«tabiyot fanlari» fakultеti «gеografiya va uni o’qitish mеtodikasi» kafеdrasi

Darsning mavzusi: Surxondaryo viloyati sanoati va shaharlari
Darsning ta’limiy maqsadi: O`quvchilarga Surxondaryo viloyati, geografik o’rni, tabiiy sharoiti va tabiiy boyliklari, sanoati, sanoat tarmoqlari hamda shaxarlari haqida ilmiy ma’lumot berish.
Darsning tarbiyaviy maqsadi: O`quvchilarga Surxondaryo viloyati mavzusini tushuntirish orqali vatanparvarlik, ahloqiy, ma’naviy, estetik, ekologik tarbiya berish hamda ularda erkin va mustaqil fikrlashni shakllantirish, ularni darslikdan tashqari adabiyotlarni o`qish orqali dunyoqarashlarini kengaytirishga da’vat etish, ma’lumot to`plab, xulosalashga o`rgatish.
Darsning rivojlantiruvchi maqsadi: O`quvchilarning Surxondaryo viloyati to’g’risidagi ilmiy dunyo qarashini kengaytirish, qo’shimcha darslik va adabiyotlar, rasmlar, sxemalar hamda karta bilan ishlash ko’nikmalarini, nutq va muloqot madaniyatini rivojlantirish.
Dars jihozi: O’zbekistonning siyosiy xaritasi, globus, darslik, 8-sinf atlasi, mavzuga oid sxemalar, rasmlar va jadvallar.
Darsdan foydalaniladigan texnologiya: Hamkorlikda o’qitish texnalogiyasining “Zig-Zag” yoki “arra” metodi.
Asosiy tushuncha va tayanch bilimlar: Tabiiy geografik o’rin, iqtisodiy geografik o’rin, siyosiy geografik o’rin, tabiiy boyliklar, foydali qazilmalar, sanoat, sanoat tarmoqlari, yengil sanoat, oziq-ovqat sanoati, og’ir sanoat, shaharlar.
Darsning borishi.
I. Tashkiliy qism.
II. O’quvchilarni dars mavzusi maqsadi va borishi bilan tanishtirish va ularning faoliyatini o’quv topshiriqlarini bajarishga yo’llash.
III. Yangi mavzuni o’rganish.
a) “Mutaxassislar” tomonidan belgilangan o’quv topshiriqlarini sifatli bajarishga erishish.
Mazkur mavzu matni mantiqiy tugallangan fikrlar quyidagi qismlarga ajrayiladi:
1.Surxondaryo viloyatining geografik o’rni.
2.Tabiiy sharoiti va tabiiy boyliklari.
3.Viloyatning yengil sanoat tarmoqlari.
4.Viloyatning o’g’ir sanoat tarmoqlari.
Yuqoridagi qismlar bo’yicha o’quvchilarning mustaqil ish topshiriqlari tuziladi.
1-guruh uchun o’quv topshuriqlari.

№	O’quvchilar o’zlashtirishi lozim bo’lgan materiallar yuzasidan o’quv topshiriqlar	Topshiriqni bajarish yuzasidan ko’rsatmalar
1. 2. 3. 4. 5.	Darslikdagi matnni diqqat bilan o’qib jasvob toping va topshiriqlarni bajaring. Iqtisodiy geografik o’rin nima? Tabiiy geografik o’rin nima? Siyosiy geografik o’rin nima? Viluyatning iqtisodiy geografik o’rni qanday? Viloyatning chegaradosh davlat va viloyatlarini yozing.	O’quvchilar guruhi bilan hamkorlikda ishlang. O’quvchilar bilan o’tkaziladigan savol-javobga faol ishtirok eting.

2-guruh uchun o’quv topshuriqlari.

№	O’quvchilar o’zlashtirishi lozim bo’lgan materiallar yuzasidan o’quv topshiriqlar	Topshiriqni bajarish yuzasidan ko’rsatmalar
1. 2. 3. 4. 5.	Darslikdagi matnni diqqat bilan o’qib jasvob toping va topshiriqlarni bajaring. Surxonddaryoning tabiiy sharoitiga tarif bering? Surxondaryoda qanday tog’ va daryolar mavjud? Viloyat qanday tabiiy boyliklarga boy? Surxondaryoda qanday foydali qazilmalar bor? Viloyatning foydali qazilma konlari nomini yozing.	O’quvchilar guruhi bilan hamkorlikda ishlang. O’quvchilar bilan o’tkaziladigan savol-javobga faol ishtirok eting.

3-guruh uchun o’quv topshuriqlari.

№	O’quvchilar o’zlashtirishi lozim bo’lgan materiallar yuzasidan o’quv topshiriqlar	Topshiriqni bajarish yuzasidan ko’rsatmalar
1. 2. 3. 4. 5.	Darslikdagi matnni diqqat bilan o’qib jasvob toping va topshiriqlarni bajaring. Yengil sanoat tarmoqlarini ayting. Surxondaryoda qanday yengil sanoat tarmoqlari rivojlangan? Viloyatdagi yengil sanoatga tegishli qanday qo’shma korxonalarni bilasiz? Viloyatning oziq-ovqat sanoatiga tarif bering? Viloyatdagi paxta tozalash sanoat tarmoqlari rivojlangan shaharlarini yozing.	O’quvchilar guruhi bilan hamkorlikda ishlang. O’quvchilar bilan o’tkaziladigan savol-javobga faol ishtirok eting.

4-guruh uchun o’quv topshuriqlari.

№	O’quvchilar o’zlashtirishi lozim bo’lgan materiallar yuzasidan o’quv topshiriqlar	Topshiriqni bajarish yuzasidan ko’rsatmalar
1. 2. 3. 4. 5.	Darslikdagi matnni diqqat bilan o’qib jasvob toping va topshiriqlarni bajaring. Og’ir sanoat tarmoqlarini ayting. Surxondaryoda qanday og’ir sanoat tarmoqlari rivojlangan? Viloyatda og’ir sanoatning rivojlanishiga qanday omillar ta’sir kop’rsatmoqda? Viloyatning qurilish materiallari sanoatiga tarif bering? Viloyatning og’ir sanoat tarmoqlari rivojlangan shaharlarini yozing.	O’quvchilar guruhi bilan hamkorlikda ishlang. O’quvchilar bilan o’tkaziladigan savol-javobga faol ishtirok eting.

b) “Mutaxasislar” uchrashuvi guruhini tashkil etish va mazkur guruhlarda “mutaxasislar” yordamida o’quv materialining yaxlit holda qayta ishlab chiqarilishini amalga oshirish.