səhifə 58/65 tarix 09.07.2018 ölçüsü 6,56 Mb. #56065
- ullu apsın : evin böyükxanımı yaşlandığında onu yerinə geçən böyük gəlin.
- ullu yel : qasırqa. fırtına.
- ullu qonta : sırıq kimi uzun boylu.
- ullu könüllü : kibirli. kəndini bəğənmiş.
- ullu qönçcək : ”qoca donlu ” anlamında. qaraçaylılar΄ın türkiyə türklərinə vertikləri isim.
- ullu özək : mürvər ağacı.
- ullu taban : ayı.
- ullu törə : böyük xalq məhkəməsi.
- ullu üyür : birkaç quşağın bir arada yaşadığı böyük ailə.
- ulluqa gedmək : burnu böyümək. kəndini bəğənmək.
ulluqay 11 sırıq kimi uzun boylu. iri yapılı. dev anası.
ulöqu 11 yaban gülü. quşburnu.
ulov 11 daşıma. nağıl. yük heyvanı.
- eşək ulovung, qadın nökəring bolmasın : eşək daşıma aracın, qadın arxadaşın olmasın.
ulqa 11 rüşvət.
ulqar 11 xəbər. bilgi. mə’lumat.
ulqarlamaq 11 xəbər vermək. anlatmaq. bilgiləndirmək. buyurmaq.
- ulqarla, mən tınqılayma : söylə, mən dinliyrum.
ulqu 11 1 . çalılıq. 2 . rüşvət.
ultqa 11 rüşvət.
ulu 1 . ali. caraqan11 . yaraqan. yaraqan11 . mükəmməl. fövqiladə. tutey. dudey11 . böyük. yücə. hakim. üstün. 2 . "oğlu " anlamında ad yaxud soy adından sonra kullanılır. yaraqan. mükəmməl. fövqiladə. - ullu qapqaq : uçrum. tik yamac.
- aslanbeq ulu qaydadı : aslanbeq oğlu nərədə.
- toqcuq ulu : toqcuq oğlu.
- quday ulu : quday oğlu.
ulumaq qansımaq11 . ağlar kimi səs çıxarmaq.
ulumsuz bolumsuz11 . bilimsiz. bəcəriksiz.
ülüş 11 pay. hissə. tikə.
- öpgələgənni ülüşü dadlı boldur: küsənin payı dadlı olur.
- acır ülüş : at sürüsündə hər ayqırın kəndi sürüsü.
- ülüş edmək : paylaştırmaq. hissə vermək.
- yanqan otdan ülüş alqan : cəsur. gözüpək.
- öpgələgənni ülüşü dadlı bolur : küsənin payı dadlı olur.
ülüşlü 11 şanslı. talehli. dinəc içində.
ülüşsüz 11 1 . geçim sıxıntısı içində olan. 2 . şanssız. baxsız.
uluv 11 ulama.
uluzqar quzusunu əmdirməyən qoyunları içinə qonulduğu daştan ya da çittən yapılan kiçik yer. qoyun qımıldayamadığı üçün quzusu burada nənəsini rahatça əməbilir.
umaq omaq11 . göstərişli. yaxışıqlı. şik. gözəl.
umaqlamaq omaqlamaq11 . bəzəmək. süsləmək.
umaqlandırmaq omaqlandırmaq11 . süslənmək. gözəlləştirmək.
umaqlanmaq omaqlanmaq11 . böbürlənmək. qırıtmaq. nazlanmaq.
umay biyçə qadın, cocuqları qoruyan tanrıca.
ümid işanuv11 . güvən.
ümidsizlənmək ümidi qırılmaq. suvsunmaq11 .
ümit işənuv11 . güvən. umut. işanç11 . - ümit verici : ümit verən: tüngülüvsüz11 . - ümit edən : umutça11 . umutlu. - ümit etmək : yoralamaq11 . xiyal etmək. təsəvvür etmək. - ümidini itirmək : abzıramaq11 . yılmaq. sinmək. şaşırmaq. sərsəmləşmək.
ümitsiz badarsız11 . çarəsiz. qaçınılmaz. vacib. işanqısız11 . çarəsiz. tüngülüvlü11 . çarəsiz.
ümitsizlik baramta11 . çarəsizlik. gücsüzlük.
umud - umud kəsmək : tüngülmək11 . naümid olmaq.
umursamadan istəməy11 . aldırmadan. tikinə.
umursamamaq baldırlıq edmək11 . aldırmamaq. qeyitsiz davranmaq. istəməmək11 . aldırış etməmək. qol sırtından qaramaq. önəm verməmək. büsürəvsüz edmək11 . boş vermək.
umursamaq sanatmaq. önəmsəmək. önəm vermək. ilgi göstərmək. aldırmaq. ilgi göstərmək. ilgilənmək.
umursamaz buzyürək11 . qayıtsız. aldırmaz. laqeyd.
umut ümit. işanç11 .
- umut üzmək : ümit kəsmək.
- umut tav başında , acal imbaşıngda : umut dağ başında, əcəl omuzunda.
umutça 11 umutlu. ümit edən.
umutlan 11 umut tapmaq.
umutlu umutça11 . ümit edən. niyyətli.
umutsuzluq tüngülüv11 . umudu kəsmə.
un
- un tartmaq : dəğirməndə un öğütmək.
ün çuv11 . şöhrət.
unamaq 11 onamaq. razı olmaq. qəbul etmək.
unanmaq 11 onanmaq. alınmaq. razılaşmaq.
unatmaq 11 onatmaq. razı etmək.
unavma 11 anlaşma. onavma.
unavmaq 11 onavmaq. anlaşmaq.
ünlü aytılqan11 . aytlılıq. aytqılı. məşhur. tanınmış tanınan. övqüyə dəğər, layiq. tavuşlu11 . tanıqıvlu11 . məşhur. tanıdıq.
unutmaməni - unutmaməni çiçəği : qökçiçək11 .
unutqan olmaq səriqmək11 . dalqın olmaq.
unutqanlıq sərliq11 . dalqınlıq.
unutturmaq səriqdirmək11 . dalqınlaştırmaq.
upuzun süzgür. sozqur11 . uzun.
uqqa barmaq 11 gəzmək. dolaşmaq.
uqqaş 11 öpücük.
- uqqaş edmək : öpmək.
üqrü 11 - əğri üğrü : əğik yoxuş. caypaq11 .
uqu 11 1 . yağ. yağı. düşman. ciciklənən. qısqanan. çəkəməyən. 2 . bayquş.
uquldamaq uğuldamaq 11 . vızıldamaq. cüvüldəmək.
uqulmaq 11 qoşmaq. hızla getmək.
- uqulub yetmək : qoşup yetişmək.
uqultmaq 11 qoşturmaq.
uquluşturmaq qoşuşturmaq.
uqutlamaq 11 saldırtmaq. təhrik etmək.
ur vur. göbgən11 . qubus11 . qumus11 . şiş. şişlik. siğil. tümör. tobbu11 . dobbu. toqura11 . kambur. tuqur. duqur11 . çıxıntılı. qabarıq. şiş.
urba urbu11 . oyuğ. dəliğ.
urban urbun. ayrıq (dağın yada təpənin düzlüktən ayrıldığı yerlər).
urbu 11 urba. oyuğ. dəliğ.
urbun urban . ayrıq (dağın yada təpənin düzlüktən ayrıldığı yerlər).
urçuq 11 kalça gəmiği. kirman. iğ.
- urçuq iyirmək : yün əğrimək.
urduq 11 çomaq. bükülmüş çubuq.
urduqoç suv 11 dəmirçidə qızqın dəmiri soğutmaq üçün kullanılan su.
urdurmaq 11 vurdurmaq.
- urdurub söyləşmək : qaba qonuşmaq.
ürək - qatı ürəkli : qamçi. qaddar. mərhəmətsiz.
ürək yürək. ürkə. yürkə.
ürəkli bazınuvlu11 . güvənli. cürətli. cəsarətli. bazqan11 . basqan. cəsur.
ürəklik qızbaylıq11 . qorxaqlıq.
ürəmək üyrəmək11 . 1 . törəmək. çoğalçaq. 2 . qabarmaq.
ürgə 11 ürgü 11 . ağça ağaç.
ürgü 11 ürgə 11 . ağça ağaç. isfendan.
ürgün 11 ürtün 11 . bəktaşı üzümü.
ürkə yürkə. ürək. yürək.
ürkək elgəncəq11 . yılgəncə. yelgəncə. qorxaq. ilgəncəq11 . qorxaq. ılqanıvçu11 . qorxaq. qaçıvuq11 . qaçmaya meyilli.
ürkmək abçımaq11 . şaşırmaq. səndələmək. çəkinmək. bezmək. cəsarəti qırılmaq. canı sıxılmaq. alqasamaq11 . şaşırmaq. elgənmək11 . yelgənmək. yılgənmək. qorxmaq. ilgənmək11 . qorxmaq. irkilmək. qorqaqlanmaq11 . qorxmaq.
ürkü dehşət. qayğı. qısqınıq11 . təlaş. - ürkü çıxaran : halayçı11 . qısqınıqçı11 . vəlvələçi.
urlamaq 11 vurlamaq. çalmaq.
urlatmaq 11 vurlatmaq. çaldırmaq.
urlav 11 oğurluq. hırsızlığ.
urlavçu 11 vurlavçu. oğru. hırsız.
urlavuq 11 çalağan. oğru. çalmaya istəkli , meyilli. çalıb qaçan.
ürləmək 11 üfləmək.
urluq 11 törlük. toxum.
- urluq salmaq : toxum atmaq.
- aman qansnı urluqu köp bolur : kötü otun toxumu çox olur.
urmaq 11 vurmaq . 1 . çaqmaq. 2 . qaplamaq. 3 . əsmək. 4 . toqaçlamaq. 5 . təpmək. 6 . soxmaq. 7 . tıxa basa yemək. - sav qırcınnı urdum : bütün əkməği vurdum, yedim.
- ayaz urmaq: yel əsmək.
- cüy urmaq: çivi çaqmaq.
- iyis urmaq: qoxmaq.
- qabırqaqa keyiz urmaq: duvara qalı qaplamaq.
- qeyiz urmaq : dövərək keçə yapmaq.
- tayaq bilə urmaq: sopayla vurmaq.
- at urdu : at təpti.
- balçibin urdu : arı soxdu.
- yürəgim uradı : ürəyim çarpir.
ürmək 11 hürmək. havlamaq.
urqan 11 vurğan. coşqun. şiddətli. cicim11 . sicim. hörülmüş qartma. örük. ip.
- urqan suv : şiddətli axan ırmaq.
- urqan suv say bolur : coşqun axan ırmaq sığ olur.
ürqəq ürkək . qoyanyürək. qorxaq. ödlək.
ürqmüş ürkmüş. abçıqan11 . şaşırmış. sərsəmləşmiş. bezgin. cəsarətsiz.
urqoduq 11 1 . əğik, köpüklü dəlikli daş. 2 . kül.
urqu 11 vurqu. zərrə. kiçik parça.
urquc 11 yayıq toqmağı.
ürqütən ürkütən. abçıtqan11 . şaşırtan. sərsəmlətən. bezdirən.
ürqütmək ürkütmək. abçıtmaq11 . şaşırtmaq. səndələtmək. bezdirmək.
urquy 11 sivrisinək.
ursalamaq tablamaq11 . dövmək.
ürsür 11 ehtiyatsız. tədbirsiz. düşüncəsiz.
urtla 11 içmək. yudumlamaq.
urtlam 11 yudum.
urtlavçu 11 içgiçi.
ürtün 11 ürgün 11 . bəktaşı üzümü.
uru 11 quyu. uruçu11 . oğru. hırsızlıq. hırsız.
- urusu börüsü bolmaqan : kötülükü yamanlıı fənalığı olmayan.
urucu oğru . - urucu geçe yuqlamaz : hırsız gecə uyumaz.
uruçu 11 hırsız.
- uruçu geçe yuqlamaz : hırsız gecə uyumaz.
uruçu 11 uru11 . oğru. hırsızlıq. hırsız.
ürülmək 11 atılmaq.
- alqa ürülmək : önə atılmaq.
ürülüşmək 11 atılmaq. qoşuşturmaq.
urum 11 hicum. saldırı.
urumbaşçı 11 əsgər bölükləinin qomutanı.
ürün bitim11 . bərəkət. tirliq11 . hasıl.
urunmaq 11 vurunmaq. çalışmaq.
uruq uruy11 . qəbilə. boy.
uruş 11 vuruş. savaş.
- uruş edmək : savaşmaq.
uruşmaq 11 savaşmaq. azarlamaq.
- atası, ətni küydürgən yaşına uruşdu : babası, əti yaxan oğlunu savaşdı.
ürüvmə 11 havalama.
uruy 11 uruq. qəbilə. boy.
us 11 tikbaşlı.
- usu tutmaq : keyifi pozulmaq. içi sıxılmaq. tikbaşlılıq etmək. huzurszluq çıxarmaq.
üs 11 üst. üzəri.
- üsü bila : üzərində.
- üsünə ölmək : çox sevmək.
usab 11 susuzluq.
- usab bolmaq : susmaq.
uşamaq 11 oxşamaq. bənzəmək.
usandırıcı bezdirgic11 . cansıxıcı. bezgiç11 . cansıxıcı.
usandırmaq əriqdirmək11 . bıqtırmaq. çalqıtmaq11 . yalqıtmaq. yanqıtmaq. yormaq. bezdirmək. bıqtırmaq. səriltmək11 . bıqtırmaq.
usanmaq əriqmək11 . sıxılmaq. bıqmaq. qacığmaq11 . bıqmaq. yılmaq. yalqımaq11 . yorulmaq. sıxılmaq. bezmək.
uşaq 11 əkət11 . qulluqçu. qulluqçı. söhbət. qonuşma.
- yeni doğan ərkək bəbək: atlı11 . adlı.
- uşaq bardırmaq : söhbət etmək.
- ərkək cocuq : ərkək oğlan : qoqay11 .
- uşaq edmək : söhbət etmək. qonuşmaq.
- uşaq, yolnu qısqartır : söhbət yolu qısaltır.
uşaqılı 11 uyşaq. uyqun. xoşa gedən.
- qölünə uşaqılı bolmaq : birisinin xoşuna getmək. sevgisini qazanmaq.
uşaqıvlu 11 gözəl. kibar. xoş.
uşaqıvsuz 11 zevqsiz. qaba.
- uşaqıvsuz baha : aşırı, çox baha.
uşaqlamaq 11 söhbət etmək. qonuşmaq.
uşaş 11 oxşaş. bənzər.
uşatmaq 11 uyşatmaq. bəğənmək. razı olmaq. tərəfdar olmaq. təsvib etmək. uyşatmaq. oxşatmaq. bənzətmək.
- yaşın atasına uşatdım : oğlunu atasına bənzəttim.
- səni etgən onovunqu biz uşatmaybız : sənin fikrini biz təsvib etmiriz.
üsbaş 11 geyim. qiyafə.
üsdürtmək 11 qışqıtımaq. saldırtmaq.
üşən 11 cehizin qonulduğu qız sandığı.
üşənmək avursunmək. ağursunmaq. zoruna gəlmək. ərinmək11 .
üsğük oymaq11 . - üsgükcik : bir üsgük : oymaq bilə bir: azıcıq. pək az.
uslu 11 1 . anqılavlu11 . anqılı11 . anlayışlı. anlayan. bilincli. şuurlu. bilincli. şuurlu. çabuq qavrayan. tabışlı. tapışlı. bəcərikli. aqılman11 . geniy. hər tərəli kişi. ağıllı. qasım igirmi üç aralıqın ikisi arasında doğanların bürcü. 2 . ayqırsız11 saqın. yumşaq. 3 . tikbaşlı. asi. kaprisli.
usqarmaq 11 sulamaq. ıslatmaq.
usqoçuq 11 hıçqırıq.
uşqula 11 1 . qorxuluq. 2 . samanla doldurulmuş buzağı dərisi. bizovu ölən inəğin sağılabilməsi üçün, doğarkən ölən bizovub dərisi üzülüb, içinə saman doldurularaq inəğin önünə qoyulur, inək onunla qandırılır.
uşquruur 11 yəmək. axşam yeməği.
- ertdən uşquvur : ağızalma. qahvaltı.
- günorta uşquvur : öğlən yeməği.
- ingir uşquvur : axşam yeməği.
ussap bolmaq 11 susamaq.
ussuz oysuz11 . sapaq. səfeh. ağılsız. zəkadan yoqsun. düşüncəsiz. oysuz11 . ehtiyatsız.
üst oqarqı. yuxarı. - birbiri üstünə : tüzüvünləy11 . aralıqsız. arasız. arasız. teyxa. lap. həp. - olağan üstü : son dərəcə. həddindən artıq. təli11 .
usta 1 . yaplı11 . zirək. bəcərikli. 2 . hünərli. qucur11 . çəmər11 . çəpər. qabiliyətli. işmər11 . işər. işi bilən. eğitimli.
- çin usta . çiy usta: işinin ustası. işinin yiyəsi.
- yol usta : rəhbər.
- suv usta : çox usta olmaq.
- süyək usta : çıxıkçı. sınıqçı.
- aslanbiy qopuzqa suv ustadı : aslanbiy qopuz çalmada çox ustadır.
ustaz 11 öğrətmən. xoca.
üstdən qüneydən. yuxarıdan. oqartın11 .
üstələmək qızarışmaq11 . dirətmək.
üstün ayırma11 . müstəsna. səçgin. cıqırıq11 . daha iyi. seçgin. tutey. dudey11 . böyük. yücə. ulu. hakim. - üstün gəlmək : onqlamaq11 . yenmək. məğlub etmək. haqqından gəlmək.
üstündə üsündə11 . haqqında. qonusunda
üstüngörü yapmaq uçqaralamaq11 . üzdən baxmaq. bəsitə almaq.
üstüngörü uçqara11 . bəsituydurmaq. əğikçe. gəvşək. istiqrarsız.
üstüngörü uçqaratın11 . gəvşək biçimdə. əğik alaraq.
uştuq 11 tulumun ucuna taxılan ağaş boru.
ustuqqu 11 tutam. dəsdə.
- saç ustuqqu : saç pərçəmi.
- ustuqqu bulut : bulut küməsi.
ustuqqulamaq 11 yolmaq. çəkip çıxarmaq.
usul coruq11 . yoruq11 . metod. taqmaq11 . yöntəm. qıysab.
üsündə 11 üstündə. haqqında. qonusunda.
- yaşavnu üstündən kölüğüzqə gəlgənləni aytırıqıznı tiləymə : yaşam qonusunda içinizdən gələnləri anlatmanızı istirəm.
- üsündən söz qozqamaq : haqqında bəhsetmək.
üşünlü 11 iri göğüslü.
üşütmək yapırmaq11 . soğutmaq. təsəlli etmək. təskin etmək.
üşütüq qısqaqıl11 . dəli. qaçıq.
üsyan qopuvul11 . qozğalış. başqaldırma. qozqaluy11 . qarışıqlıq. həyəcan. ayaqlanış.
üsyankar qatavuz11 . söz dinləməz. haylaz. tikbaş. kəlləşəq.
utanc uyat11 . ayıb. utanma. cunçuv11 . yunçuv. sıxıntı. məhcubiyət. şarayıb11 . çarayıb. ayıb. qusur. əksik.
utandırmaq uyaltmaq11 . iliqdirmək11 . cunçutmaq11 . sunsutmaq. sınsıtmaq. yunsutmaq. məhcub etmək. rahatsız etmək. sıxıntıya düşürmək. ıylıqdırmaq11 .
utanma uyat11 . ayıb. utanç. ayıbsınuv. sıxılma. tırtınc11 . vicdan. insaf. sıxılma. həya.
utanmaq uyalmaq11 . ayıbsınmaq. çəkinmək. iliqmək11 . ıylıqmaq11 . ıylıqsınmaq11 . çəkinmək. tartınmaq11 . çəkinmək. sıxılmaq.
utanmaz betsiz. həyasız. yüzsüz. buşqay11 . həyasız. qüstax. iyiliqsiz11 . həyasız. ərdamarı çatlaq. qacıqöz11 . həyasız. arsız. qamamaqan11 . həyasız. arsız. taymaz11 . daymaz. qüstax. vicdansız. uyatsız11 . sıxılmaz. yüzsüz. yezbet11 . vicdansız. həyasız. arsız. təmirbet11 . yüzsüz. həyasız.
utanqaç uyalçaq11 . ıylıqmış. sıxılqan. çəkingən. məhcub. tartıncaq11 . çəkingən. uyatnı11 . məhcub. sıxılqan.
utanqaçalıq tartıncalıq. çəkincəlik. sıxılqanlıq.
utdurmaq 11 itirmək. məğlub olmaq.
ütgümüc 11 çabuq yapılan boza.
utmaq 11 yamlamaq11 . içinə çəkmək. yenmək. məğlub etmək.
ütmək üyürmək11 . odda tükləri yaxmaq. üyütmək11 . tüklürini yaxmaq.
ütülmək üyümək11 . odda tükləri qoğsulmaq.
ütürgü 11 oyma qələm.
ütürmək 11 dəlmək. dəlik açmaq.
uturu 11 açıq. ələnən. sərih. aşikar.
uv 11 ağı. zəhər. av.
- uvqa aylanmaq : ava çıxmaq.
- uv yılan : engərək.
uvacın 11 zayıf quzu postu.
uvadıq et 11 ovaduq edmək . 1 . bükmək. çevirmək. 2 . dövmək. dayaq atmaq. azarlamaq.
uvalmaq 11 oğalmaq. qırılmaq.
uvanıq 11 alıştırılmamış gənc öküz.
- uvanıqnı bıçaqa sozqanlay : sonra yapılacaq işi öncə yapmaq.
uvaq 11 ovaq. kiçik. ufaq.
- uvaq açqa : pozuk para.
- uvaq ayaqlı : davar cinsi heyvanlar.
- uvaq tükək : ufaq tefək.
uvaqlamaq 11 ufalamaq. parçalamaq.
uvaqlanmaq 11 ufalanmaq.
uvaqtı 11 ölüm.
uvaqtı 11 vaxt. zaman.
uvaqtılıq 11 lə’nəti. məlun.
uvatmaq 11 qırmaq.
uvbet 11 qaşqabaqlı. yüzündə kötü ifadə olan.
uvlamaq 11 1 . avlanmaq. 2 . zəhərləmək. 3 . yönləndirmək. 4 . düzəltmək. ayarlamaq.
uvlandır 11 1 . zəhərlənmək. 2 . gözətləmək. yaxalamaq. 3 . yönləndirmək.
uvlu 11 zəhərli.
uvmaç ovmac . qavrulmuş buğday ilə yağ yaxud yoğurt qarıştırılaraq yapılan bir yemək.
uvmaq 11 öğmaq.
uvuç 11 avçı. avuc.
uvuçlamaq 11 avuclamaq. qaptamaq. ələ geçirmək.
uvurt 11 avurt. yanaq. - qıştı uvurt : şişman yanaqlı. - qop uvurt 11 : tombul yanaqlı.
üy 11 ev.
- ev adır : qapqacaq. aşpazxana qoşususu.
- ev baçqa : bostan. göylük.
- ev baş : çatı. dam.
- ev boq : süprüntü. çöp.
- ev bolmaq : evlənmək. yuva qurmaq.
- ev iyəsi : evi qoruyan tanrı.
- ev qoyan : ada tavşanı.
- ev tamada : ailə başı.
- ev tübü : döşəmə.
Dostları ilə paylaş: