gedmək : ürkmək. qorxmaq.
- canı tabanına tiqələmək : 1 . çox qorxmaq. 2 . çox sevinmək.
- canı təmirdən : dayanıqlı. güclü.
- canına tuymaq : alınmaq. gücünə getmək.
- canından bolmaq : bezmək. bıqmaq. usanmaq.
- canından edmək : bezdirmək. usandırmaq.
- canından toy : usanmaq. bıqmaq. bezmək. sıxılmaq.
- canından toydurmaq: bəzədirmək. usandırmaq.
- canından ülüş edmək : çox sevmək. heçbir şeyini əsirgəməmək.
canalqı öldürmə nobəti. ölümcül xəsdəlik.
- canalqısı tutqandı : öldürmə tuttu.
- canalqısı tutmaq : ölmək üzərə olmaq.
çanaq savut11 . saxut. qapqacaq. tabaq. tabaq11 . tapaq. qab.
canaşuv 11 yanaşuv. yaxın.
canav 11 yanav. parlaq.
canavar çallı11 . yallı. qurt. asav heyvan.
canavm 11 1 . biləmə. 2 . təhdit. gözdağı.
canavmaq 11 1 . biləməmək. 2 . təhdit edmək. gözdağı vermək.
canavul 11 can çəkişmə.
canayaxın cuquşlu11 . yuquşlu. yoxuşlu. soqulqan.
çançaqlamaq 11 1 . didikləmək. dəlik deşik etmək. qarıştırmaq. 2 . bir işi kötü şəkildə yapmaq.
- betin çiçək çançaqladı : çiçək xəsdəliğinın yüzdə iz bıraqması.
çançılmaq 11 sancılmaq. saplanmaq.
- çançılıb təbsəmək : ayaq barmaqları üzərində oynamaq.
çançmaq 11 doğramaq.
- ayranqa qırcın çançıb aşadım : yoğurda əkmək doğrayıb yedim.
çançqı 11 çatal.
canı sıxılmaq abçımaq11 . şaşırmaq. səndələmək. çəkinmək. ürkmək. bezmək. cəsarəti qırılmaq.
canıtez cadav11 . daynıqsız. səbirsiz.
canıtezliq cadavluq11 . səbirsizlı.
canıvar 11 heyvan.
- cırtqıç canıvar : yırıtıcı heyvan.
- geyik canıvar : asav heyvanlar.
- suv canıvar : balıq türü heyvanlar.
- süyrəlüvçü canıvar : sürüngənlər.
- üy canıvar : evcil heyvanlar.
canıvarlanmaq hirslənmək. cananvar kəsilmək. qudurmaq.
canıvul 11 talaş. qarqaşa. panik.
canlandırma üzləv11 .
canlandırmaq iyiqləndirmək11 . diriltmək. silkindirmək11 . hərəkətə gətirmək. tirgizmək11 . oyandırmaq. yaxmaq. odlamaq.
canlandırmaq tinləndirmək11 . diriltmək. qeyrətə gətirmək.
canlanma aynıv11 . böyümə. gəlişmə. zənginləşmə. dirilmə.
canlı yanlı . 1 . aruv qanlı11 . sağlam. ayırtqan11 . daşqın. hərəkətli. qısqınıqlı11 . ələ avuca sığmaz. qıstav11 . hızlı. sürətlı. cürüq11 . yürük. əğik. türkən. tükkimi. sıxıntısız. cürüq11 . yürük. sürətli. hızlı. çabuq. səri. çevik. 2 . qurt.
- canlı rəng : cinqil11 . parlaq. gözalıcı.
- yığın canlı : sürü halında gəzən qurtlar.
- qazaq canlı : tək başına gəzən qurt.
çanqalanmaq 11 1 . qöstəriş yapmaq. ifadə satmaq. 2 . qırcanmaq. nazlanmaq.
çanqız 11 yanqız. yallı. qaraçay-malqar xalq oyunlarından birisi. erkəklər ayaq barmaqlarının ucunda hızlı bir şəkildə oyun edərlər.
- yanqızqa barmaq : yanqız oynunu yapmaq.
çanqur çunqur11 . çuxur.
cansaluv 11 yansaluv. kişiləştirmə.
cansıxıcı bezdirgic11 . usandırıcı. bezgiç11 . usandırıcı.
cansız cənazə. qolaysız11 . durqun. qubar11 . mat. donuq. soluq. sal11 . uyuşuq. halsız.
çanta qabçıq11 . torba.
canuvlamaq 11 yanuvlamaq 11 . saldırtmaq. qışqırıtmaq. təhrik etmək.
canuvlanmaq 11 yanuvlanmaq . parlanmaq.
canuvu etmək 11 yanuvu etmək . qonuşturmaq. qayğı etmək. təlaşlanmaq.
canuvul 11 yanuvul. 1 . qoşturma. 2 . təlaş. qayğı.
canuvuq 11 yanuvuq . öfgəli. hiddətli.
çapa yorta 11 qoşuşturaraq. qaça qaça.
çapa çaqa11 . qazma. gifə11 . kiçik qazma.
çapalaq yapalaq. 1 . sapalaq. ləpə ləpə yağan qar. iri qar dənəsi. 2 . uzun tüklü. tükləri qarışmış. 3 . martın birlə doqquz arasındaki günlər.
- yaz çapalaq : yazda yağan qar.
çapalaqmaq 11 yapalaqmaq . ləpələmək. ləpə ləpə qar yağmaq.
çapalçı çabuvçu11 . qoşuçu.
çapaq 11 1 . qas. mahiçə.2 . balıq.
- ala çapaq : ala balıq. - ayaqlı çapaq : yengəç. - çapaq ağ 11 : balıq ağı. - çapaq bav : misina. - çapaq qanat : yüzgəç. - çapaq qarmaq : olta. qullab. - halal çapaq : dadlı su ləvrəği. - irqay çapaq : turna balığı. - qoban çapaq : ala balıq. - mıyıqlı çapaq : som balığı. - sapran çapaq : sazan.
- irqay çapaq 11 : turna balığı.
- çapaq ət : masıl. mahiçə. qas.
- dağ suv çapaq : ala balıq.
çapaqçı 11 balıqçı.
- çapaqçı tüşündə av görədi : balıqçı yuxusında ağ görür.
capaqılanmaq 11 cabağılanmaq11 . keçələşmək. birbirinə keçmək.
çapar qovqunçu11 . xəbərçi. ulaq.
çapçaq 11 1 . şiş. şişqin. dolqun. 2 . bəsili. səmiz.
çapı 11 yapı. biçim. şəkil.
çapıldıv 11 cılız. çəlimsiz. zayıf.
çapırmaq 11 qabarmaq.
çapırqan 11 dəridə araya gələn töküntülər.
- çapırqan avruv : yılancıq xəsdəliği.
capısız 11 yapısız. çirkin. biçimsiz.
çapıt bısdır11 . basdır. paltar.
çapıy cocuq.
- asıralqan çapıy : oğulluq.
- əmcək içgən çapıy : sütcocuğu.
- çapıy tabmaq : cocuq doğurmaq.
- çapıy qonaqdan tamada : cocuq qonaqdən böyüktür.
- çapıy yetqıncə yetti türlü boladı : cocuq büyüyənə qədər yeddi dona girir.
çapıy-balıq 11 coluq-cocuq.
çapıy-çupıy 11 çoluq cocuq.
çapıylanmaq 11 uşaqlanmaq. cocuqlaşmaq. cocuq kimi hərəkət etmək.
çapıyli 11 cocuqlu.
çapıylıq 11 cocuqluq.
çapıysız 11 cocuqsuz.
- çapıysız tişiruv, gögətsiz tərəq : cocuqsuz qadın yemişsiz ağac.
çapma 11 eyvan. veranda.
çapmaq 11 (ç <> p ) yapmaq.
- yavqa yabın : savaş yapın.
çapmaq 11 1 . qaçmaq. qoşmaq. 2 . yabmaq. örtmək. qapatmaq.
- avuzuna çapmaq: ağzından vurmaq. sözünü kəsmək.
- qan çabmaq : qan oturması.
- qanı başına çapmaq: çox qızmaq. çox hiddətlənmək.
- suvuq çapmaq: soğuq almaq.
- o yolnu engişqə çabadı : o yoldan aşağı qaçır.
- qözümə qan çapdı : gözümə qan oturdu.
- peç başına çabqandı : ocaqtaki kömürdən zəhərləndi.
- canlarına suvuq çabıb avrudu : soğuq alqınlığından xəsdə oldu.
- soğan qözümə çapdı : soğan gözümü yaşarttı.
çappa 11 ayaqqabı. çarıq.
çappaqars 11 bir kimsəyə yapılan gərəksiz övgü. görgüsüz. sayqısız.
çappayer 11 qaraçay mitolojisində dünyanın bulunduğu orta aləm.
çapqaq 11 heyvanın ön ayaqlarının bulunduğu qısım. kürək gəmiği.
çapqaqsız 11 yapqaqsız . çirkin qadın. qılıqsız. çəlimsiz. alımsız. üzünə baxılmaz.
çapqın 11 1 . əl, ayaq barmaqlarında araya gələn şiş xəsdəlığı. 2 . soğuq alğınlığı. söuq dəğmə. zükam.
: - çapqını tutmaq : ağrısı başlamaq.
çapqınlıq yapmaq sayaqlanmaq11 . əxlaqı pozulmaq. əxlaqsızlaşmaq.
çapramaq ( ç <> y ) yaparaq açmaq.
- dirək yapradı : ağac yaparaqlandı.
çapraq 11 ( ç <> y ) yapraq.
- çapraq ağmaq : yapraq tökülməsi.
- çapraq ağuv : yapraq tökümü.
- çapraq iymək : yapraqlanmaq. yapraq çıxarmaq.
– tirəklər çapraq aqızadıla11 : ağaclar yapraq tökürlar.
- çapraq axqan11 : sonyazda ağacların yapraq tökməsi.
çapraylı 11 diksindirici. iğrənc. pis.
çapraz qıyıl11 . əğri. södəgəy11 . yatay. södək11 . yatay.
çaprazlamaq dərəkləmək. taraqlamaq11 . örmək. birbirinə geçirmək.
çaprazlamasında södəgəyinə11 . eninə.
çapu 1 . dənəcıq. zərrə. 2 . yeni yağmış qar. çisələyən yağmur.
- yapulamaq : çisələmək.
çapuc 11 yapuq. örtü.
- orun çapuv : çarşab.
- tərəzə çapuv : pərdə.
çapul talavul11 . dalavul. talavur11 . yağma. soyqun.
çaput buşduq11 . bukduq. paçavra.
çaq çağ . gözüv. zaman. - tab gözüv : uyqun zaman. əlverişli an.
- sürəsi geçmiş. tarixi geçmiş zamanı geçmiş. uzayqan 11 .
- yılnı çağları : mevsimlər.
- günnü bu çağı : günün bu zamanı.
caqa yaxa .
- yaxa almay ətək verməqən : yaxa tutmadan, ətək verməz.
- yaraşqan : münasib. uyqun.
- yaxasına uşaqan : münasib. uyqun.
- gölək yaxa : gömlək yaxası.
- suv yaxa : ırmaq qırağı.
- dənqiz yaxa : dəniz qıyısı.
çaqa 11 1 . çapa. qazma. 2 . şaqa11 . mürəkkəb.
- çaqa edmək : çapalamaq.
- çaqalamaq : çaplanmaq.
çaqal çaqan11 .
çaqalas 11 çaqbaş. avara. gidəcəği yeri bilməyən.
çaqan 11 çaqal.
çaqar 11 kölə.
caqasından almaq 11 yaxasından tutup devirmək.
çaqaslamaq 11 kovlamaq. kəpəyini almaq.
çaqbaş çaqalas11 . avara. gidəcəği yeri bilməyən.
çaqçaq gəvəzə qadın. dediqoducu qadın.
çaqı 11 yaxı. qamçı. qumaş toxuma dəzqahının bir parçası.
çaqıdiy 11 çaqmış. gəlişməmiş. cılız.
çaqılamaq çağılamaq. çaqımaq11 . yaxımaq. yaxılamaq. qamçı vurmaq.
çaqıldıy 11 görünüşü kötü fəqət qoşması hızlı olan at.
çaqım 11 1 . çiçəklənmə. çiçək açma. 2 . tuxumların sürməsi. 3 . açılış.
çaqım 11 az. seyrək. tənha. dağınıq. çağım. yaxım. alımlılıq. çəkicilik.
çaqımaq 11 çağılamaq. yaxımaq. yaxılamaq. qamçı vurmaq.
çaqımlanmaq 11 kiçillmək. azalmaq. əksilmək.
çaqımlı 11 iyi sürən. iyi sürgün verən.
çaqımlı 11 yaxımlı. xoş. dadlı. sevimli. incə. tərbiyəli. kibar.
çaqımqamaq 11 kiçilmək. azalmaq.
çaqınciq 11 saqsağan.
çaqınlı yaxınlı. kaprisli. şımarıq.
çaqır 11 bənəkli. ləkəli. çaxır. şarab. gözbəbəği üzərindəki ləkə.
çaqırım 11 çağırım . yaqlaşıq bir kilometriq uzaqlıq ölçüsü.
çaqırmaq dəvət etmək.
çaqıruv dəvət.
çaqlı qədər.
- munu çaqlı : bunun qədər.
- nə çaqlı bir : sonsuz. həddindən artıq. sınırsız.
çaqma işqok 11 ağızdan doldurulan əsgi tüfək.
çaqmaq ( ç <> y ) yaqmaq. 1 . otluq11 . çaqqıç11 . 2 . təqələmək11 . aşırmaq. yürütmək. 3 . vurmaq. urmaq11 . köyü birbirinə düşürmək. qarışıq. birbirinə girmiş. keçələşmiş. 4 . yəşərmək. qunşələnmək. filizlənmək. tomurcuqlanmaq. 5 . qabuq bağlayıb tökülmək. 6 . böyümək. artmaq. çoğalmaq. 7 . qıvılcımlanmaq. od almaq. 8 çalmaq . çalqalamaq. qarıştırmaq. 9 . atmaq.
- qoy çaqmaq : keçələşmiş qoyun yünü.
- yazda tərəqlər çaqallar : yazda ağaclar yeşərir.
- ərimlərim çaqqandılar : dodaqlarım qabuq bağladı.
- anı üydəkisi çaqqandı : onun ailəsi büyüdü.
- ayran çaqmaq : yuğurdu qarıştırıb çalqayaraq pürüzüsü duruma gətirmək.
- yün çaqmaq : yünü ataraq yumuşaq duruma gətirmək.
caqmaq 11 yaqmaq. sürmək. bulaştırmaq.
çaqmaqbaş saçları qarmaqarışıq.
çaqmış çaqıdiy11 . gəlişməmiş. cılız.
çaqpalıt şaqbulut11 . kəstana.
çaqqa 11 ayaqqabı.
çaqqal baqa11 .
çaqqan 11 söğüt, kavaq kimi ağacların tırtıla bənzəyən çiçəkləri. - çaqqan avruv 11 : qızmıq. çiçək xəsdəliği.
çaqqay şaqqay11 . yıldırım, şimşək tanrısı. şaqqay11 . yıldırım, şimşək tanrısı.
çaqqı yülgüc11 . ülgüc.
çaqqıç 11 çaqmaq.
çaqray şaqıray11 . səmimi. dost. tanıtıq.
çaqraylandırmaq şaqıraylandırmaq11 . tanıştırmaq. tanıtmaq.
çaqraylı şaqıraylı11 . tanıtıqları olan. tanışlı.
çaqraylın şaqıraylın11 : tanışma işi.
çaqraylıq şaqıraylıq11 . dostluq. tanışlıq. səmimiyət.
çaqsız 11 yaxsız . 1 . himayəsiz. kimsəsiz. zayıf. 2 . vaxtsiz. sırasız. zamansız. mevsimsiz.
çaqtana 11 tuvalet. müstərah.
çaquv 11 tomurcuq.
car 11 yar. uçurum.
çara 11 yara. (yara sözündə iki qarşıt anlam var: 1 . bütünlüyün yarılması, incinməsəi, əzilməsi. 2 . bir bütünün , bağlının açılması, yaraq, ışıq bulması). 3 . böyük, geniş tabaq.
- çara - çara salmaq : yaralanmaq.
- çarasına qatılmaq : gırtlağına yapışmaq.
çarabet 11 yarabet . geniş yüzlü. tombul üzli.
caralı 11 yaralı.
- avur yaralı : ağır yaralı.
- yenqil yaralı : əğik yaralı.
çaramaq 11 yaramaq. açıqlıq tapmaq. faydalı olmaq
- gönlünə çaramaq : məmnun etmək. məmnun bıraqmaq.
caraq 11 1 . yaraq11 . yumuşaq. cılız. incə. 2 . bir tür saman.
caraqan 11 yaraqan. iyi. gözəl. netəli.
caraqan 11 yaraqan. mükəmməl. fövqiladə. ulu. ali.
caraqlı 11 yabanı otlarla qapalı.
caraşmaq 11 yaraşmaq . anlaşmaq. uyuşmaq.
çarayıb şarayıb 11 . utanc. ayıb. qusur. əksik.
çarayıblamaq şarayıblamaq11 . ləkələmək. kötülənmək. aşağılamaq.
çarçaymaq 11 yaryaymaq . yorulmaq.
- dağlarda köp yürüb çarçaydım : dağlarda çox yürüyüp yoruldum.
çarçayt 11 yormaq.
- atnı pək çapdırıb çarçaytma : atı çox qoşturub yorma.
carçı dəllal. qodu11 . müjdəçi.
cardam 11 yardım.
çardaq yardağ . qaqıra11 . sundurma. sundurma. qaşpaq. hanqar. tügərliq11 . dügerliq. sundurma. çatı arası. tavan arası.
- çardaq üy : çatı arası. çatı qatı.
- çardaq bulutlar : yeryüzünə yaxın bulutlar. aşağıdaki basıx bulutlar.
çarə taqal11 . imkan.
çarəsiz badarsız11 . ümitsiz. qaçınılmaz. vacib. işanqısız11 . ümitsiz. tüngülüvlü11 . ümitsiz.
çarəsizlik baramta11 . gücsüzlük. ümitsizlik.
çarəsizliktən badarsızdan11 . icbarla. məcburi.
carım 11 yarım.
carımaq 11
- tanq carımaq : havanın ağarması.
- tavlada tanq carıydı : dağlarda dan sökür.
çarıq çappa11 . ayaqqabı. qabaş. ayaqqabı. tərlik. qamu11 . ayaqqabı. incə dəridən çizmə.
- bıstır çarıq : tərlik.
- çərgəs çarıq 11 : düqər çarıq 11 qaba dəridən çizmə.
- qumuq çarıq : sərt tabanlı çizmə.
carıq yarıq . - tunaqı carıq 11 : sönük ışıq.
carıq 11 yarıq .
carıqlanmaq 11 yarıqlanmaq. keflənmək. neşələnmək.
carıqlıq yarıqlıq. mutluluq.
carıtmaq 11 yarıtmaq . aydınlatmaq.
- qarnaqı geçəni tolqan ay carıtdı : qaranlıq gecəyi dolunay aydınlattı.
çarlamaq 11 tüfəğin od almaması. tüfəğin patlamaması.
- çarlaqan işqoq tüz urur : od almayan tüfək doğru vurur.
çarlav 11 e’tiraz. rəd. rəddetmə.
carmalıq heyvan bazarı. çəşitli malların satıldığı yer.
- baytalın satarqa , yarmalıqqa tartdı : qısrağını satmaq üçün bazara götürdü.
carmaq 11 yarmaq.
- yürək yarmaq : qızdırmaq. üzmək.
çarp çarpa. təxdə. - taxdabuz : çarpabuz. - taxdadaş: taxdaqaya: çarpadaş : çarpqaya .
çarpa çarp. təxdə. - taxdabuz : çarpabuz. - taxdadaş: taxdaqaya: çarpa daş: çarpqaya .
çarpaz çaldiyin11 . əğri.
çarpı 11 yarpı. zərər
çarpımaq 11 yarpımaq. zərər görmək.
çarpıq baymaq11 . baymıq. ayaqlarını əğri basan. yantaq11 . əğri.
çarpıtmaq 11 yarpıtmaq. zərər vermək.
çarplıq 11 tartıqlıq11 . əğrilıq. əğiklik.
çarpmaq çalpımaq11 . vurmaq. türtülmək11 . taxılmaq. vurmaq. təpmək. təbmək11 .
çarpuvlu 11 yarpıvlı. 1 . zərərli. 2 . kötü. talehsiz.
carqa 11 yarqa . parça. ağac, odun parçası.
- carqa carqa edmək : vurmaq. parçalanmaq.
carqalamaq 11 yarqalamaq . parçalanmaq. qırmaq.
carqam 11 yarqam . xəndək.
carqaq 11 yarqaq . yarılmış, cırılmış işə yaramaz dərisi.
carqıç 11 yarqıç . piçaq.
carqma 11 yarqma . parça. qurşun parçası. pürüzlü.
carqmalamaq 11 yarqmalamaq . 1 . yarmaq. 2 . saçmalamaq.
carqmalamaq 11 yarqmalamaq . parçalanmaq. qırmaq.
carqoy 11 yarqoy . qaraçay-malqar yeməklərindən. etli qartof yeməği.
çars 11 1 . sis. duman. 2 . yars . ay yarışı.
- çars bolmaq : sis basmaq.
- gözləri çars görmək : bulanıq görmək.
çarşab orun yapuv.
çarşı 11 yarşı. bazar. yarış yeri.
carsı 11 yarsı . carıs. yarıs. yarsı. qayqı. tasa. zərər. ziyan. axsaq. qayqı.
carsıtmaq 11 yarsıtmaq . 1 . üzmək. sıxıntıya soxmaq. qayğı vermək. 2 . axsatmaq.
- məni carsıtqan anı aytqan xəbəridi : məni üzən onun anlattıqlarıdır.
- işni carsıtqannı qıstaqız : işi aqsatanı qovun.
carsuv 11 yarsuv . 1 . sıxıntı. qayğı. zorluq. 2 . aksaqlıq.
carsuvlu 11 yarsuvlu . sıxıntılı. səfil.
carsuvqa 11 yarsuvqa . mə'ələsəf.
carsuvsuz 11 : yarsuvsuz . qayqısız. tasasız. zərərsiz. ziyansız. axsamadan.
Dostları ilə paylaş: