səhifə 10/65 tarix 09.07.2018 ölçüsü 6,56 Mb. #56065
- urub beqindir : çaqmaq. pekiştirmək.
bəqirək 11 daha çox. daha artıq.
bəqirəkda 11 ələxisus. özəlliklə.
bəqivlü 11 sağlam. qatı. dayanıqlı.
bəqivsüz 11 1 . sallantılı. sağlam olmayan. 2 . sərbəst. əngəlsiz. mane’siz. 3 . dəlilsiz. əsassız. düşünülmədən.
bəqləmək bəkləmək . saqlamaq. saxlatmaq11 .
bəqlənmək 11 sıxılaşmaq. sağlam duruma gəlmək.
bəqlətmək 11 bərkitmək. sağlamlaştırmaq. sıxılaştırmaq.
bəqlətmək 11 sıxılaşmaq.
bəqqol 11 çimri. sıxəl.
bəqqollanmaq 11 çimrilik yapmaq. xəsis olmaq.
bəqtir 11 bəqtur 11 . birdirbir oyunu.
bərabər birqə11 . tənqdən11 . aynı anda. aynı zamanda. tənqiş11 . bərabərliq. əşit. yaşıt. - bərabər tutmaq : tənqsinmək11 . bir tutmaq. musavi tutmaq. əşit tutmaq.
bərabərliq biriqməklik11 . birlik. dayanışma. tənqiş11 . bərabərə. əşit. yaşıt.
bərç 11 yara.
bərçlənmək 11 yaralanmaq.
bərdən əzbər.
- bərdən aytmaq : yaddan söyləmək.
- bərdən bilmək : yaddan bilmək.
- bərləmək : yadlamaq.
- suv bərləmək : iyicə yadlamaq.
bərə iz. ləkə. tab11 . zədə. – tablı yemiş: bərli yemiş. zədəli. - yara bərə : qasmıq. qurum. yanıq.
berəbər qatış11 . qarışıq.
bərəkə 11 baraqa . iqtirmə11 . külbə. tərəzi. ölçək.
bərəkləndirmək 11 heyvanların yəmin, suyunu vermək.
bəri bu tərəf. buraya.
- arı bəri : bir şey. hərhanki bir şey.
– arı bəri : oraya buraya.
– arıbilə bəri : oraya buraya.
- ötədən bəri: əsgidən bəri: ölətdən11 .
- bəri edmək : qapatmaq.
- bəri gəlmək : buraya gəl.
- bəridən arı yuvuq kişi : bir ayağı çuxurda kişi.
- tərəzəni bəri ed : pəncərəyi qapat.
berilağ 11 bu tərəf.
berimli 11 cörmət. açıqəl. əliaçıq.
bərk beq11 . bək. pek. sağlam. sıxı. bolmaqança11 . olmasınca. çox. qayət. sınırsız.
bərkimək bəkeymək11 . pekləşmək. sağlamlaşmaq. quvvətlənmək. günclənmək.
bərkitmək bəqlətmək11 . sağlamlaştırmaq. sıxılaştırmaq. qurçlandırmaq11 . gücləndirmək. sağlamlaştırmaq.
berləqtın 11 bu tərəfdən.
bərləymək yadlamaq..
beş 11
- beşəv : beş kişi.
- beşəvlən : beş kişi.
- beşişər : beşər.
- beşli : beş yaşında.
beşatar 11 beş qurşun atan tüfək.
beşbarmaq 11 ətlə yapılan xəmirsi bir yemək. yeyiləbilən bir bitgi kökü.
bəsənəy 11 üzərində şəkil, desənlər bulunan. yerə sərilən hasır.
bəsi - bəsin dəğəri olmayan: tatımsız11 . kalorisiz.
beşik böləgən 11 cocuğun beşiğə yatırılması sırasında düzənlənən şölən.
beşik yır 11 ninni.
beşik meşik. meşok. başoq. bağşıq. bağlı. çuval.
bəsili çapçaq11 . səmiz. yavçılıq11 . yağçılıq. səmiz. şişman.
bəsimli basımlı. bazımlı11 . bərəkətlı. bollu.
bəsisiz işlənməgən11 . ədəbsiz. qaba.
bəsləmək asıramaq11 . baxmaq11 .
besləndirmək 11 rəhtləmək. lütf edmək. əzdirmək. nazlandırmaq.
bəslənmək 11 keflənmək. ləzzətlənmək. aynımaq11 . dirilmək. quvvətlənmək.
- bəsləyib gücləndirmək : aynıtmaq11 . quvvətləndirmək.
bəsləyici tatımlı11 . dadımlı. qalorisi yüksək.
beştaş - beştaş oyunu : qonaşığ oyun.
beştav 11 doğu yeli.
- beştav qobqandı : doğu yeli əsir.
beştav 11 qaraçaybir qala , şəhər adı. bu şəhərin qırağında bulunan beş dağın adı.
bet 11 1 . boya. rəng. - uçqun bet : 11 soluq yüz.
- bal betli : bal rəngi. qəhvərəngi. kəstana rəngi.
- bet atmaq : solmaq.
- qıştı bet 11 : şişman yüzlü.
- yer betli : boz rəngli.
- çayır betli : pambığ rəngli.
- qıqıt betli : mor rəngli.
- qoşun betli : kirəmit rəngi.
- mor betli : boz rəngli.
- təmir betli : çəlik rəngli.
2 . su bəndi. çıqat11 . səd. bağaj. - çuqurbet 11 : yüzündə bənəklər olan. - zuqul betli : uzun yüzlü.
3 . namus. şərəf. həyasiyət.
- yaman betli bolmaq : alçalmaq. rəzil olmaq.
- yaman betli edmək : alçatmaq. rəzil etmək.
- bet edmək : utanmaq. çəkinmək.
- bet tabdırmaq : şərəfləndirmək. sıyını, e’tibarını yücəltmək.
- betinə uyalmaq : e’tina göstərmək. vicdan yiyəsi olmaq.
- betinə uyalqan : e’tinalı. e’tina göstərən. vicdan yiyəsi.
4 . yamac.
- gün bet : dağın güney yamacı.
5 . yüz. çehrə.
- bet qanı gedmək : qorxudan yada öfgədən yüzü ağlaşmaq.
- betdən betgə : yüz yüzə. təkə tək.
- beti gedmək : yüzü sararmaq. donub qalmaq.
- beti-qutu gedmək : yüzü sararmaq.
- betinə gün tiyməgən : ağ tənli. gözəl.
- aybet 11 . ay üzlü, üzli. ayparçası. yuvarlaq yüzlü gözəl qız.
- tobarbet 11 : dobarbet . yuvarlaq yüzlü.
betalmış 11 dalqavuq. yaltaq. ikiyüzlü.
- betalmış edmək : yılışmaq. dalqavuluq etmək.
betalmışçı 11 ikiyüzlü.
betav 11 qısır qadın.
betcan 11 istehkam. sipər. xədd. hudut.
bətçi baxıcı. gözdərçi11 . falcı.
bətəvlük 11 şişmanlıq. səmizlik. yağlılıq.
betləşdirmək 11 yüzləştirmək.
betləşmək 11 yüzləşmək. yüzyüzə gəlmək.
betliq 11 sayqı. hörmət. şərəf.
betsinivçü11 dalqavuq. yaltaq. bədərbet11 . qüstax. betsiz. təmirbet11 . utanmaz. həyasız. uyatsız11 . sıxılmaz.
betsinivçü 11 dalqavuq. yaltaq. yüzsüz.
betsinmək 11 yaltaqlanmaq. üz vurmaq. dadlı dillə söyləmək.
betsiz utanmaz. həyasız. yüzsüz.
bətunə köynək.
betyuvmaz 11 üzü kirli. pasaqlı.
bəxşi baxşi. bətçi. baxıcı. gözdərçi11 . falcı.
bəxt şans. yora. qədər. - yaman yoralı: kötü qədərli.
bəy - bəy törə: biy törə :: ali törə: əsgi qaraçay-malqar΄da pirəns souyndan gələnlərin məhkəməsi.
- bəylər bəyi : bəylərin başçısı. bayraqtam11 . böyük pirəns.
bəydəm baydam11 . sevinc. mutluluq. neşə.
beyget 11 sağlamlaştırmaq. pekiştirmək.
bəyləmək biyləmək11 . bağlamaq. qaptamaq. ələ qeçirmək.
bəylik baylıq. kan. xəzinə. - söz baylıq : söz xəzinəsi.
beyliq biylik11 . bəylik. hakimiyət.
bəyqəmə bayqama11 . bağqama. güclü. quvvətli. qudrətli.
bez 11 busqul11 . quddə. kisəy11 .
- turqan bez : quddələrin şişməsi ilə oluşan xiyarcıq xəsdəliği.
bezdirən abçıtqan11 . şaşırtan. sərsəmlətən. ürkütən.
bezdirgic 11 cansıxıcı. usandırıcı.
bezdirmək abçıtmaq11 . şaşırtmaq. səndələtmək. ürkütmək. sıxmaq. çalqıtmaq11 . yalqıtmaq. yanqıtmaq. yormaq. usandırmaq. bıqtırmaq.
bəzəklik yaraqat11 . süslük. zinət eşyası. cehiz.
bəzəmək casamaq11 . süsləmək. yapmaq. düzənlənmək. omaqlamaq11 . umaqlamaq. süsləmək. sımarlamaq11 . sığqarlamaq. süsləmək.
bezərmək bezmək11 . bezgərmək. sıxılmaq.
bəzəyən soslan. - soslan daş : qıranit.
bezgək ot 11 pişik otu.
bezgək sıtma. ısıtma.
- bezgək tutmaq : sıtma nobəti tutmaq.
bezgərmək bezmək11 . bezərmək. sıxılmaq.
bezgiç 11 cansıxıcı. usandırıcı.
bezgin abçıqan11 . şaşırmış. sərsəmləşmiş. ürkmüş. cəsarətsiz.
bəzimək 11 keflənmək. əğlənmək. könül əğləndirmək.
bezirətmək 11 alay etmək. əğlənmək.
bezirəv yaramazlıq. oyun. alay.
bezmək yalqımaq11 . yorulmaq. sıxılmaq. usanmaq.
bezmək 11 acaymaq11 . içi sıxılmaq. cəsarəti qırılmaq. bezərmək. bezgərmək. sıxılmaq.
bibər - qara bibər : purç11 . - qırmızı bibər : çibici11 .
biblo casavucq11 . yasavucq.
bic başta11 . arada doğan cocuq.
bıçaq
- bıçaqlıq tüşürmək : əməğinin qarşılığını alamamaq.
- ullu bıçaq : qılıc.
biçəl saqat. beçəl11 . götürüm.
biçən - biçənçi qoş : yazın ot biçmək üzərə dağlara çıxan tırpancıların qurduğu barınaq.
biçən 11 biçin. edilən quru ot. - biçənçi qoş : yazın dağlarda ot biçmək üzərə çıxılan yayla evi.
biçənçlik 11 : çayır. çimən
bici 11 biçiq. dəğərsiz. qiymətsiz. netəsiz.
biçik edmək biçtəmək. buşto edmək11 . buçuq edmək. buştamaq. doğramaq.
biçik qımsa11 . hərf.
biçikləmək buşduqlamaq11 . biçtikləmək. çıtıqləmək. parça qoparmaq.
biçil bıçıl . iğnənin dəliğində qalan iplik parçası.
bıçıl 11 biçil . iğnənin dəliğində qalan iplik parçası.
bicilənmək 11 kötülənmək. dəğərsizləmək.
biçilmək tartılmaq11 . dartılmaq.
biçim çapı11 . yapı. şəkil. türs11 . şəkil.
biçimləşək 11 qarşılıqlı qonuşup qararlaşmaq. kəsişmək. - biçimli onov : qarşılıqlı tartışıb verilən qarar.
biçimsiz capısız11 . yapısız. çirkin. qaramsız11 . əndamsız. quvatsız11 . göstərişsiz. silik. alımsız. örə-qıla. qırav11 . çəlimsi. aybatsız11 . çirkin. yaxışıqsız. alımı olmayan.
biçin 1 . taşıvul11 . ürün qaldırma zamanı. 2 . biçin, xərmən yerində çalışmaqta olanların yoldan geçən yolcuların yollarını kəsərək onlardan ərməğan almaları gələnəği: qırmıq salmaq 11 . - biçin çağı : oraq11 . oraqla11 .
biçin biçən11 . edilən quru ot. - biçənçi qoş : yazın dağlarda ot biçmək üzərə çıxılan yayla evi.
biçiq bici11 . dəğərsiz. qiymətsiz. netəsiz.
biçman başman. bıçman. pışman. kədərli. hüzünlü.
bıçman başman. biçman. pışman. kədərli. hüzünlü.
biçman bişman. boşman. peşman.bükül11 .
biçmanlamaq bükülləmək11 . bişmanlamaq. boşmanlamaq.
biçmanlanmaq büküllənmək11 . bişmanlanmaq. peşmanlanmaq.peşman olmaq.
biçmək çalmaq. ormaq11 . tartmaq11 . dartmaq.iğdiş etmək. qısratmaq.
- biçilgən at : iğdiş at. qısraq.
biçqi qıram. satur.
biçqiqışqır 11 talaş. çalış. çalqaş.
biçtəmək buşto edmək11 . buçuq edmək. biçik edmək. buştamaq. doğramaq.
biçtikləmək buşduqlamaq11 . çıtıqləmək. parçalamaq
bidan - bidan toxlu : zayıflıqtan yazı geçirəməyəcək qədər gücsüz quzu.
bıdaqlanmaq 11 pıtaqlanmaq. bıqıtlanmaq. bıqtalanmaq. kədərlənmək. üzünlənmək. hüzünlənmək.
bidav 11 şişman. tombul. yağlı.
- bidav bolmaq : tağ bağlanmaq. şişmanlanmaq.
bidəkli 11 yamalı.
bıdır 11 bıktır. büktür. göbək. qarın.
- bıdır salmaq : şişmanlamaq. səmirmək.
- çiybıdırmaq : şişman. şişqo.
bıdırqay bıktırqay . büktütqay . 1 . şişman. göbəkli. 2 . geniş görünümlü şey.
bıdırqı geyim, nərsə taxmaya yarayan duvar asqısı.
bidiş üstün netəli bir buğday türü. çavdar.
bidiyan 11 bitiyan . düşgün.zayıf. cılız.
bıjıldamaq 11 köpürmək. suyun köpürərək axması.
bıjıldavuq 11 köpüklü.
bilamuq 11 qaraçay-malqar yeməklərindən bir tür un çorbası.
bılar 11 bunlar.
bılay böylə. - bılay arı : bu tərəfə. - bılayda : burada. - bılaydan : buradan. - bılaytın : bu tərəfə doğru. buradan.
bildir bıtır11 . - bıtır köp aqça qapdım : keçəq senə çox para qazandım.
bildir bıtır11 . bitir. bitən il. geçən yıl.
bıldırcın bildirçin
bildirçin bitbiltik11 . tartar11 . dödənə11 .
bildirmək aytdırmaq. enəmək11 . anlatmaq.
bilə 11 ilə.
- alay bilə 11 : öyləcə. bu suratla.
- allı bilə 11 : önündən.
- anı bilə 11 : onunla. öyləcə.
- arası bilə 11 : arasından.
- artı bilə 11 : ardından. arxasından.
- qıyırı bilə 11 : qırağından.
biləği bilöv. - biləği daşı : qırpin11 . qırşı11 . qumtaşı.
bilək ağac 11 ocağın iki tərəfində yan duvarlara qoyulan taxda.
bilək qoş 11 omuz boğumu, əkləmi, məfsəli.
bilək - ayaq biləği : inciq.
bilək buvun11 .
biləmə canavm11 .
biləmək hırşılamaq11 . ititmək.
biləmək sivriləşmək. sivriləmək. tişəmək11 . şırqılamaq11 . sırıqlamaq. yanımaq11 .
bilən cırtlan. yırtlan. iti.
biləq bilək. 1 . boğum. əkləm. məfsəl. 1 .11 . qol. - bilək olmaq : yardım etmək.
biləqləmək biləkləmək 11 . yuvarlamaq.
bilərəq öcqəqə11 . qəsdən. məxsus. - öcqəqəliq etmək : bilərək yapmaq. qəsdən yapmaq.
biləv 11 1 . biləği daşı. - biləvçü çərx : biləği daşı. 1 . bilöv. şəkər.
- biləv yılan 11 : qara yılan.
biləzik buvunluq11 .
biləzlik toqqa. tuqqa. toqay11 . dolan. dolağ. halqa. yün yapağı.
bilgiləndirmək ulqarlamaq11 . xəbər vermək. anlatmaq. buyurmaq
bilim 11 bilgi.
bilimli 11 bilgili.
bilimsiz bolumsuz11 . ulumsuz. bəcəriksiz.
bilinc anq11 . şuur.
bilinc şuur. anqı11 .
bilincli anqılavlu11 . anlayan. anqılı11 . anlayışlı. uslu. şuurlu. çabuq qavrayan. ağıllı. uslu. şuurlu.
bilincsiz anqılavsuz11 . anlamaz. anqısız11 . anğısız. anlamaz. huşlu olmayan. şuursuz. ağılsız. huşsuz. qavramayan. yetənəksiz.
bilindik ayqaq. tanıdıq.
bilməcə elber11 . qıyın çomaq11 :
bilmədən adarqıdan11 .
bilmək anlamaq11 . tanımaq11 . tanımaq11 . anlamaq. - bilmək istəmək : osmaqlamaq11 . maraq etmək. ağız aramaq.
bilmək tanımaq11 . anlamaq.
bilməm qaydam11 . sanmam. əcəba.
bilöv - biləği daşı : sırqı11 .
bilöv biləği. - biləği daşı : qırpin11 . qırşı11 . qumtaşı.
bilqi bilgi. ulqar11 . xəbər. mə’lumat.
bilqic 11 büyücü. caduçu. baxııcı.
bilqim 11 qılıq. xuy. karakter.
bilqimsiz 11 ədəbsiz. sayqısız. tərbiyəsiz. yaxışıqsız. adi. çirkin. bayağı. görgüsüz. əxlaqsız.
bilqimsizlik 11 tərbiyəsizlik. görgüsüzlük. əxlaqsızlığ.
bılturma 11 heyvanların sevərək yediği sarı başlı dadlı bir bitgi.
bıqəli taxıl qoymaq üçün yapılmiş taxdadan böyük sandıq.
bıqıldamaq 11 çalqalanmaq.
bıqın qarın. böğür.
bıqıtlanmaq bıdaqlanmaq11 . pıtaqlanmaq. bıqtalanmaq. kədərlənmək. üzünlənmək. hüzünlənmək.
bıqmadan börü cortuv11 : börü yortuv : yorulmadan. durmadan. mütəmadiyən. dəvamlı.
bıqmaq əriqmək11 . sıxılmaq. usanmaq.: qacığmaq11 . usanmaq. yılmaq. qamamaq11 . qapamaq. istəksizləşmək. istəyini itirmək. soğumaq.
bıqsınmaq tıqsımaq11 . qarşı qoymaq. sızlanmaq. halından şikayət etmək.
bıqtalanmaq bıdaqlanmaq11 . pıtaqlanmaq. bıqıtlanmaq. kədərlənmək. üzünlənmək. hüzünlənmək.
bıqtalaşmaq uyunmaq11 .
bıqtır bıktır . büktür. bıdır11 . göbək. qarın.
bıqtırmaq : əriqdirmək11 . usandırmaq. səriltmək11 . usandırmaq.
bıqtırmaq çalqıtmaq11 . yalqıtmaq. yanqıtmaq. yormaq. usandırmaq. bezdirmək.
bir 11
- bir atlı : adaş.
- bir- bir : bə'zi.
- bir alada: bə’zən. zaman zaman.
- bir varmış bir yoxmuş: ertdə-ertdə.
- bir- birdə : bə’zən.
- bir ilki : yaşıt.
- birdən iki bolma : qararını dəğiştirməmək. yalnızca kəndi fikrini savunmaq.
- bir kibik : aynı. bənzər.
- bir gözüvdə : bə’zən.
- birəm- birəm : birər- birər.
- ol biri : öbürü. digəri.
bıraqmaq - geriyə bıraqmaq : qaldırmaq11 .
bıraqmaq qoymaq11 . tərk etmək. taşlamaq11 . tərk etmək.
biraz adarqıdan11 . azıcıq
birazdan uzaymay11 . çox geçmədən. nərədəysə.
birbiri - birbiri üstünə : tüzüvünləy11 . aralıqsız. arasız. arasız. teyxa. lap. həp.
birbirinə çarpmaq qaqışdırmaq11 . vuruşturmaq. dövüştürmək.
birçə 11 aynı.
birçəyləy 11 eynən. eynı.
birdənbirə 11 alayına11 . alaylay11 . anidən.
birə 11 bürçə11
birəmləmək 11 almaq. qaptamaq.
birər - birər birər : gözüvləş11 . sırayla.
birəv 11 biri. birisi.
birəvlən 11 bir kişi. birisi.
birgələy 11 bərabərcə.
birinci aldası11 . öndiki. ilk.
birinci tüngüc11 . ilk.
biriqmə 11 qurub. dayanışma.
biriqmək 11 dayanışmaq. birliqtə hərəkət etmək.
biriqməklik 11 bərabərliq. birlik. dayanışma.
- biriqməklilk tavnu qaltıratır : birlik dağı titrətir.
birkəsinə 11 birliktə. - birkəsinə aylanmaq . birliktə dolaşmaq.
birləşik yığımtıq11 . toplu.
birləşmək isəvləşmək. izəvləşmək. toplanmaq. bir araya gəlmək.
birləşmək tapışmaq. buluşmaq.
birlik biriqməklik11 . bərabərliq. dayanışma.
- bununla birliktə : aynı zamanda: aytırqa.
- birliktə götürmək : ala barmaq 11 .
birliktə birkəsinə11 .
- birkəsinə aylanmaq . birliktə dolaşmaq.
- birliktə götürmək : ala barmaq11 .
- birliqtə hərəkət etmək : biriqmək11 dayanışmaq.
bırnaq 11 qıraq. uzaq.
- bırnaq bolmaq : uzaqlaşmaq.
- bırnaq edmək : uzaqlaştıramq.
birqə 11 bərabər.
bırqı 11 boru.
- bırqı buvun : boru dirsəği.
- bırqı tamaq : yayqaracı. şamatacı.
Dostları ilə paylaş: